Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tryptophan là gì?

Tryptophan là chất cần thiết cho sự phát triển bình thường của trẻ nhỏ, giúp sản xuất, duy trì protein, cơ bắp, enzyme và đồng thời cũng chất dẫn truyền thần kinh.

Tryptophan là một amino acid thiết yếu nhưng cơ thể chúng ta không thể tự tổng hợp mà phải được bổ sung qua các loại thực phẩm. Chất này được tìm thấy trong cả thực phẩm có nguồn gốc thực vật và động vật. 

Tryptophan được chuyển hóa thành serotonin, melatonin và vitamin B3 (niacin). Tryptophan là chất cần thiết cho sự phát triển bình thường của trẻ nhỏ, giúp sản xuất, duy trì protein, cơ bắp, enzyme và đồng thời cũng chất dẫn truyền thần kinh. Bài viết này sẽ cung cấp thêm thông tin về tryptophan cũng như những vấn đề sẽ gặp phải nếu mất cân bằng tryptophan trong cơ thể.

What is Tryptophan? Explaining the Sleepy Amino Acid - The Manual

Tryotophan có tác dụng gì?

Các nghiên cứu chỉ ra rằng tryptophan được sử dụng để sản xuất:

  • Serotonin: Một chất dẫn truyền thần kinh liên quan đến quá trình điều chỉnh tâm trạng, sự thèm ăn, giấc ngủ, cơn đau, ham muốn tình dục và tiêu hóa.
  • Melatonin: Một loại hormone giúp điều chỉnh nhịp sinh học (chu kỳ thức-ngủ) của cơ thể
  • Vitamin B3: Niacin cần thiết cho quá trình chuyển hóa năng lượng và sản xuất DNA.

Để tryptophan từ chế độ ăn chuyển hóa thành thành niacin, cơ thể cần đủ sắt, riboflavin và vitamin B6. Thêm nữa, tryptophan cũng rất cần thiết cho quá trình sản xuất protein, enzyme và mô cơ.

Đọc thêm bài viết: Thực phẩm giàu sắt hơn thịt bò

Nguồn gốc của tryptophan

Tryptophan có thể được tìm thấy trong các loại thực phẩm như: Thịt gà, thì gà tây, cá, lòng trắng trứng, phô mai, sữa, đậu nành, đậu phộng, hạt hướng dương, hạt mè, hạt bí và các thực phẩm giàu protein khác.

Mất cân bằng tryptophan

Sự thiếu hụt tryptophan có thể gây ra các triệu chứng như: buồn nôn, ợ nóng, sưng tấy, mệt mỏi và đau cơ. Chế độ ăn thiếu tryptophan (hoặc cơ thể không thể hấp thụ được) có thể dẫn đến bệnh lý pellagra, gây ra bởi sự thiếu hụt niacin. Pellagra rất hiếm gặp ở các nước phát triển, bệnh có thể gây tử vong nếu không được điều trị. Các triệu chứng của bệnh pellagra có thể bao gồm:

  • Tổn thương da, như viêm da
  • Các vấn đề về tiêu hóa, chẳng hạn như tiêu chảy
  • Rối loạn thần kinh, chẳng hạn như mât trí nhớ

Khả năng sử dụng tryptophan cũng có thể bị ảnh hưởng bởi cách chất này di chuyển trong cơ thể. Nếu bạn bị ốm hoặc căng thẳng, tryptophan sẽ di chuyển theo con đường chuyển hóa kynurenine (còn được gọi là con đường thoái hóa tryptophan). Khi con đường chuyển hóa này hoạt động quá mức, tryptophan sẽ bị dẫn ra khỏi quá trình tổng hợp serotonin và cuối cùng là tổng hợp melatonin.

Con đường kynurenine cần thiết cho các chức năng như tổng hợp niacin. Tuy nhiên, để duy trì sức khỏe, cần có sự cân bằng giữa các chức năng này, cũng như việc sản xuất serotonin và melatonin.

Đọc thêm bài viết: Uống vitamin và khoáng chất lúc nào tốt nhất?

Có nên bổ sung Tryptophan?

Tryptophan có sẵn dưới dạng thảo dược bổ sung, nhưng tính an toàn và hiệu quả của chúng vẫn chưa rõ ràng. Một số chuyên gia khuyên không nên dùng những sản phẩm bổ sung này, bởi chất này không được quản lý và có thể chứa các chất có hại như kim loại độc hại hoặc các loại thuốc khác.

Theo Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA), các chất bổ sung tryptophan đã bị cấm từ năm 1989 đến năm 2005 vì người sử dụng có thể gặp một tác dụng phụ hiếm gặp nhưng nghiêm trọng được gọi là hội chứng đau cơ – tăng bạch cầu ái toan (EMS).

Tryptophan bổ sung được cho là không an toàn để sử dụng khi mang thai và cũng có thể không an toàn khi cho con bú. Chất này có thể gây ra tác dụng phụ như mờ mắt, chóng mặt và mệt mỏi.

