Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Xây dựng thói quen ăn uống đa dạng hạn chế nguy cơ béo phì ở trẻ

Những năm gần đây, con béo phì trở thành nỗi lo thường trực của nhiều bậc phụ huynh có con ở tuổi đi học. Bên cạnh những nguyên nhân như yếu tố di truyền, ngủ ít, ít vận động thì một chế độ dinh dưỡng chưa hợp lý, thói quen ăn uống thiếu lành mạnh cũng góp phần đáng kể khiến trẻ thừa cân.

Theo thống kê của Viện Dinh Dưỡng Quốc gia năm 2019, trong khi tỷ lệ suy dinh dưỡng, thấp còi đang dần giảm thì tình trạng thừa cân/béo phì trong trẻ em lại đang tăng lên nhanh chóng, đặc biệt là ở các đô thị. Vấn đề thừa cân/béo phì tuy mới nổi lên nhưng lại rất đáng báo động. Theo điều tra của Viện Dinh Dưỡng Quốc gia, tỷ lệ thừa cân/béo phì ở các em học sinh từ bậc tiểu học đến trung học phổ thông ở thành thị là 41,9%. Béo phì gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe như gây rối loạn tiêu hoá, gan nhiễm mỡ sớm, tăng huyết áp, nguy cơ ngừng thở khi ngủ…

Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến béo phì là chế độ dinh dưỡng mất cân đối và thói quen ăn uống không lành mạnh, như dư thừa tinh bột, và đạm thực vật nhưng thiếu hụt chất xơ. Mặc dù Việt Nam là thiên đường của rất nhiều các loại rau củ quả phong phú, kết quả tổng điều tra quốc gia về các yếu tố nguy cơ của bệnh không lây nhiễm năm 2015 lại cho thấy có đến 57,2% số người trưởng thành ăn ít rau/trái cây (ăn ít hơn 5 suất rau/trái cây trung bình trong 1 ngày). Hầu hết mọi người đều đang ăn thiếu chất xơ, chưa đủ theo khuyến cáo 400 gam rau xanh, 3 loại rau khác biệt và 2 loại quả chín/ngày/người của Viện Dinh Dưỡng Quốc gia. Nhiều phụ huynh chú trọng bổ sung chất đạm, chất béo, vitamin vào bữa ăn cho trẻ nhưng lại lơ là chất xơ trong khi chất xơ đóng một vai trò vô cùng quan trọng. Có đủ chất xơ trong khẩu phần mang đến rất nhiều lợi ích, từ hỗ trợ quá trình tiêu hoá, làm giảm lượng cholesterol trong máu, tham gia điều hoà đường huyết cho đến giúp giảm cân, giảm nguy cơ ung thư đại tràng và ức chế sự phát triển khối u ác tính… Một số loại rau quả còn được phát hiện có công dụng kích thích và tăng cường việc sản xuất kháng thể.

Xây dựng thói quen ăn uống đa dạng hạn chế nguy cơ béo phì ở trẻ - Ảnh 1.

Các loại rau củ được phân theo 5 nhóm màu, mang đến những lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe. Nguồn: Theo Viện Dinh Dưỡng Quốc gia

Trẻ em thuộc nhóm đối tượng dễ thiếu chất xơ vì đa số trẻ không thích ăn rau củ quả. Trẻ dung nạp thức ăn nhanh, ăn vặt, quà ngọt ngày càng nhiều trong khi lại ăn rất ít rau xanh và trái cây. Gặp khó trong việc khuyến khích trẻ ăn rau, nhiều phụ huynh đành chiều theo thói quen ăn uống của trẻ. Tuy nhiên, điều này cần được thay đổi bởi một chế độ ăn uống cân bằng dinh dưỡng chính là chìa khoá để bảo vệ sức khoẻ, hình thành lối sống lành mạnh ngay từ những năm đầu đời của trẻ.

Xây dựng thói quen ăn uống đa dạng hạn chế nguy cơ béo phì ở trẻ - Ảnh 2.

Tháp dinh dưỡng dành cho trẻ 6-11 tuổi theo khuyến cáo của Viện Dinh Dưỡng Quốc gia.

Để bữa cơm đủ rau và đa dạng, phụ huynh có thể áp dụng một trong những nguyên tắc dễ nhớ là nguyên tắc 4-3-2, theo đó mỗi ngày trẻ cần ăn 400 gram rau, 3 loại rau khác biệt, và 2 loại quả mỗi ngày. Để khuyến khích trẻ ăn rau, phụ huynh có thể thử một vài cách sau:

- Kiên nhẫn tập cho con làm quen dần với các loại rau củ quả thay vì căng thẳng, nổi nóng và biến bữa ăn thành cuộc chiến. 

- Làm gương để trẻ bắt chước: Khi cha mẹ ăn nhiều rau, trẻ sẽ quan sát và học theo, vì thế phụ huynh cũng nên xem lại các lựa chọn dinh dưỡng của chính mình. 

- Tạo hứng khởi cho trẻ qua các trò chơi, câu chuyện thú vị hay những món ăn được trang trí bắt mắt, có hình thù vui nhộn, các bộ chén bát nhiều màu sắc. 

- Cho trẻ làm quen dần với rau củ bằng cách khởi động với các loại rau củ nhiều tinh bột và có vị ngọt, như vậy trẻ sẽ thoải mái tiếp nhận hơn. 

