Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Sai lầm trong sơ cấp cứu

Từ những sai lầm trong khi sơ cấp cứu chảy máu mũi cho đến sơ cứu vết bầm tím, dưới đây là những sai lầm bạn nên tránh khi sơ cấp cứu các vết thương nhỏ.

Ngửa cổ ra khi bị chảy máu mũi

Bạn không nên ngửa cổ ra sau khi bị chảy máu mũi. Việc này sẽ làm máu chảy xuống phía sau của họng và không cầm được máu. Ngửa cổ ra sau thậm chí còn có thể sẽ khiến bạn nôn ra máu. Thay vào đó, hãy cúi đầu về phía trước và bóp nhẹ vào phần sống mũi.

Đa số các trường hợp chảy máu mũi thường có nguyên nhân là do dị ứng hoặc thời tiết khô và những trường hợp này thường sẽ tự hết trong vòng 10 phút. Nếu bạn bị chảy máu mũi lâu hơn, hãy đưa miếng gạc hoặc bông sạch vào mũi và đến phòng cấp cứu ngay.

Thoa bơ hoặc chườm đá lên vết bỏng

Đây là một cách sơ cứu không đúng. Các cách sơ cứu sai khác bao gồm bôi kem đánh răng và bơ ca cao lên vết bỏng. Sơ cứu vết bỏng sai cách có thể sẽ khiến hơi nóng bị mắc lại bên trong vết thương và làm vết bỏng nặng hơn. Làm lạnh vết bỏng bằng đá cũng không giúp ích được gì, bởi mục tiêu sơ cứu vết bỏng là đưa vết thương về nhiệt độ bình thường, chườm đá sẽ khiến vết thương quá lạnh.

Cách sơ cứu đúng: xả nước mát (không phải nước đá hoặc nước lạnh) lên vết bỏng trong vòng vài phút, sau đó đặt một chiếc gạc khô lên trên vết thương.

Di chuyển người bị chấn thương nặng

Nếu bạn là người đầu tiên chứng kiến một tai nạn giao thông nghiêm trọng hoặc một chấn thương thể thao nặng, bạn sẽ có xu hướng cố gắng di chuyển nạn nhân để đảm bảo rằng họ không sao cả. Tuy nhiên, bạn không nên làm như vậy. Nạn nhân có thể sẽ bị tổn thương cột sống nghiêm trọng, và bất cứ một sự di chuyển nào cũng có thể dẫn đến các tổn thương thần kinh vĩnh viễn hoặc thậm chí là liệt. Bạn chỉ có thể di chuyển nạn nhân nếu có một mối nguy hiểm khác đe doạ tính mạng nạn nhân như hoả hoạn, nổ bom mìn hoặc sập nhà.

Trong những trường hợp này, tốt nhất là bạn gọi ngay cho xe cấp cứu, đặc biệt là trong các trường hợp có thể đã bị chấn thương cột sống, thì bạn cần gọi cấp cứu càng sớm càng tốt để vận chuyển nạn nhân đến bệnh viện.

Sử dụng nước bọt để làm sạch vết thương hở

Bạn có thể đã nghe nói rằng, nước bọt có thể rửa sạch vi khuẩn, nhưng thực ra lại ngược lại. Trong miệng có chứa rất nhiều vi khuẩn có hại và do vậy có thể sẽ làm vết thương bị nhiễm trùng.

Ngoài ra, bạn cũng không nên rửa vết thương ở suối hoặc ở sông vì nước sông suối cũng có thể có chứa các vi sinh vật hoặc vi khuẩn. Hãy xả nước sạch hoặc nước muối loãng lên vết thương. Khi đi du lịch bạn cũng nên mang theo bên mình một lọ nước muối loãng để sát trùng vết thương khi cần.

Rửa sạch răng vừa bị gãy ra

Đa số chúng ta không biết cách xử lý khi một chiếc răng khi chúng chẳng may bị rụng hoặc gãy ra. Bạn có thể sẽ nghĩ đến việc sẽ rửa chiếc răng đó, nhưng tốt nhất, bạn không nên làm như vậy vì việc này sẽ làm hỏng phần răng vừa rụng ra, và sẽ gây khó khăn nếu bạn muốn cấy ghép hoặc trồng lại phần răng đó. Thay vì rửa răng, hãy ngâm chiếc răng vào một cốc sữa và đến gặp nha sỹ càng sớm càng tốt.

Chườm nóng vào vị trí bị bong gân hoặc gãy xương

Chườm nóng sẽ làm nặng thêm tình trạng viêm do bong gân hoặc gãy xương. Sức nóng sẽ làm tăng lưu lượng tuần hoàn, do đó, sẽ làm tình trạng sưng nặng hơn. Thay vào đó, hãy chườm mát vết bong gân hoặc gãy xương.

