Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Thoái hóa đốt sống thắt lưng

Thoái hóa đốt sống thắt lưng là tình trạng khá phổ biến hiện nay. Vậy nguyên nhân nào dẫn đến tình trạng này? Triệu chứng là gì và làm cách nào để dự phòng trước các mối nguy hại gây ra?

Thoái hóa đốt sống lưng là gì?

Phần lưng dưới được tạo thành từ năm đốt xương (đốt sống) cùng của cột sống, được gọi là đốt sống thắt lưng hoặc cột sống thắt lưng. Các đốt sống được nối với nhau bằng các khớp, được lót bằng một lớp sụn trơn ngăn cách các đốt sống và cho phép chuyển động của chúng trơn tru và không gây đau đớn. Phần đĩa đệm cứng, xơ giữa các đốt sống đóng vai trò như bộ giảm xóc cho cột sống và cho phép lưng uốn cong hoặc vặn xoắn một cách linh hoạt.

Thoái hóa cột sống thắt lưng đôi khi được gọi là viêm khớp cột sống. Thuật ngữ này bao gồm tất cả các tình trạng thoái hóa ảnh hưởng đến cột sống thắt lưng, bao gồm:
  • Thoái hóa khớp lưng và viêm khớp cột sống: một loại viêm xương khớp cột sống xảy ra khi sụn bao quanh các khớp xương bị phá vỡ và mòn đi, gây ra tình trạng viêm. Xương cọ xát vào xương có thể gây ra các gai xương, gây đau đớn ở vị trí của sụn. Các gai xương có thể gây hẹp ống sống và dẫn đến chèn ép và tổn thương dây thần kinh.
  • Biến dạng thoái hóa đốt sống: các gai xương phát triển xung quanh đĩa đệm bị thoái hóa
  • Thoái hóa đĩa đệm thắt lưng: thoái hóa các đĩa đệm
  • Đĩa đệm phồng lên có thể gây viêm và làm cho các dây thần kinh cột sống nhạy cảm hơn hoặc chèn ép dây thần kinh
  • Thoát vị đĩa đệm có thể đẩy lên dây chằng ở lưng dưới, gây đau
  • Trượt đốt sống ra trước - một đốt sống trượt về phía trước đè lên đốt sống tiếp theo, làm lệch cột sống

Nguyên nhân nào gây ra thoái hóa đốt sống lưng?

Thoái hóa đốt sống thắt lưng không có nguyên nhân nào cụ thể mà liên quan đến sự lão hóa do xương, khớp, dây chằng và đĩa đệm ở cột sống thắt lưng bị thoái hóa và yếu đi do quá trình hao mòn tự nhiên. Đây là một tình trạng khá phổ biến, và ảnh hưởng đến rất nhiều người tại một thời điểm nhất định nào đó trong cuộc sống, mặc dù nó có thể không phải lúc nào cũng gây đau.

Các yếu tố làm tăng khả năng mắc bệnh thoái hóa đốt sống thắt lưng bao gồm:
  • Tuổi cao (mặc dù các triệu chứng có thể bắt đầu sớm nhất là 20 tuổi và thường là trước 50 tuổi)
  • Tiền sử gia đình bị thoái hóa đốt sống thắt lưng
  • Tiền sử chấn thương thắt lưng                                
  • Tiền sử phẫu thuật thắt lưng
  • Các căng thẳng áp lực kéo dài lặp đi lặp lại ở lưng, dù là đặc thù nghề nghiệp hay giải trí

Những dấu hiệu và triệu chứng của bệnh thoái hóa đốt sống lưng là gì?

Theo thống kê tại Mỹ, có 27% - 37% người bị thoái hóa đốt sống thắt lưng không gặp bất kỳ triệu chứng nào. Tình trạng này thường có thể cải thiện trong một thời gian ngắn bằng cách sử dụng các phương pháp điều trị bảo tồn và rất ít phát triển thành cơn đau mạn tính. Tuy nhiên, vì có nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra nên các triệu chứng vẫn có thể gặp phải và đặc điểm cũng rất khác nhau. Các dấu hiệu và triệu chứng có thể bao gồm:

  • Đau lưng
  • Giảm phạm vi chuyển động và tính linh hoạt ở lưng hoặc chân, đặc biệt vào buổi sáng hoặc sau thời gian không hoạt động lâu
  • Căng cứng hoặc đau ở lưng dưới
  • Tê và ngứa ran và/hoặc đau nhói hoặc đau lan tỏa từ lưng xuống mông hoặc chân
  • Cơ chân hoặc cơ bàn chân yếu nếu dây thần kinh bị chèn ép nghiêm trọng

Tê, ngứa ran và yếu cơ cũng có thể do tình trạng thoái hóa đốt sống thắt lưng đang làm tổn thương tủy sống, ví dụ như một đĩa đệm thoát vị lớn đẩy lên tủy sống.

