Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những nguyên nhân gây tiểu ra máu

Tiểu ra máu cũng là một triệu chứng đáng lo lắng và cần phải đến khám bác sĩ ngay.

Những nguyên nhân gây tiểu ra máu

Tiểu ra máu hay còn gọi là đái máu có thể là dấu hiệu của một bệnh lí nghiêm trọng, vì vậy, không nên bỏ qua triệu chứng này. Tất cả các trường hợp tiểu ra máu cần được đánh giá bởi một bác sĩ cùng với các xét nghiệm để chẩn đoán xác định bệnh hoặc loại trừ một số nguyên nhân cơ bản.

Không có điều trị cụ thể cho đái máu bởi nó là một triệu chứng, chứ không phải là một bệnh lí cụ thể. Thay vào đó, điều trị cần nhắm vào các nguyên nhân cơ bản được tìm ra. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, triệu chứng này cũng không đòi hỏi phải điều trị.

Nguồn gốc của máu trong nước tiểu

Máu trong nước tiểu có thể xuất phát từ thận – nơi tạo ra nước tiểu. Nó cũng có thể đến từ các cấu trúc khác của hệ tiết niệu, ví dụ như:

  • Niệu quản (ống dẫn nước tiểu từ thận xuống bàng quang)
  • Bàng quang (nơi chứa nước tiểu)
  • Niệu đạo (ống dẫn nước tiểu từ bàng quang ra ngoài)

Những triệu chứng đi kèm với đái máu

Nếu bạn nhìn thấy máu trong nước tiểu thì triệu chứng đã rõ ràng. Thay vì màu vàng nhạt như bình thường thì nước tiểu của bạn có thể có màu hồng, đỏ, nâu đỏ hoặc màu giống màu trà. Các bác sĩ gọi tình trạng này là đái máu đại thể.

Đôi khi, máu trong nước tiểu không thể nhìn thấy được bằng mắt thường và sự có mặt của hồng cầu trong nước tiểu chỉ có thể xác định thông qua xét nghiệm. Khi đó, bạn sẽ được đánh giá là đái máu vi thể.

Đái máu có thể xảy ra mà không có bất kì triệu chứng nào kèm theo. Tuy nhiên, một số bệnh lí nguyên nhân có thể gây đái máu kèm theo một số triệu chứng kinh điển từ nhẹ đến nặng. Ví dụ như:

Viêm bàng quang cấp: Ở người lớn, viêm bàng quang có thể gây cảm giác bỏng rát hoặc đau khi đi tiểu. Viêm bàng quang ở trẻ nhỏ thường kèm theo sốt, kích thích và biếng ăn. Những trẻ lớn hơn có thể bị sốt, đau và bỏng rát khi đi tiểu, tiểu gấp và đau vùng bụng dưới rốn.

Viêm thận: các triệu chứng thường gặp là sốt, rét run, đau vùng hông, vùng thắt lưng.

Sỏi thận: đau bụng hoặc đau vùng chậu dữ dội.

Bệnh thận: mệt mỏi, cao huyết áp, phù toàn thân bao gồm phù mí mắt.

Nguyên nhân

Những nguyên nhân thường gặp gây đái máu gồm:

  • Viêm thận hoặc viêm bàng quang
  • Sỏi thận hoặc sỏi bàng quang
  • Một số bệnh lí về thận, ví dụ như viêm tiểu cầu thận (viêm hệ thống lọc của thận)
  • Phì đại tiền liệt tuyến lành tính hoặc ung thư tiền liệt tuyến
  • Bệnh di truyền, ví dụ như bệnh hồng cầu hình liềm, thận đa nang
  • Một số thuốc như aspirin, penicillin, heparin, cyclophosphamide, và phenazopyridine
  • U ở bàng quang, thận hoặc tiền liệt tuyến
  • Chấn thương thận do tai nạn hoặc thể thao
  • Tập luyện cường độ cao

Đôi khi, nước tiểu có thể có màu giống như máu nhưng chúng lại là sắc tố đỏ từ những nguồn khác như thuốc nhuộm thực phẩm, một số thuốc hoặc do bạn ăn quá nhiều của cải đường…

Chẩn đoán

Bác sĩ sẽ hỏi tiền sử uống thuốc của bạn cũng như những nguyên nhân có thể gây xuất hiện máu trong nước tiểu của bạn. Sau đó, bạn sẽ được làm xét nghiệm tổng phân tích nước tiểu.

Những xét nghiệm nước tiểu có thể bao gồm xét nghiệm tế bào học để tìm sự có mặt của các tế bào bất thường trong nước tiểu. Những xét nghiệm máu có thể được chỉ định để đánh giá nồng độ một số chất liên quan đến chức năng lọc của thận.

