Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Sơ cứu cho người bị bất tỉnh

Bất tỉnh là khi một người đột nhiên không thể đáp ứng với các kích thích và dường như đang ngủ. Thời gian bất tỉnh có thể kéo dài vài giây - như ngất xỉu - hoặc có thể kéo dài hơn.

Những người bị bất tỉnh không phản ứng với âm thanh lớn hoặc khi bị lay động. Họ thậm chí có thể ngừng thở hoặc mạch có thể bị suy yếu. Khi tình trạng này xảy ra, cần gọi cấp cứu ngay lập tức.

Nguyên nhân gây bất tỉnh?

Bệnh nặng hoặc chấn thương có thể gây bất tỉnh, hoặc cũng có thể là hệ quả của việc sử dụng chất gây nghiện hoặc lạm dụng đồ uống có cồn.

Nguyên nhân phổ biến gây bất tỉnh bao gồm:

  • tai nạn xe cộ

  • mất máu nghiêm trọng

  • va đập vào ngực hoặc đầu

  • sốc thuốc

  • ngộ độc cồn

Một người có thể bị bất tỉnh tạm thời (ngất xỉu) khi có những thay đổi đột ngột xảy ra trong cơ thể. Nguyên nhân phổ biến gây ngất xỉu bao gồm:

  • hạ đường huyết

  • huyết áp thấp

  • thiếu máu lên não

  • động kinh, đột quỵ hoặc cơn thiếu máu não thoáng qua (TIA)

  • mất nước

  • các vấn đề với nhịp tim

  • căng thẳng

  • thở gấp

Dấu hiệu nào cho thấy một người sắp bất tỉnh?

Các dấu hiệu cho thấy một người có thể bị bất tỉnh bao gồm:

  • đột nhiên không có phản ứng với kích thích

  • nói nhịu

  • nhịp tim nhanh

  • trở nên mơ hồ

  • chóng mặt hoặc choáng váng

Sơ cứu cho người bị bất tỉnh

Nếu bạn thấy một người đã bất tỉnh, hãy thực hiện các bước sau:

  • Kiểm tra xem người đó có đang thở không. Nếu họ không thở, hãy nhờ ai đó gọi cấp cứu ngay lập tức và chuẩn bị bắt đầu hô hấp nhân tạo.

  • Nếu họ đang thở, đặt người bệnh nằm ngửa và kê chân lên ít nhất 30cm so với mặt đất.

  • Nới lỏng quần áo và thắt lưng. Nếu họ không tỉnh lại trong vòng một phút, hãy gọi cấp cứu

  • Kiểm tra đường thở để đảm bảo không có dị vật.

  • Kiểm tra lại xem người bệnh có đang thở, ho hay cử động không. Đây là những dấu hiệu rằng tuần hoàn là lưu thông đang trở lại. Nếu những dấu hiệu này không xuất hiện, hãy thực hiện CPR cho đến khi nhân viên cấp cứu đến.

  • Nếu có hiện tượng chảy máu nhiều, hãy đặt áp lực lên vùng bị chảy máu cho đến khi cấp cứu đến.  

Thực hiện CPR như thế nào?

CPR là một cách sơ cứu trong trường hợp ngừng thở hoặc ngừng tim.

Nếu một người ngừng thở, hãy gọi cấp cứu hoặc  nhờ người khác gọi cấp cứu. Trước khi bắt đầu CPR, hãy hỏi thật to xem liệu người đó có ổn không? Nếu người đó không trả lời, hãy bắt đầu CPR.

  1. Đặt nạn nhân nằm ngửa trên một bề mặt vững chắc.

  2. Quỳ bên cạnh ngang mức cổ và vai của họ.

  3. Đặt một bàn tay lên phần giữa ngực người bệnh. Úp bàn tay thứ hai lên trên và đan các ngón tay vào nhau. Duỗi thẳng khuỷu tay và dồn lực từ vai xuống tay.

  4. Sử dụng trọng lượng nửa người trên, ấn xuống ngực người bệnh ít nhất 4cm đối với trẻ em hoặc 5cm đối với người lớn. Sau đó nâng tay lên.

  5. Lặp lại quy trình này khoảng 100 lần mỗi phút. Đây là động tác ép ngực.

Để giảm thiểu thương tích tiềm tàng, chỉ những người được đào tạo về CPR mới thực hiện hô hấp nhân tạo. Nếu bạn chưa được đào tạo, hãy thực hiện ép ngực cho đến khi có trợ giúp y tế.

Nếu bạn được đào tạo về CPR, hãy ngả đầu nạn nhân về phía sau và nâng cằm để mở đường thở.

  1. Chụm mũi của người đó và bịt miệng họ lại bằng miệng của bạn..

  2. Thổi 2 hơi thật sâu, mỗi hơi khoảng 1 giây, vào miệng nạn nhân và quan sát nếu ngực của nạn nhân có phồng lên.

  3. Tiếp tục xen kẽ giữa các lần ép tim và hô hấp nhân tạo - 30 lần ép tim và 2 lần hô hấp nhân tạo cho đến khi có sự giúp đỡ hoặc nan nhân có dấu hiệu cử động.

Điều trị bất tỉnh?

Nếu bất tỉnh là do huyết áp thấp, bác sĩ sẽ tiêm thuốc để tăng huyết áp. Nếu lượng đường trong máu thấp là nguyên nhân, nạn nhân cần ăn đồ ngọt hoặc tiêm glucose. Nhân viên y tế nên điều trị bất kỳ thương tích nào khiến người bệnh bất tỉnh.

