Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Sự khác nhau giữa bất lực và vô sinh

Bất lực và vô sinh đều có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tình dục và khả năng có con ở nam giới nhưng theo những cách khác nhau.

Sự khác nhau giữa bất lực và vô sinh

Bất lực, còn được biết đến là rối loạn cương dương, có nghĩa là bạn gặp khó khăn trong việc đạt được hoặc duy trì sự cương cứng. Nó có thể khiến bạn bị rắc rối hoặc không thể quan hệ tình dục. Vô sinh bao gồm nhưng vẫn đề về khả năng sản xuất hoặc giải phóng tinh trùng.

Dưới đây là góc nhìn về hai rối loạn này, nguyên nhân gây ra chúng và cách thức điều trị.

Bất lực

Khoảng 30 triệu đàn ông ở Mỹ đang phải đấu tranh với chứng rối loạn cương dương. Vấn đề này trở lên phổ biến hơn khi bạn có tuổi. Theo Viện Sức khỏe Quốc gia Hoa Kỳ, ước tính 17% nam giới trong độ tuổi 60 gặp khó khăn để đạt được hoặc duy trì sự cương cứng. Ở độ tuổi 75, gần một nửa số đàn ông sẽ bị rối loạn xuất tinh.

Ở nam giới, để đạt được sự cương cứng hoàn toàn, một số cơ quan khác như thần kinh, cơ, mạch máu, và não cần phối hợp hoạt động. Họ có thể gặp khó khăn để đạt được sự cương cứng nếu bất kì yếu tố nào kể trên bị tổn thương.

Một số nguyên nhân chính gây rối loạn cương dương bao gồm:

  • Bệnh tim mạch
  • Trầm cảm hoặc các rối loạn tâm thần khác
  • Căng thẳng (bao gồm cả lo âu)
  • Tiểu đường
  • Bệnh Parkinson hoặc đa xơ cứng
  • Huyết áp cao hoặc cholesterol cao
  • Một số thuốc như thuốc chống trầm cảm, thuốc kháng histamin, thuốc hạ áp
  • Tổn thương thần kinh
  • Bệnh Peyronie (hình thành mô sẹo ở tinh hoàn)
  • Béo phì
  • Hút thuốc lá
  • Nghiện rượu hoặc ma túy

Rối loạn cương dương cũng có thể xuất hiện sau phẫu thuật hoặc xạ trị để điều trị ung thư tiền liệt tuyến hoặc điều trị phì đại tiến liệt tuyến. Nó cũng có thể do những vấn đề tình cảm như:

  • Căng thẳng
  • Phạm tội
  • Lo lắng
  • Lòng tự trọng thấp

Vô sinh

Nếu bạn đã cố gắng có con trong vòng ít nhất một năm mà không có kết quả, bạn có thể bị vô sinh. Vấn đề này có thể do bạn hoặc bạn tình của bạn và thậm chí là cả hai. Trong đó 1/3 các trường hợp là do nam giới.

Vô sinh nam có thể do các vấn đề về sản xuất và giải phóng tinh trùng. Một số nguyên nhân gây vô sinh như:

  • Điều trị ung thư như hóa trị và xạ trị
  • Bệnh lý, ví dụ như tiểu đường hoặc bệnh xơ nang
  • Giãn tĩnh mạch tinh
  • Tiếp xúc với chất diệt tinh trùng hoặc các chất độc khác
  • Nghiện rượu
  • Sử dụng một số thuốc, ví dụ như steroid
  • Các rối loạn về gen
  • Chấn thương hoặc phẫu thuật tinh hoàn hoặc các cơ quan khác thuộc hệ thống sinh sản
  • Quai bị hoặc các nhiễm trùng khác gây sưng tinh hoàn
  • Các bệnh lây qua đường tình dục, ví dụ như lậu hoặc Chlamydia
  • Xuất tinh ngược dòng (khi tinh trùng dịch chảy vào bàng quang thay vì đi ra dương vật)
  • Tinh hoàn ẩn
  • Thắt ống dẫn tinh

Nguyên nhân gây vô sinh có thể không rõ ràng. Đó là do những nam giới bị vô sinh thường có các triệu chứng khác, ví dụ như vấn đề về chức năng tình dục, giảm ham muốn, sưng vùng bìu và rối loạn xuất tinh.

Điều trị bất lực

Nếu bạn gặp khó khăn để đạt được sự cương cứng, hãy đến gặp bác sĩ nam khoa hoặc một chuyên gia tiết niệu. Mặc dù trao đổi về vấn đề bất lực có thể hơi tế nhị nhưng điều quan trọng là cần phải điều trị. Nếu để vấn đề này kéo dài và không điều trị có thể đặt mối quan hệ của bạn vào căng thẳng, hoặc khiến bạn bị vô sinh.

Đầu tiên, bác sĩ sẽ tiến hành khám lâm sàng và sau đó làm một số xét nghiệm (ví dụ như xét nghiệm hóc môn bao gồm cả testosteron) để tìm các bệnh như bệnh tiểu đường, tim mạch hoặc các rối loạn hóc-môn có thể gây ra rối loạn cương dương. Dựa vào kết quả thăm khám và xét nghiệm, bạn sẽ có một kế hoạch điều trị.

Đôi khi, một vài thay đổi về lối sống là tất cả những gì bạn cần:

  • Tập luyện
  • Giảm cân
  • Bỏ thuốc lá
  • Hạn chế uống rượu

Nếu những phương pháp này không hiệu quả, bác sĩ có thể kê cho bạn thuốc làm tăng tưới máu đến dương vật, tạo ra sự cương cứng:

  • sildenafil (Viagra)
  • tadalafil (Cialis)
  • vardenafil (Levitra, Staxyn)

Tất cả những thuốc này đều có rủi ro, đặc biệt là nếu bạn đang uống thuốc nitrat điều trị bệnh tim hoặc bạn có bệnh gan, thận. Hãy hỏi ý kiến bác sĩ để có giải pháp tốt nhất cho bạn.