Cố gắng loại bỏ vật lạ hoặc bụi bẩn ra khỏi mắt

Việc cố gắng loại bỏ vật lạ ra khỏi mắt có thể làm nặng thêm vết thương tại mắt và thậm chí sẽ dẫn đến những tổn thương vĩnh viễn. Trường hợp duy nhất bạn nên sơ cứu ngay đó là khi bị hoá chất rơi vào mắt. Trong trường hợp này, hãy rửa sạch mắt dưới vòi nước trong vòng 15 phút. Trong trường hợp có vật lạ rơi vào mắt, bạn có thể che mắt bằng một chiếc cốc giấy (nếu vật lạ có kích thước lớn) hoặc che gạc để bảo vệ mắt, sau đó đến bệnh viện ngay.

Cố gắng lấy gạc ra khỏi vết thương đang chảy máu

Nếu vết thương đang chảy máu và miếng gạc đã thấm nhiều máu, bạn không nên cố gắng lấy miếng gạc ra và thay miếng khác. Các yếu tố đông máu trên bề mặt vết thương giúp cầm máu, việc cố gắng lấy gạc ra khỏi vết thương sẽ lấy đi các yếu tố đông máu đó và sẽ khiến vết thương bắt đầu chảy máu trở lại. Nếu muốn, bạn có thể đặt thêm một miếng gạc sạch lên trên gạc cũ. Nếu miếng gạc cũ rơi ra, hãy ấn nhẹ vào vết thương để cầm máu, sau đó rửa sạch vết thương để dự phòng nhiễm trùng, bôi thuốc mỡ kháng khuẩn và băng lại.

Làm cho đội cấp cứu khó tìm thấy bạn hơn

Nếu bạn bị ong đốt ở sân sau và bị phản ứng dị ứng nặng, bạn không nên nằm ở sân sau và chờ đội cấp cứu đến. Nếu bạn bị hóc nghẹn trong một nhà hàng, cũng không nên chạy vào toilet (mọi người thường chạy vào toilet khi bị hóc nghẹn vì không muốn làm phiền người khác). Tuy nhiên, khi chạy vào toilet, bạn có thể sẽ không xử lý được tình huống của mình và ngất ở đó mà chẳng ai biết cả. Trong các trường hợp bị dị ứng hoặc chấn thương nặng, đầu tiên, hãy nhờ ai đó xung quanh gọi cấp cứu. Sau đó, hãy cố gắng di chuyển ra những khu vực dễ tìm, ví dụ như đường lớn, để gặp đội cấp cứu càng sớm càng tốt hoặc di chuyển đến những khu vực có nhiều người để mọi người có thể giúp đỡ cho bạn.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: 8 phương pháp sơ cứu đến từ thiên nhiên

Ths.Lưu Liên Hương - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo RD
Bình luận
Tin mới
  • 05/12/2025

    Đừng bỏ qua những tác dụng bất ngờ của rau cải cúc với sức khỏe

    Rau cải cúc là loại rau quen thuộc được nhiều người ưa thích. Tuy nhiên, ít ai biết về những lợi ích sức khỏe ấn tượng, có nhiều tác dụng không ngờ của loại rau này.

  • 04/12/2025

    Loãng xương ở phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh

    Loãng xương là tình trạng suy giảm nghiêm trọng lượng khoáng chất trong xương, làm thay đổi cấu trúc và giảm độ chắc khỏe của xương. Trong đó, phụ nữ ở giai đoạn mãn kinh là nhóm đối tượng có nguy cơ cao nhất mắc bệnh, dẫn đến nhiều hệ lụy khó lường đối với sức khỏe. Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về loãng xương ở phụ nữ mãn kinh nhé!

  • 04/12/2025

    Ai không nên ăn thịt lợn nọng?

    Thịt lợn nọng ngon nhưng do hàm lượng chất béo bão hòa cao, một số nhóm người nên đặc biệt hạn chế tiêu thụ thịt nọng.

  • 04/12/2025

    Sự thật về tóc bạc

    Nang tóc của bạn có các tế bào sắc tố tạo ra melanin, một chất hóa học tạo nên màu tóc của bạn. Khi bạn già đi, các tế bào này bắt đầu chết. Không có sắc tố, các sợi tóc mới mọc ra nhạt hơn và có nhiều sắc thái khác nhau của màu xám, bạc và cuối cùng là màu trắng. Khi nang tóc ngừng tạo ra melanin, nó sẽ không tạo ra các sợi tóc màu nữa.

  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

  • 03/12/2025

    Viêm xoang trong mùa đông

    Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.

  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

Xem thêm