Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Coi chừng viêm da do tiếp xúc với côn trùng ngày mưa

Viêm da tiếp xúc do côn trùng là hiện tượng người mắc bị viêm da cấp tính do chất được tiết ra từ côn trùng chạm vào da. Bệnh rất dễ gặp từ thời điểm tháng 6 tới tháng 9, trong mùa mưa lũ, giao mùa, sau vụ thu hoạch...

1. Bệnh viêm da tiếp xúc do côn trùng là gì?

Nguyên nhân gây bệnh thường do 2 loại côn trùng là bướm đêm và kiến ba khoang gây ra.

Ngoài ra còn có: kiến lác, kiến gạo, cằm cặp, kiến nhốt, kiến cong… cũng có thể gây bệnh.

Cũng có thể do côn trùng rơi vào bể tắm, bồn tắm hoặc bám vào khăn, quần áo..., nếu không chú ý, chà xát phải côn trùng sẽ gây ra viêm da bọng nước.

2. Biểu hiện lâm sàng

Tổn thương da do tiếp xúc với côn trùng.

- Tại vị trí viêm da do côn trùng xuất hiện phản ứng viêm da. Lúc đầu chỉ có một hoặc vài đám da đỏ, dài như vết cào xước, hơi phù nề, kích thước nhỏ. Sau đó xuất hiện mụn nước, bọng nước giữa dát đỏ.

- Nếu bệnh nhẹ, sau 3 - 5 ngày, tổn thương khô mà không thành phỏng nước, bọng mủ. Nếu nặng hơn, thương tổn rộng, bọng nước, bọng mủ nông lan rộng, có thể trợt loét, hoại tử.

- Vị trí viêm có thể xảy ra bất kỳ nơi trên cơ thể nào nhưng hay gặp ở các vùng da hở.

- Khi bị tổn thương ở mắt có thể có sưng nề, trợt đỏ, chảy nước mắt;

- Các vị trí khác như nách, bẹn, sinh dục,... có thể sưng đau làm hạn chế đi lại.

- Bỏng rát, ngứa. Nếu bội nhiễm sẽ thấy đau nhức, khó chịu.

- Một số trường hợp tổn thương lan rộng có thể gây đau nhức, sốt, mệt mỏi, nổi hạch cổ, nách, hoặc bẹn tùy theo vùng tổn thương.

- Tái phát: Người bệnh có thể tái phát vài lần. Ở tập thể, có thể nhiều người bị bệnh tại cùng thời điểm. Trong một mùa mưa, trên cùng một bệnh nhân có thể bị bệnh vài lần.

3. Cần phân biệt với zona thần kinh

Đây là bệnh lành tính nhưng tiến triển nhanh và không để lại di chứng. Tuy nhiên, cần thận trọng phân biệt với bệnh zona (giời leo).

Đối với bệnh giời leo, thường có triệu chứng đau nhức nhiều trước khi các mụn nước xuất hiện và các vết viêm chỉ tập trung nửa bên cơ thể theo dây thần kinh, không mọc rải rác như viêm da kích ứng do côn trùng.

4. Điều trị viêm da tiếp xúc do côn trùng

Tùy theo giai đoạn tổn thương, loại côn trùng gây bệnh mà bác sĩ sẽ chỉ định:

- Ngay khi có dấu hiệu bị tổn thương dùng nước muối sinh lý rửa nhằm trung hòa độc tố của côn trùng. Tuy nhiên tránh kì cọ làm tổn thương lan rộng.

- Bôi thuốc làm dịu da, chống viêm: hồ nước hay mỡ kháng sinh phối hợp với corticoid bôi 2-3 lần/ngày làm dịu khi tổn thương đỏ, đau rát.

- Riêng trường hợp bọng nước, bọng mủ có thể chấm dung dịch màu milian, castellani, nước thuốc tím pha loãng... vào chỗ tổn thương ngày 2-3 lần.

- Trường hợp thương tổn lan rộng, bọng mủ rộng và có dấu hiệu nhiễm trùng toàn thân bác sĩ sẽ kê kháng sinh uống; Kháng histamin để giảm ngứa, giảm kích ứng.

- Bệnh thường khỏi sau 5 - 7 ngày điều trị, tuy nhiên bệnh nhân không nên tự điều trị để tránh tình trạng bệnh nặng thêm. Nếu dùng thuốc không đúng hoặc xuất hiện các dị ứng thuốc, làm lu mờ các biểu hiện ban đầu của bệnh dẫn đến khó xác định bệnh.

- Tuyệt đối không nên chủ quan với tình trạng viêm da do côn trùng vì bệnh sẽ diễn tiến gây mụn mủ, viêm loét và nhiễm trùng…

Lau dọn nhà thường xuyên đề phòng bệnh.

5. Cách phòng tránh mắc viêm da tiếp xúc do côn trùng

Để phòng bệnh viêm da do tiếp xúc côn trùng vào thời điểm giao mùa hoặc mưa bão cần chủ động thực hiện các biện pháp để hạn chế tiếp xúc với côn trùng như:

- Nên đóng cửa hoặc làm lưới chắn côn trùng vào buổi tối hoặc khi mưa.

- Kiểm tra khăn mặt, quần áo, giường, chiếu... trước khi sử dụng.

