Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Thảo dược tốt cho hệ tiêu hóa

Theo kinh nghiệm dân gian, có rất nhiều loại thảo dược hỗ trợ hệ tiêu hóa khi nó gặp “trục trặc”.

Thảo dược tốt cho hệ tiêu hóa

Những thảo dược này bắt đầu xuất hiện theo nhu cầu về ẩm thực của con người. Con người đã tìm tòi những loại cây, cỏ, củ, quả quanh nơi họ sinh sống dùng chế biến thêm vào các món ăn chính để tạo ra màu sắc, hương vị thơm ngon hơn và cũng để giữ cho hệ tiêu hóa trong cơ thể được cân bằng.

Xuất phát từ những vấn đề của hệ tiêu hóa

Khoang miệng, thực quản, dạ dày, tiểu tràng (ruột non), đại tràng (ruột già), trực tràng, hậu môn cùng nối với nhau tạo thành ống tiêu hóa của cơ thể. Bên trong các cấu trúc này được lót bằng một loại mô ẩm, trơn trượt (lớp niêm mạc), lớp lót này có các tuyến tạo ra axit dạ dày và các enzym cần thiết cho quá trình tiêu hóa. Gan và tuyến tụy là 2 cơ quan phụ trợ tiêu hóa, sản xuất dịch tiêu hóa chứa các enzym (dịch tụy, dịch mật) bổ sung vào ruột non qua các ống dẫn. Nhiệm vụ của đường tiêu hóa là phá vỡ và chuyển hóa thức ăn thành những phân tử chất dinh dưỡng nhỏ, tinh hoa dinh dưỡng hấp thu qua lớp niêm mạc của đường tiêu hóa (chủ yếu ở ruột non) vào máu để nuôi cơ thể.

Tưởng chừng như đơn giản, nhưng việc vận hành của hệ tiêu hóa này lại dễ gây rắc rối cho con người nếu một khi ăn không đúng cách như ăn đồ sống, lạnh, đồ ăn ôi thiu, thực phẩm mất vệ sinh hay chứa độc, sẽ dễ bị ngộ độc thực phẩm. Ngay cả khi ăn quá nhanh, ăn quá nhiều hoặc quá ít... cũng mang lại “vấn đề” cho hệ tiêu hóa. Ngoài ra, hệ tiêu hóa, đặc biệt là dạ dày còn bị tổn thương do các tác nhân khác như thuốc Tây (một số thuốc giảm đau chống viêm, thuốc ức chế miễn dịch) hay do tinh thần căng thẳng.

Hình thành nhóm thảo dược hỗ trợ

Để chủ động giải quyết những vấn đề về đường tiêu hóa, người ta đã tìm kiếm các loại thảo dược tự nhiên. Theo thời gian, “kho” thảo dược đã được tích lũy để hỗ trợ và cải thiện sự tiêu hóa của con người.

- Các loại thảo dược có tác dụng nhuận tràng được coi là phần quan trọng để thanh lọc đường tiêu hóa, giúp phòng tránh được nhiều bệnh tật, việc sử dụng các thảo dược tẩy tràng vẫn phổ biến trong y học cho đến đầu thế kỷ thứ XIX.

- Một số loại thảo dược có vị cay, đắng cũng đã được sử dụng hàng nghìn năm trước để hỗ trợ tiêu hóa. Các chất đắng, cay đó kích thích sự tiết dịch tiêu hóa của tuyến tụy và gan, kích thích sự thèm ăn, giảm co thắt cơ trơn ở đường tiêu hóa.

Ngày nay, mặc dù các loại thuốc tân dược dùng điều trị tiêu hóa có sẵn trên thị trường, nhưng nhiều người vẫn quen dùng và ưa chuộng các loại thảo dược, vì nó đơn giản, dễ dùng, hiệu quả và ít tác dụng phụ.

