Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những nguyên nhân gây đau bụng kinh

Đau bụng kinh là do sự sản xuất prostaglandin, chất gây co được tạo ra từ tử cung. Khi bạn có những cơn co thắt tử cung mạnh, nguồn cung cấp máu cho tử cung sẽ bị ngừng trong giây lát, làm mất cung cấp oxy cho tử cung và khiến bạn bị đau bụng kinh.

Nguyên nhân gây đau bụng kinh là gì? Hầu hết phụ nữ đều đặt câu hỏi này vào một thời điểm nào đó trong cuộc đời. Có vẻ như khi nói đến kì kinh, đau quặn nhẹ, đầy hơi và khó chịu là những dấu hiệu vô cùng quen thuộc với phụ nữ. Tuy nhiên, nếu bạn bị đau quá nhiều, chảy máu nhiều, mệt mỏi trầm trọng và các triệu chứng khác thì đó không còn là điều bình thường nữa.

Với đau bụng kinh, những cơn đau từ nhẹ đến vừa xuất hiện trong 24h đầu khi bắt đầu kì kinh và kéo dài trong nhiều ngày. Các triệu chứng của đau bụng kinh bao gồm:

  • Đau âm ỉ, liên tục
  • Đau bụng lan xuống phần lưng dưới và đùi
  • Đau nhói hoặc đau quặn trong tử cung của bạn trong suốt chu kì

Một số phụ nữ cũng xuất hiện:

  • Chóng mặt
  • Đau đầu
  • Đi ngoài phân lỏng
  • Buồn nôn

Nhưng những nguyên nhân gây ra đau bụng kinh là gì? Đau bụng kinh thường được phân loại là “đau bụng kinh nguyên phát”, là do sự sản xuất prostaglandin, chất gây co được tạo ra từ tử cung. Khi bạn có những cơn co thắt tử cung mạnh, nguồn cung cấp máu cho tử cung sẽ bị ngừng trong giây lát, làm mất cung cấp oxy cho tử cung và khiến bạn bị đau bụng kinh. Một số nghiên cứu cho thấy phụ nữ bị đau bụng kinh nặng có cơn co thắt tử cung mạnh hơn những người khác khi sinh con.

Có một số bệnh như lạc nội mạc tử cung và bệnh viêm vùng chậu có liên quan đến đau bụng kinh. Bệnh lạc nội mạc tử cung có thể gây ra các vấn đề về khả năng sinh sản. Bệnh viêm vùng chậu có thể gây sẹo ống dẫn trứng của bạn, làm tăng nguy cơ mang thai ngoài tử cung. Các yếu tố nguy cơ khác bao gồm sử dụng dụng cụ tử cung (IUD), u xơ tử cung, và các bệnh lây truyền qua đường tình dục.

Nếu bạn bị đau bụng kinh, dưới đây là một số phương pháp điều trị tại nhà cần cân nhắc:

  • Bổ sung chế độ ăn uống: Một số báo cáo phát hiện rằng thực phẩm bổ sung tự nhiên có chứa axit béo omega-3 và magiê có thể làm giảm đau.
  • Thư giãn: Trong khi stress có thể làm tăng tình trạng đau bụng kinh thì thiền và các bài tập thư giãn của bạn có thể làm giảm mức độ đau
  • Tập thể dục: Hoạt động thể chất, đặc biệt là yoga, có thể làm giảm cơn đau bụng kinh.
  • Nhiệt: Thử sử dụng miếng chườm ấm trên bụng của bạn trong suốt chu kì. Một số người thấy tác dụng giảm đau trong chu kì bằng cách ngâm mình trong bồn tắm nước nóng hoặc vòi sen.
  • Ngừng hút thuốc và tránh uống rượu. Cả hai đã được chứng minh có thể làm cho cơn đau bụng kinh tồi tệ hơn nhiều.

Một nghiên cứu được công bố vào tháng 10 năm 2017 trên tạp chí Bodywork and Movement Therapies cho rằng những phụ nữ tập yoga 30 phút mỗi ngày, hai ngày một tuần, trong 12 tuần tại nha có một sự cải thiện đáng kể về tình trạng đau bụng kinh và thể lực trên nhóm chứng. Một nghiên cứu khác, được công bố vào tháng 1 năm 2017 trên tạp chí Alternative and Complementary Medicine, phát hiện ra rằng tập yoga Hatha có liên quan đến việc giảm mức độ đau vùng chậu mạn tính ở phụ nữ bị lạc nội mạc tử cung.

Nếu bạn bị đau bụng đáng kể khi đến chu kì, hãy tham khảo ý kiến ​​bác sĩ của bạn, vì đau bụng kinh có thể là dấu hiệu của một vấn đề nghiêm trọng. Dưới đây là bảy nguyên nhân được biết là gây đau bụng kinh mãn tính.