Bên cạnh đó, bác sĩ có thể chỉ định cho bạn làm một số xét nghiệm như:
  • Chụp cắt lớp vi tính: để xác định sỏi, u và các bất thường khác ở bàng quang, thận và niệu quản.
  • Siêu âm thận: sử dụng sóng siêu âm để quan sát toàn bộ cấu trúc thận.
  • Chụp niệu đồ tĩnh mạch: chụp Xquang hệ tiết niệu có cản quang
  • Nội soi bàng quang: đưa một ống soi nhỏ đi qua niệu đạo vào bàng quang để quan sát và sinh thiết các tổ chức bất thường nếu cần.
  • Sinh thiết thận: Lấy một mảnh nhỏ tổ chức thận và quan sát dưới kính hiển vi để tìm dấu hiệu của các bệnh lí thận.

Điều trị

Phương pháp điều trị tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Sau điều trị, bác sĩ sẽ kiểm tra lại nước tiểu của bạn. Nếu vẫn còn máu trong nước tiểu, bạn có thể cần làm thêm một số xét nghiệm hoặc chuyển đến chuyên khoa tiết niệu.

Thông thường, không cần phải điều trị trừ khi có một bệnh lí nghiêm trong gây ra đái máu.

Nếu không tìm ra được nguyên nhân thông qua những đánh giá ban đầu, bạn có thể được khuyên làm xét nghiệm nước tiểu và theo dõi huyết áp mỗi 3-6 tháng, đặc biệt nếu bạn có các yếu tố nguy cơ của ung thư bàng quang như tuổi trên 50, hút thuốc lá, phơi nhiễm với một số hóa chất công nghiệp…

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Nước tiểu có thể tiết lộ điều gì?

Bs. Trần Thanh Thanh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Webmd
Bình luận
Tin mới
  • 29/03/2024

    5 nguyên tắc ăn uống người bệnh đái tháo đường cần nắm rõ

    Trên thực tế, không có một chế độ ăn uống nào dùng chung được cho tất cả người bệnh đái tháo đường. Chế độ ăn uống cần phải được “cá thể hóa”, tức là xây dựng cho riêng từng người bệnh cụ thể. Để xây dựng chế độ ăn phù hợp, người bệnh cần tuân thủ 5 nguyên tắc quan trọng trong bài viết sau.

  • 29/03/2024

    Đau đầu có nên uống trà?

    Khi bị stress, đau nhức đầu, nhiều người tìm tới thức uống giúp giải tỏa mệt mỏi như trà. Tuy nhiên, liệu trà nhiều caffeine và tannin có giúp giảm đau đầu hiệu quả?

  • 29/03/2024

    Điều gì thực sự xảy ra với cơ thể bạn khi bạn dùng Collagen?

    Theo các thống kê collagen là một trong những chất bổ sung phổ biến và thị trường tiêu thụ ngày càng tăng. Nhưng trước khi bạn đổ tiền vào các gian hàng thực phẩm bổ sung, bạn nên biết rằng không phải tất cả những tuyên bố về lợi ích của collagen đều có cơ sở khoa học.

  • 29/03/2024

    Cảnh báo nguy hiểm khi thiếu vitamin B12: Đau đầu, thiếu máu ác tính

    Vitamin B12 là dưỡng chất rất cần thiết cho các tế bào thần kinh và tế bào máu đỏ và cũng cần thiết cho sự hình thành ADN.

  • 29/03/2024

    Tác dụng phụ có thể xảy ra sau mổ đẻ

    Mổ đẻ là phẫu thuật lấy thai ra ngoài qua đường cắt ở vùng bụng và tử cung, được thực hiện khi sinh thường qua âm đạo có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe của mẹ hoặc thai nhi. Mặc dù sinh mổ ngày nay đã an toàn hơn nhờ sự tiến bộ của y học, phương pháp này vẫn tiềm ẩn một số rủi ro và tác dụng phụ đối với cả người mẹ và trẻ sơ sinh.

  • 28/03/2024

    Vì sao bạn nên tẩy lớp trang điểm trước khi tập thể dục?

    Việc trang điểm nhẹ nhàng trước khi đến phòng tập thể dục có thể giúp chị em phụ nữ tự tin hơn. Nhưng theo một nghiên cứu mới được đăng trên Journal of Cosmetic Dermatology, việc này có thể có thể làm giảm lượng dầu trên da, gây khô da.

  • 28/03/2024

    5 nguyên liệu không nên bỏ qua khi pha chế món sinh tố chống viêm

    Sinh tố là thức uống bổ sung năng lượng và vitamin hiệu quả khi bạn mệt mỏi vì thời tiết. Công thức pha chế sinh tố nên có những thực phẩm, nguyên liệu giàu chất chống viêm để bảo vệ sức khỏe.

  • 28/03/2024

    Bà bầu "bỏ túi" ngay những lợi ích không ngờ từ việc uống vitamin trong thai kỳ

    Vitamin dành cho bà bầu là những viên bổ sung được sản xuất đặc biệt nhằm cung cấp cho cơ thể phụ nữ mang thai các vitamin và khoáng chất cần thiết. Bác sĩ khuyên bạn uống vitamin ngay từ khi bắt đầu lên kế hoạch mang thai cũng như trong suốt thai kỳ.

Xem thêm