Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Nước tiểu và sức khỏe con người

Màu sắc và độ trong của nước tiểu có thể giúp các bác sỹ xác đinh sơ bộ tình trạng sức khỏe của bạn. Chỉ cần một xét nghiệm nước tiểu cũng đủ phản ánh bạn đang mắc phải bệnh gì.

Nước tiểu và sức khỏe con người

Máu trong nước tiểu

Khi nhìn thấy máu trong nước tiểu, đừng quá hoảng hốt, nhưng hãy lập tức đi khám ngay. 

Máu trong nước tiểu có thể là dấu hiệu của một tình trạng sinh lý ít nguy hiểm, như: tập thể dục quá sức, uống một số loại thuốc hoặc dùng một số loại thảo dược hoặc thực phẩm nào đó.

Tuy nhiên, có máu trong nước tiểu cũng có thể là một tình trạng bệnh lý nguy hiểm như bệnh lý ở thận, ung thư bàng quang, phì đại tuyến tiền liệt, tan máu hồng cầu hình liềm.

Có thể bạn chưa biết!!!

Màu nước tiểu có thể thay đổi: một vài thực phẩm hoặc một số thuốc điều trị một số bệnh có thể làm cho nước tiểu có màu đỏ hoặc mầu sẫm như nước chè - khiến bạn tưởng là có máu trong nước tiểu. Ví dụ, củ cải đỏ có thể làm cho nước tiểu có màu đỏ sậm; măng tây có thể làm nước tiểu có màu xanh và cà rốt có thể khiến nước tiểu màu vàng cam, nếu như chúng ta ăn với một số lượng lớn các thực phẩm này. Tình trạng toan máu có thể khiến nước tiểu có màu ánh xanh, một vài loại thuốc hóa trị liệu có thể khiến nước tiểu có màu cam.

Nếu như không chắc là tại sao nước tiểu lại đổi màu, bạn  phải lập tức đi khám ngay.

Nước tiểu có thể có mùi khác biệt: thực phẩm, vitamin và thuốc cũng có thể làm đổi mùi nước tiểu. Ví dụ, lại là măng tây, vừa gây thay đổi màu, vừa thay đổi mùi, biến nước tiểu của bạn chuyển từ mùi khai amoniac thành mùi hôi thối. Nước tiểu cũng có thể có mùi nặng hơn nếu như bạn quống quá ít nước đi kèm với uống viên vitamin B6.

Giống như đổi màu, nước tiểu đổi mùi cũng có thể là dấu hiệu của một số tình trạng bệnh lý: tiểu đường, nhiễm trùng bàng quang, nhiễm trùng thận, suy gan. Đây đều là những bệnh lý nguy hiểm cần đi khám ngay lập tức.

Nhiễm trùng đường tiết niệu

Nếu bạn bị nhiễm trùng đường tiết niệu, nước tiểu có thể có có màu đỏ hoặc nâu hoặc có những vệt đỏ như máu đông trong nước tiểu. Hoặc nước tiểu chuyển sang màu xanh vàng hoặc có vẩn đục và mùi hôi.

Nhiễm trùng đường tiết niệu xảy ra khi vi khuẩn xâm nhập vào hệ thống tiết niệu, gồm có các bộ phận: thận, bàng quàng, niệu đạo (đường dẫn nước tiểu từ bàng quang xuống). Điều trị nhiễm trùng tiết niệu, không có cách nào khác là sử dụng kháng sinh.

Viêm cầu thận

Nước tiểu xuất hiện máu và bọt là dấu hiệu của viêm cầu thận. Cầu thận thực hiện chức năng lọc của thận. Khi bị viêm, chúng hoạt động kém đi, làm cho nước và các chất thải bị giữ lại trong cơ thể gây ra tình trạng tăng huyết áp và suy thận. Viêm cầu thận cũng là một trong những biến chứng của tiểu đường, một nhiễm trùng nặng hoặc do một bệnh tự miễn gây ra.

