Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Xử trí hiệu quả chảy máu cam và bỏng nhẹ ở trẻ em

Trẻ nhỏ hiếu động và tò mò về thế giới xung quanh, điều này đôi khi khiến các bé gặp phải những tai nạn bất ngờ. Trong khi chờ đợi sự trợ giúp y tế, việc cha mẹ biết cách sơ cứu cơ bản có thể giảm thiểu đáng kể những tổn thương cho trẻ.

Bài viết dưới đây sẽ tập trung vào hai tai nạn thường gặp ở trẻ em là chảy máu cam và bỏng nhẹ, cung cấp các bước xử trí đơn giản nhưng hiệu quả để cha mẹ an tâm chăm sóc bé yêu.

Xử trí khi trẻ bị chảy máu cam

Chảy máu cam là tình trạng các mạch máu nhỏ ở mũi bị vỡ và thường gặp ở trẻ em trong độ tuổi từ 2-10 tuổi. Mặc dù đôi lúc trông khá đáng sợ, phần lớn các trường hợp chảy máu cam đều không nghiêm trọng và có thể xử trí dễ dàng tại nhà.

Các bước sơ cứu trẻ bị chảy máu cam

  1. Giữ trẻ bình tĩnh: điều đặc biệt quan trọng cần làm là giúp trẻ cảm thấy an toàn và thư giãn. Trẻ khóc hoặc hoảng sợ có thể khiến máu chảy nhiều hơn. Bế trẻ ngồi hoặc đứng sao cho đầu hơi hướng về phía trước.
  2. Bóp cánh mũi: Dùng ngón cái và ngón trỏ bóp chặt hai bên cánh mũi trẻ em lại trong khoảng 10-15 phút. Lưu ý không nhét bất cứ vật gì vào mũi trẻ và cũng không bóp vào phần sống mũi.
  3. Chườm lạnh: Nếu trẻ đủ lớn, bạn có thể đặt một chiếc khăn lạnh lên trán trẻ để giúp co mạch máu.
  4. Giữ trẻ ngồi yên: Sau khi bóp cánh mũi trong 10-15 phút, hãy thả ra và quan sát tình trạng chảy máu. Nếu máu đã ngừng, hãy cho trẻ ngồi yên lặng trong vài phút. Tránh cho trẻ nghịch ngón tay lên mũi hoặc nằm xuống vì điều này có thể khiến máu chảy lại.
  5. Liên hệ bác sĩ: Nếu chảy máu cam kéo dài hơn 20 phút, chảy nhiều hoặc trẻ có các biểu hiện bất thường như chóng mặt, khó thở thì cần đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay lập tức.

Phòng ngừa chảy máu cam

Một số thói quen sinh hoạt có thể giúp giảm nguy cơ chảy máu cam ở trẻ, chẳng hạn như:

  • Giữ ẩm không khí trong nhà, nhất là vào mùa khô hanh. Máy tạo độ ẩm là thiết bị hữu ích để tăng độ ẩm trong nhà.
  • Cắt ngắn móng tay trẻ để tránh việc trẻ ngoáy mũi. Thói quen này có thể làm xây xước niêm mạc mũi, dẫn đến chảy máu cam.
  • Khuyến khích và hướng dẫn trẻ hít thở bằng mũi thay vì miệng. Thở bằng miệng khiến niêm mạc mũi bị khô, dễ tổn thương.
  • Nếu trẻ bị dị ứng, cần điều trị dứt điểm để tránh tình trạng nghẹt mũi kéo dài. Nghẹt mũi khiến trẻ rặn nhiều hơn, làm tăng nguy cơ chảy máu cam.

Đọc thêm về chảy máu cam ở trẻ: Chảy máu mũi ở trẻ em

Xử trí khi trẻ bị bỏng nhẹ

Bỏng là tổn thương da do tiếp xúc với nhiệt độ cao, hóa chất hoặc tia cực tím. Bỏng nhẹ thường gây ra các vết rát đỏ, đau rát và may mắn là có thể điều trị tại nhà.

Các bước sơ cứu khi trẻ bị bỏng nhẹ

  1. Loại bỏ tác nhân gây bỏng: ngay khi phát hiện trẻ bị bỏng, cần loại bỏ ngay tác nhân gây bỏng để ngăn chặn tổn thương lan rộng. Ví dụ, tắt nguồn lửa, cởi bỏ quần áo đang dính trên vùng da bị bỏng (lưu ý không cố cởi bỏ để tránh tác động đến vết bỏng; cắt bỏ quần áo trong trường hợp cần thiết); hoặc xả sạch hóa chất bằng nước mát.
  2. Làm mát vùng da bị bỏng: ngâm vùng da bị bỏng trong nước mát (16-20 độ C) hoặc chườm lạnh trong khoảng 10-15 phút. Điều này giúp giảm đau, hạn chế sưng tấy và bỏng rát. Lưu ý không dùng nước đá lạnh vì có thể gây tổn thương thêm cho da.
  3. Lưu ý không làm vỡ bóng nước: nếu bỏng gây phồng rộp, không được chọc vỡ bóng nước vì có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng. Bóng nước chứa đầy chất dịch giúp bảo vệ vùng da bị thương tổn bên dưới. Không chà sát, rửa vùng bị bỏng mạnh để tránh vỡ bọng nước. Không chạm trực tiếp hoặc dùng miệng thổi vào vết bỏng vì điều này có thể khiến cho vết thương bị nhiễm trùng, trở nên nghiêm trọng hơn.
  4. Băng vùng da bị bỏng: Dùng băng gạc vô trùng hoặc vải sạch, mềm mại băng nhẹ nhàng, tránh làm tổn thương thêm vết bỏng.

