Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những điều xét nghiệm máu có thể tiết lộ cho bạn

Bạn có thể sẽ cảm thấy bất ngờ về các vấn đề sức khoẻ mà bác sỹ có thể chẩn đoán được thông qua xét nghiệm máu.

Trung bình, trong một lần xét nghiệm máu, bạn sẽ phải lấy từ 3-10ml máu. Mặc dù số lượng máu không nhiều, nhưng bác sỹ có thể chẩn đoán được rất nhiều vấn đề thông qua mẫu máu của bạn. Xét nghiệm công thức máu thường sẽ được tiến hành định kỳ hàng năm, đo lường số lượng hồng cầu, bạch cầu, tiểu cầu. Xét nghiệm máu sẽ giúp đánh giá tình trạng sức khoẻ chung của bạn, và giúp phát hiện ra rất nhiều vấn đề sức khoẻ  khác, từ tình trạng thiếu máu và bệnh bạch cầu. Bác sỹ cũng có thể kiểm tra một số loại virus, hormone và các chất đặc biệt khác.

Bạn đang mang thai (trước khi bạn bị chậm kinh)

Xét nghiệm nước tiểu có thể giúp xét nghiệm nồng độ HCG 1-2 ngày sau khi bạn bị chậm kinh. Nhưng xét nghiệm máu có thể sẽ giúp xét nghiệm nồng độ HCG ở mức độ thấp hơn xét nghiệm nước tiểu, do vậy, có thể sẽ tiết lộ thông tin về tình trạng mang thai của bạn trước khi bạn bị chậm kinh.

Khả năng mang thai của bạn

Có rất nhiều điều mà xét nghiệm máu của người mẹ có thể tiết lộ, bao gồm tuổi của tế bào trứng, từ đó có thể biét được vào thời điểm đó, khả năng mang thai của bạn cao hay thấp.

Tuổi sinh học của bạn

Ngày sinh của bạn sẽ cho biết tuổi theo thời gian của bạn, nhưng các yếu tố di truyền và các yếu tố về lối sống có thể làm tăng hoặc giảm tuổi sinh học của bạn (tuổi sinh học là độ tuổi của cơ thể so với những người cùng tuổi). Một người khoẻ mạnh 60 tuổi có chế độ dinh dưỡng cân bằng, thường xuyên luyện tập thể thao và không hút thuốc lá có thể chỉ có tuổi sinh học là 50. Dựa vào vẻ ngoài của các tế bào trong máu, có thể dự đoán được tuổi sinh học của bạn. Và nếu bạn già hơn tuổi thực của bạn, bạn cần thay đổi lối sống của mình.

Bạn lo âu hoặc căng thẳng

Xét nghiệm máu đơn thuần không thể chẩn đoán được các vấn đề về sức khoẻ tâm tần nhưng nếu phối hợp với các đánh giá về lâm sàng có thể đưa ra một số gợi ý về tình trạng sức khoẻ tâm thần của bạn. Có một số chất dẫn truyền thần kinh đặc biệt, ví dụ như serotonin, có thể được phát hiện thông qua xét nghiệm máu. Những người có hàm lượng serotonin thấp có thể sẽ bị trầm cảm hoặc lo âu.

Nguy cơ mất trí cao hơn

Bệnh Alzheimer hay các dạng bệnh mất trí khác sẽ phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố nguy cơ, nhưng xét nghiệm máu có thể giúp phát hiện sự có mặt của một số chất đặc biệt làm tăng nguy cơ mất trí. Đặc biệt, sự có mặt của protein amyloid beta có thể giúp phát hiện bệnh mất trí 20 năm trước khi bệnh có biểu hiện đầu tiên. Tuy nhiên, xét nghiệm dương tính không có nghĩa là bạn sẽ bị mất trí trong tương lai mà chỉ giúp xác định nguy cơ mà thôi.

Bạn đã từng bị chấn động

Bác sỹ có thể khám não, chụp ảnh não và theo dõi chặt chẽ để xác định bạn đã bao giờ bị chấn động não hay chưa. Tuy nhiên, xét nghiệm máu cũng có thể sẽ giúp ích: tăng lượng các chất điện giải trong huyết thanh là một chỉ số quan trọng để giúp chẩn đoán chấn động não.

