Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những điều xét nghiệm máu có thể tiết lộ cho bạn

Bạn có thể sẽ cảm thấy bất ngờ về các vấn đề sức khoẻ mà bác sỹ có thể chẩn đoán được thông qua xét nghiệm máu.

Trung bình, trong một lần xét nghiệm máu, bạn sẽ phải lấy từ 3-10ml máu. Mặc dù số lượng máu không nhiều, nhưng bác sỹ có thể chẩn đoán được rất nhiều vấn đề thông qua mẫu máu của bạn. Xét nghiệm công thức máu thường sẽ được tiến hành định kỳ hàng năm, đo lường số lượng hồng cầu, bạch cầu, tiểu cầu. Xét nghiệm máu sẽ giúp đánh giá tình trạng sức khoẻ chung của bạn, và giúp phát hiện ra rất nhiều vấn đề sức khoẻ  khác, từ tình trạng thiếu máu và bệnh bạch cầu. Bác sỹ cũng có thể kiểm tra một số loại virus, hormone và các chất đặc biệt khác.

Bạn đang mang thai (trước khi bạn bị chậm kinh)

Xét nghiệm nước tiểu có thể giúp xét nghiệm nồng độ HCG 1-2 ngày sau khi bạn bị chậm kinh. Nhưng xét nghiệm máu có thể sẽ giúp xét nghiệm nồng độ HCG ở mức độ thấp hơn xét nghiệm nước tiểu, do vậy, có thể sẽ tiết lộ thông tin về tình trạng mang thai của bạn trước khi bạn bị chậm kinh.

Khả năng mang thai của bạn

Có rất nhiều điều mà xét nghiệm máu của người mẹ có thể tiết lộ, bao gồm tuổi của tế bào trứng, từ đó có thể biét được vào thời điểm đó, khả năng mang thai của bạn cao hay thấp.

Tuổi sinh học của bạn

Ngày sinh của bạn sẽ cho biết tuổi theo thời gian của bạn, nhưng các yếu tố di truyền và các yếu tố về lối sống có thể làm tăng hoặc giảm tuổi sinh học của bạn (tuổi sinh học là độ tuổi của cơ thể so với những người cùng tuổi). Một người khoẻ mạnh 60 tuổi có chế độ dinh dưỡng cân bằng, thường xuyên luyện tập thể thao và không hút thuốc lá có thể chỉ có tuổi sinh học là 50. Dựa vào vẻ ngoài của các tế bào trong máu, có thể dự đoán được tuổi sinh học của bạn. Và nếu bạn già hơn tuổi thực của bạn, bạn cần thay đổi lối sống của mình.

Bạn lo âu hoặc căng thẳng

Xét nghiệm máu đơn thuần không thể chẩn đoán được các vấn đề về sức khoẻ tâm tần nhưng nếu phối hợp với các đánh giá về lâm sàng có thể đưa ra một số gợi ý về tình trạng sức khoẻ tâm thần của bạn. Có một số chất dẫn truyền thần kinh đặc biệt, ví dụ như serotonin, có thể được phát hiện thông qua xét nghiệm máu. Những người có hàm lượng serotonin thấp có thể sẽ bị trầm cảm hoặc lo âu.

Nguy cơ mất trí cao hơn

Bệnh Alzheimer hay các dạng bệnh mất trí khác sẽ phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố nguy cơ, nhưng xét nghiệm máu có thể giúp phát hiện sự có mặt của một số chất đặc biệt làm tăng nguy cơ mất trí. Đặc biệt, sự có mặt của protein amyloid beta có thể giúp phát hiện bệnh mất trí 20 năm trước khi bệnh có biểu hiện đầu tiên. Tuy nhiên, xét nghiệm dương tính không có nghĩa là bạn sẽ bị mất trí trong tương lai mà chỉ giúp xác định nguy cơ mà thôi.

Bạn đã từng bị chấn động

Bác sỹ có thể khám não, chụp ảnh não và theo dõi chặt chẽ để xác định bạn đã bao giờ bị chấn động não hay chưa. Tuy nhiên, xét nghiệm máu cũng có thể sẽ giúp ích: tăng lượng các chất điện giải trong huyết thanh là một chỉ số quan trọng để giúp chẩn đoán chấn động não.

Thận của bạn đang không hoạt động tốt

Sau khi tập luyện thể thao, các cơ bắp của bạn sẽ giải phóng creatinine – một sản phẩm phụ được thận lọc bỏ ra khỏi cơ thể. Nếu hàm lượng creatinine trong máu tăng cao (>1.2 với nữ giới và >1.4 với nam giới) thì đó là dấu hiệu cho thấy thận đang có vấn đề. Tăng nitơ có trong ure máu và hạ độ lọc cầu thận cũng cho thấy thận của bạn đang hoạt động không tốt. Cả 3 chỉ số này đều có thể đo lường thông qua xét nghiệm máu và gợi ý về nguyên nhân gây bệnh ở từ bên ngoài (ví dụ như mất nước) hay nguyên nhân bên trọng (như sỏi thận).

