Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Phục hồi chức năng cho người bị hen phế quản và viêm phế quản mạn tính

Mùa đông và ẩm ướt đưa lại nhiều phiền phức cho người bị hen phế quản và viêm phế quản mạn tính. Do vậy, ứng dụng một số biện pháp phục hồi chức năng vừa cải thiện chức năng hô hấp vừa hạn chế các cơn hen phế quản cũng như viêm phế quản.

Dấu hiệu để phát hiện cơn hen phế quản

Người đó có ho, hắt hơi, ngứa mũi, chảy nước mắt; Cảm giác bó, chẹn, đau ở ngực và vai do khó thở; Khó thở khi thở ra, nghe thấy tiếng rít; Ho khan, khó khạc đờm; Co kéo hõm ức, khoang liên sườn; Mệt, vã mồ hôi, phải ngồi để thở. Cơn hen có thể kéo dài vài phút hoặc diễn ra liên tục trong 24 giờ.

Biểu hiện của viêm phế quản mạn tính

Người bị viêm phế quản mạn tính có ho và khạc đờm; Tổng thời gian ho khạc đờm trên 3 tháng trong 1 năm và bị ít nhất 2 năm; Ho lúc đầu đờm ít, sau nhiều lên, đờm quánh và dính; Về sau ho khan, không có đờm; Khó thở; Khó thở khi gắng sức như: khi đi bộ, lên cầu thang, mang xách vật nặng; Khó thở khi hít thở sâu. Có thể có những đợt viêm cấp kèm theo sốt.

Cách xử trí và dùng các biện pháp phục hồi chức năng

Đối với người bị hen phế quản, cần điều trị hen phế quản: Cắt cơn hen nhẹ bằng các thuốc giãn phế quản, thuốc kháng sinh, long đờm và các thuốc chống dị ứng. Nếu bệnh nhân không đỡ, cần chuyển lên các cơ sở y tế tuyến trên. Để chặn cơn hen, có thể điều trị theo phương pháp giải mẫn cảm với chất gây dị ứng; sử dụng thuốc xịt chặn cơn (Intal), mỗi ngày xịt 2 - 3 lần, liên tục trong 3 tháng, nghỉ 6 tháng lại tiếp tục, kéo dài trong 3 năm.

Đối với người bị viêm phế quản mạn tính: Dùng các thuốc long đờm, chống phù nề niêm mạc phế quản, kháng sinh, chống co thắt phế quản; Thuốc giãn phế quản; Điều trị triệu chứng kèm theo. Gửi lên tuyến trên khi viêm phế quản mạn tính có suy hô hấp, tâm phế mạn tính để điều trị dị ứng và cắt cơn khó thở.

Ứng dụng các bài tập và vật lý trị liệu

Tập thở để duy trì chức năng hô hấp: tập thở có tác dụng giãn nở các thùy phổi, tập thở cơ hoành. Mỗi động tác nên làm 20 - 30 lần vào các buổi sáng.

- Đặt hai tay lên vùng phổi mong muốn được giãn nở. Yêu cầu người bệnh hít sâu một cách đặc biệt để khiến hai tay được di động nhịp nhàng theo nhịp thở.

- Phục hồi chức năng hô hấp bằng các kỹ thuật vỗ rung lồng ngực, ho có trợ giúp, dẫn lưu tư thế khi có hen phế quản hoặc đợt viêm phế quản, có nhiều dịch tiết, đờm dãi.

Bành trướng thùy dưới, bành trướng thùy trên; Thở cơ hoành phục hồi chức năng bệnh phổi mạn tính.

- Kỹ thuật dẫn lưu tư thế: Một đầu giường kê cao 20cm; để người bệnh nằm ngửa, đầu thấp, nằm nghiêng bên hoặc nằm sấp tùy theo vị trí cần dẫn lưu. Để họ nằm trong 15 - 30 phút.

Chú ý: nếu người bệnh có cao huyết áp hoặc suy tim thì không được làm dẫn lưu tư thế.

- Kỹ thuật vỗ rung lồng ngực:  trong lúc dẫn lưu tư thế, người bệnh ngồi dậy hoặc nằm, dùng hai bàn tay khum khum, vỗ nhịp nhàng, đều đặn vào lồng ngực người bệnh. Vỗ rung khiến dịch tiết ở lòng phế nang và phế quản long ra và dễ khạc ra ngoài.

- Tăng cường vận động cơ thể: tập thể dục, đi bộ, bơi lội để cải thiện hoạt động tim mạch và hô hấp khi chưa có suy tim và suy hô hấp.       

