Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Sai lầm trong sơ cấp cứu

Từ những sai lầm trong khi sơ cấp cứu chảy máu mũi cho đến sơ cứu vết bầm tím, dưới đây là những sai lầm bạn nên tránh khi sơ cấp cứu các vết thương nhỏ.

Ngửa cổ ra khi bị chảy máu mũi

Bạn không nên ngửa cổ ra sau khi bị chảy máu mũi. Việc này sẽ làm máu chảy xuống phía sau của họng và không cầm được máu. Ngửa cổ ra sau thậm chí còn có thể sẽ khiến bạn nôn ra máu. Thay vào đó, hãy cúi đầu về phía trước và bóp nhẹ vào phần sống mũi.

Đa số các trường hợp chảy máu mũi thường có nguyên nhân là do dị ứng hoặc thời tiết khô và những trường hợp này thường sẽ tự hết trong vòng 10 phút. Nếu bạn bị chảy máu mũi lâu hơn, hãy đưa miếng gạc hoặc bông sạch vào mũi và đến phòng cấp cứu ngay.

Thoa bơ hoặc chườm đá lên vết bỏng

Đây là một cách sơ cứu không đúng. Các cách sơ cứu sai khác bao gồm bôi kem đánh răng và bơ ca cao lên vết bỏng. Sơ cứu vết bỏng sai cách có thể sẽ khiến hơi nóng bị mắc lại bên trong vết thương và làm vết bỏng nặng hơn. Làm lạnh vết bỏng bằng đá cũng không giúp ích được gì, bởi mục tiêu sơ cứu vết bỏng là đưa vết thương về nhiệt độ bình thường, chườm đá sẽ khiến vết thương quá lạnh.

Cách sơ cứu đúng: xả nước mát (không phải nước đá hoặc nước lạnh) lên vết bỏng trong vòng vài phút, sau đó đặt một chiếc gạc khô lên trên vết thương.

Di chuyển người bị chấn thương nặng

Nếu bạn là người đầu tiên chứng kiến một tai nạn giao thông nghiêm trọng hoặc một chấn thương thể thao nặng, bạn sẽ có xu hướng cố gắng di chuyển nạn nhân để đảm bảo rằng họ không sao cả. Tuy nhiên, bạn không nên làm như vậy. Nạn nhân có thể sẽ bị tổn thương cột sống nghiêm trọng, và bất cứ một sự di chuyển nào cũng có thể dẫn đến các tổn thương thần kinh vĩnh viễn hoặc thậm chí là liệt. Bạn chỉ có thể di chuyển nạn nhân nếu có một mối nguy hiểm khác đe doạ tính mạng nạn nhân như hoả hoạn, nổ bom mìn hoặc sập nhà.

Trong những trường hợp này, tốt nhất là bạn gọi ngay cho xe cấp cứu, đặc biệt là trong các trường hợp có thể đã bị chấn thương cột sống, thì bạn cần gọi cấp cứu càng sớm càng tốt để vận chuyển nạn nhân đến bệnh viện.

Sử dụng nước bọt để làm sạch vết thương hở

Bạn có thể đã nghe nói rằng, nước bọt có thể rửa sạch vi khuẩn, nhưng thực ra lại ngược lại. Trong miệng có chứa rất nhiều vi khuẩn có hại và do vậy có thể sẽ làm vết thương bị nhiễm trùng.

Ngoài ra, bạn cũng không nên rửa vết thương ở suối hoặc ở sông vì nước sông suối cũng có thể có chứa các vi sinh vật hoặc vi khuẩn. Hãy xả nước sạch hoặc nước muối loãng lên vết thương. Khi đi du lịch bạn cũng nên mang theo bên mình một lọ nước muối loãng để sát trùng vết thương khi cần.

