Lũ lụt là một trong những thảm họa phổ biến nhất, liên quan đến khoảng 40% tổng số thiên tai trên toàn thế giới. Những cơn bão lũ gây ra nhiều hậu quả liên quan đến môi trường và sức khỏe con người, động vật, các sinh vật sống khác, ô nhiễm tài nguyên, thực phẩm và vật liệu hóa học, gây bùng phát dịch bệnh truyền nhiễm,...Ngập lụt cũng ảnh hưởng đến hệ thống chăm sóc sức khỏe, chẳng hạn như khả năng tiếp cận các dịch vụ y tế quan trọng, năng lực dịch vụ y tế địa phương,...
Trong trường hợp xảy ra lũ lụt, nhiều người dân tiếp xúc với nước không sạch, có thể dẫn đến một số loại bệnh da liễu khác nhau. Nước lũ chứa mầm bệnh và hóa chất do tiếp xúc với nước thải thô, dầu, xăng, và các hóa chất gia dụng như sơn (đôi khi có chì) và thuốc diệt côn trùng. Ở một quy mô lớn hơn, việc giải phóng các chất ô nhiễm không chủ ý từ các khu công nghiệp, nông nghiệp có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng, gây bệnh về nhiễm trùng da, viêm nhiễm, cũng như các bệnh về da liên quan đến căng thẳng tâm lý.
Bệnh nhiễm trùng da
Nhiễm trùng da do vi khuẩn và nấm là bệnh da thường gặp nhất sau đợt lũ. Nguy cơ nhiễm trùng tăng lên sau các chấn thương da và ở những người mắc bệnh mãn tính như tiểu đường, suy tĩnh mạch mãn tính và suy giảm miễn dịch. Tụ cầu và liên cầu vẫn là nguyên nhân phổ biến nhất của nhiễm trùng da sau mỗi trận lũ lụt. Tuy nhiên, việc tiếp xúc với nước lũ có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng các vi khuẩn không điển hình. Nhiễm nấm như nấm da cũng đã được báo cáo đặc biệt là ở những vùng khí hậu ấm ẩm như Việt Nam.
Sau mưa, ngập lụt, nguồn nước bị ô nhiễm là điều kiện thuận lợi để vi nấm phát triển. Vị trí thường nhiễm nấm là nấm kẽ ngón chân, nấm bẹn, nấm thân mình…Nấm kẽ chân là tình trạng nhiễm nấm ở da vùng kẽ các ngón chân, thường gặp ở kẽ ngón 4 và 5. Vào mùa mưa lũ, những người dầm nước lũ dễ gặp tình trạng nhiễm nấm kẽ ngón. Nấm bẹn là nhiễm nấm ở da vùng bẹn, làm xuất hiện các mảng da đỏ, ngứa, tróc vảy, diễn tiến lan rộng dần. Bệnh thường xảy ra vào mùa mưa vì quần áo dễ ẩm ướt khiến vùng bẹn vốn kém thông thoáng trở nên nóng ẩm hơn, là môi trường thuận lợi vi nấm phát triển.
Biểu hiện của nhiễm trùng da là da sưng nóng, đỏ, đau, chảy nước, có thể có mủ, loét da. Vết thương có thể đóng màu vàng hoặc nâu, viêm xung quanh. Điều kiện vệ sinh kém, lao động dọn dẹp sau lũ dễ bị tổn thương da tạo điều kiện cho vi khuẩn tấn công
Bệnh da gây ra bởi ký sinh trùng Sarcoptes scabiei (còn gọi là cái ghẻ). Bệnh ghẻ biểu hiện trên da với các nốt đỏ, mụn nước ở các vùng nếp kẽ như: lòng bàn tay, kẽ tay, nách, bụng, vùng sinh dục,…và ngứa rất nhiều về đêm, bệnh ghẻ có tính lây nhiễm cao nên nhiều người trong cùng gia đình có thể bị bệnh. Bệnh gây ngứa rất nhiều, ảnh hưởng lớn đến cuộc sống hàng ngày. Tăng độ ẩm trong mùa mưa là điều kiện thuận lợi cho ghẻ sinh sôi phát triển.
Viêm da tiếp xúc
Viêm da tiếp xúc xảy ra khi da tiếp xúc với hóa chất gây ra phản ứng, thường là mẩn đỏ, sưng tấy hoặc ngứa ngáy. Nước lũ thường chứa các hóa chất như thuốc trừ sâu, thuốc tẩy và chất tẩy rửa từ các ngành công nghiệp hoặc hộ gia đình có thể gây ra phản ứng như vậy.
