Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tiêm vaccine có thể giúp bảo vệ bạn khỏi hội chứng COVID-19 kéo dài hay không?

Tiêm vaccine COVID-19 có thể giúp những người mắc COVID-19 hồi phục hoặc chống lại hội chứng COVID-19 kéo dài ở những người đã miễn dịch với bệnh? Dưới đây là những gì bạn cần biết.

Từ thời điểm cuối năm 2019, khi những người đầu tiên tại Vũ Hán, Trung Quốc bắt đầu xuất hiện những triệu chứng đầu tiên của COVID-19, các nhà nghiên cứu đã mất hàng triệu hàng triệu giờ đồng hồ để nghiên cứu về căn bệnh này và đã có những phát hiện vượt bậc về cách mà virus gây ảnh hưởng đến cơ thể.

Tuy nhiên, khi nói về hội chứng COVID-19 kéo dài, là tình trạng mà các triệu chứng COVID-19 kéo dài vài tuần hoặc thậm chí vài tháng sau khi nhiễm bệnh, thì vẫn còn nhiều điều chưa được hiểu rõ.

Các báo cáo về mặt lý thuyết nói rằng những người mắc hội chứng COVID kéo dài sẽ cảm thấy tốt hơn sau khi tiêm vaccine COVID-19. Việc này làm dấy lên một làn sóng nghiên cứu mới về việc tìm hiểu xem liệu việc tiêm vaccine có thể giúp điều trị hoặc ngăn ngừa hội chứng COVID-19 kéo dài hay không.

Hội chứng COVID kéo dài có thể gây nhiều ảnh hưởng

Do tỷ lệ nhiễm biến thể Omicron đang tăng cao, làm tăng số ca nhiễm COVID-19 ở nhiều quốc gia trên thế giới, nên câu hỏi về hội chứng COVID kéo dài trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Theo thống kê có khoảng 10-30% số người nhiễm COVID-19 sẽ tiếp tục mắc phải hội chứng COVID-19 kéo dài.  Mặc dù chưa có một định nghĩa toàn cầu được chấp nhận về hội chứng COVID-19 kéo dài, nhưng có một số triệu chứng chung thường xảy ra. Triệu chứng phổ biến nhất là mệt mỏi, đầu óc không tỉnh táo, khó ghi nhớ. Khó thở, ho, đau ngực, đau bụng, đau đầu, đau khớp cũng là những triệu chứng có thể xuất hiện của hội chứng COVID-19. Hội chứng COVID kéo dài có thể gây ảnh hưởng nhiều mặt. Nhiều người bị mất việc, một số người sẽ không thể ra khỏi giường được và một số người có các triệu chứng rất nặng, khiến họ không thể thực hiện được những công việc thông thường hàng ngày, kể từ những việc nhỏ nhất như tắm rửa.

Kể cả với những người nhiễm COVID-19 không triệu chứng cũng có thể mắc hội chứng COVID-19 kéo dài. Hội chứng COVID kéo dài có thể xảy ra với bất cứ ai, và có thể khiến một người trẻ tuổi có thể sẽ mất đi khả năng suy nghĩ một cách rõ ràng, mất đi khả năng làm việc và mất đi năng suất lao động.

Một số người mắc hội chứng COVID-19 kéo dài cảm thấy tốt hơn sau khi tiêm vaccine

Một khảo sát vào tháng 4 năm 2021 chỉ ra rằng 42% số người mắc hội chứng COVID kéo dài cảm thấy tốt hơn sau khi tiêm vaccine. Trong một khảo sát khác, có khoảng 58% số người được hỏi cảm thấy các triệu chứng được cải thiện sau khi tiêm vaccine.

Những khảo sát này cho thấy rất nhiều nhưng không phải tất cả mọi người mắc hội chứng COVID-19 kéo dài đều có đáp ứng tích cực với việc tiêm vaccine. Một vài triệu chứng có thể sẽ mất đi, một vài triệu chứng vẫn tồn tại, do vậy, vaccine không hẳn là giúp chữa khỏi hội chứng COVID kéo dài nhưng rõ ràng là có những cải thiện nhất định sau khi được tiêm vaccine.

Các nhà nghiên cứu đang đi tìm lời giải thích

Nghiên cứu về hồi phục sau nhiễm COVID tại đại học Yale đang được thiết kế và triển khai nhằm đo lường những thay đổi về đáp ứng miễn dịch và triệu chứng COVID kéo dài trước và sau khi tiêm vaccine. Nghiên cứu này tiến hành nghiên cứu trên 3 loại vaccine là Pfizer, Moderna và J&J. Ngoài việc thu thập thông tin về các triệu chứng của người bệnh và tiền sử bệnh tật, các nhà nghiên cứu cũng thu thập mẫu máu và nước bọt của người tham gia để lấy thông tin về kháng thể và tế bào T, từ đó hiểu được cách mỗi cá nhân đáp ứng với vaccine. Bằng cách này, họ có thể ghi nhận được những thay đổi về đáp ứng miễn dịch mà những người mắc hội chứng COVID kéo dài trải qua cũng như những thay đổi về triệu chứng của họ.

