Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Thiếu máu dinh dưỡng ở trẻ, chỉ bổ sung sắt liệu có đủ

TS.BS Phan Bích Nga - Trưởng khoa khám tư vấn dinh dưỡng trẻ em – Viện Dinh dưỡng quốc gia cho biết đa phần các bậc cha mẹ cho rằng thiếu máu là do thiếu sắt. Tuy nhiên, những nghiên cứu gần đây đã chứng minh thiếu máu dinh dưỡng không đơn thuần là thiếu sắt mà thường thiếu cùng các vi chất khác điển hình là kẽm.

Trẻ thiếu kẽm và sắt trong bữa ăn hằng ngày dẫn đến thiếu máu

Khảo sát tình trạng dinh dưỡng khu vực Đông Nam Á (SEANUTS) cho thấy bữa ăn hàng ngày của trẻ em Việt Nam thiếu tới 50% các dưỡng chất cần thiết cho sự phát triển bền vững của trẻ, điển hình là kẽm và sắt.

Theo điều tra của Viện Dinh dưỡng quốc gia trong năm 2019 - 2020, Việt Nam có tới 60% trẻ em dưới 5 tuổi thiếu kẽm, cứ 3 trẻ có 1 trẻ thiếu sắt. Hiện nay tình trạng trẻ em thiếu máu dinh dưỡng tỷ lệ vẫn còn cao . Vì vậy, mới đây, hội thảo “Cập nhật chẩn đoán và điều trị thiếu máu ở trẻ em” do Hội Dinh dưỡng Việt Nam đã đưa ra một số vấn đề trong chẩn đoán và giải pháp cho vấn đề này.

Theo các chuyên gia, Sắt là thành phần cấu tạo của hemoglobin, myoglobin, protein, enzyme… trong cơ thể. Nó cũng có nhiệm vụ vận chuyển oxy trong máu đến các tế bào, tham gia giải phóng năng lượng, tham gia chuyển hóa DNA cùng nhiều chức năng khác. Thiếu sắt, cơ thể không có đủ nguyên liệu sản xuất hemoglobin gây thiếu máu dinh dưỡng.

Cùng với sắt, kẽm cũng được nghiên cứu là có tham gia vào cấu tạo và phát triển tế bào hồng cầu . Theo nhiều nghiên cứu, trẻ bị thiếu máu có nồng độ kẽm trung bình trong huyết thanh thấp hơn đáng kể so với trẻ không bị thiếu máu. vì vậy, trẻ thiếu kẽm cũng có nguy cơ bị thiếu máu dinh dưỡng.

Thiếu máu dinh dưỡng ở trẻ, chỉ bổ sung sắt liệu có đủ? - Ảnh 1.

TS.BS Phan Bích Nga - Trưởng khoa khám tư vấn dinh dưỡng trẻ em – Viện Dinh dưỡng quốc gia chia sẻ tại hội thảo.

Theo chia sẻ của TS.BS Phan Bích Nga - Trưởng khoa khám tư vấn dinh dưỡng trẻ em – Viện Dinh dưỡng quốc gia tại hội thảo: Đặc biệt trong 9 tháng đầu, thiếu máu dinh dưỡng có thể gây ra những tổn thương không hồi phục ở não, ảnh hưởng trực tiếp tới sự phát triển trí não của trẻ, gây ra tình trạng biếng ăn, suy dinh dưỡng. Còn đối với những trẻ lớn hơn, vấn đề thiếu máu dinh dưỡng ảnh hưởng đến tốc độ tăng trưởng, làm giảm sức đề kháng, cơ thể dễ nhiễm khuẩn, ảnh hưởng đến quá trình tăng trưởng, phát triển, học tập của trẻ.

Khi bị thiếu máu, sức đề kháng kém dễ mắc các bệnh viêm đường hô hấp thông thường như viêm họng, ho, cảm cúm, trẻ thường xuyên mệt mỏi, kém hoạt bát hơn, da xanh xao, thường học kém, hay buồn ngủ.

Trong bài báo cáo, TS.BS Phan Bích Nga cho biết, theo nghiên cứu gần đây thì kẽm kết hợp với bổ sung sắt đã được phát hiện là làm tăng nồng độ huyết sắc tố ở mức độ cao hơn so với sắt đơn thuần ở trẻ thiếu máu do sắt.

Thiếu máu dinh dưỡng ở trẻ, chỉ bổ sung sắt liệu có đủ? - Ảnh 2.

Cha mẹ cần lưu ý chế độ ăn đa dạng cho trẻ, đặc biệt là các thực phẩm giàu sắt, kẽm.

Bổ sung sắt và kẽm trong bữa ăn hằng ngày

Theo chia sẻ từ TS.BS Phan Bích Nga, không phải cứ cho trẻ thức ăn giàu sắt và kẽm là hấp thu 100%. Sắt hấp thu rất thấp, chỉ 10-15% sắt từ thức ăn. Tương tự sắt, kẽm hấp thu ở mức 20% - 30%. Kẽm và sắt còn bị giảm hấp thu bởi thực phẩm giàu chất phylate như tinh bột, chất xơ có trong các loại thực phẩm ngũ cốc,...

Nếu em bé bị thiếu sắt thường thiếu kẽm và ngược lại. Bởi bản thân các loại thực phẩm giàu sắt và giàu kẽm thường nằm chung trong cùng một loại thực phẩm như thịt bò, trứng, các loại hải sản … Điều kiện tăng cường hấp thu sắt và ức chế hấp thu sắt giống như kẽm. Hai yếu tố khiến cho trẻ thường bị thiếu sắt, thiếu kẽm hay bị thiếu cùng nhau.