Giai đoạn cấp tính của viêm da tiếp xúc kích ứng bắt đầu với sự xâm nhập của hóa chất hoặc chất gây kích ứng qua hàng rào thẩm thấu, gây tổn thương nhẹ tế bào sừng và giải phóng các chất trung gian gây viêm. Việc ngâm mình lâu trong nước ngập là một trong những yếu tố nguy cơ gây tổn thương tế bào sừng dẫn đến viêm và kích ứng mà không kích hoạt hệ thống miễn dịch. Thời gian khởi phát các triệu chứng thay đổi từ vài phút đến vài ngày tùy thuộc vào nồng độ của các chất gây kích ứng và thời gian tiếp xúc. Kích ứng do ngập lụt thường xuất hiện trên vị trí của bàn tay và bàn chân. Các triệu chứng của viêm da tiếp xúc kích ứng bao gồm bỏng rát, châm chích và đau nhức. Phương pháp điều trị lý tưởng là tránh chất kích ứng và duy trì vùng da khô ráo để ngăn ngừa các tình trạng da thứ phát. Điều trị hỗ trợ bằng corticosteroid tại chỗ trên vùng da bị viêm và uống kháng histamine để giảm các triệu chứng ngứa là đủ. Kích ứng kéo dài có thể gây ra bệnh chàm mãn tính và các bệnh nhiễm trùng do nấm và vi khuẩn thứ phát.
Chấn thương
Nước lũ có thể làm tăng nguy cơ đối với chấn thương do các vật được giấu dưới nước vớt lên, bao gồm các vật sắc nhọn (kim loại, thủy tinh, gậy), đá, các mối nguy hiểm về điện (đường dây điện bị hỏng),... Vì vậy các chấn thương ngoài ra và mô mềm rất hay gặp, nếu không được chăm sóc và điều trị kịp thời sẽ là đường vào của các vi khuẩn, kí sinh trùng,.. gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe, thậm chí dẫn tới nhiễm trùng huyết có nguy cơ tử vong.
Các bệnh da liễu khác
Ngoài ra, căng thẳng tâm lý kết hợp với một trận lũ lụt có thể dẫn đến bệnh da nguyên phát trầm trọng hơn về tâm lý - cảm xúc, làm trầm trọng thêm các bệnh da đã có từ trước như: viêm da dị ứng, rụng tóc từng đám và bệnh vẩy nến.
Phòng ngừa bệnh da liễu trong mùa bão lũ
Trong các bệnh da liễu kể trên, một số bệnh có thể tự khỏi nếu được chăm sóc, vệ sinh tốt. Tuy nhiên đa số các trường hợp cần được điều trị với thuốc uống và thuốc bôi phù hợp để khỏi bệnh hoàn toàn cũng như phòng lây lan.
Theo khuyến cáo của Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), hãy thực hiện các biện pháp sau để phòng ngừa mắc các bệnh da liễu trong mùa bão lũ:
Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Nhiễm trùng da do nấm Candida
Tóc bạc xuất hiện là hiện tượng không thể tránh khỏi trong quá trình lão hóa tự nhiên. Bên cạnh tuổi tác, một vài yếu tố như dinh dưỡng, môi trường sống cũng góp phần thúc đẩy tóc bạc sớm.
Histamine là một chất hóa học khắp cơ thể bạn có vai trò gây dị ứng và một số tình trạng khác. Các tác nhân tạo ra histamine bao gồm các chất gây dị ứng và một số loại thực phẩm. Tuy nhiên, có nhiều cách để giảm histamine.
Vitamin C là một loại vitamin quan trọng giúp chúng ta đối phó với các bệnh nhiễm trùng mùa Đông. Vì vậy trong những tháng lạnh giá bạn nên thêm các loại rau quả giàu vitamin C vào chế độ ăn của mình.
Bông cải xanh chứa chất xơ và sulforaphane có thể giữ lượng đường trong máu của bạn luôn ở mức ổn định.
Chế độ ăn uống lành mạnh đóng vai trò quan trọng trong việc giữ cho lượng đường trong máu luôn ổn định. Trong bài viết dưới đây, các chuyên gia dinh dưỡng sẽ chỉ ra một số thực phẩm mà người bị đường huyết cao nên tránh trong các dịp lễ sắp tới.
Cùng tìm hiểu bệnh tiểu đường type 2 ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần như thế nào tại bài viết dưới đây.
Nhân Ngày Trẻ em Thế giới 2023, Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF) Việt Nam phát động chiến dịch “Mở lòng và kết nối” nhằm nâng cao sức khỏe tâm thần cho thanh thiếu niên.
Nội tiết tố thay đổi trong giai đoạn mãn kinh ảnh hưởng đến nhiều khía cạnh sức khỏe, trong đó có vấn đề răng miệng. Trong thời kỳ này, hormone estrogen suy giảm có thể gây ra các triệu chứng nha khoa.