Lạc nội mạc tử cung:

Lạc nội mạc tử cung là một vấn đề phụ khoa trong đó mô tạo thành niêm mạc tử cung - nội mạc tử cung - được tìm thấy bên ngoài tử cung trên các cấu trúc khác trong xương chậu, bao gồm buồng trứng, ống dẫn trứng, bàng quang, sàn chậu và trong các trường hợp nặng hơn, là ruột, cơ hoành, gan, phổi, và thậm chí cả bộ não. Hiện nay vẫn chưa rõ tại sao lạc nội mạc tử cung sẽ gây đau bụng kinh.

Lạc nội mạc tử cung có thể gây ra dính, viêm mãn tính, u nang đầy máu, và chảy máu trong - tất cả đều có thể dẫn đến đau vùng chậu.

Lạc nội mạc trong cơ tử cung

Lạc nội mạc trong cơ tử cung giống như bệnh lạc nội mạc tử cung, thay vì nội mạc tử cung xuất hiện bên ngoài tử cung, nó được tìm thấy ở sâu bên trong cơ tử cung. Ở phụ nữ bị gặp vấn đề này, “tử cung hoạt động như một cơ bị thâm tím. Các triệu chứng của lạc nội mạc trong cơ tử cung bao gồm đau bụng và đau khi giao hợp, có thể bị tổn thương cho đến một hoặc hai ngày sau.Vấn đề này thường xuất hiện ở phụ nữ trên 30 đã có con và cũng có xuất hiện ở lứa tuổi vị thành niên.

U xơ tử cung

Cứ 4 phụ nữ thì sẽ có 3 phụ nữ bị u xơ tử cung, nhưng hầu hết sẽ không gặp bất kỳ triệu chứng nào. U xơ có kích thước từ nhỏ đến lớn đủ để phá vỡ hình dạng của tử cung.

U xơ tử cung có thể làm thay đổi kì kinh bằng việc tăng không chỉ số lượng máu mà còn cả mức độ đau bụng. Nguyên nhân là do trong kì kinh tử cung co thắt để tống một lượng lớn máu cục dẫn đến ra máu nhiều. May mắn là u xơ không làm tăng nguy cơ ung thư tử cung và hiếm khi chuyển dạng thành ung thư.

Dung cụ tử cung chứa đồng

Dụng cụ tử cung chứa đồng thường không đặt vĩnh viễn, là một biện pháp tránh thai không chứa hormone có thể hiệu quả tới 10 năm. Dụng cụ này được bác sĩ đặt vào buồng tử cung, có tác dụng giải phóng đồng liên tục làm mất khả năng di chuyển của tinh trùng và ngăn ngừa trứng làm tổ.

Dụng cụ tử cung chứa đồng khác với dụng cụ tử cung chứa progestin, có thể khiến ra máu kinh nhiều hơn và đau bụng hơn, đặc biệt là những chu kì đầu sau khi đặt.

Nhưng cần cẩn thận vì nếu bạn đặt dụng cụ tử cung chứa đồng trong nhiều năm và đột nhiên đau bụng kinh dữ dội, hãy tìm những nguyên nhân khác. Dụng cụ này có thể không phải là thủ phạm.

Viêm vùng chậu

Viêm vùng chậu là một bệnh nhiễm trùng đường sinh dục nữ thường do các bệnh lây truyền qua đường tình dục không được điều trị. Nếu không được điều trị, viêm vùng chậu có thể gây viêm, sẹo, đau bụng kinh, và vô sinh.

Viêm vùng chậu thường xảy ra vì các bệnh nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục có thể tạo ra mô sẹo và bám dính ở vùng xương chậu. Trong suốt thời kỳ kinh nguyệt, các hormon ảnh hưởng đến tử cung và các cấu trúc xung quanh - bao gồm mô sẹo và các vết dính - có thể làm tăng viêm, chảy máu và đau. Nếu phát  hiện sớm, viêm vùng chậu có thể được điều trị bằng thuốc kháng sinh, nhưng thuốc kháng sinh sẽ không thay đổi bất kỳ tổn thương cấu trúc nào do nhiễm trùng. Bạn nên quan hệ tình dục an toàn và thường xuyên xét nghiệm bất kỳ bệnh lây truyền qua đường tình dục nào, đặc biệt nếu bạn bị đau bụng kinh nghiêm trọng.

Những bất thường về cấu trúc có thể dẫn đến đau bụng kinh và vô sinh

Trong khi thai nhi vẫn còn trong tử cung của người mẹ, tử cung của thai phát triển từ hai cấu trúc được gọi là ống dẫn Müller. Trong một số trường hợp, tử cung không hình thành chính xác, có thể gây ra vô sinh, đau bụng kinh, và đau khi giao hợp. Đối với những phụ nữ có dị tật cấu trúc - như tử cung đôi (hai tử cung dẫn đến cổ tử cung), vách ngăn tử cung (tử cung bình thường với một dải xơ mô chia đôi tử cung), tử cung một sừng (tử cung phát triển từ chỉ một ống Müllerian), tử cung kép (hai tử cung, hai cổ tử cung, và một vách ngăn, hoặc màng, phân chia kênh âm đạo) – đau bụng kinh bắt nguồn từ việc tắc nghẽn và màng phân chia tử cung và âm đạo.

