Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những điều cần biết về xét nghiệm tinh dịch đồ

Xét nghiệm tinh dịch đồ thường được khuyên kiểm tra nếu các cặp vợ chồng gặp khó khăn trong việc mang thai (thụ thai). Mục đích của xét nghiệm nhằm kiểm tra tinh trùng và tinh dịch của nam giới có bình thường hay không. Ngoài ra, xét nghiệm tinh dịch đồ cũng được bác sĩ chỉ định sau phẫu thuật cắt ống dẫn tinh, vì đây là cách duy nhất để chắc chắn rằng, nam giới hoàn toàn không còn tinh trùng sau phẫu thuật.

Những điều cần biết về xét nghiệm tinh dịch đồ

Xét nghiệm tinh dịch đồ được tiến hành như thế nào?

Bạn sẽ được nhận một lọ đựng mẫu sạch, vô khuẩn. Sau đó, bạn sẽ lấy tinh dịch bằng cách thủ dâm, rồi hứng toàn bộ lượng tinh dịch lấy được vào lọ đã đưa, không lấy tinh dịch từ bao cao su. Trước khi lấy mẫu xét nghiệm, bác sĩ sẽ yêu cầu bạn không quan hệ tình dục trong một khoảng thời gian nhất định, thường ít nhất khoảng 48 tiếng (2 ngày). Khoảng thời gian mà bạn được yêu cầu kiêng không quan hệ tình dục có thể thay đổi, tuy nhiên không quá 7 ngày kể từ lần quan hệ cuối cùng. Sau khi lấy mẫu tinh dịch, tốt nhất bạn nên mang tới phòng xét nghiệm trong vòng 1 giờ. Lọ đựng mẫu không nên để ra ngoài trời lạnh mà cần được giữ ấm, ví dụ như để trong túi áo khoác. Nhiều phòng khám cũng có  phòng riêng phù hợp để bạn có thể tiến hành lấy mẫu tinh dịch.

Kết quả xét nghiệm như thế nào là bình thường?

Mẫu tinh dịch của bạn sẽ được đo lường (Thể tích bình thường khoảng 1.5 – 4 ml) và phân tích dưới kính hiển vi để:

  • Đếm số lượng tinh trùng
  • Quan sát hình dạng tinh trùng
  • Xác định tỷ lệ tinh trùng di động

Kết quả xét nghiệm có thể phát hiện các bất thường về số lượng, chất lượng của tinh trùng, là lý do khiến các cặp đôi gặp khó khăn trong việc mang thai (vô sinh). Một số Kit có sẵn để thử nghiệm tại nhà chỉ có thể đo lường được số lượng tinh trùng mà không xác định được các chỉ số khác như: độ di động, tỷ lệ tinh trùng sống,… dẫn đến có thể bỏ sót các nguyên nhân gây vô sinh khác ở nam giới mà không phải do giảm số lượng tinh trùng.

Kết quả xét nghiệm thường nằm ở 1 trong 3 trường hợp sau:
  • Bình thường
  • Chắc chắn bất thường, có thể là:
    • Có rất ít tinh trùng (oligospermia) hoặc không có tinh trùng (azoospermia)
    • Bất thường về hình dạng và kích thước tinh trùng (teratozoospermia)
    • Có rất ít tinh trùng di động bình thường (asthenozoospermia)
    • Hoặc có thể kết hợp các nguyên nhân trên (ít gặp)
  • Có thể nằm ở “khoảng giữa”. Có nhiều tinh trùng bình thường hơn, tỷ lệ phần trăm tinh trùng di động cao hơn, có nhiều cơ hội thụ thai hơn.

Nếu kết quả xét nghiệm bất thường, bạn có thể tiến hành làm lại xét nghiệm. Bởi một số yếu tố khác nhau có thể làm thay đổi sự sản xuất tinh trùng. Nếu bạn muốn xét nghiệm lại thì cần đợi khoảng 3 tháng sau. Khoảng thời gian 3 tháng này là chu kỳ sản xuất tinh trùng mới của cơ thể.

Nếu số lượng tinh trùng hơi bất thường thì một số yếu tố sau đây cần được xem xét:

  • Mẫu tinh dịch đã lấy đúng hay chưa? bạn cần kiểm tra lại: Thời gian từ khi lấy mẫu đến khi mang tới phòng xét nghiệm đã đúng hay chưa? Nhiệt độ bảo quản khi vận chuyển có đúng không? Bảo quản mẫu trong nhiệt độ lạnh hoặc chậm chễ gửi mẫu tới phòng xét nghiệm có thể làm thay đổi số lượng tinh trùng đang hoạt động và làm sai lệch kết quả.
  • Nhiệt độ tại tinh hoàn cao. Tinh trùng được sản xuất bởi tinh hoàn, bao ngoài tinh hoàn là da bìu. Đây là cách cơ thể giữ cho tinh hoàn có nhiệt độ thấp hơn nhiệt độ trung bình cơ thể, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho việc sản xuất tinh trùng. Vì vậy, những người có số lượng tinh trùng thấp nên mặc quần lót rộng rãi, quần dài, tránh tiếp xúc nước nóng trực tiếp khi tắm, xông hơi,…mục đích là để giữ cho nhiệt độ tinh hoàn hơi thấp hơn nhiệt độ cơ thể, giúp sản xuất tinh trùng được tốt hơn.
  • Hút thuốc có thể gây ảnh hưởng đến số lượng tinh trùng. Nếu bạn hút thuốc, nên ngừng việc hút thuốc để tạo điều kiện tối ưu cho quá trình sản xuất tinh trùng.
  • Uống rượu: Uống nhiều hơn 14 ly tiêu chuẩn một tuần (tương đương với 7 ly bia  hoặc 14 ly nhỏ rượu vang) có thể gây ảnh hưởng tới khả năng sinh sản
  • Béo phì: Người có chỉ số BMI ≥30 cũng có thể làm giảm khả năng sinh sản. Giảm cân sẽ giúp cải thiện chức năng sinh sản.
  • Thuốc: Hầu hết không làm ảnh hưởng tới sự sản xuất tinh trùng, tuy nhiên một số thuốc sau cần chú ý: sulfasalazine, nitrofurantoin, tetracyclines, cimetidine, colchicine, allopurinol, cannabis, cocaine và anabolic steroids. Nếu bạn có số lượng tinh trùng thấp, hãy nói với bác sĩ bất kỳ loại thuốc nào mà bạn đã và đang sử dụng

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Tinh dịch đổi màu: Thế nghĩa là sao?

 

Lê Văn Công - Viện Y học ứng dụng Việt Nam ( tổng hợp từ Patien.info)
Bình luận
Tin mới
  • 19/05/2025

    Chế độ ăn cho người mắc lỵ trực trùng (lỵ trực khuẩn)

    Lỵ trực khuẩn là tình trạng nhiễm khuẩn đường tiêu hóa cấp tính và cần được điều trị kịp thời để phòng tránh những biến chứng nguy hiểm.

  • 19/05/2025

    10 loại thực phẩm giúp học sinh đạt kết quả tốt trong mùa thi

    Khi mùa thi đến gần, học sinh bước vào giai đoạn căng thẳng và áp lực cao, đòi hỏi sự tập trung tối đa cũng như khả năng ghi nhớ và tư duy sắc bén. Bên cạnh việc học tập chăm chỉ, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường sức khỏe não bộ, giúp kiểm soát lo âu và tối ưu hóa hiệu suất học tập.

  • 18/05/2025

    Lycopene có giúp giảm nguy cơ ung thư?

    Trong bối cảnh các nhà khoa học không ngừng tìm kiếm các biện pháp phòng ngừa ung thư, chế độ ăn uống, đặc biệt là việc tiêu thụ trái cây và rau quả, được xem là một yếu tố quan trọng. Cà chua, với thành phần lycopene nổi bật, đang thu hút sự chú ý đặc biệt.

  • 18/05/2025

    Cách để thức dậy đúng giờ vào buổi sáng

    Việc thiết lập lịch trình ngủ và thói quen trước khi đi ngủ, đặt đồng hồ báo thức và điều chỉnh chế độ ăn uống là một số phương pháp có thể giúp bạn ngủ ngon hơn và thức dậy dễ dàng vào buổi sáng.

  • 17/05/2025

    Chế độ ăn tham khảo với người mắc hội chứng thiên thần

    Tuy không có chế độ ăn kiêng đặc biệt nào có thể chữa khỏi hội chứng thiên thần nhưng dinh dưỡng hợp lý có thể giúp kiểm soát cân nặng, cải thiện giấc ngủ, quản lý táo bón và hỗ trợ phát triển nhận thức.

  • 17/05/2025

    Thanh thiếu niên và tuổi dậy thì

    Dậy thì là một giai đoạn quan trọng trong cuộc đời mỗi người, đánh dấu sự chuyển đổi từ trẻ em sang người trưởng thành. Đây là giai đoạn cơ thể có nhiều thay đổi về mặt thể chất và tâm sinh lý, đặt nền móng cho sức khỏe sinh sản và sức khỏe tổng quát trong tương lai. Việc thấu hiểu những biến đổi này, cùng với sự quan tâm, hỗ trợ từ gia đình và xã hội, sẽ giúp thanh thiếu niên vượt qua giai đoạn dậy thì một cách an toàn và khỏe mạnh.

  • 16/05/2025

    Chế độ ăn uống tốt cho bệnh nhân lao hạch

    Bệnh lao hạch gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và khả năng ăn uống. Việc phát hiện sớm, điều trị đúng phác đồ và có chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp người bệnh nhanh phục hồi sức khỏe.

  • 16/05/2025

    Lý do bạn bị đầy hơi sau khi ăn salad

    Bạn có thể dùng salad như một bữa ăn lành mạnh hoặc món ăn kèm, nhưng salad có thể gây ra một số vấn đề về tiêu hóa tùy thuộc vào thành phần của nó. Rau và trái cây sống là những thực phẩm có thể gây đầy hơi và chướng bụng do một số hợp chất và vi khuẩn, và chúng có thể là lý do tại sao bạn có thể bị đau bụng dữ dội sau khi ăn salad.

Xem thêm