Tăng đường máu

Lượng đường glucose trong máu cao có thể dẫn đến đào thải đường qua nước tiểu. Điều này không thể nhận biết bằng mắt thường mà phải thông qua xét nghiệm. Nồng độ glucose nước tiểu cao có thể là dấu hiệu của tiểu đường, tim mạch, bệnh lý thận và nhiều bệnh lý khác.

Tiểu đường

Khi bị nghi ngờ mắc tiểu đường, bác sỹ sẽ cho bạn làm xét nghiệm ceton  máu và ceton niệu. Ceton là sản phẩm của quá trình đốt cháy mỡ cung cấp nguy liệu cho cơ thể hoạt động.  Ở những người mắc tiểu đường, cơ thể sẽ đốt cháy mỡ thay thế khi việc sử dụng glucose không còn hiệu quả như trước.

Biến chứng thận của bệnh tiểu đường

Nước tiểu xuất hiện bọt chứng tỏ trong nước tiểu có nhiều protein hơn bình thường. Thông thường đây là dấu hiệu sớm của bệnh suy thận.  Bệnh làm cho những mạch máu nhỏ của thận bị hư hỏng, giảm chức năng lọc của thận khiến cho muối khoáng, nước và các chất thải quay trở lại vào máu gây độc cho cơ thể. Định lượng protein niệu là một trong số những xét nghiệm cơ bản để xác định xem bạn có bị suy thận hay không.

Mất nước

Nếu nước tiểu có màu vàng đậm hơn bình thường chứng tỏ cơ thể không được cung cấp đủ nước, vì vậy thận phải lọc đi lọc lại nhiều lần nước tiểu để cung cấp đủ nước cho cơ thể. Điều này dẫn đến nồng độ các chất thải trong nước tiểu tăng lên và tạo ra màu vàng đậm hơn bình thường. Tuy nhiên nước tiểu thường xuyên có màu vàng đậm cũng là dấu hiệu của tình trạng mệt mỏi mạn tính.

Mang thai

Khi bắt đầu thụ thai, một loại hóc môn được tiết ra sau 5-10 ngày kể từ khi bạn thấy mình bị lỡ kỳ kinh, gọi là hCG (human chorionic gonadotropin). Đây chính là loại hóc môn được sử dụng để kiểm tra xem bạn có mang thai hay không ở các que thử thai nhanh.

Viêm mạch

Viêm mạch đặc biệt là những mạch máu đến thận gây ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực cho thận, thậm chí là có thể làm cho thận không thể hoạt động được nữa. Viêm mạch có thể khiến nước tiểu có màu sẫm như nước chè kèm theo sốt và nhức mỏi toàn thân.

Tắc nghẽn

Nếu bạn thường xuyên cảm thấy buồn tiểu nhưng lại không thể đi được; xuất hiện máu trong nước tiểu hoặc nước tiểu vẩn đục thì rất có thể bạn đã bị phì đại tiền liệt tuyến, sỏi thận, ung thư bàng quang, cục máu đông chặn đường đi xuống của nước tiểu.

Sỏi thận

Đào thải chất khoáng không hiệu quả và dư thừa chất khoáng khiến cho các chất này đọng lại ở thận thành các viên sỏi nhỏ. Sỏi thận có thể di chuyển trong niệu quả, gây ra các cơn đau đớn, ngăn cản sự thông suốt của dòng nước tiểu và gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không kịp thì chữa trị.

Bệnh thận lupus

Lupus là một bệnh tự miễn mang tính chất hệ thống nghĩa là cơ thể tự tấn công nhiều cơ quan, trong đó có thận. Bệnh thận lupus gây ra tình trạng nước tiểu có máu và bọt. Không thể chữa khỏi bệnh này tuy nhiên các bác sỹ sẽ điều trị hạn chế các biến chứng của bệnh.

Các vấn đề của gan và  túi mật

Uống quá nhiều thuốc, chẳng hạn nhưa acetaminophen có thể dẫn tới nước tiểu sậm màu. Tuy nhiên, còn một số nguyên nhân nằm ở gan hoặc túi mật, chẳng hạn như viêm gan C, sỏi túi mật, xơ gan… có thể cũng dẫn đến tình trạng nước tiểu sậm màu.

