Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những điều cần biết về xét nghiệm tinh dịch đồ

Xét nghiệm tinh dịch đồ thường được khuyên kiểm tra nếu các cặp vợ chồng gặp khó khăn trong việc mang thai (thụ thai). Mục đích của xét nghiệm nhằm kiểm tra tinh trùng và tinh dịch của nam giới có bình thường hay không. Ngoài ra, xét nghiệm tinh dịch đồ cũng được bác sĩ chỉ định sau phẫu thuật cắt ống dẫn tinh, vì đây là cách duy nhất để chắc chắn rằng, nam giới hoàn toàn không còn tinh trùng sau phẫu thuật.

Những điều cần biết về xét nghiệm tinh dịch đồ

Xét nghiệm tinh dịch đồ được tiến hành như thế nào?

Bạn sẽ được nhận một lọ đựng mẫu sạch, vô khuẩn. Sau đó, bạn sẽ lấy tinh dịch bằng cách thủ dâm, rồi hứng toàn bộ lượng tinh dịch lấy được vào lọ đã đưa, không lấy tinh dịch từ bao cao su. Trước khi lấy mẫu xét nghiệm, bác sĩ sẽ yêu cầu bạn không quan hệ tình dục trong một khoảng thời gian nhất định, thường ít nhất khoảng 48 tiếng (2 ngày). Khoảng thời gian mà bạn được yêu cầu kiêng không quan hệ tình dục có thể thay đổi, tuy nhiên không quá 7 ngày kể từ lần quan hệ cuối cùng. Sau khi lấy mẫu tinh dịch, tốt nhất bạn nên mang tới phòng xét nghiệm trong vòng 1 giờ. Lọ đựng mẫu không nên để ra ngoài trời lạnh mà cần được giữ ấm, ví dụ như để trong túi áo khoác. Nhiều phòng khám cũng có  phòng riêng phù hợp để bạn có thể tiến hành lấy mẫu tinh dịch.

Kết quả xét nghiệm như thế nào là bình thường?

Mẫu tinh dịch của bạn sẽ được đo lường (Thể tích bình thường khoảng 1.5 – 4 ml) và phân tích dưới kính hiển vi để:

  • Đếm số lượng tinh trùng
  • Quan sát hình dạng tinh trùng
  • Xác định tỷ lệ tinh trùng di động

Kết quả xét nghiệm có thể phát hiện các bất thường về số lượng, chất lượng của tinh trùng, là lý do khiến các cặp đôi gặp khó khăn trong việc mang thai (vô sinh). Một số Kit có sẵn để thử nghiệm tại nhà chỉ có thể đo lường được số lượng tinh trùng mà không xác định được các chỉ số khác như: độ di động, tỷ lệ tinh trùng sống,… dẫn đến có thể bỏ sót các nguyên nhân gây vô sinh khác ở nam giới mà không phải do giảm số lượng tinh trùng.

Kết quả xét nghiệm thường nằm ở 1 trong 3 trường hợp sau:
  • Bình thường
  • Chắc chắn bất thường, có thể là:
    • Có rất ít tinh trùng (oligospermia) hoặc không có tinh trùng (azoospermia)
    • Bất thường về hình dạng và kích thước tinh trùng (teratozoospermia)
    • Có rất ít tinh trùng di động bình thường (asthenozoospermia)
    • Hoặc có thể kết hợp các nguyên nhân trên (ít gặp)
  • Có thể nằm ở “khoảng giữa”. Có nhiều tinh trùng bình thường hơn, tỷ lệ phần trăm tinh trùng di động cao hơn, có nhiều cơ hội thụ thai hơn.

Nếu kết quả xét nghiệm bất thường, bạn có thể tiến hành làm lại xét nghiệm. Bởi một số yếu tố khác nhau có thể làm thay đổi sự sản xuất tinh trùng. Nếu bạn muốn xét nghiệm lại thì cần đợi khoảng 3 tháng sau. Khoảng thời gian 3 tháng này là chu kỳ sản xuất tinh trùng mới của cơ thể.

Nếu số lượng tinh trùng hơi bất thường thì một số yếu tố sau đây cần được xem xét:

  • Mẫu tinh dịch đã lấy đúng hay chưa? bạn cần kiểm tra lại: Thời gian từ khi lấy mẫu đến khi mang tới phòng xét nghiệm đã đúng hay chưa? Nhiệt độ bảo quản khi vận chuyển có đúng không? Bảo quản mẫu trong nhiệt độ lạnh hoặc chậm chễ gửi mẫu tới phòng xét nghiệm có thể làm thay đổi số lượng tinh trùng đang hoạt động và làm sai lệch kết quả.
  • Nhiệt độ tại tinh hoàn cao. Tinh trùng được sản xuất bởi tinh hoàn, bao ngoài tinh hoàn là da bìu. Đây là cách cơ thể giữ cho tinh hoàn có nhiệt độ thấp hơn nhiệt độ trung bình cơ thể, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho việc sản xuất tinh trùng. Vì vậy, những người có số lượng tinh trùng thấp nên mặc quần lót rộng rãi, quần dài, tránh tiếp xúc nước nóng trực tiếp khi tắm, xông hơi,…mục đích là để giữ cho nhiệt độ tinh hoàn hơi thấp hơn nhiệt độ cơ thể, giúp sản xuất tinh trùng được tốt hơn.
  • Hút thuốc có thể gây ảnh hưởng đến số lượng tinh trùng. Nếu bạn hút thuốc, nên ngừng việc hút thuốc để tạo điều kiện tối ưu cho quá trình sản xuất tinh trùng.
  • Uống rượu: Uống nhiều hơn 14 ly tiêu chuẩn một tuần (tương đương với 7 ly bia  hoặc 14 ly nhỏ rượu vang) có thể gây ảnh hưởng tới khả năng sinh sản
  • Béo phì: Người có chỉ số BMI ≥30 cũng có thể làm giảm khả năng sinh sản. Giảm cân sẽ giúp cải thiện chức năng sinh sản.
  • Thuốc: Hầu hết không làm ảnh hưởng tới sự sản xuất tinh trùng, tuy nhiên một số thuốc sau cần chú ý: sulfasalazine, nitrofurantoin, tetracyclines, cimetidine, colchicine, allopurinol, cannabis, cocaine và anabolic steroids. Nếu bạn có số lượng tinh trùng thấp, hãy nói với bác sĩ bất kỳ loại thuốc nào mà bạn đã và đang sử dụng

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Tinh dịch đổi màu: Thế nghĩa là sao?

 

Lê Văn Công - Viện Y học ứng dụng Việt Nam ( tổng hợp từ Patien.info)
Bình luận
Tin mới
  • 20/11/2025

    Mùa đông ăn gì giúp da mặt sáng mịn?

    Mùa đông không chỉ khiến không khí lạnh giá mà còn làm làn da trở nên khô ráp, xỉn màu và thiếu sức sống. Gió lạnh cùng độ ẩm thấp khiến da mất nước nhanh, trong khi thói quen ăn đồ chiên rán hoặc thức ăn nhanh lại làm tăng nguy cơ nổi mụn và viêm da...

  • 20/11/2025

    Vì sao bạn thèm đồ ăn mặn?

    Cơ thể con người cần muối (dưới dạng natri ) để tồn tại. Tuy nhiên, hầu hết mọi người đều nạp đủ muối trong chế độ ăn hàng ngày. Nếu bạn không mắc bệnh lý tiềm ẩn gây ra cảm giác thèm muối, hãy cân nhắc giải quyết các yếu tố lối sống để đảm bảo bạn không nạp quá nhiều khoáng chất này.

  • 19/11/2025

    Nên uống nước ép bưởi hay ăn bưởi nguyên múi?

    Nên thưởng thức bưởi nguyên múi hay chế biến thành nước ép để tận dụng tối đa lợi ích sức khỏe là câu hỏi khiến không ít người băn khoăn.

  • 19/11/2025

    11 lời khuyên "Nên - Không nên" khi bạn bị đau đầu gối

    Đau gối là một trong những vấn đề sức khỏe phổ biến, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng vận động và chất lượng cuộc sống của nhiều người, đặc biệt là người cao tuổi hoặc những ai thường xuyên vận động mạnh.

  • 18/11/2025

    Cách uống hạt chia có lợi cho sức khỏe

    Hạt chia rất nhỏ nhưng chứa nhiều dinh dưỡng và mang lại nhiều lợi ích sức khỏe. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách sử dụng hạt chia để mang lại những giá trị vượt trội.

  • 18/11/2025

    6 dấu hiệu cảnh báo loãng xương dễ bị bỏ qua

    Loãng xương được mệnh danh là “kẻ thù thầm lặng”, bởi bệnh tiến triển âm thầm nhưng có thể gây hậu quả nghiêm trọng, đặc biệt là gãy xương và biến dạng cột sống. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo Loãng xương là chìa khóa để phòng ngừa và điều trị hiệu quả.

  • 18/11/2025

    Ngủ ngon hơn trong đêm thu: Bí quyết cho giấc ngủ sâu và trọn vẹn

    Mùa thu với không khí se lạnh và những ngày ngắn hơn có thể mang lại cảm giác dễ chịu, nhưng cũng dễ làm gián đoạn nhịp sinh học, dẫn đến khó ngủ hoặc giấc ngủ không sâu. Một giấc ngủ ngon không chỉ giúp bạn sảng khoái mà còn hỗ trợ sức khỏe thể chất và tinh thần. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ chia sẻ những bí quyết giúp bạn cải thiện chất lượng giấc ngủ, từ việc điều chỉnh môi trường ngủ đến xây dựng thói quen lành mạnh, để mỗi đêm đều là một trải nghiệm nghỉ ngơi trọn vẹn.

  • 17/11/2025

    Thời điểm và cách ăn hạt chia giúp giảm cân

    Hạt chia được mệnh danh là 'siêu thực phẩm' hỗ trợ giảm cân nhờ hàm lượng chất xơ và protein dồi dào, giúp tạo cảm giác no kéo dài, từ đó kiểm soát lượng calo nạp vào cơ thể. Bí quyết để hạt chia phát huy tối đa hiệu quả là nằm ở thời điểm và cách chế biến...

Xem thêm