Bên cạnh đó, chất bổ sung tryptophan có thể làm trầm trọng thêm một số tình trạng sức khỏe và/hoặc tương tác với một số loại thuốc. Đừng bổ sung tryptophan nếu bạn đang sử dụng:

  • Thuốc chống trầm cảm, chẳng hạn như thuốc ba vòng, chất ức chế monoamine oxidase (MAOIs) và chất ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc (SSRI)
  • Kháng sinh zyvox (linezolid)
  • Carbidopa, được sử dụng kết hợp với levodopa để điều trị và kiểm soát bệnh Parkinson

Đối với hầu hết mọi người, một chế độ ăn uống đa dạng và cân bằng sẽ cung cấp đủ tryptophan mà không cần bổ sung. Nếu bạn đang cân nhắc việc bổ sung tryptophan, bạn cần tham khảo ý kiến của các chuyên gia.

Tryptophan là một acid thiết yếu tham gia vào nhiều quá trình trong cơ thể. Cơ thể không thể tự sản xuất tryptophan và cần bổ sung chúng thông qua thực phẩm hàng ngày. Kết hợp những thực phẩm giàu tryptophan với carbohydrate sẽ giúp tryptophan đi vào não dễ dàng hơn.

Chế độ dinh dưỡng khoa học, hợp lý cùng một lối sống lành mạnh, tích cực luyện tập phù hợp với thể trạng là chìa khóa giúp bạn cải thiện tình trạng sức khỏe của bản thân và gia đình. Trung tâm Điều trị Béo phì và Hội chứng chuyển hóa VIAM trực thuộc Viện Y học ứng dụng Việt Nam là cơ sở tư vấn dinh dưỡng điều trị bệnh mạn tính hàng đầu nước ta. Liên hệ đặt lịch TẠI ĐÂY hoặc Hotline: 0935 18 3939 hoặc 024 3633 5678 để được khám, tư vấn dinh dưỡng cùng các chuyên gia đầu ngành. 

BS Tạ Tùng Duy - Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM - Theo Verywellhealth
Bình luận
Tin mới
  • 21/11/2024

    Trị bệnh Parkinson bằng Đông y có hiệu quả không?

    Do các loại thuốc Tây y điều trị bệnh Parkinson thường đi kèm với tác dụng phụ và nguy cơ “nhờn thuốc” khi dùng lâu dài, nhiều người tìm tới các phương pháp Đông y với hy vọng các loại thảo dược tự nhiên sẽ an toàn hơn với cơ thể.

  • 21/11/2024

    Tăng cường sức khỏe xương khớp cho người cao tuổi trong mùa đông

    Khi bước vào giai đoạn lão hóa, cơ thể con người trải qua nhiều thay đổi sinh lý, suy giảm chức năng của hệ cơ xương khớp và dễ mắc phải các bệnh lý về xương khớp, đặc biệt là trong mùa đông lạnh

  • 21/11/2024

    Tức giận - Kẻ thù thầm lặng của sức khỏe

    Tức giận là một cảm xúc bình thường mà ai cũng sẽ trải qua, bởi hiếm ai có thể giữ được bình tĩnh khi bị tấn công, xúc phạm, phản bội hay thất bại... Tuy nhiên, tức giận quá thường xuyên hoặc kéo dài có thể gây ra nhiều vấn đề đối với sức khỏe.

  • 21/11/2024

    Bệnh hô hấp và cách bảo vệ sức khỏe trong mùa lạnh

    Mùa đông đến đi kèm với sự thay đổi nhiệt độ đột ngột, không khí hanh khô và độ ẩm giảm. Những yếu tố này gây nên các bệnh về đường hô hấp, đặc biệt là ở trẻ nhỏ, người cao tuổi và những người có hệ miễn dịch yếu. Các bệnh lý đường hô hấp không chỉ gây khó chịu, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống mà còn có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời.

  • 20/11/2024

    9 cách chữa đau chân tại nhà hiệu quả

    Đau chân là vấn đề phổ biến ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của nhiều người. Cùng tìm hiểu 9 phương pháp đơn giản, hiệu quả để chữa đau chân tại nhà. Áp dụng đúng cách, bạn có thể giảm đau, cải thiện lưu thông máu và tăng cường sức khỏe cho đôi chân của mình.

  • 19/11/2024

    Các phương pháp điều trị bênh tiêu chảy tự nhiên khi bạn đang cho con bú

    Thật khó khăn khi bạn phải đối mặt với bệnh tiêu chảy, nhất là khi bạn đang phải cho con bú. Trong bài viết này, Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ chia sẻ một số biện pháp khắc phục tự nhiên để điều trị bệnh tiêu chảy cho các bà mẹ vẫn đang trong thời kỳ nuôi con bằng sữa mẹ.

  • 18/11/2024

    Tại sao người đái tháo đường nên ăn rau đầu tiên?

    Ăn rau đầu tiên trong bữa ăn có tác dụng thế nào với người bệnh đái tháo đường? Thứ tự các ăn các món trong bữa ăn của người bệnh đái tháo đường có gì đặc biệt? Nhân Ngày thế giới phòng chống đái tháo đường 14/11, cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

  • 18/11/2024

    Ngày Trẻ em Thế giới: Bồi dưỡng sức khỏe thể chất và tinh thần cho trẻ

    Ngày Trẻ em Thế giới là dịp để chúng ta cùng nhau tôn vinh và bảo vệ thế hệ tương lai của đất nước. Trong bối cảnh cuộc sống hiện đại với nhiều thay đổi, việc chăm sóc sức khỏe toàn diện cho trẻ em càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.

Xem thêm