Những loại thảo dược lâu đời tốt cho hệ tiêu hóa

Cúc La Mã (Matricaria recutita): Đây là loại thảo dược phổ biến qua nhiều thế kỷ. Cúc La Mã giúp giải quyết nhiều vấn đề về tiêu hóa bao gồm khó tiêu, tiêu chảy, viêm đại tràng.
Thì là Tây (Foeniculum vulgare): Thì là Tây hay còn gọi là tiểu hồi hương đã được sử dụng để điều trị bệnh tiêu hóa trong hàng nghìn năm. Loại thảo dược này được dùng trong cả ẩm thực lẫn chữa bệnh. Các bộ phận như lá, hạt, củ đều được sử dụng để làm ấm bụng, chống rối loạn tiêu hóa khi ăn đồ tanh, đồ sống lạnh.
Tỏi (Allium sativum): Tỏi được sử dụng từ rất lâu đời, người ta dùng làm gia vị trước khi được sử dụng nó làm thuốc chữa bệnh. Những nghiên cứu sau này chứng minh việc sử dụng tỏi chính là một biện pháp bảo vệ dạ dày khỏi sự tấn công của xoắn khuẩn HP (Helicobacter Pylori).
Gừng (Zingfiber officinale): Gừng là một ví dụ điển hình cho các loại thảo dược được dùng lâu đời trong ẩm thực và làm thuốc chống rối loạn tiêu hóa. Nhà bác học John Gerard (Anh) đã tổng kết những thông tin về gừng trong “Herbal or Generall Historie of Plantes” (1597). Ông viết: “Gừng thích hợp với các loại nước sốt hoặc tẩm ướp một số thực phẩm, nó giúp làm ấm bụng, chống nôn, hỗ trợ tiêu hóa, chống đầy bụng và tốt cho dạ dày”.
Cây kế sữa (Silybum marianum): Cây kế sữa là loại thảo mộc phổ biến ở châu Âu thời trung cổ. Nó có tác dụng bảo vệ gan đáng kể, mà gan là một phần của hệ tiêu hóa.
Cây du (Ulmus rubra): Là một loại thảo dược người Mỹ bản địa và sau đó là người châu Âu sang Mỹ định cư sử dụng để làm dịu đường tiêu hóa, chống kích thích niêm mạc đường tiêu hóa. Ngày nay, loại thảo dược này được chấp thuận là một loại thuốc không cần kê toa ở Hoa Kỳ.
Nghệ (Curcuma longa): Nghệ là loại thảo dược được dùng phổ biến trong y học cổ truyền trong nhiều thế kỷ và ngày nay nghệ là giải pháp đáng tin cậy chữa trị các bệnh về đường tiêu hóa, đặc biệt là bệnh về dạ dày.
Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: 8 thành phần tự nhiên tốt cho làn da
Tiến sĩ - Lương y Phùng Tuấn Giang - Theo Sức khỏe & Đời sống
Bình luận
Tin mới
  • 18/05/2025

    Lycopene có giúp giảm nguy cơ ung thư?

    Trong bối cảnh các nhà khoa học không ngừng tìm kiếm các biện pháp phòng ngừa ung thư, chế độ ăn uống, đặc biệt là việc tiêu thụ trái cây và rau quả, được xem là một yếu tố quan trọng. Cà chua, với thành phần lycopene nổi bật, đang thu hút sự chú ý đặc biệt.

  • 18/05/2025

    Cách để thức dậy đúng giờ vào buổi sáng

    Việc thiết lập lịch trình ngủ và thói quen trước khi đi ngủ, đặt đồng hồ báo thức và điều chỉnh chế độ ăn uống là một số phương pháp có thể giúp bạn ngủ ngon hơn và thức dậy dễ dàng vào buổi sáng.

  • 17/05/2025

    Chế độ ăn tham khảo với người mắc hội chứng thiên thần

    Tuy không có chế độ ăn kiêng đặc biệt nào có thể chữa khỏi hội chứng thiên thần nhưng dinh dưỡng hợp lý có thể giúp kiểm soát cân nặng, cải thiện giấc ngủ, quản lý táo bón và hỗ trợ phát triển nhận thức.

  • 17/05/2025

    Thanh thiếu niên và tuổi dậy thì

    Dậy thì là một giai đoạn quan trọng trong cuộc đời mỗi người, đánh dấu sự chuyển đổi từ trẻ em sang người trưởng thành. Đây là giai đoạn cơ thể có nhiều thay đổi về mặt thể chất và tâm sinh lý, đặt nền móng cho sức khỏe sinh sản và sức khỏe tổng quát trong tương lai. Việc thấu hiểu những biến đổi này, cùng với sự quan tâm, hỗ trợ từ gia đình và xã hội, sẽ giúp thanh thiếu niên vượt qua giai đoạn dậy thì một cách an toàn và khỏe mạnh.

  • 16/05/2025

    Chế độ ăn uống tốt cho bệnh nhân lao hạch

    Bệnh lao hạch gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và khả năng ăn uống. Việc phát hiện sớm, điều trị đúng phác đồ và có chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp người bệnh nhanh phục hồi sức khỏe.

  • 16/05/2025

    Lý do bạn bị đầy hơi sau khi ăn salad

    Bạn có thể dùng salad như một bữa ăn lành mạnh hoặc món ăn kèm, nhưng salad có thể gây ra một số vấn đề về tiêu hóa tùy thuộc vào thành phần của nó. Rau và trái cây sống là những thực phẩm có thể gây đầy hơi và chướng bụng do một số hợp chất và vi khuẩn, và chúng có thể là lý do tại sao bạn có thể bị đau bụng dữ dội sau khi ăn salad.

  • 15/05/2025

    5 lợi ích sức khỏe của quả lê và những kiêng kỵ khi ăn lê

    Quả lê không chỉ đơn thuần là một loại trái cây ngon mà còn là một vị thuốc tự nhiên rất tốt cho sức khỏe.

  • 15/05/2025

    Bệnh lý mùa hè thường gặp

    Mùa hè là thời điểm tuyệt vời để tận hưởng những ngày dài đầy nắng, tham gia các hoạt động ngoài trời và thư giãn. Tuy nhiên, nhiệt độ và độ ẩm cao trong mùa hè cũng có thể gây ra một số vấn đề sức khỏe. Việc nhận biết các bệnh lý mùa hè phổ biến, nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh sẽ giúp bạn bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình.

Xem thêm