Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Thoái hóa đốt sống thắt lưng

Thoái hóa đốt sống thắt lưng là tình trạng khá phổ biến hiện nay. Vậy nguyên nhân nào dẫn đến tình trạng này? Triệu chứng là gì và làm cách nào để dự phòng trước các mối nguy hại gây ra?

Thoái hóa đốt sống lưng là gì?

Phần lưng dưới được tạo thành từ năm đốt xương (đốt sống) cùng của cột sống, được gọi là đốt sống thắt lưng hoặc cột sống thắt lưng. Các đốt sống được nối với nhau bằng các khớp, được lót bằng một lớp sụn trơn ngăn cách các đốt sống và cho phép chuyển động của chúng trơn tru và không gây đau đớn. Phần đĩa đệm cứng, xơ giữa các đốt sống đóng vai trò như bộ giảm xóc cho cột sống và cho phép lưng uốn cong hoặc vặn xoắn một cách linh hoạt.

Thoái hóa cột sống thắt lưng đôi khi được gọi là viêm khớp cột sống. Thuật ngữ này bao gồm tất cả các tình trạng thoái hóa ảnh hưởng đến cột sống thắt lưng, bao gồm:
  • Thoái hóa khớp lưng và viêm khớp cột sống: một loại viêm xương khớp cột sống xảy ra khi sụn bao quanh các khớp xương bị phá vỡ và mòn đi, gây ra tình trạng viêm. Xương cọ xát vào xương có thể gây ra các gai xương, gây đau đớn ở vị trí của sụn. Các gai xương có thể gây hẹp ống sống và dẫn đến chèn ép và tổn thương dây thần kinh.
  • Biến dạng thoái hóa đốt sống: các gai xương phát triển xung quanh đĩa đệm bị thoái hóa
  • Thoái hóa đĩa đệm thắt lưng: thoái hóa các đĩa đệm
  • Đĩa đệm phồng lên có thể gây viêm và làm cho các dây thần kinh cột sống nhạy cảm hơn hoặc chèn ép dây thần kinh
  • Thoát vị đĩa đệm có thể đẩy lên dây chằng ở lưng dưới, gây đau
  • Trượt đốt sống ra trước - một đốt sống trượt về phía trước đè lên đốt sống tiếp theo, làm lệch cột sống

Nguyên nhân nào gây ra thoái hóa đốt sống lưng?

Thoái hóa đốt sống thắt lưng không có nguyên nhân nào cụ thể mà liên quan đến sự lão hóa do xương, khớp, dây chằng và đĩa đệm ở cột sống thắt lưng bị thoái hóa và yếu đi do quá trình hao mòn tự nhiên. Đây là một tình trạng khá phổ biến, và ảnh hưởng đến rất nhiều người tại một thời điểm nhất định nào đó trong cuộc sống, mặc dù nó có thể không phải lúc nào cũng gây đau.

Các yếu tố làm tăng khả năng mắc bệnh thoái hóa đốt sống thắt lưng bao gồm:
  • Tuổi cao (mặc dù các triệu chứng có thể bắt đầu sớm nhất là 20 tuổi và thường là trước 50 tuổi)
  • Tiền sử gia đình bị thoái hóa đốt sống thắt lưng
  • Tiền sử chấn thương thắt lưng                                
  • Tiền sử phẫu thuật thắt lưng
  • Các căng thẳng áp lực kéo dài lặp đi lặp lại ở lưng, dù là đặc thù nghề nghiệp hay giải trí

Những dấu hiệu và triệu chứng của bệnh thoái hóa đốt sống lưng là gì?

Theo thống kê tại Mỹ, có 27% - 37% người bị thoái hóa đốt sống thắt lưng không gặp bất kỳ triệu chứng nào. Tình trạng này thường có thể cải thiện trong một thời gian ngắn bằng cách sử dụng các phương pháp điều trị bảo tồn và rất ít phát triển thành cơn đau mạn tính. Tuy nhiên, vì có nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra nên các triệu chứng vẫn có thể gặp phải và đặc điểm cũng rất khác nhau. Các dấu hiệu và triệu chứng có thể bao gồm:

  • Đau lưng
  • Giảm phạm vi chuyển động và tính linh hoạt ở lưng hoặc chân, đặc biệt vào buổi sáng hoặc sau thời gian không hoạt động lâu
  • Căng cứng hoặc đau ở lưng dưới
  • Tê và ngứa ran và/hoặc đau nhói hoặc đau lan tỏa từ lưng xuống mông hoặc chân
  • Cơ chân hoặc cơ bàn chân yếu nếu dây thần kinh bị chèn ép nghiêm trọng

Tê, ngứa ran và yếu cơ cũng có thể do tình trạng thoái hóa đốt sống thắt lưng đang làm tổn thương tủy sống, ví dụ như một đĩa đệm thoát vị lớn đẩy lên tủy sống.

