Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những loại thuốc tốt nhất dành cho bệnh tăng huyết áp

Phác đồ nào phù hợp với bạn còn phụ thuộc rất nhiều vào bản thân sức khỏe của bạn

Thuốc là một trong những nền tảng của điều trị tăng huyết áp. Các bác sỹ có rất nhiều loại thuốc chống tăng huyết áp để lựa chọn và mỗi loại lại có chứa một danh sách dài các thuốc ở dưới để giúp giảm huyết áp. Phác đồ nào phù hợp với bạn còn phụ thuộc rất nhiều vào bản thân sức khỏe của bạn. Không chỉ thế chúng còn dựa vào những nguy cơ và bệnh mạn tính mà một người đang mắc phải. Bạn là nam giới hay nữ giới? Bạn có mang thai không? Bạn có mắc bệnh thận mạn tính, bệnh tiểu đường, tim mạch nào không? Bạn bao tuổi? Đây đều là những yếu tố ảnh hưởng đến việc sử dụng thuốc nào để điều trị phù hợp.

Trong hàng trăm sự lựa chọn thuốc, điều trị vẫn nên dựa vào khuyến nghị của các bằng chứng nghiên cứu hoặc khuyến cáo, khuyến nghị của các tổ chức uy tín.

 

Những thuốc đầu tay trong điều trị tăng huyết áp

Khi bạn được chẩn đoán tăng huyết áp nghĩa là rơi vào khoảng trên 130/80mmHg, bác sỹ sẽ cân nhắc đến thuốc điều trị nếu bạn còn có thêm cả những bệnh lý tiềm ẩn khác. Còn nếu bạn chỉ mắc mỗi tăng huyết áp thì dưới đây sẽ là những thuốc thường được kê:

  • Thuốc lợi tiểu thiazide gồm có hydrochlorothiazide (Microzide) và chlorothiazide (Diuril).  Thiazide giúp giảm áp trong thành mạch bằng cách kích thích thận tăng bài tiết dịch và muối trong cơ thể.
  • Thuốc chẹn kênh canxi: ví dụ là amlodipine (Norvasc) hoặc diltiazem (Cardizem). Những loại thuốc này chặn các kênh vận chuyển canxi trong tế bào tim và thế bào thành mạch giúp giảm nhịp tim một cách bắt buộc.

Nếu bạn mắc tiểu đường typ 2 và bệnh thận mạn tính hoặc suy tim, bác sỹ sẽ cân nhắc những loại thuốc khác nhau như:

  • Thuốc ức chế men chuyển angiotensin: ví dụ lisinopril (Prinivil) hoặc captopril (Capoten). Thuốc ACE khiến cơ thể giảm sản xuất angiotensin – một loại hormone làm co thắt thành mạch máu.
  • Thuốc ngăn chặn thụ thể angiotensin:  ví dụ losartan (Cozaar) hoặc valsartan (Diovan), thuốc này giúp chẹn angiotensin và dãn thành mạch máu.

Những loại thuốc này đều đã được chứng minh là giảm cả các triệu chứng của bệnh thận, tỷ lệ tử vong, nguy cơ đột quỵ, đau tim và suy tim.

Những lựa chọn thuốc khác

Nếu một thuốc không đủ để hạ huyết áp trong vòng một tháng, bác sỹ có thể tăng liều hoặc thêm một loại thuốc khác vào phác đồ điều trị của bạn.

Thuốc trong trường hợp này sẽ bao gồm:

  • Thuốc chẹn beta như atenolol (Tenormin) hoặc metoprolol (Lopressor) giúp làm chậm nhịp tim bằng cách giảm các hormone căng thẳng như adrenaline. Những thuốc này có thể sử dụng cả ở những người có nhịp tim bình thường hoặc những người có tiền sử đau tim, suy tim có giảm phân suất tống máu và những người mắc bệnh mạch vành.
  • Thuốc giãn mạch như hydralazine (Apresoline) hoặc minoxidil (Loniten) giúp giãn cơ ở thành mạch máu, khiến tuần hoàn máu dễ dàng hơn.
  • Thuốc lợi tiểu quai bumetanide (Bumex) hoặc ethacrynic acid (Edecrin) hoạt động trên một phần khác của thận khác với cơ chế hoạt động của thiazide. Thuốc lợi tiểu quai dành cho những người bị suy tim tắc nghẽn, xơ gan do rượu hoặc những người suy thận tiến triển nhưng chúng có thể gây thiếu kali. Nên cần sử dụng loại thuốc lợi tiểu có chọn lọc Kali. Đây được cho là sự lựa chọn hoàn hảo.
  • Thuốc chủ vận trên hệ thần kinh trung ương: clonidine (Catapres, Kapvay), guanfacine (Intuniv) hoặc methyldopa là những loại thuốc giúp làm chậm nhịp tim hoặc làm dãn thành mạch máu bằng cách ngắt đường truyền tín hiệu đến não. Methyildopa là thuốc dành cho phụ nữ mang thai bị tăng huyết áp do thuốc ức chế men chuyển Angiotensin và thuốc chẹn thụ thể angiotensin gây độc cho bào thai.

Tác dụng phụ của thuốc

Đã là thuốc thì luôn có hai mặt, ngoài việc hạ huyết áp, những thuốc thuộc hệ này cón có những tác dụng phụ riêng. Ví dụ, thuốc chẹn kênh canxi có thể làm tăng tình trạng sưng phù mắt cá chân khi các mao mạch bị dãn nhiều hơn khiến máu dồn về chân cũng nhiều hơn và máu quay trở lại tim cũng ít hơn.