Không chỉ khiến nước tiểu sậm màu, những bệnh lý trên có thể khiến vàng da và vàng mắt  hay còn gọi là hoàng đản.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Lý do khiến nước tiểu có mùi lạ

Bs.Đào Ngọc - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Webmd
Bình luận
Tin mới
  • 29/03/2024

    5 nguyên tắc ăn uống người bệnh đái tháo đường cần nắm rõ

    Trên thực tế, không có một chế độ ăn uống nào dùng chung được cho tất cả người bệnh đái tháo đường. Chế độ ăn uống cần phải được “cá thể hóa”, tức là xây dựng cho riêng từng người bệnh cụ thể. Để xây dựng chế độ ăn phù hợp, người bệnh cần tuân thủ 5 nguyên tắc quan trọng trong bài viết sau.

  • 29/03/2024

    Đau đầu có nên uống trà?

    Khi bị stress, đau nhức đầu, nhiều người tìm tới thức uống giúp giải tỏa mệt mỏi như trà. Tuy nhiên, liệu trà nhiều caffeine và tannin có giúp giảm đau đầu hiệu quả?

  • 29/03/2024

    Điều gì thực sự xảy ra với cơ thể bạn khi bạn dùng Collagen?

    Theo các thống kê collagen là một trong những chất bổ sung phổ biến và thị trường tiêu thụ ngày càng tăng. Nhưng trước khi bạn đổ tiền vào các gian hàng thực phẩm bổ sung, bạn nên biết rằng không phải tất cả những tuyên bố về lợi ích của collagen đều có cơ sở khoa học.

  • 29/03/2024

    Cảnh báo nguy hiểm khi thiếu vitamin B12: Đau đầu, thiếu máu ác tính

    Vitamin B12 là dưỡng chất rất cần thiết cho các tế bào thần kinh và tế bào máu đỏ và cũng cần thiết cho sự hình thành ADN.

  • 29/03/2024

    Tác dụng phụ có thể xảy ra sau mổ đẻ

    Mổ đẻ là phẫu thuật lấy thai ra ngoài qua đường cắt ở vùng bụng và tử cung, được thực hiện khi sinh thường qua âm đạo có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe của mẹ hoặc thai nhi. Mặc dù sinh mổ ngày nay đã an toàn hơn nhờ sự tiến bộ của y học, phương pháp này vẫn tiềm ẩn một số rủi ro và tác dụng phụ đối với cả người mẹ và trẻ sơ sinh.

  • 28/03/2024

    Vì sao bạn nên tẩy lớp trang điểm trước khi tập thể dục?

    Việc trang điểm nhẹ nhàng trước khi đến phòng tập thể dục có thể giúp chị em phụ nữ tự tin hơn. Nhưng theo một nghiên cứu mới được đăng trên Journal of Cosmetic Dermatology, việc này có thể có thể làm giảm lượng dầu trên da, gây khô da.

  • 28/03/2024

    5 nguyên liệu không nên bỏ qua khi pha chế món sinh tố chống viêm

    Sinh tố là thức uống bổ sung năng lượng và vitamin hiệu quả khi bạn mệt mỏi vì thời tiết. Công thức pha chế sinh tố nên có những thực phẩm, nguyên liệu giàu chất chống viêm để bảo vệ sức khỏe.

  • 28/03/2024

    Bà bầu "bỏ túi" ngay những lợi ích không ngờ từ việc uống vitamin trong thai kỳ

    Vitamin dành cho bà bầu là những viên bổ sung được sản xuất đặc biệt nhằm cung cấp cho cơ thể phụ nữ mang thai các vitamin và khoáng chất cần thiết. Bác sĩ khuyên bạn uống vitamin ngay từ khi bắt đầu lên kế hoạch mang thai cũng như trong suốt thai kỳ.

Xem thêm