Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những điều cần biết về chụp Xquang

Xquang là một loại xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh đã được sử dụng trong nhiều thập kỉ để hỗ trợ bác sĩ quan sát bên trong cơ thể của bạn mà không cần phải mổ.

Những điều cần biết về chụp Xquang 

Xquang được công bố vào năm 1896 với một hình ảnh bàn tay của nhà giải phẫu học Albert von Köliker. Từ khoảng 100 năm sau, công nghệ Xquang cơ bản này đã trở thành chìa khóa để xác định, chẩn đoán và điều trị nhiều bệnh lí.

Ngày nay có nhiều loại Xquang khác nhau được sử dụng cho những mục đích đặc biệt. Ví dụ như Xquang tuyến vú (chụp mamo) và thụt baryt được sử dụng để xác định các vấn đề về ruột.

Khi nào Xquang được sử dụng?

Bác sĩ có thể chỉ định chụp Xquang nếu họ cần quan sát bên trong cơ thể. Ví dụ như khi muốn:

  • Quan sát khu vực bạn bị đau
  • Giám sát tiến triển của bệnh, ví dụ như bệnh loãng xương
  • Theo dõi hiệu quả của phương pháp điều trị
  • Một số bệnh lí khác cũng có thể cần chụp Xquang như
    • Viêm khớp
    • Tắc mạch
    • Ung thư xương
    • Các khối u vú
    • Bệnh phổi
    • Các vấn đề về tim
    • Gãy xương
    • Nhiễm trùng
    • Vấn đề răng miệng

Nguy cơ

Xquang có sử dụng một lượng nhỏ tia phóng xạ. Ngưỡng phơi nhiễm này được cân nhắc là an toàn cho người lớn. Tuy nhiên, nó không được đánh giá là an toàn đối với sự phát triển của thai nhi. Hãy nói với bác sĩ trước khi tiến hành xét nghiệm nếu bạn đang có thai hoặc nghĩ rằng mình có thể mang thai. Bác sĩ sẽ sử dụng phương pháp chẩn đoán hình ảnh khác không sử dụng tia phóng xạ, ví dụ như MRI.

Nếu bạn chụp Xquang vì chấn thương, ví dụ như gãy xương, bạn có thể bị đau hơn khi chụp vì kĩ thuật này yêu cầu điều chỉnh tư thế để có được hình ảnh rõ nét. Nếu bạn cảm thấy lo lắng, bạn có thể yêu cầu bác sĩ cho thuốc giảm đau trước khi chụp.

Bác sĩ sẽ tiêm thuốc cản quang trước một vài loại chụp Xquang để cải thiện chất lượng hình ảnh. Thuốc cản quang thường là iod và có thể gây ra một số tác dụng phụ như:

  • Phát ban
  • Ngứa
  • Chóng mặt
  • Buồn nôn
  • Có vị kim loại trong miệng

Ở một số trường hợp rất hiếm gặp, thuốc cản quang có thể gây ra phản ứng nghiêm trọng, ví dụ như sốc phản vệ, tụt huyết áp, hoặc ngừng tim.

Chuẩn bị trước khi chụp Xquang

Xquang là một quy trình tiêu chuẩn và hầu hết không cần chuẩn bị gì.

Tùy thuộc vào khu vực cần chụp, bạn có thể cần nới lỏng quần áo, quần áo thoái mái sẽ khiến bạn dễ dàng chuyển động xung quanh. 

Bạn sẽ được hướng dẫn cởi bỏ đồ trang sức hoặc bất kì vật dụng bằng kim loại nào trên cơ thể trước khi chụp Xquang. Bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ nếu bạn cấy ghép bất kì kim loại nào ở những phẫu thuật trước bởi chúng có thể ngăn cản tia X xuyên qua cơ thể.

Nếu xét nghiệm yêu cầu sử dụng thuốc cản quang, bác sĩ có thể tiêm, thụt hoặc cho bạn uống thuốc cản quang trước khi chụp.

Nếu bạn chụp Xquang ruột, bác sĩ có thể sử dụng thuốc để thụt tháo, làm sạch ruột trước khi tiến hành chụp.

Quy trình

Chụp Xquang có thể tiến hành ở khoa chẩn đoán hình ảnh của bệnh viện, phòng khám răng hoặc các phòng khám đa khoa. Khi bạn đã được chuẩn bị sẵn sàng, kĩ thuật viên sẽ giúp bạn điều chỉnh tư thế để có được hình ảnh tốt nhất.