Các biến chứng do bất tỉnh

Các biến chứng tiềm ẩn từ bất tỉnh trong một thời gian dài bao gồm hôn mê và tổn thương não. 

Một người đã được cấp cứu CPR trong khi bất tỉnh có thể bị gãy hoặc rạn xương sườn do ép ngực. Bác sĩ sẽ chụp X-quang ngực và điều trị gãy xương sườn trước khi người bệnh rời khỏi bệnh viện. 

Bị hóc hoặc sặc cũng có thể xảy ra trong lúc bất tỉnh. Thực phẩm hoặc chất lỏng có thể đã chặn đường thở. Điều này đặc biệt nguy hiểm và có thể dẫn đến tử vong nếu không được xử trí kịp thời.

Tiên lượng bệnh

Điều này sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân khiến người bệnh mất ý thức. Tuy nhiên, càng được xử trí cấp cứu kịp thời thì khả năng hồi phục càng cao.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Sơ cứu người bị ngất

 

Bình luận
Tin mới
  • 20/12/2025

    Thực phẩm tốt nhất và tệ nhất với người mắc cúm A

    Cúm A là một bệnh nhiễm virus cấp tính gây ra các triệu chứng khó chịu như sốt cao, đau họng, nhức mỏi toàn thân và mệt mỏi. Chế độ ăn uống khoa học và hợp lý là yếu tố nền tảng giúp tăng cường sức đề kháng, giảm nhẹ triệu chứng, rút ngắn thời gian hồi phục.

  • 20/12/2025

    Bạn nên uống bao nhiêu collagen mỗi ngày?

    Mức collagen bạn nên bổ sung phụ thuộc vào nhiều yếu tố như chế độ ăn uống, tuổi tác, sức khỏe tổng thể và loại thực phẩm bổ sung. Liều dùng hàng ngày từ 2,5 đến 15 gram có thể an toàn và hiệu quả nếu bạn cần bổ sung collagen cho cơ thể.

  • 19/12/2025

    Hội chứng ống cổ tay khi mang thai: Khi nào cần đi khám?

    Hội chứng ống cổ tay ảnh hưởng tới khoảng 50-60% phụ nữ mang thai và thường gặp ở ba tháng cuối của thai kỳ. Hội chứng này có thể gây ra một số triệu chứng khó chịu cho thai phụ và có thể tự hết sau sinh vài tuần. Tuy nhiên vẫn có một số trường hợp khó chịu mà bạn cần tới gặp bác sĩ ngay. Cùng tìm hiểu qua bài viết sau đây!

  • 19/12/2025

    Nam giới có bị loãng xương không?

    Đây là một hiểu nhầm khá thú vị bởi đàn ông thường cho mình là phái mạnh, loãng xương là bệnh của phải yếu – chị em mới bị loãng xương!

  • 18/12/2025

    Nước chanh gừng ấm: Thức uống tốt cho hệ miễn dịch mùa đông

    Khi trời lạnh, cơ thể trở nên nhạy cảm hơn trước sự tấn công của các loại virus gây bệnh đường hô hấp. Việc duy trì thói quen uống một ly nước chanh gừng ấm vào buổi sáng là liệu pháp tự nhiên tuyệt vời giúp kích hoạt hệ miễn dịch và giữ ấm cơ thể từ bên trong.

  • 18/12/2025

    Cải thiện chất lượng không khí và giảm nguy cơ ung thư trong mùa đông

    Không gian sinh hoạt hàng ngày của chúng ta càng trở nên quan trọng hơn trong những tháng mùa đông khi chúng ta thường xuyên phải ở trong nhà để tránh xa cái lạnh. Khi các tòa nhà được bịt kín để giữ nhiệt trong mùa đông, các chất ô nhiễm có khả năng gây hại cũng bị giữ lại bên trong. Do đó, điều quan trọng là phải đảm bảo không khí bên trong các tòa nhà đó an toàn để hít thở với nồng độ chất ô nhiễm không khí trong nhà thấp hoặc không có, đặc biệt là những chất có thể gây ung thư hoặc khiến cơ thể dễ mắc bệnh hơn.

  • 17/12/2025

    Người mất ngủ nên uống trà gì để cải thiện giấc ngủ?

    Nếu thường xuyên trằn trọc, khó ngủ, hãy tham khảo 6 loại trà thảo mộc được coi là liều thuốc tự nhiên hỗ trợ điều trị mất ngủ hiệu quả.

  • 17/12/2025

    Chuẩn bị gì cho tủ thuốc gia đình đón mùa đông?

    Thời tiết mùa đông khiến các vấn đề sức khỏe như cảm cúm, sốt, dị ứng, và tiêu chảy dễ xảy ra. Vì vậy, việc chuẩn bị một tủ thuốc gia đình là rất quan trọng, đặc biệt với các gia đình nhiều thế hệ. Tủ thuốc này không chỉ giúp xử lý kịp thời các bệnh nhẹ mà còn giảm thiểu rủi ro khi chưa thể đến cơ sở y tế ngay. Bài viết này sẽ hướng dẫn cách chuẩn bị tủ thuốc với các loại thuốc cảm cúm, hạ sốt, và các vật dụng y tế thiết yếu để các gia đình vượt qua mùa đông một cách an toàn.

Xem thêm