Nhiều nghiên cứu đã chứng minh, kẽm làm tăng sự hấp thu sắt thông qua việc kích hoạt các chất vận chuyển sắt kim loại hóa trị 2 (DTM1) và ferroportin (FPN1). Ngoài ra, kẽm đóng vai trò là chất xúc tác trong quá trình chuyển hóa sắt tham gia vào quá trình tổng hợp, cấu tạo nên hồng cầu.

Thiếu máu dinh dưỡng ở trẻ, chỉ bổ sung sắt liệu có đủ? - Ảnh 3.

Hội thảo thu hút đông đảo bác sĩ, chuyên gia và hội viên hội dinh dưỡng.

Chính vì vậy cần đảm bảo đủ lượng sắt kẽm cho nhu cầu hàng ngày của trẻ để giúp giúp dự phòng nguy cơ thiếu máu thì cha mẹ cần chú ý chế độ ăn đa dạng đặc biệt thực phẩm giàu sắt và kẽm như: thịt bò, các loại nhuyễn thể: hàu, nghêu, sò…

Ngoài ra, theo khuyến cáo sử dụng trong phác đồ “Thiếu máu dinh dưỡng trẻ em” do khoa khám tư vấn dinh dưỡng Viện Dinh dưỡng Quốc gia phát hành vào tháng 12/2021 nên bổ sung kẽm và sắt với tỷ lệ cân bằng 1:1 giúp tăng khả năng hấp thu, đáp ứng nhu cầu hàng ngày; kết hợp cùng đồng gluconate, vitamin B12, vitamin C…, hỗ trợ tăng khả năng hấp thu sắt và kẽm giúp phòng ngừa nguy cơ thiếu máu dinh dưỡng ở trẻ.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Khi nào cần bổ sung kẽm cho trẻ em và phụ nữ mang thai.
Theo Sức Khỏe & Đời Sống
Bình luận
Tin mới
  • 01/06/2023

    Sự thật và hiểu lầm về tâm thần phân liệt

    Tâm thần phân liệt là một bệnh tâm thần phức tạp, thường bị hiểu lầm, đồng thời thông tin sai lệch và sự kỳ thị xung quanh tình trạng này vẫn còn phổ biến ở nhiều xã hội. Vậy nên việc thay đổi mọi quan niệm sai lầm về bệnh tâm thần phân liệt, cũng như thúc đẩy sự đồng cảm và thấu hiểu đối với những người đang sống chung với căn bệnh này là điều rất quan trọng.

  • 01/06/2023

    Những loại trái cây giúp tăng cường miễn dịch

    Trái cây là lựa chọn hàng đầu để tăng cường hệ miễn dịch. Bạn hãy đảm bảo ăn 3-4 phần trái cây mỗi ngày.

  • 01/06/2023

    Muốn giảm cân, cần đặc biệt lưu ý dinh dưỡng trước khi tập luyện

    Bổ sung dinh dưỡng phù hợp trước khi tập luyện giúp bạn có đủ năng lượng để duy trì thể lực trong suốt quá trình tập luyện, đảm bảo không bị kiệt sức và hạn chế rủi ro chấn thương trong khi tập.

  • 01/06/2023

    Sữa chua tối ưu hệ vi sinh đường ruột, giúp hệ tiêu hóa khỏe mạnh

    Việc ăn sữa chua mỗi ngày hỗ trợ hệ tiêu hóa tạo môi trường thuận lợi giúp một lượng lớn các vi khuẩn có lợi phát triển từ đó bảo vệ hệ tiêu hóa và tăng cường sức đề kháng.

  • 01/06/2023

    Trẻ bị tiêu chảy có cần kiêng ăn sữa và sữa chua không?

    Nhiều cha mẹ cho rằng, khi trẻ bị tiêu chảy cần phải kiêng một số thực phẩm có thể khiến trẻ lâu khỏi hơn như tôm, cá, sữa và sữa chua. Bài viết là những giải đáp của bác sĩ về chế độ dinh dưỡng khi trẻ đang bị tiêu chảy.

  • 01/06/2023

    Thay đổi giấc ngủ ở người cao tuổi

    Một số thông tin cho rằng người già cần ngủ ít hơn nhưng điều đó là không đúng sự thật. Tất cả người trưởng thành cần ngủ từ 7 - 9 tiếng mỗi đêm. Khi chúng ta già đi, việc ngủ ngon trở nên khó khăn hơn nhưng người cao tuổi vẫn cần phải ngủ từ 7 - 9 tiếng mỗi đêm. Một trong những thách thức đối với quá trình lão hóa lành mạnh là khắc phục các vấn đề về giấc ngủ để đảm bảo rằng chúng ta được nghỉ ngơi đầy đủ để có sức khỏe tốt.

  • 31/05/2023

    Sai lầm thường gặp khi chọn và chế biến yến mạch để giảm cân

    Yến mạch là loại ngũ cốc nguyên hạt giàu dinh dưỡng và chất xơ có lợi cho sức khỏe. Chính vì thế nó là một trong những thực phẩm lành mạnh để giảm cân nhưng điều quan trọng là cần ăn yến mạch đúng cách.

  • 31/05/2023

    Làm thế nào để giữ an toàn cho trẻ khi chơi công viên nước?

    Công viên nước là một địa điểm hoàn hảo giúp hạ nhiệt, giải phóng năng lượng và tăng sự gắn kết trong gia đình. Tuy nhiên, bạn cần mang theo gì để cuộc đi chơi luôn an toàn và vui vẻ?

Xem thêm