- Cho trẻ tham gia nấu ăn để trẻ có thêm động lực thử những món ăn mới. Hướng dẫn trẻ làm một số công đoạn đơn giản như rửa rau, nhặt rau, sắp xếp trái cây lên đĩa, đồng thời giải thích để trẻ hiểu ý nghĩa của việc mình làm. Như vậy đến bữa ăn trẻ sẽ cảm thấy hào hứng muốn thưởng thức "thành quả" do mình tự tay làm ra.

Xây dựng thói quen ăn uống đa dạng hạn chế nguy cơ béo phì ở trẻ - Ảnh 3.

Phụ huynh nên tạo cảm hứng và giúp trẻ ăn đủ 400 gram rau, 3 loại rau khác biệt, và 2 loại quả mỗi ngày theo nguyên tắc 4-3-2 để trẻ được bổ sung chất xơ đủ lượng và đa dạng.

Là một thương hiệu gắn liền với những bữa cơm nhà tròn vị và đủ chất, Knorr mong muốn đồng hành cùng phụ huynh xây dựng thói quen ăn uống lành mạnh cho trẻ, bắt đầu từ những bước đơn giản nhất như ăn đầy đủ rau củ mỗi ngày. Phụ huynh có thể tìm hiểu thêm về các nguyên tắc 4-3-2, những kiến thức dinh dưỡng và nhiều công thức nấu ăn mới lạ, dễ làm tại trang web https://bitly.com.vn/3ibw1w

Tương lai của trẻ phụ thuộc rất nhiều vào hành động của bố mẹ mà đặc biệt là chất lượng của những bữa ăn gia đình. Vì thế hãy từng bước tập cho trẻ thói quen ăn uống cân bằng hơn, bắt đầu từ việc ăn đủ rau mỗi ngày.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Béo phì có ảnh hưởng đến quan hệ tình dục.

Theo Sức Khỏe & Đời Sống
Bình luận
Tin mới
  • 09/07/2025

    Đau đầu do thời tiết nóng bức: Nguy cơ tiềm ẩn và giải pháp phòng ngừa hiệu quả

    Mùa hè mang theo những ngày nắng kéo dài, không khí oi bức và nền nhiệt độ cao, tạo nên nhiều thách thức đối với sức khỏe con người. Một trong những ảnh hưởng phổ biến nhưng ít được chú ý là tình trạng đau đầu do nóng.

  • 08/07/2025

    Các nguồn cung cấp chất béo cho cơ thể

    Chất béo là một trong ba nhóm dưỡng chất thiết yếu, cùng với carbohydrate và protein, có vai trò vô cùng quan trọng trong hoạt động sống của cơ thể con người.

  • 08/07/2025

    Đột quỵ nhiệt: Nguy hiểm tiềm ẩn trong mùa nắng nóng

    Mùa hè đến, cái nắng gay gắt không chỉ khiến cơ thể mệt mỏi mà còn tiềm ẩn những mối nguy hiểm khôn lường đối với sức khỏe, trong đó đột quỵ nhiệt là một trong những tình trạng đáng lo ngại nhất.

  • 08/07/2025

    Loại cá nhỏ bé có nhiều lợi ích với sức khỏe

    Cá cơm là một nguồn dinh dưỡng ấn tượng, mang lại những lợi ích sức khỏe đáng ngạc nhiên.

  • 08/07/2025

    Kháng sinh và những điều cần biết cho người trưởng thành

    Kháng sinh (hay thuốc kháng sinh) đóng vai trò then chốt trong y học hiện đại, giúp điều trị hiệu quả các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn.

  • 08/07/2025

    Điểm danh 5 loại dầu thực vật mang lại lợi ích sức khỏe tuyệt vời

    Chất béo thường bị hiểu lầm là “kẻ thù” của sức khỏe, đặc biệt là đối với tim mạch và cân nặng. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây cho thấy không phải tất cả chất béo đều có hại. Ngược lại, một số loại chất béo tốt lại đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì năng lượng, hấp thụ vitamin và bảo vệ cơ thể khỏi viêm nhiễm. Trong đó, dầu ăn có nguồn gốc thực vật như dầu ô liu, dầu bơ, dầu mè... không chỉ mang lại hương vị phong phú cho món ăn mà còn cung cấp các acid béo có lợi cho tim mạch, não bộ và hệ miễn dịch.

  • 07/07/2025

    Dấu hiệu nhận biết và cách xử lý cảm nắng nhanh chóng

    Mùa hè với những ngày nắng gay gắt không chỉ mang đến niềm vui của những chuyến đi chơi mà còn ẩn chứa nguy cơ sức khỏe mà ít ai để ý: cảm nắng. Đây là một tình trạng nghiêm trọng xảy ra khi cơ thể không thể tự điều hòa nhiệt độ trong môi trường nóng bức, dẫn đến những hậu quả khôn lường nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời.

  • 07/07/2025

    8 thực phẩm nên tránh để bảo vệ gan khỏe mạnh

    Gan đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tổng thể. Lựa chọn đúng loại thực phẩm cũng như tránh những chất có hại góp phần bảo vệ chức năng gan khỏe mạnh.

Xem thêm