Thận của bạn đang không hoạt động tốt

Sau khi tập luyện thể thao, các cơ bắp của bạn sẽ giải phóng creatinine – một sản phẩm phụ được thận lọc bỏ ra khỏi cơ thể. Nếu hàm lượng creatinine trong máu tăng cao (>1.2 với nữ giới và >1.4 với nam giới) thì đó là dấu hiệu cho thấy thận đang có vấn đề. Tăng nitơ có trong ure máu và hạ độ lọc cầu thận cũng cho thấy thận của bạn đang hoạt động không tốt. Cả 3 chỉ số này đều có thể đo lường thông qua xét nghiệm máu và gợi ý về nguyên nhân gây bệnh ở từ bên ngoài (ví dụ như mất nước) hay nguyên nhân bên trọng (như sỏi thận).

Bệnh tiểu đường của bạn đang được kiểm soát tốt hay không

Nồng độ HbA1C sẽ giúp bác sỹ chẩn đoán được lượng đường huyết hàng ngày của bạn và từ đó giúp chẩn đoán bệnh tiểu đường. Giới hạn HbA1C bình thường là từ 4-5.6, tiền tiểu đường là từ 5.7-6.4 và trên 6.5 là tiểu đường. Tuy nhiên, xét nghiệm HbA1C cũng giúp bác sỹ biết được trong vòng 3 tháng qua, lượng đường huyết trung bình của bạn là bao nhiêu. Lượng đường huyết trong 3 tháng là chỉ số quan trọng hơn lượng đường huyết chỉ được đo vào 1 thời điểm trong ngày.

Bạn bổ sung quá nhiều vitamin

Biết được tình trạng thiếu vitamin của mình là vô cùng quan trọng. Nhưng uống quá liều vitamin cũng gây nguy hiểm không kém. Và tình trạng quá liều vitamin có thể được phát hiện thông qua xét nghiệm máu. Đa số các loại vitamin là vitamin tan trong nước và sẽ được thải ra ngoài nếu bạn quá liều. Nhưng các vitamin tan trong dầu như vitamin A, D, E, K sẽ không được thải ra ngoài và sẽ tồn dư trong cơ thể, gây quá liều. Quá liều vitamin có thể gây ra các vấn đề từ buồn nôn cho đến tổn thương gan.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Phát hiện có thai sớm bằng các xét nghiệm máu

Ths.Lưu Liên Hương - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo RD
Bình luận
Tin mới
  • 04/12/2025

    Loãng xương ở phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh

    Loãng xương là tình trạng suy giảm nghiêm trọng lượng khoáng chất trong xương, làm thay đổi cấu trúc và giảm độ chắc khỏe của xương. Trong đó, phụ nữ ở giai đoạn mãn kinh là nhóm đối tượng có nguy cơ cao nhất mắc bệnh, dẫn đến nhiều hệ lụy khó lường đối với sức khỏe. Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về loãng xương ở phụ nữ mãn kinh nhé!

  • 04/12/2025

    Ai không nên ăn thịt lợn nọng?

    Thịt lợn nọng ngon nhưng do hàm lượng chất béo bão hòa cao, một số nhóm người nên đặc biệt hạn chế tiêu thụ thịt nọng.

  • 04/12/2025

    Sự thật về tóc bạc

    Nang tóc của bạn có các tế bào sắc tố tạo ra melanin, một chất hóa học tạo nên màu tóc của bạn. Khi bạn già đi, các tế bào này bắt đầu chết. Không có sắc tố, các sợi tóc mới mọc ra nhạt hơn và có nhiều sắc thái khác nhau của màu xám, bạc và cuối cùng là màu trắng. Khi nang tóc ngừng tạo ra melanin, nó sẽ không tạo ra các sợi tóc màu nữa.

  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

  • 03/12/2025

    Viêm xoang trong mùa đông

    Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.

  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

  • 02/12/2025

    Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông

    Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.

Xem thêm