Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tỉ lệ trẻ thiếu sắt - kẽm cao, nhưng nhiều cha mẹ không hay biết

Ăn uống kém, mệt mỏi, hay buồn ngủ, học hành không tập trung, dễ cáu gắt, thiếu máu… là những biểu hiện của việc thiếu sắt – kẽm lâu dài ở trẻ, nhưng nhiều cha mẹ không hay biết.

"Chính vì không biết nên cha mẹ không chủ động bổ sung dự phòng sắt – kẽm cho con, dẫn đến tình trạng trẻ em Việt thiếu trầm trọng 2 vi chất này. Tỷ lệ trẻ thiếu kẽm chiếm đến 60% và cứ 3 trẻ có 1 trẻ thiếu sắt. Đặc biệt, trẻ thiếu sắt thì thường đi đôi thiếu kẽm. Ngay cả khu vực thành thị, nơi có dân trí cao, tính đến 5 năm gần đây cũng chưa có sự cải thiện nào" - TS. BS Phan Bích Nga – Giám đốc Trung tâm Khám và Tư vấn dinh dưỡng (Viện dinh dưỡng quốc gia) cho biết.

Vậy con của bạn có thiếu sắt, kẽm không? Mẹ nên bổ sung sắt, kẽm cho con như thế nào? Hãy lắng nghe ý kiến chuyên gia.

photo-1667784113023

Gần 60% trẻ em Việt thiếu kẽm, cứ 3 trẻ có 1 trẻ thiếu sắt

Thống kê của Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho thấy: có đến 60% trẻ dưới 5 tuổi thiếu kẽm và cứ 3 trẻ có 1 trẻ thiếu sắt. Đây là một con số đáng báo động.

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên là do:

- Lượng sắt, kẽm dự trữ 3, 4 tuần cuối thai kỳ sang con chỉ dùng đủ trong 4 tháng đầu đời với điều kiện mẹ sinh đủ ngày đủ tháng và bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng trong quá trình mang thai.

- Lượng sắt trong sữa mẹ khá thấp, 1 lít sữa mẹ chỉ chứa 0,35mg sắt còn kẽm thì tốt hơn một chút là 2 – 3mg kẽm, tuy nhiên sau 3 tháng lượng kẽm trong sữa mẹ chỉ còn 0,9mg/lít. Với lượng sắt, kẽm như vậy trẻ phải dùng từ 17 đến 20 lít mỗi ngày mới đảm bảo đủ lượng sắt và kẽm cần thiết cho cơ thể.

- Tỷ lệ hấp thu sắt kẽm từ thức ăn khá thấp chỉ từ 5-15%, kẽm từ 10-30%, và các vi chất chủ yếu có trong đạm động vật như trứng, thịt bò, ghẹ, hàu… Trong khi trẻ bắt đầu ăn dặm trẻ tập với với tinh bột trước và các đạm tập dần sau với lượng nhỏ, dẫn đến trẻ thiếu nhiều vi chất dinh dưỡng, điển hình là sắt và kẽm.

- Ngoài ra, trẻ em dễ bị nhiễm giun sán, rối loạn tiêu hóa thường xuyên gây giảm hấp thu sắt, kẽm.

Chính vì vậy, sau 6 tháng tuổi, tỷ lệ thiếu sắt kẽm ở trẻ có xu hướng tăng cao.

Đặc biệt, với những trường hợp sinh non, sinh con nhẹ cân, đa thai, suy dinh dưỡng bào thai, là trường hợp trẻ thiệt thòi do không nhận đủ sắt kẽm và các vi chất khác từ mẹ ngay trong giai đoạn thai kỳ, nên cha mẹ cần lưu ý bổ sung sắt kẽm cho con theo chỉ dẫn của bác sĩ để đảm bảo đủ vi chất cho trẻ phát triển.

Lượng sắt, kẽm tối thiểu trẻ cần trong ngày để phát triển tốt

Ở mỗi giai đoạn phát triển và mỗi độ tuổi khác nhau trẻ có nhu cầu sắt, kẽm khác nhau. Cha mẹ có thể tham khảo "Nhu cầu dinh dưỡng khuyến nghị cho người Việt Nam" do Nhà xuất bản Y học phát hành có hướng dẫn bổ sung nhu cầu sắt, kẽm của trẻ như sau:

photo-1667784116070

Như vậy, theo bảng nhu cầu dinh dưỡng trên, nếu cha mẹ muốn bổ sung sắt, kẽm cho trẻ từ nguồn thực phẩm thì phải bổ sung một lượng khá lớn.

Cụ thể:

Bé trai 6 tháng tuổi, có mức hấp thu kẽm trung bình (20%), mức hấp thu sắt tốt (15%). Nhu cầu cần nạp trong 1 ngày: 4,1mg kẽm và 5,6mg sắt, tương tương với việc bé phải ăn một khối lượng lớn thịt ghẹ hay thịt bò mới đáp ứng đủ nhu cầu sắt, kẽm của một ngày.

Vậy, để đảm bảo đủ sắt, kẽm cho trẻ, cha mẹ nên chủ động bổ sung dự phòng nhu cầu hàng ngày cho bé để tránh việc thiếu hụt các vi chất dinh dưỡng này kéo dài ảnh hưởng đến tốc độ phát triển của trẻ.