Rửa sạch răng vừa bị gãy ra

Đa số chúng ta không biết cách xử lý khi một chiếc răng khi chúng chẳng may bị rụng hoặc gãy ra. Bạn có thể sẽ nghĩ đến việc sẽ rửa chiếc răng đó, nhưng tốt nhất, bạn không nên làm như vậy vì việc này sẽ làm hỏng phần răng vừa rụng ra, và sẽ gây khó khăn nếu bạn muốn cấy ghép hoặc trồng lại phần răng đó. Thay vì rửa răng, hãy ngâm chiếc răng vào một cốc sữa và đến gặp nha sỹ càng sớm càng tốt.

Chườm nóng vào vị trí bị bong gân hoặc gãy xương

Chườm nóng sẽ làm nặng thêm tình trạng viêm do bong gân hoặc gãy xương. Sức nóng sẽ làm tăng lưu lượng tuần hoàn, do đó, sẽ làm tình trạng sưng nặng hơn. Thay vào đó, hãy chườm mát vết bong gân hoặc gãy xương.

Cố gắng loại bỏ vật lạ hoặc bụi bẩn ra khỏi mắt

Việc cố gắng loại bỏ vật lạ ra khỏi mắt có thể làm nặng thêm vết thương tại mắt và thậm chí sẽ dẫn đến những tổn thương vĩnh viễn. Trường hợp duy nhất bạn nên sơ cứu ngay đó là khi bị hoá chất rơi vào mắt. Trong trường hợp này, hãy rửa sạch mắt dưới vòi nước trong vòng 15 phút. Trong trường hợp có vật lạ rơi vào mắt, bạn có thể che mắt bằng một chiếc cốc giấy (nếu vật lạ có kích thước lớn) hoặc che gạc để bảo vệ mắt, sau đó đến bệnh viện ngay.

Cố gắng lấy gạc ra khỏi vết thương đang chảy máu

Nếu vết thương đang chảy máu và miếng gạc đã thấm nhiều máu, bạn không nên cố gắng lấy miếng gạc ra và thay miếng khác. Các yếu tố đông máu trên bề mặt vết thương giúp cầm máu, việc cố gắng lấy gạc ra khỏi vết thương sẽ lấy đi các yếu tố đông máu đó và sẽ khiến vết thương bắt đầu chảy máu trở lại. Nếu muốn, bạn có thể đặt thêm một miếng gạc sạch lên trên gạc cũ. Nếu miếng gạc cũ rơi ra, hãy ấn nhẹ vào vết thương để cầm máu, sau đó rửa sạch vết thương để dự phòng nhiễm trùng, bôi thuốc mỡ kháng khuẩn và băng lại.

Làm cho đội cấp cứu khó tìm thấy bạn hơn

Nếu bạn bị ong đốt ở sân sau và bị phản ứng dị ứng nặng, bạn không nên nằm ở sân sau và chờ đội cấp cứu đến. Nếu bạn bị hóc nghẹn trong một nhà hàng, cũng không nên chạy vào toilet (mọi người thường chạy vào toilet khi bị hóc nghẹn vì không muốn làm phiền người khác). Tuy nhiên, khi chạy vào toilet, bạn có thể sẽ không xử lý được tình huống của mình và ngất ở đó mà chẳng ai biết cả. Trong các trường hợp bị dị ứng hoặc chấn thương nặng, đầu tiên, hãy nhờ ai đó xung quanh gọi cấp cứu. Sau đó, hãy cố gắng di chuyển ra những khu vực dễ tìm, ví dụ như đường lớn, để gặp đội cấp cứu càng sớm càng tốt hoặc di chuyển đến những khu vực có nhiều người để mọi người có thể giúp đỡ cho bạn.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: 8 phương pháp sơ cứu đến từ thiên nhiên

Ths.Lưu Liên Hương - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo RD
Bình luận
Tin mới
  • 28/10/2025

    Tầm quan trọng của việc quản lý thời gian trong việc duy trì sức khỏe

    Trong nhịp sống hối hả hiện đại, thời gian không chỉ là tiền bạc mà còn là tài sản vô giá cho sức khỏe. Việc quản lý thời gian hiệu quả không chỉ giúp chúng ta làm chủ công việc mà còn là nền tảng để xây dựng một lối sống lành mạnh, giảm căng thẳng và nâng cao sức khỏe tổng thể.