Những yếu tố hỗ trợ điều trị

Hướng nghiệp, việc làm: Chọn nghề cần cân nhắc: điều kiện môi trường nơi  làm việc, tránh công việc nơi có nhiều bụi công nghiệp (than, hóa chất, quần áo...); nhiệt độ cao hoặc ngoài trời có gió lạnh, tiếp xúc với lông động vật... Tránh công việc nặng nhọc phải gắng sức...

Thay đổi môi trường: Những trường hợp khó kiểm soát các cơn hen, hen nặng..., người bệnh có thể phải thay đổi nơi sinh sống, nghề nghiệp, nơi làm việc... để tránh tiếp xúc với tác nhân gây dị ứng.

Hỗ trợ của gia đình và xã hội: Gia đình hỗ trợ về tâm lý, kinh tế và thời gian chăm sóc người bệnh, cùng họ tham gia điều trị và tập luyện tăng cường sức khỏe. Bên cạnh đó, việc học nghề, chọn nghề, việc làm phù hợp là một trong những vấn đề gia đình cùng giúp người bệnh giải quyết.

Tổ chức người khuyết tật: Cùng chia sẻ kinh nghiệm điều trị, theo dõi và tập luyện, việc làm và hòa nhập xã hội.

PGS.TS. Cao Minh Châu - Theo ĐH Y Hà Nội
Bình luận
Tin mới
  • 19/05/2025

    Chế độ ăn cho người mắc lỵ trực trùng (lỵ trực khuẩn)

    Lỵ trực khuẩn là tình trạng nhiễm khuẩn đường tiêu hóa cấp tính và cần được điều trị kịp thời để phòng tránh những biến chứng nguy hiểm.

  • 19/05/2025

    10 loại thực phẩm giúp học sinh đạt kết quả tốt trong mùa thi

    Khi mùa thi đến gần, học sinh bước vào giai đoạn căng thẳng và áp lực cao, đòi hỏi sự tập trung tối đa cũng như khả năng ghi nhớ và tư duy sắc bén. Bên cạnh việc học tập chăm chỉ, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường sức khỏe não bộ, giúp kiểm soát lo âu và tối ưu hóa hiệu suất học tập.

  • 18/05/2025

    Lycopene có giúp giảm nguy cơ ung thư?

    Trong bối cảnh các nhà khoa học không ngừng tìm kiếm các biện pháp phòng ngừa ung thư, chế độ ăn uống, đặc biệt là việc tiêu thụ trái cây và rau quả, được xem là một yếu tố quan trọng. Cà chua, với thành phần lycopene nổi bật, đang thu hút sự chú ý đặc biệt.

  • 18/05/2025

    Cách để thức dậy đúng giờ vào buổi sáng

    Việc thiết lập lịch trình ngủ và thói quen trước khi đi ngủ, đặt đồng hồ báo thức và điều chỉnh chế độ ăn uống là một số phương pháp có thể giúp bạn ngủ ngon hơn và thức dậy dễ dàng vào buổi sáng.

  • 17/05/2025

    Chế độ ăn tham khảo với người mắc hội chứng thiên thần

    Tuy không có chế độ ăn kiêng đặc biệt nào có thể chữa khỏi hội chứng thiên thần nhưng dinh dưỡng hợp lý có thể giúp kiểm soát cân nặng, cải thiện giấc ngủ, quản lý táo bón và hỗ trợ phát triển nhận thức.

  • 17/05/2025

    Thanh thiếu niên và tuổi dậy thì

    Dậy thì là một giai đoạn quan trọng trong cuộc đời mỗi người, đánh dấu sự chuyển đổi từ trẻ em sang người trưởng thành. Đây là giai đoạn cơ thể có nhiều thay đổi về mặt thể chất và tâm sinh lý, đặt nền móng cho sức khỏe sinh sản và sức khỏe tổng quát trong tương lai. Việc thấu hiểu những biến đổi này, cùng với sự quan tâm, hỗ trợ từ gia đình và xã hội, sẽ giúp thanh thiếu niên vượt qua giai đoạn dậy thì một cách an toàn và khỏe mạnh.

  • 16/05/2025

    Chế độ ăn uống tốt cho bệnh nhân lao hạch

    Bệnh lao hạch gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và khả năng ăn uống. Việc phát hiện sớm, điều trị đúng phác đồ và có chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp người bệnh nhanh phục hồi sức khỏe.

  • 16/05/2025

    Lý do bạn bị đầy hơi sau khi ăn salad

    Bạn có thể dùng salad như một bữa ăn lành mạnh hoặc món ăn kèm, nhưng salad có thể gây ra một số vấn đề về tiêu hóa tùy thuộc vào thành phần của nó. Rau và trái cây sống là những thực phẩm có thể gây đầy hơi và chướng bụng do một số hợp chất và vi khuẩn, và chúng có thể là lý do tại sao bạn có thể bị đau bụng dữ dội sau khi ăn salad.

Xem thêm