Chuyên gia hướng dẫn cách bổ sung sắt, kẽm cho trẻ

Theo TS. BS Phan Bích Nga - Giám đốc Trung tâm khám tư vấn dinh dưỡng trẻ em, Viện Dinh dưỡng Quốc gia:

Đầu tiên nên lựa chọn sản phẩm có chứa cả sắt và kẽm đồng thời, trẻ đỡ phải uống nhiều lần, mẹ tiết kiệm được chi phí.

Khi bổ sung sắt kẽm cho trẻ sản phẩm đó phải dễ uống không có mùi tanh của sắt, vị chua chát của kẽm khiến cho trẻ sợ, buồn nôn và nếu mua về trẻ không uống thì cũng không có tác dụng gì.

Thứ 2, sản phẩm phải không có tác dụng phụ, trẻ uống vào không bị nôn, táo bón, tiêu chảy

Thứ 3, khi bổ sung sắt - kẽm cho trẻ nên chọn sắt, kẽm có tỷ lệ hấp thu cao, đặc biệt tỷ lệ sắt nhỏ hơn kẽm sẽ tối ưu hấp thu. Lưu ý, không chọn hàm lượng cao để bổ sung dự phòng vì nếu lượng sắt, kẽm thừa nhiều, không đào thải ra có thể sẽ dẫn đến tình trạng trẻ bị táo bón, ngộ độc.

Thứ 4, sản phẩm phải có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, được cấp phép bởi các cơ quan chức năng.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Thiếu máu thiếu sắt ở phụ nữ mang thai, bổ sung sắt như thế nào?

Theo Sức Khỏe & Đời Sống
Bình luận
Tin mới
  • 19/05/2025

    Chế độ ăn cho người mắc lỵ trực trùng (lỵ trực khuẩn)

    Lỵ trực khuẩn là tình trạng nhiễm khuẩn đường tiêu hóa cấp tính và cần được điều trị kịp thời để phòng tránh những biến chứng nguy hiểm.

  • 19/05/2025

    10 loại thực phẩm giúp học sinh đạt kết quả tốt trong mùa thi

    Khi mùa thi đến gần, học sinh bước vào giai đoạn căng thẳng và áp lực cao, đòi hỏi sự tập trung tối đa cũng như khả năng ghi nhớ và tư duy sắc bén. Bên cạnh việc học tập chăm chỉ, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường sức khỏe não bộ, giúp kiểm soát lo âu và tối ưu hóa hiệu suất học tập.

  • 18/05/2025

    Lycopene có giúp giảm nguy cơ ung thư?

    Trong bối cảnh các nhà khoa học không ngừng tìm kiếm các biện pháp phòng ngừa ung thư, chế độ ăn uống, đặc biệt là việc tiêu thụ trái cây và rau quả, được xem là một yếu tố quan trọng. Cà chua, với thành phần lycopene nổi bật, đang thu hút sự chú ý đặc biệt.

  • 18/05/2025

    Cách để thức dậy đúng giờ vào buổi sáng

    Việc thiết lập lịch trình ngủ và thói quen trước khi đi ngủ, đặt đồng hồ báo thức và điều chỉnh chế độ ăn uống là một số phương pháp có thể giúp bạn ngủ ngon hơn và thức dậy dễ dàng vào buổi sáng.

  • 17/05/2025

    Chế độ ăn tham khảo với người mắc hội chứng thiên thần

    Tuy không có chế độ ăn kiêng đặc biệt nào có thể chữa khỏi hội chứng thiên thần nhưng dinh dưỡng hợp lý có thể giúp kiểm soát cân nặng, cải thiện giấc ngủ, quản lý táo bón và hỗ trợ phát triển nhận thức.

  • 17/05/2025

    Thanh thiếu niên và tuổi dậy thì

    Dậy thì là một giai đoạn quan trọng trong cuộc đời mỗi người, đánh dấu sự chuyển đổi từ trẻ em sang người trưởng thành. Đây là giai đoạn cơ thể có nhiều thay đổi về mặt thể chất và tâm sinh lý, đặt nền móng cho sức khỏe sinh sản và sức khỏe tổng quát trong tương lai. Việc thấu hiểu những biến đổi này, cùng với sự quan tâm, hỗ trợ từ gia đình và xã hội, sẽ giúp thanh thiếu niên vượt qua giai đoạn dậy thì một cách an toàn và khỏe mạnh.

  • 16/05/2025

    Chế độ ăn uống tốt cho bệnh nhân lao hạch

    Bệnh lao hạch gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và khả năng ăn uống. Việc phát hiện sớm, điều trị đúng phác đồ và có chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp người bệnh nhanh phục hồi sức khỏe.

  • 16/05/2025

    Lý do bạn bị đầy hơi sau khi ăn salad

    Bạn có thể dùng salad như một bữa ăn lành mạnh hoặc món ăn kèm, nhưng salad có thể gây ra một số vấn đề về tiêu hóa tùy thuộc vào thành phần của nó. Rau và trái cây sống là những thực phẩm có thể gây đầy hơi và chướng bụng do một số hợp chất và vi khuẩn, và chúng có thể là lý do tại sao bạn có thể bị đau bụng dữ dội sau khi ăn salad.

Xem thêm