Khi nào cần đưa trẻ đi khám bác sĩ

  • Bỏng lan rộng hơn 5cm hoặc ảnh hưởng đến mặt, tay, chân, hông hoặc mông, bộ phận sinh dục của trẻ.
  • Vết bỏng ở các khớp chính như đầu gối, khuỷu tay.
  • Bỏng gây ra vết thương sâu, trắng hoặc bỏng sâu dưới da.
  • Trẻ có biểu hiện đau rát dữ dội ngay cả khi đã chườm mát.
  • Trẻ sốt, buồn nôn hoặc có các dấu hiệu nhiễm trùng.

Phòng ngừa tai nạn bỏng ở trẻ em

Trẻ em hiếu động và có xu hướng khám phá thế giới xung quanh, do đó việc phòng ngừa bỏng đóng vai trò quan trọng. Dưới đây là một số lưu ý để cha mẹ giúp trẻ tránh xa các tai nạn đáng tiếc:

  • Giữ trẻ tránh xa bếp đun, lò sưởi, bàn là nóng và các thiết bị sinh nhiệt khác.
  • Đặt núm điều chỉnh nhiệt độ của máy nước nóng ở mức an toàn (khoảng 50 độ C).
  • Đậy nắp các dụng cụ chứa nước nóng và để xa tầm tay trẻ.
  • Không rót nước nóng trực tiếp vào bồn tắm cho trẻ. Luôn luôn thử độ ấm của nước trước khi cho trẻ vào tắm.
  • Không cầm đồ uống nóng khi bế trẻ.
  • Không đốt nến, bật lửa hoặc diêm quẹt gần nơi trẻ chơi.
  • Che chắn các góc cạnh sắc nhọn của bàn ghế để tránh trẻ bị va chạm.
  • Dạy trẻ không được nghịch phích cắm điện hoặc dây điện.

Lưu ý: Hãy luôn chú ý đến trẻ nhỏ, đặc biệt là trong giai đoạn các bé hiếu động và tò mò về thế giới xung quanh. Trong trường hợp trẻ gặp phải bất cứ tai nạn nào, nếu bạn lo lắng về tình trạng của con, cha mẹ nên liên hệ với bác sĩ hoặc đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời.

Ths.Bs. Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Tổng hợp
Bình luận
Tin mới
  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 15/08/2025

    Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?

    Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?

  • 15/08/2025

    Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?

    Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.

  • 15/08/2025

    Báo cáo trường hợp: Sốc nhiễm trùng kèm viêm da, cân cơ hoại tử do nhiễm Vibrio vulnificus qua vết thương ở da

    Vibrio vulnificus là một loại trực khuẩn gram âm, di động, ưa mặn được tìm thấy ở khắp mọi nơi, chủ yếu ở vùng nước mặn và nước lợ ven biển. V. Vulnificus gây ra 1 trong 3 hội chứng riêng biệt: viêm dạ dày-ruột, nhiễm trùng huyết tiên phát và nhiễm trùng vết thương với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh thường xẩy ra ở những người mắc bệnh gan mãn tính, suy giảm miễn dịch, hoặc các bệnh gây thừa sắt trong cơ thể. Khi nghi ngờ nhiễm V. Vulnificus dựa trên tiền sử, dịch tễ, diễn biến lâm sàng, vi khuẩn học, kháng sinh thích hợp cần dùng càng sớm càng tốt và can thiệp ngoại khoa khi có chỉ định.

  • 15/08/2025

    Cảnh báo: Vi khuẩn “ăn thịt người” Vibrio vulnificus đang gia tăng ở Mỹ. Khuyến cáo cho Việt Nam

    Các chuyên gia y tế cảnh báo sự gia tăng các ca nhiễm vi khuẩn ăn thịt người Vibrio vulnificus tại Mỹ, đặc biệt ở các bang ven biển vùng Vịnh Mexico và Đông Nam Hoa Kỳ như Florida và Louisiana. Mặc dù vẫn được xem là bệnh hiếm gặp, nhưng mức độ nghiêm trọng và xu hướng tăng của các ca nhiễm cho thấy dấu hiệu bất thường và người dân không được chủ quan về nguy cơ lây nhiễm.

  • 14/08/2025

    Ngày nào cũng ăn trứng có được không?

    Trứng là một phần của chế độ ăn giàu dinh dưỡng có thể hỗ trợ sức khỏe tổng thể, bao gồm cả hệ tim mạch và mắt. Vậy, có nên ăn trứng mỗi ngày không?

Xem thêm