Các biến chứng nghiêm trọng

Các biến chứng hiếm gặp nhưng khá nghiêm trọng của thoái hóa đốt sống thắt lưng bao gồm:

  • Mất kiểm soát cơ bàng quang hoặc ruột, hoặc tê ở vùng háng do rối loạn chức năng thần kinh
  • Hẹp ống sống thắt lưng đoạn ống sống thu hẹp, gây áp lực lên tủy sống và các dây thần kinh, có thể chèn ép dây thần kinh dẫn đến yếu, ngứa ran, tê hoặc đau lan từ lưng xuống mông, đùi hoặc vùng chậu
  • Hội chứng Cauda-equina: các dây thần kinh ở dưới cùng của tủy sống bị chèn ép bởi một khối hoặc đĩa đệm, gây ra các vấn đề thần kinh nghiêm trọng
  • Rối loạn chức năng thần kinh do chèn ép dây thần kinh, gây ra bởi đĩa đệm hoặc gai xương phồng lên làm thu hẹp các lỗ nơi rễ thần kinh thoát ra ngoài ống sống.
Tổng kết

Thoái hóa cột sống thắt lưng là bệnh khá thường gặp. Tại Việt Nam, một số nghiên cứu đã thống kê đã ước tính số lượng người từ 60-69 tuổi bị thoái hóa cột sống thắt lưng lên tới 80%. Ở độ tuổi 25-45 tuổi, cũng có tới 30% số người gặp phải. Bệnh gây nhiều phiền toái và có thể gây đau đớn khi các biến chứng xuất hiện. Thoái hóa cột sống thắt lưng không có nguyên nhân cụ thể, tuy nhiên có nhiều yếu tố nguy cơ có thể khiến bệnh xuất hiện và nghiêm trọng. Do vậy, dự phòng tình trạng bệnh được đặt lên ưu tiên hàng đầu ở nhóm người trong độ tuổi nguy cơ này.

Tham khảo thêm thông tin tại: Phục hồi căng cơ bắp chân sau tập luyện thể thao

 

Bình luận
Tin mới
  • 28/03/2024

    Vì sao bạn nên tẩy lớp trang điểm trước khi tập thể dục?

    Việc trang điểm nhẹ nhàng trước khi đến phòng tập thể dục có thể giúp chị em phụ nữ tự tin hơn. Nhưng theo một nghiên cứu mới được đăng trên Journal of Cosmetic Dermatology, việc này có thể có thể làm giảm lượng dầu trên da, gây khô da.

  • 28/03/2024

    5 nguyên liệu không nên bỏ qua khi pha chế món sinh tố chống viêm

    Sinh tố là thức uống bổ sung năng lượng và vitamin hiệu quả khi bạn mệt mỏi vì thời tiết. Công thức pha chế sinh tố nên có những thực phẩm, nguyên liệu giàu chất chống viêm để bảo vệ sức khỏe.

  • 28/03/2024

    Bà bầu "bỏ túi" ngay những lợi ích không ngờ từ việc uống vitamin trong thai kỳ

    Vitamin dành cho bà bầu là những viên bổ sung được sản xuất đặc biệt nhằm cung cấp cho cơ thể phụ nữ mang thai các vitamin và khoáng chất cần thiết. Bác sĩ khuyên bạn uống vitamin ngay từ khi bắt đầu lên kế hoạch mang thai cũng như trong suốt thai kỳ.

  • 28/03/2024

    Thực phẩm, đồ uống nên hạn chế khi đang bị nghẹt mũi

    Dấu hiệu nghẹt mũi thường gặp khi bạn bị cảm cúm, viêm mũi dị ứng hoặc viêm đường hô hấp. Một số thực phẩm, đồ uống có thể khiến triệu chứng này trầm trọng hơn, cản trở việc hít thở của bạn.

  • 28/03/2024

    Chấn thương sọ não có hồi phục được không?

    Chấn thương sọ não luôn được coi là một trong những thương tổn nghiêm trọng nhất có thể xảy ra với con người. Tuy nhiên, với những tiến bộ mới trong lĩnh vực y tế và phục hồi chức năng, ngày càng có nhiều hy vọng để người bệnh chấn thương sọ não có thể phục hồi và hồi phục các chức năng quan trọng.

  • 27/03/2024

    Những triệu chứng và biến chứng điển hình của bệnh sởi

    Bệnh sởi là một bệnh truyền nhiễm nghiêm trọng do virus sởi gây ra, có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Nhận biết sớm các dấu hiệu và triệu chứng như sốt cao, ho, chảy nước mũi và phát ban da đặc trưng là rất quan trọng để điều trị kịp thời. Hiểu rõ các triệu chứng sởi còn giúp phòng ngừa sự lây lan của căn bệnh này.

  • 27/03/2024

    5 loại thảo mộc giúp tăng cường sức khoẻ hô hấp

    Khi gặp các vấn đề hô hấp, nhiều người có xu hướng tìm các giải pháp từ thiên nhiên để giảm nhanh các triệu chứng khó chịu cũng như tăng cường sức khoẻ đường thở. Dưới đây là 5 loại thảo mộc bạn có thể thử áp dụng.

  • 27/03/2024

    Biện pháp cải thiện triệu chứng viêm họng

    Viêm họng là vấn đề hô hấp có thể xảy ra quanh năm, nhất là trong thời tiết giao mùa do virus, vi khuẩn tấn công đường thở. Cần làm gì để cải thiện triệu chứng viêm họng hiệu quả?

Xem thêm