Tại sao vaccine có vẻ như sẽ giúp ích với những người mắc hội chứng COVID kéo dài?

Các nhà nghiên cứu cũng chưa chỉ ra được tại sao vaccine có thể giúp làm giảm triệu chứng COVID kéo dài ở một số người nhưng có một số giả thuyết đã được đưa ra.

Có thể vẫn có một lượng virus nhất định tồn tại ở trong một số mô, gây viêm mãn tính. Từ đó, việc tiêm vaccine làm tăng lượng kháng thể và đáp ứng tế bào T có thể giúp làm sạch lượng virus còn sót lại trong cơ thể. Nếu lý thuyết này đúng, thì quá trình này có thể sẽ giúp người bệnh cảm thấy khá hơn và thậm chí là phục hồi hoàn toàn.

Một khả năng khác là việc nhiễm COVID-19 có thể gây ra phản ứng tự miễn ở cơ thể. Nếu tình trạng này xảy ra, vaccine có thể sẽ khiến người bệnh cảm thấy khá hơn vì vaccine có khả năng tạo ra một số loại cytokine có thể ảnh hưởng đến các tế bào tự hoạt động. Cytokine là những phân tử được cơ thể sản xuất ra giúp trung hòa các đáp ứng miễn dịch. Trong trường hợp này, sự cải thiện các triệu chứng có thể sẽ là tạm thời vì các cytokine này sẽ không tồn tại quá lâu.

Vaccine có thể giúp bảo vệ bạn khỏi hội chứng COVID kéo dài nếu bạn đã nhiễm COVID-19 không?

Mặc dù việc tiêm vaccine có thể giúp làm giảm nguy cơ nhiễm COVID-19, nhưng hiện tại vẫn chưa rõ liệu vaccine có thể giúp bảo vệ bạn trước hội chứng COVID kéo dài nếu bạn bị ốm. Nghiên cứu xuất bản tháng 9 năm 2021 trên tạp chí The Lancet chỉ ra rằng những người đã được tiêm chủng đầy đủ sau đó bị nhiễm COVID-19 sẽ giảm khoảng 49% nguy cơ xuất hiện các triệu chứng COVID kéo dài so với những người không được tiêm chủng. Ngược lại, một nghiên cứu vào tháng 11 năm 2021 chỉ ra rằng tiêm vaccine không làm giảm nguy cơ mắc hội chứng COVID kéo dài.

Các chuyên gia đều đồng ý rằng: cần phải tiêm vaccine COVID

Tất cả mọi người đều nên tiêm vaccine COVID-19, kể cả những người đã nhiễm COVID-19, không chỉ để dự phòng tình trạng tái nhiễm mà còn làm giảm nguy cơ mắc hội chứng COVID-19 kéo dài. Những người đã mắc hội chứng COVID kéo dài nếu chưa được tiêm vaccine cũng nên được tiêm càng sớm càng tốt vì có khả năng việc tiêm vaccine sẽ giúp cải thiện các triệu chứng.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Biến thể Omicron có khả năng tái nhiễm cao gấp 5 lần, kể cả trên những người đã tiêm chủng hoặc hồi phục sau mắc COVID-19

Ths. Liên Hương - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (Theo everydayhealth) -
Bình luận
Tin mới
  • 18/08/2025

    Sức khỏe tinh thần người cao tuổi tại Việt Nam: thực trạng, thách thức và giải pháp hướng tới một xã hội già hóa khỏe mạnh

    Sức khỏe tinh thần không chỉ đơn thuần là không mắc phải các bệnh tâm thần, mà còn là một trạng thái hạnh phúc, nơi mỗi cá nhân có thể nhận ra khả năng của mình, đối phó với những căng thẳng bình thường của cuộc sống, làm việc hiệu quả và đóng góp cho cộng đồng.

  • 18/08/2025

    Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

    Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.

  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 15/08/2025

    Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?

    Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?

  • 15/08/2025

    Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?

    Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.

  • 15/08/2025

    Báo cáo trường hợp: Sốc nhiễm trùng kèm viêm da, cân cơ hoại tử do nhiễm Vibrio vulnificus qua vết thương ở da

    Vibrio vulnificus là một loại trực khuẩn gram âm, di động, ưa mặn được tìm thấy ở khắp mọi nơi, chủ yếu ở vùng nước mặn và nước lợ ven biển. V. Vulnificus gây ra 1 trong 3 hội chứng riêng biệt: viêm dạ dày-ruột, nhiễm trùng huyết tiên phát và nhiễm trùng vết thương với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh thường xẩy ra ở những người mắc bệnh gan mãn tính, suy giảm miễn dịch, hoặc các bệnh gây thừa sắt trong cơ thể. Khi nghi ngờ nhiễm V. Vulnificus dựa trên tiền sử, dịch tễ, diễn biến lâm sàng, vi khuẩn học, kháng sinh thích hợp cần dùng càng sớm càng tốt và can thiệp ngoại khoa khi có chỉ định.

Xem thêm