Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Gà có thể đuổi muỗi, ngăn ngừa bệnh sốt rét?

Lần đầu tiên, một nghiên cứu mở trên tạp chí Malaria Journal các nhà khoa học chỉ ra giống muỗi lây truyền bệnh sốt rét ít đốt ở một số loài động vật nhất định, ví dụ như gà vì mùi tỏa ra từ loài động vật này. Mùi tỏa ra từ một số loài như gà có thể bảo vệ người khỏi các bệnh lây truyền qua muỗi đốt.

Các nhà nghiên cứu tại ĐH Nông nghiệp Thụy Sĩ và ĐH Addis Ababa ở Etiopia đã chỉ ra muỗi Anopheles arabiensis, một trong các giống muỗi truyền bệnh sốt rét chính ở vùng châu Phi cận Sahara, tránh loài gà khi tìm kiếm vật chủ để đốt. Như vậy, không giống người và gia súc, gà không phải vật chủ thích hợp cho A. arabiensis và muỗi có cách để phân biệt gà với các vật chủ thích hợp.

Rickard Ignell, tác giả nghiên cứu, cho biết họ rất ngạc nhiên khi thấy muỗi lây truyền sốt rét lại sợ mùi của gà. Nghiên cứu cũng chỉ ra lần đầu tiên rằng muỗi truyền bệnh sốt rét tránh hút máu một số loài nhất định, nguyên nhân do mùi của nó.

Để kiểm tra vật chủ muỗi thích nhất, nhóm nghiên cứu đã thu thập dữ liệu trên dân số và các vật nuôi ở 3 ngôi làng Etiopia, thu thập mẫu muỗi hút máu để kiểm tra nguồn máu chúng đã hút. Người sống trong khu vực nghiên cứu cũng thường sống cùng vật nuôi của họ. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra muỗi A. arabiensis đặc biệt thích máu người hơn máu động vật khi tìm vật chủ, muỗi đốt gia súc, dê, cừu ngẫu nhiên nhưng không đốt gà dù rằng có rất nhiều gà.

Vì muỗi chọn và phân biệt các vật chủ chủ yếu dựa vào mùi, các nhà nghiên cứu đã thu thập tóc, lông và len từ vật chủ tiềm tàng bệnh và không phải vật chủ, phân tích hỗn hợp mùi trong đó. Nhận thấy các hỗn hợp nhất định mà chỉ có ở lông gà, các nhà khoa học đã dùng các hỗn hợp thu được từ các loài này để kiểm tra khả năng đuổi muỗi khỏi bẫy. Bẫy được đặt ở 11 căn lều khác nhau ở 1 trong 3 ngôi làng trong 11 ngày, ở mỗi lều có một tình nguyện viên tuổi từ 27 – 36 ngủ trong màn. Người ta chỉ ra muỗi trong lều có mùi gà ít hơn rõ rệt so với các lều khác, kể cả việc đặt một con gà sống trong lồng cạnh lều cũng tạo ảnh hưởng đuổi muỗi tương tự.

Vì muỗi A. arabiensis hút máu vật chủ cả ngoài và trong nhà, khó mà kiểm soát được muỗi này bằng các biện pháp hiện nay theo các nghiên cứu trước. Kết quả của nghiên cứu lần này gợi ý đến sự kết hợp các biện pháp kiểm soát khác nhau, mùi của gà và các loài vật không phải vật chủ khác có thể hữu ích khi kiểm soát số lượng muỗi này.

Bác sỹ Ignell cho rằng người dân châu Phi đã chịu gánh nặng sốt rét quá lớn suốt một thời gian dài, và muỗi càng tăng kháng với thuốc diệt muỗi, trong khi cũng thay đổi thói quen hút máu, ví dụ, hút máu trong nhà thành ngoài nhà. Vì lí do đó, cần phát triển các phương pháp khác tiến bộ hơn để kiểm soát muỗi. Ở nghiên cứu này, có thể thấy một số hỗn hợp mùi tự nhiên có thể đuổi bớt muỗi truyền sốt rét đi tìm vật chủ và ngăn muỗi đốt người.

Bình luận
Tin mới
  • 05/12/2025

    Đừng bỏ qua những tác dụng bất ngờ của rau cải cúc với sức khỏe

    Rau cải cúc là loại rau quen thuộc được nhiều người ưa thích. Tuy nhiên, ít ai biết về những lợi ích sức khỏe ấn tượng, có nhiều tác dụng không ngờ của loại rau này.

  • 04/12/2025

    Loãng xương ở phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh

    Loãng xương là tình trạng suy giảm nghiêm trọng lượng khoáng chất trong xương, làm thay đổi cấu trúc và giảm độ chắc khỏe của xương. Trong đó, phụ nữ ở giai đoạn mãn kinh là nhóm đối tượng có nguy cơ cao nhất mắc bệnh, dẫn đến nhiều hệ lụy khó lường đối với sức khỏe. Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về loãng xương ở phụ nữ mãn kinh nhé!

  • 04/12/2025

    Ai không nên ăn thịt lợn nọng?

    Thịt lợn nọng ngon nhưng do hàm lượng chất béo bão hòa cao, một số nhóm người nên đặc biệt hạn chế tiêu thụ thịt nọng.

  • 04/12/2025

    Sự thật về tóc bạc

    Nang tóc của bạn có các tế bào sắc tố tạo ra melanin, một chất hóa học tạo nên màu tóc của bạn. Khi bạn già đi, các tế bào này bắt đầu chết. Không có sắc tố, các sợi tóc mới mọc ra nhạt hơn và có nhiều sắc thái khác nhau của màu xám, bạc và cuối cùng là màu trắng. Khi nang tóc ngừng tạo ra melanin, nó sẽ không tạo ra các sợi tóc màu nữa.

  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

  • 03/12/2025

    Viêm xoang trong mùa đông

    Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.

  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

Xem thêm