Bệnh tiểu đường của bạn đang được kiểm soát tốt hay không

Nồng độ HbA1C sẽ giúp bác sỹ chẩn đoán được lượng đường huyết hàng ngày của bạn và từ đó giúp chẩn đoán bệnh tiểu đường. Giới hạn HbA1C bình thường là từ 4-5.6, tiền tiểu đường là từ 5.7-6.4 và trên 6.5 là tiểu đường. Tuy nhiên, xét nghiệm HbA1C cũng giúp bác sỹ biết được trong vòng 3 tháng qua, lượng đường huyết trung bình của bạn là bao nhiêu. Lượng đường huyết trong 3 tháng là chỉ số quan trọng hơn lượng đường huyết chỉ được đo vào 1 thời điểm trong ngày.

Bạn bổ sung quá nhiều vitamin

Biết được tình trạng thiếu vitamin của mình là vô cùng quan trọng. Nhưng uống quá liều vitamin cũng gây nguy hiểm không kém. Và tình trạng quá liều vitamin có thể được phát hiện thông qua xét nghiệm máu. Đa số các loại vitamin là vitamin tan trong nước và sẽ được thải ra ngoài nếu bạn quá liều. Nhưng các vitamin tan trong dầu như vitamin A, D, E, K sẽ không được thải ra ngoài và sẽ tồn dư trong cơ thể, gây quá liều. Quá liều vitamin có thể gây ra các vấn đề từ buồn nôn cho đến tổn thương gan.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Phát hiện có thai sớm bằng các xét nghiệm máu

Ths.Lưu Liên Hương - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo RD
Bình luận
Tin mới
  • 22/12/2025

    Protein động vật và protein thực vật - loại nào tốt hơn?

    Cuộc tranh luận về protein động vật và protein thực vật đã kéo dài từ lâu. Sự khác biệt cốt lõi giữa hai nguồn đạm này là gì và nó ảnh hưởng thế nào đến mục tiêu sức khỏe?

  • 22/12/2025

    Hormone giảm trong mùa đông

    Việc suy giảm hormone không phải là vấn đề riêng của ai cả, đặc biệt là trong mùa đông. Mùa đông gây ảnh hưởng tới rối loạn hormone và nội tiết tố cả ở nam giới và nữ giới.

  • 21/12/2025

    Lý do dầu ô liu có thể là 'cứu tinh' cho người táo bón

    Uống một thìa dầu ô liu giúp bôi trơn đường ruột và hoạt động như một chất nhuận tràng tự nhiên nhẹ. Dầu ô liu kích thích nhu động ruột, làm mềm phân, từ đó giúp giảm táo bón và hỗ trợ tiêu hóa diễn ra trơn tru hơn.

  • 21/12/2025

    Điều gì xảy ra với huyết áp khi bạn bị tăng cholesterol?

    Tăng cholesterol có thể làm tăng huyết áp vì nó góp phần hình thành mảng bám trong động mạch (xơ vữa động mạch). Huyết áp cao có thể xảy ra do tim phải làm việc nhiều hơn để bơm máu.

  • 20/12/2025

    Thực phẩm tốt nhất và tệ nhất với người mắc cúm A

    Cúm A là một bệnh nhiễm virus cấp tính gây ra các triệu chứng khó chịu như sốt cao, đau họng, nhức mỏi toàn thân và mệt mỏi. Chế độ ăn uống khoa học và hợp lý là yếu tố nền tảng giúp tăng cường sức đề kháng, giảm nhẹ triệu chứng, rút ngắn thời gian hồi phục.

  • 20/12/2025

    Bạn nên uống bao nhiêu collagen mỗi ngày?

    Mức collagen bạn nên bổ sung phụ thuộc vào nhiều yếu tố như chế độ ăn uống, tuổi tác, sức khỏe tổng thể và loại thực phẩm bổ sung. Liều dùng hàng ngày từ 2,5 đến 15 gram có thể an toàn và hiệu quả nếu bạn cần bổ sung collagen cho cơ thể.

  • 19/12/2025

    Hội chứng ống cổ tay khi mang thai: Khi nào cần đi khám?

    Hội chứng ống cổ tay ảnh hưởng tới khoảng 50-60% phụ nữ mang thai và thường gặp ở ba tháng cuối của thai kỳ. Hội chứng này có thể gây ra một số triệu chứng khó chịu cho thai phụ và có thể tự hết sau sinh vài tuần. Tuy nhiên vẫn có một số trường hợp khó chịu mà bạn cần tới gặp bác sĩ ngay. Cùng tìm hiểu qua bài viết sau đây!

  • 19/12/2025

    Nam giới có bị loãng xương không?

    Đây là một hiểu nhầm khá thú vị bởi đàn ông thường cho mình là phái mạnh, loãng xương là bệnh của phải yếu – chị em mới bị loãng xương!

Xem thêm