  • 27/10/2025

    6 lợi ích khi uống nước chanh gừng trước khi đi ngủ

    Uống một cốc nước chanh gừng trước khi đi ngủ có thể giúp cải thiện sự tỉnh táo và bù nước. Nước chanh gừng cũng có thể làm giảm chứng khó tiêu, nghẹt mũi và một số lợi ích sức khỏe khác.

  • 27/10/2025

    Những điều bạn cần biết về việc tiêm vắc-xin phòng cúm vào mùa thu này

    Các cơ quan y tế Hoa Kỳ hàng năm có những khuyến nghị, hướng dẫn mới về tiêm chủng.. Tuy nhiên, khuyến nghị về vắc-xin cúm vẫn giữ nguyên: tất cả trẻ em trên 6 tháng tuổi nên tiêm vắc-xin cúm hàng năm. Có tới 1,3 triệu người Mỹ phải nhập viện vì bệnh cúm trong mùa cúm vừa qua và có tới 130.000 người tử vong vì căn bệnh này. Sau đây là những điều bạn cần biết khi chuẩn bị tiêm phòng cúm trong năm nay.

  • 27/10/2025

    Đã đến lúc từ bỏ đa nhiệm: Bộ não của bạn muốn làm một việc duy nhất

    Chúng ta đang sống trong một thế giới nơi mà đa nhiệm (multitasking) được khuyến khích, đôi khi còn là điều cần thiết. Tuy nhiên, việc tập trung vào một việc duy nhất tại một thời điểm lại mang đến nhiều lợi ích, bao gồm tăng sự tập trung và giảm căng thẳng.

  • 26/10/2025

    Uống cà phê có giúp bảo vệ gan khỏi nguy cơ ung thư không?

    Cà phê ngày càng được chứng minh có nhiều lợi ích sức khỏe nếu sử dụng đúng cách. Nghiên cứu cho thấy uống cà phê mỗi ngày có thể hỗ trợ bảo vệ gan và các con đường dẫn đến tình trạng viêm, xơ gan và ung thư.

  • 26/10/2025

    Phương pháp giảm đau đầu không dùng thuốc

    Đau đầu là tình trạng phổ biến ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi, với nhiều dạng khác nhau. Mặc dù thuốc giảm đau được sử dụng rộng rãi, nhưng việc lạm dụng thuốc giảm đau có thể gây ra tác dụng phụ. May mắn thay, có nhiều phương pháp giảm đau đầu tự nhiên an toàn và hiệu quả. Bài viết này sẽ giới thiệu và hướng dẫn cách áp dụng các phương pháp đó tại nhà.

  • 25/10/2025

    5 lợi ích không ngờ của vỏ táo

    Vỏ táo chứa nhiều chất chống oxy hóa hơn phần thịt, chất chống oxy hóa mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe như giảm nguy cơ mắc các bệnh mạn tính, bảo vệ sức khỏe não bộ…

  • 25/10/2025

    Tầm quan trọng của việc giữ gìn vệ sinh cá nhân

    Vệ sinh cá nhân không chỉ là thói quen hàng ngày mà còn là yếu tố cốt lõi để duy trì sức khỏe. Trong bối cảnh môi trường ngày càng nhiều chất ô nhiễm, nguy cơ lây bệnh truyền nhiễm và nhiễm độc càng lớn, vệ sinh cá nhân đóng vai trò như một hàng rào bảo vệ hiệu quả. Bài viết sẽ đi sâu vào các khía cạnh của vệ sinh cá nhân và các biện pháp xây dựng thói quen vệ sinh cá nhân.

Xem thêm