Một thuốc khác được sử dụng để điều trị rối loạn cương dương là alprostadil (Caverject Impulse, Edex, Muse). Thuốc này có thể tự tiêm hoặc được gắn vào như một loại thuốc đặt ở dương vật. Quá trình điều trị này có thể khiến cương dương kéo dài khoảng 1 giờ. Nếu thuốc không phù hợp với bạn, bơm hoặc cấy ghép dương vật có thể hữu ích cho bạn.

Khi nguyên nhân của vấn đề là do tâm lý, bạn nên đến gặp chuyên gia tư vấn để giải quyết những khó khăn mà bạn gặp phải. Bạn tình của bạn có thể cùng tham gia vào liệu pháp này.

Vô sinh

Bạn nên đến gặp bác sĩ nếu đã cố gắng thụ thai trong ít nhất 1 năm mà không có kết quả. Một số xét nghiệm được sử dụng để chẩn đoán vô sinh nam như:

  • Xét nghiệm máu để kiểm tra nồng độ hóc-môn
  • Xét nghiệm sàng lọc bệnh về gen
  • Xét nghiệm tinh dịch đồ (phân tích số lượng và độ di động của tinh trùng)
  • Siêu âm hoặc sinh thiết tinh hoàn
  • Giải pháp điều trị sẽ tùy thuộc vào nguyên nhân:
  • Liệu pháp hóc-môn thay thế
  • Phẫu thuật để sửa chữa những vấn đề về giải phẫu ở tinh hoàn
  • Điều trị triệt để các nhiễm trùng hoặc bệnh lý gây vô sinh

Thụ tinh trong ống nghiệm hoặc bơm tinh trùng vào buồng tử cung là những thủ thuật được sử dụng giúp cho sự thụ tinh xảy ra.

Cả bất lực và vô sinh đều là những vấn đề khó trao đổi, ngay cả với bác sĩ. Nhưng bạn hãy cố gắng cởi mở để bác sĩ có thể biết và giúp bạn có những điều trị chính xác và cải thiện đời sống tình dục.

Bs. Thanh Thanh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Healthline
Bình luận
Tin mới
  • 24/08/2025

    Tác dụng của vỏ khoai lang không nên bỏ qua

    Khi ăn khoai lang, nhiều người thường có thói quen bỏ vỏ. Tuy nhiên, ít ai biết rằng phần vỏ này lại chứa dinh dưỡng mang lại một số lợi ích sức khỏe đáng ngạc nhiên.

  • 24/08/2025

    Cách phòng ngừa và điều trị đau lưng ở dân văn phòng

    Đau lưng đang trở thành một vấn đề sức khỏe phổ biến, đặc biệt đối với những người làm việc trong môi trường văn phòng. Tính chất công việc yêu cầu ngồi lâu, ít vận động và thường xuyên làm việc trước máy tính tạo ra áp lực lớn lên cột sống, dẫn đến các cơn đau lưng dai dẳng.

  • 23/08/2025

    Thời điểm ăn trái cây phù hợp với người bệnh đái tháo đường

    Ăn trái cây đúng cách rất có lợi cho người bệnh đái tháo đường. Tuy nhiên, vì cơ thể mỗi người là khác nhau nên người bệnh cần chú ý lựa chọn cách ăn phù hợp với mình.

  • 23/08/2025

    Chăm sóc sức khỏe răng miệng đúng cách

    Sức khỏe răng miệng không chỉ ảnh hưởng đến vẻ đẹp nụ cười mà còn liên quan mật thiết đến sức khỏe tổng thể. Một hàm răng khỏe mạnh giúp bạn nhai thức ăn dễ dàng, cải thiện tiêu hóa và giảm nguy cơ mắc các bệnh lý nghiêm trọng như tim mạch hay tiểu đường.

  • 22/08/2025

    Ăn cơm có béo hơn ăn bún, phở?

    Nhiều người lo ngại việc ăn cơm hàng ngày dễ gây tăng cân, trong khi bún, phở lại được xem là lựa chọn 'nhẹ bụng' hơn. Vậy liệu ăn cơm có thực sự dễ béo hơn bún, phở?

  • 22/08/2025

    Ung thư vú: Dấu hiệu nhận biết sớm và các phương pháp sàng lọc

    Bài viết cung cấp thông tin về dấu hiệu nhận biết sớm và các phương pháp sàng lọc ung thư vú, giúp phụ nữ hiểu rõ hơn về cách phát hiện bệnh kịp thời và nâng cao hiệu quả điều trị.

  • 21/08/2025

    Ăn thuần chay có ảnh hưởng xấu đến làn da và mái tóc?

    Một chế độ ăn thuần chay cân bằng có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe làn da và mái tóc. Chỉ khi không được thực hiện đúng cách, chế độ ăn chay có thể gây ra một số vấn đề do thiếu hụt dinh dưỡng. Từ đó, tiềm ẩn rủi ro khiến da xấu và tóc rụng...

  • 21/08/2025

    Chăm sóc và phòng ngừa bệnh tay chân miệng ở trẻ em

    Bệnh tay chân miệng là một trong những căn bệnh truyền nhiễm phổ biến ở trẻ em. Với tốc độ lây lan nhanh chóng qua đường tiêu hóa và tiếp xúc trực tiếp, bệnh không chỉ gây khó chịu cho trẻ mà còn tiềm ẩn nguy cơ biến chứng nguy hiểm nếu không được xử lý kịp thời.

Xem thêm