Các biến chứng nghiêm trọng

Các biến chứng hiếm gặp nhưng khá nghiêm trọng của thoái hóa đốt sống thắt lưng bao gồm:

  • Mất kiểm soát cơ bàng quang hoặc ruột, hoặc tê ở vùng háng do rối loạn chức năng thần kinh
  • Hẹp ống sống thắt lưng đoạn ống sống thu hẹp, gây áp lực lên tủy sống và các dây thần kinh, có thể chèn ép dây thần kinh dẫn đến yếu, ngứa ran, tê hoặc đau lan từ lưng xuống mông, đùi hoặc vùng chậu
  • Hội chứng Cauda-equina: các dây thần kinh ở dưới cùng của tủy sống bị chèn ép bởi một khối hoặc đĩa đệm, gây ra các vấn đề thần kinh nghiêm trọng
  • Rối loạn chức năng thần kinh do chèn ép dây thần kinh, gây ra bởi đĩa đệm hoặc gai xương phồng lên làm thu hẹp các lỗ nơi rễ thần kinh thoát ra ngoài ống sống.
Tổng kết

Thoái hóa cột sống thắt lưng là bệnh khá thường gặp. Tại Việt Nam, một số nghiên cứu đã thống kê đã ước tính số lượng người từ 60-69 tuổi bị thoái hóa cột sống thắt lưng lên tới 80%. Ở độ tuổi 25-45 tuổi, cũng có tới 30% số người gặp phải. Bệnh gây nhiều phiền toái và có thể gây đau đớn khi các biến chứng xuất hiện. Thoái hóa cột sống thắt lưng không có nguyên nhân cụ thể, tuy nhiên có nhiều yếu tố nguy cơ có thể khiến bệnh xuất hiện và nghiêm trọng. Do vậy, dự phòng tình trạng bệnh được đặt lên ưu tiên hàng đầu ở nhóm người trong độ tuổi nguy cơ này.

Tham khảo thêm thông tin tại: Phục hồi căng cơ bắp chân sau tập luyện thể thao

 

Bình luận
Tin mới
  • 03/09/2025

    Các bệnh tật thường gặp mùa mưa lũ và cách phòng ngừa

    Mùa mưa lũ là thời điểm thiên nhiên mang đến nhiều thách thức cho con người, không chỉ bởi những tổn thất về tài sản mà còn bởi nguy cơ gia tăng các bệnh tật. Khi nước lũ tràn về, môi trường sống bị ô nhiễm bởi vi sinh vật, chất thải và các yếu tố gây bệnh khác, tạo điều kiện thuận lợi cho dịch bệnh bùng phát.

  • 02/09/2025

    3 nhóm người nên ăn quả na

    Na là một loại trái cây thơm ngon và giàu dinh dưỡng. Ăn na đúng cách mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe mọi người và cho một số nhóm người nhất định.

  • 02/09/2025

    Chăm sóc sức khỏe người lớn tuổi: mùa Vu Lan ý nghĩa

    Mùa Vu Lan là dịp để con cháu bày tỏ lòng hiếu thảo bằng cách quan tâm chăm sóc sức khỏe của ông bà, cha mẹ. Khi lớn tuổi, người cao tuổi dễ gặp các vấn đề về sức khỏe thể chất và tinh thần. Việc chăm sóc dinh dưỡng, khuyến khích vận động, quan tâm sức khỏe tinh thần và kiểm tra sức khỏe định kỳ sẽ giúp cha mẹ sống khỏe mạnh và tận hưởng trọn vẹn những mùa Vu Lan bên gia đình. Bài viết này sẽ hướng dẫn các phương pháp chăm sóc sức khỏe người cao tuổi một cách khoa học.

  • 01/09/2025

    Giá trị dinh dưỡng và 5 lợi ích sức khỏe bất ngờ từ hạt sen

    Hạt sen là loại thực phẩm có giá trị bổ dưỡng cao và còn được sử dụng trong một số bài thuốc y học cổ truyền. Nhiều nghiên cứu y học hiện đại đã chứng minh được những lợi ích sức khỏe tuyệt vời của loại hạt nhỏ bé này.

  • 01/09/2025

    An toàn du lịch lễ 2/9: Mẹo vui chơi khỏe mạnh

    Mỗi dịp lễ 2/9, người dân lại háo hức chuẩn bị cho những chuyến du lịch hoặc tham gia các sự kiện đông người như lễ diễu binh, hội hè. Đây là thời điểm lý tưởng để thư giãn, khám phá những vùng đất mới và gắn kết cùng gia đình, bạn bè.

  • 31/08/2025

    Thực phẩm tự nhiên giúp kiểm soát rối loạn mỡ máu

    Rối loạn mỡ máu không được kiểm soát là nguyên nhân dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Tình trạng này có liên quan trực tiếp đến chế độ ăn uống, đặc biệt là tiêu thụ quá nhiều chất béo không lành mạnh.

  • 31/08/2025

    Ảnh hưởng của mùa mưa tới hệ hô hấp

    Mùa mưa mang tới sự dễ chịu sau mùa hè oi bức, nhưng kèm theo những cơn mưa mát mẻ, nó cũng tìm tàng các mối nguy cơ về sức khỏe, đặc biệt là hệ hô hấp. Để bảo vệ sức khỏe của bạn, bạn cần hiểu rõ thời tiết trong mùa mưa và ngăn ngừa cái mối nguy cơ có thể ảnh hưởng tới sức khỏe của bạn

  • 30/08/2025

    Cảnh giác sốt xuất huyết và tay chân miệng vào mùa mưa

    Mùa mưa không chỉ mang đến không khí mát mẻ mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho các bệnh truyền nhiễm phát triển. Trong đó sốt xuất huyết và tay chân miệng là 2 bệnh lý đáng lo ngại nhất do tốc độ lây lan nhanh và nguy cơ biến chứng nghiêm trọng. Việc nhận biết sớm các triệu chứng và áp dụng các biện pháp phòng bệnh là yếu tố then chốt để bảo vệ sức khỏe của trẻ. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về hai căn bệnh này, từ nguyên nhân, triệu chứng đến cách phòng tránh, giúp các bậc phụ huynh chủ động hơn trong việc chăm sóc con em mình.

Xem thêm