Đau bụng kinh có thể không giải thích được do khiếm khuyết cấu trúc hoặc chức năng, còn được gọi là đau bụng kinh nguyên phát, xảy ra ở một số thời điểm trong gần một nửa số phụ nữ có kinh nguyệt. Những cơn co thắt này là do tăng prostaglandin -  hoặc mất cân bằng prostaglandin - các axit béo giống hormon kích thích tử cung co bóp. Những thay đổi ở mức prostaglandin có thể gây ra các cơn co thắt tử cung dữ dội và thường xuyên hơn, chèn ép các mạch máu gần đó và giảm oxy cung cấp cho tử cung, gây đau bụng và khó chịu.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: 5 loại đau bụng kinh báo hiệu vấn đề sức khỏe nghiêm trọng

 

Võ Dung - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (theo everydayhealth)
Từ khóa:
Bình luận
Tin mới
  • 04/09/2025

    Cách phòng ngừa và điều trị dị ứng thời tiết

    Dị ứng thời tiết là tình trạng phổ biến, đặc biệt trong những giai đoạn chuyển mùa hoặc khi nhiệt độ và độ ẩm thay đổi đột ngột. Những triệu chứng như mẩn đỏ, ngứa da, hắt hơi, hay thậm chí là khó thở có thể ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống. Hiểu rõ nguyên nhân, biểu hiện, và cách xử lý dị ứng thời tiết không chỉ giúp giảm thiểu khó chịu mà còn ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng. Bài viết này sẽ cung cấp những thông tin khoa học và thực tiễn về cách phòng ngừa và điều trị dị ứng thời tiết, giúp bạn bảo vệ sức khỏe một cách hiệu quả.

  • 03/09/2025

    5 cách ăn khoai lang vừa ngon miệng vừa giúp giảm cân hiệu quả

    Khác với quan niệm sai lầm phổ biến rằng tinh bột là 'kẻ thù' của cân nặng, khoai lang lại là thực phẩm giúp đạt được mục tiêu giảm cân một cách lành mạnh.

  • 03/09/2025

    Các bệnh tật thường gặp mùa mưa lũ và cách phòng ngừa

    Mùa mưa lũ là thời điểm thiên nhiên mang đến nhiều thách thức cho con người, không chỉ bởi những tổn thất về tài sản mà còn bởi nguy cơ gia tăng các bệnh tật. Khi nước lũ tràn về, môi trường sống bị ô nhiễm bởi vi sinh vật, chất thải và các yếu tố gây bệnh khác, tạo điều kiện thuận lợi cho dịch bệnh bùng phát.

  • 02/09/2025

    3 nhóm người nên ăn quả na

    Na là một loại trái cây thơm ngon và giàu dinh dưỡng. Ăn na đúng cách mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe mọi người và cho một số nhóm người nhất định.

  • 02/09/2025

    Chăm sóc sức khỏe người lớn tuổi: mùa Vu Lan ý nghĩa

    Mùa Vu Lan là dịp để con cháu bày tỏ lòng hiếu thảo bằng cách quan tâm chăm sóc sức khỏe của ông bà, cha mẹ. Khi lớn tuổi, người cao tuổi dễ gặp các vấn đề về sức khỏe thể chất và tinh thần. Việc chăm sóc dinh dưỡng, khuyến khích vận động, quan tâm sức khỏe tinh thần và kiểm tra sức khỏe định kỳ sẽ giúp cha mẹ sống khỏe mạnh và tận hưởng trọn vẹn những mùa Vu Lan bên gia đình. Bài viết này sẽ hướng dẫn các phương pháp chăm sóc sức khỏe người cao tuổi một cách khoa học.

  • 01/09/2025

    Giá trị dinh dưỡng và 5 lợi ích sức khỏe bất ngờ từ hạt sen

    Hạt sen là loại thực phẩm có giá trị bổ dưỡng cao và còn được sử dụng trong một số bài thuốc y học cổ truyền. Nhiều nghiên cứu y học hiện đại đã chứng minh được những lợi ích sức khỏe tuyệt vời của loại hạt nhỏ bé này.

  • 01/09/2025

    An toàn du lịch lễ 2/9: Mẹo vui chơi khỏe mạnh

    Mỗi dịp lễ 2/9, người dân lại háo hức chuẩn bị cho những chuyến du lịch hoặc tham gia các sự kiện đông người như lễ diễu binh, hội hè. Đây là thời điểm lý tưởng để thư giãn, khám phá những vùng đất mới và gắn kết cùng gia đình, bạn bè.

  • 31/08/2025

    Thực phẩm tự nhiên giúp kiểm soát rối loạn mỡ máu

    Rối loạn mỡ máu không được kiểm soát là nguyên nhân dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Tình trạng này có liên quan trực tiếp đến chế độ ăn uống, đặc biệt là tiêu thụ quá nhiều chất béo không lành mạnh.

Xem thêm