Những tác dụng phụ khác:

  • Thuốc ức chế men chuyển có thể gây ra ho, dị ứng hoặc tăng lượng kali
  • Thuốc lợi tiểu có thể gây bất lực, gout hoặc tăng đường huyết
  • Thuốc ức chế thụ thể angiotensin có thể gây chóng mặt
  • Thuốc chẹn beta có thể gây ra mất ngủ, lạnh tay chân, mệt mỏi hoặc trầm cảm
  • Thuốc chủ vận trên hệ thần kinh trung ương có thể gây khô miệng, táo bón hoặc buồn ngủ
  • Thuốc giãn mạch có thể gây đau đầu hoặc tim đập nhanh

Tuy nhiên cũng có những người không cần tới thuốc vẫn kiểm soát được huyết áp tốt. Điều này cho thấy có nhiều yếu tố khác cũng chi phối đến điều trị tăng huyết áp như: giảm cân ở những người béo phì, chế độ ăn lành mạnh ít muối, tăng hoạt động thể lực,  hạn chế uống đồ uống có cồn, giảm stress và ngừng hút thuốc. Những thay đổi lối sống này đã được nhiều nghiên cứu cho thấy là giảm đáng kể cả huyết áp tâm thu và tâm trương.

Một việc quan trọng khác trong điều trị huyết áp đó là phát hiện và điều trị những bệnh lý tiềm ẩn khác có thể là nguyên nhân khiến tăng huyết áp nặng hơn. Điều trị dự phòng các bệnh lý tiềm ẩn là một điều cần thiết. Khi bị tăng huyết áp, người  ta thường xét nghiêm thêm những yếu tố có thể ảnh hưởng khác như đến tế bào máu, các xét nghiệm về chuyển hóa như đường huyết, cholesterol máu, xét nghiệm về tuyến giáp, phân tích nước tiểu và  điện tâm đồ. Một chiến lược điều trị phối hợp hiệu quả sẽ giúp cân bằng và quản lý được huyết áp trong giới hạn bình thường trở nên dễ dàng hơn.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Thuốc lợi tiểu điều trị tăng huyết áp và tăng kali máu

 

Ths. Bs. Đào Thị Ngọc - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (theo health.usnews)
Bình luận
Tin mới
  • 15/07/2025

    Các hoạt động thể thao dưới nước phù hợp cho người cao tuổi trong mùa hè

    Mùa hè với những ngày nắng nóng kéo dài không chỉ là thời điểm để thư giãn mà còn là cơ hội tuyệt vời để người cao tuổi tham gia các hoạt động thể thao dưới nước. Đây là hình thức vận động nhẹ nhàng, ít gây áp lực lên cơ thể, đồng thời mang lại nhiều lợi ích sức khỏe vượt trội.

  • 14/07/2025

    Bài tập tốt nhất cho chứng đau thắt lưng

    Đau thắt lưng là một trải nghiệm phổ biến đối với nhiều người. Nó thường có thể dẫn đến đau, ngứa ran hoặc tê ở phần thân dưới. Có nhiều nguyên nhân gây đau thắt lưng, phổ biến nhất bao gồm căng cơ, tư thế xấu và tuổi tác.

  • 13/07/2025

    Lựa chọn trang phục và phụ kiện chống nắng hiệu quả cho thanh thiếu niên

    Mùa hè đến mang theo cái nắng gay gắt, đặc biệt tại Việt Nam – nơi khí hậu nhiệt đới khiến bức xạ tia cực tím (UV) đạt mức cao trong nhiều tháng. Đối với thanh thiếu niên lứa tuổi năng động, thường xuyên tham gia các hoạt động ngoài trời như thể thao, dã ngoại hay đi học việc bảo vệ làn da và sức khỏe trước tia UV là vô cùng cần thiết.

  • 12/07/2025

    Chất tạo ngọt nhân tạo làm thúc đẩy cơn đói, khiến bạn ăn nhiều hơn

    Một nghiên cứu mới đã tìm hiểu cách thức sucralose, một chất tạo ngọt không calo, ảnh hưởng đến các tín hiệu não bộ liên quan đến cảm giác đói.

  • 11/07/2025

    Những dấu hiệu của tình yêu thái quá và cách xử lý

    Việc ai đó thể hiện tình cảm với bạn có thể khiến bạn cảm thấy vui vẻ và phấn khích khi bạn đang trong giai đoạn đầu của một mối quan hệ mới. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải phân biệt sự mới lạ của một mối quan hệ mới với các hành vi thái quá.

  • 10/07/2025

    Vận động cùng con - giải pháp gắn kết tình cảm gia đình

    Trong cuộc sống hiện đại, khi thời gian dành cho gia đình ngày càng bị thu hẹp bởi công việc và các thiết bị điện tử, việc tìm kiếm một hoạt động vừa tốt cho sức khỏe vừa giúp gắn kết tình cảm cha con trở nên cần thiết hơn bao giờ hết.

  • 10/07/2025

    Cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng

    Những ngày hè đầy nắng là thời điểm lý tưởng để đưa trẻ ra ngoài chơi, đi biển, cắm trại, picnic,... Tuy nhiên, dành quá nhiều thời gian dưới ánh nắng mặt trời có thể khiến trẻ dễ bị cháy nắng. Cháy nắng nặng không chỉ gây khó chịu mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe về da cho trẻ. Cùng đọc bài viết sau đây để biết cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng.

  • 09/07/2025

    Đau đầu do thời tiết nóng bức: Nguy cơ tiềm ẩn và giải pháp phòng ngừa hiệu quả

    Mùa hè mang theo những ngày nắng kéo dài, không khí oi bức và nền nhiệt độ cao, tạo nên nhiều thách thức đối với sức khỏe con người. Một trong những ảnh hưởng phổ biến nhưng ít được chú ý là tình trạng đau đầu do nóng.

Xem thêm