Kĩ thuật viên sẽ yêu cầu bạn nằm, ngồi, hoặc đứng theo một vài tư thế trong khi chụp. Một số hình ảnh có thể được chụp khi bạn đứng trước một tấm đặc biệt có chứa phim Xquang hoặc cảm biến.

Khi chụp Xquang phổi, bạn sẽ phải nín thở trong khi chụp để lấy được hình ảnh rõ nhất.

Xét nghiệm sẽ kết thúc ngay khi bác sĩ chẩn đoán hình ảnh hài lòng với hình ảnh thu được.

Theo dõi

Sau khi chụp, bạn có thể mặc lại quần áo và hoạt động bình thường.

Các chuyên gia chẩn đoán hình ảnh và bác sĩ của bạn sẽ thảo luận về tình trạng bệnh. Kết quả chụp sẽ có trong ngày.

Bác sĩ sẽ xem phim và báo cáo của chuyên gia chẩn đoán hình ảnh và xác định nên làm gì tiếp theo. Có thể bạn sẽ cần làm thêm xét nghiệm máu hoặc phương pháp chẩn đoán khác để xác định bệnh và bắt đầu điều trị.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Tìm hiểu về chụp cắt lớp vi tính

Bs.Thanh Thanh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Healthline
Bình luận
Tin mới
  • 23/11/2025

    10 loại thực phẩm giúp giảm cholesterol bảo vệ tim

    Chế độ ăn uống là yếu tố quan trọng trong việc điều chỉnh mức cholesterol. Có một số loại thực phẩm chúng ta ăn hằng ngày có thể cải thiện mức cholesterol trong máu và giảm nguy cơ mắc bệnh tim.

  • 23/11/2025

    Top 10 loại rau không chứa tinh bột giúp đẩy nhanh tốc độ giảm cân

    Ăn rau là một trong những cách giúp cải thiện sức khỏe và hỗ trợ giảm cân. Tuy nhiên không phải loại rau nào cũng giống nhau. Khi muốn giảm cân nhanh hơn hãy ưu tiên các loại rau không chứa tinh bột.

  • 23/11/2025

    Nhận diện sớm các triệu chứng cảnh báo bệnh gan

    Gan là cơ quan đóng vai trò quan trọng trong việc chuyển hóa, giải độc và duy trì sức khỏe toàn diện của cơ thể.

  • 22/11/2025

    ANLENE - Những chất dinh dưỡng quan trọng đối với sức khỏe xương

    Sức khỏe xương chịu ảnh hưởng sâu sắc từ nhiều yếu tố, trong đó dinh dưỡng đóng vai trò trung tâm, cung cấp nguyên vật liệu giúp quá trình hình thành, khoáng hóa và duy trì cấu trúc xương suốt vòng đời.

  • 22/11/2025

    7 loại thực phẩm tốt cho sức khỏe phổi trong thời tiết giao mùa

    Sự kết hợp giữa thời tiết lạnh, hanh khô và mức độ ô nhiễm không khí cao là mối đe dọa lớn đối với sức khỏe phổi. Để củng cố hệ hô hấp và giảm thiểu tác động tiêu cực, việc bổ sung dưỡng chất là rất cần thiết. Dưới đây là 7 loại thực phẩm được khuyên dùng để tăng cường sức khỏe cho phổi.

  • 22/11/2025

    Dấu hiệu và triệu chứng vô sinh ở phụ nữ và nam giới

    Dấu hiệu chính của vô sinh là không có thai sau một năm cố gắng thụ thai (hoặc 6 tháng nếu người vợ từ 35 tuổi trở lên). Vô sinh có thể xảy ra do các yếu tố ở cả hai bên vợ chồng, nhưng các dấu hiệu và triệu chứng khác nhau giữa nam và nữ.

  • 21/11/2025

    Uống matcha có giúp giảm cân không?

    Matcha, loại trà xanh siêu mịn đang trở thành 'ngôi sao' trong thế giới thực phẩm lành mạnh. Không chỉ được yêu thích vì hương vị thanh mát, matcha còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, trong đó có hỗ trợ giảm cân. Vậy uống matcha có thực sự giúp giảm cân không?

  • 21/11/2025

    Sự khác nhau giữa đau tim và trụy tim

    Mặc dù cả hai căn bệnh đều cùng xuất phát từ tim nhưng đây là hai căn bệnh khác nhau. Bài viết dưới đây sẽ cho bạn một cái nhìn chi tiết và toàn diện, giúp bạn phân biệt rõ ràng hai khái niệm này, từ nguyên nhân, triệu chứng, cách xử trí ban đầu cho đến hậu quả của chúng.

Xem thêm