- Vệ sinh môi trường xung quanh nhà; Lau dọn nhà cửa thường xuyên, tránh ẩm mốc.

- Đêm ngủ cần mắc màn, đóng kín cửa để tránh các loài ưa ánh đèn như loài thiêu thân bay vào.

- Phơi quần áo ở những nơi khô ráo, có ánh nắng. Thu quần áo sớm để tránh côn trùng ẩn nấp trong đó. Rũ sạch lại quần áo để hạn chế bụi bẩn bám lại.

- Nếu phát hiện côn trùng thì tránh tiếp xúc trực tiếp, tìm cách loại chúng đi mà không để côn trùng tiếp xúc với da của mình.

Và nếu không may bị bệnh nên đi khám chuyên khoa da liễu, tuyệt đối không tự ý mua thuốc về bôi.

Dị ứng da hay viêm da tiếp xúc do côn trùng có thể điều trị dễ dàng bằng các loại kem bôi ngoài da. Tuy nhiên, không được chủ quan bởi nếu không vệ sinh sạch sẽ vùng da bị viêm hoặc điều trị muộn có thể khiến viêm nặng hơn, vùng viêm lan rộng dẫn đến thời gian điều trị lâu hơn.

Tham khảo thêm thông tin bài viết: Nhận biết và xử trí viêm da tiếp xúc do côn trùng.

BS. Nguyễn Lan Anh - Theo suckhoedoisong.vn
Bình luận
Tin mới
  • 27/11/2025

    Cách ăn low-carb giúp giảm cân bền vững

    Chế độ ăn kiêng low-carb (ít carbohydrate) đã chứng minh được hiệu quả trong việc giảm cân nhanh chóng và cải thiện nhiều chỉ số sức khỏe. Tuy nhiên, chìa khóa để thành công không phải là việc cắt giảm carb một cách mù quáng, mà là thực hiện một cách thông minh, bền vững để biến nó thành một lối sống lâu dài.

  • 27/11/2025

    Làm thế nào để giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư đại trực tràng?

    Ung thư đại trực tràng là căn bệnh phổ biến và gây tử vong cao trên toàn cầu, bao gồm cả Việt Nam. Tại Việt Nam, ung thư đại trực tràng cũng nằm trong top năm loại ung thư gây tử vong hàng đầu. Tuy nhiên, nguy cơ mắc bệnh có thể giảm đáng kể thông qua các biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Bài viết này sẽ đưa ra lời khuyên thiết thực để phòng ngừa ung thư đại trực tràng, bao gồm điều chỉnh chế độ ăn uống, tăng cường vận động và sàng lọc định kỳ, giúp bạn chủ động bảo vệ sức khỏe.

  • 26/11/2025

    Tầm soát loãng xương và những điều cần biết

    Loãng xương (osteoporosis) là một bệnh lý phổ biến thường gặp ở người cao tuổi gặp cả ở nam và nữ . Do đó, việc chuẩn đoán sớm, theo dõi và kiểm soát loãng xương là điều rất thiết, từ đó ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng.

  • 26/11/2025

    Có nên ăn trứng khi mắc hội chứng ruột kích thích không?

    Trứng là thực phẩm giàu dinh dưỡng, có lợi cho sức khỏe nhưng lại gây triệu chứng khó chịu cho nhiều người mắc hội chứng ruột kích thích.

  • 26/11/2025

    Những kiểm tra y tế không thể bỏ qua sau tuổi 50

    Tuổi 50 được xem là giai đoạn “chín muồi” của cuộc đời – nhưng cũng là thời điểm nhiều bệnh lý mạn tính bắt đầu xuất hiện. Nếu không chú ý chăm sóc, các vấn đề sức khỏe âm thầm tiến triển có thể làm giảm chất lượng cuộc sống và rút ngắn tuổi thọ.

  • 25/11/2025

    Trẻ bị cúm A: nên cho chăm sóc tại nhà hay tiếp tục đến trường?

    Mùa cúm đến, câu hỏi "Liệu con tôi bị cúm A có nên đi học không?" luôn là nỗi băn khoăn của nhiều phụ huynh. Quyết định này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe và tốc độ hồi phục của trẻ mà còn tác động trực tiếp đến sức khỏe của cộng đồng trường học.

  • 25/11/2025

    Bệnh đa u các tuyến nội tiết loại 1 (MEN 1) là gì?

    Bệnh đa u các tuyến nội tiết loại 1 (MEN 1) là một bệnh lý hiếm gặp. Bệnh chủ yếu gây ra các khối u ở các tuyến sản xuất hormone hay còn được gọi là các tuyến nội tiết. Bệnh cũng có thể gây ra các khối u ở ruột non và dạ dày. Một tên gọi khác của bệnh là hội chứng Wermer. Cùng tìm hiểu về bệnh đa u các tuyến nội tiết loại 1 qua bài viết sau đây!

  • 24/11/2025

    Vì sao ăn kiêng mãi mà không giảm cân?

    Khi nói đến giảm cân, chúng ta thường tập trung vào chế độ ăn kiêng và tập thể dục. Tuy nhiên, có hai yếu tố sinh học mạnh mẽ thường bị bỏ qua nhưng lại là chìa khóa để đạt được và duy trì cân nặng lý tưởng: chất lượng giấc ngủ và mức độ stress.

Xem thêm