Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những cách chữa bệnh khó tin từ thời đồ đá

Tổ tiên chúng ta không có nhiều cơ hội để tự giới thiệu về mình. Hầu như tất cả những gì chúng ta biết về họ là qua những thứ còn sót lại trong những nấm mộ.

Mặc dù không ghi chép lại bất cứ điều gì, cơ thể của họ cho chúng ta biết những gì mà các thầy thuốc thời ấy có thể làm - và một số trong đó là vô cùng đáng kinh ngạc.

Cắt cụt với thuốc gây mê

Trong một cánh đồng cách Thủ đô Paris hoa lệ ngày nay 70km về phía Nam Paris, có một người đàn ông đã bị gãy tay. Bác sĩ đã cho ông dùng thuốc gây mê, phẫu thuật cắt bỏ cẳng tay của ông ta và điều trị vết thương bằng thuốc sát trùng. Và việc đó xảy ra từ 7.000 năm trước.

Quy trình này có phần hơi thô bạo hơn so với ngày nay. Tuy nhiên, dựa trên một bộ xương thời kỳ đồ đá được tìm thấy ở Pháp, các nhà khảo cổ tin rằng một thầy thuốc của năm 5.000 trước Công nguyên đã có thể thực hiện mọi giai đoạn của ca phẫu thuật đó.

Các dấu hiệu trên bộ xương cho thấy cẳng tay đã được cắt với độ chính xác của một bác sĩ phẫu thuật, mặc dù chỉ với dụng cụ làm bằng đá lửa. Những thứ mà các thi thể khác mang theo cho thấy rằng người đàn ông này có lẽ đã được dùng một loại thuốc gây ảo giác, có khả năng là Datura, để giúp cho ca phẫu thuật không quá đau đớn.

Việc không có dấu hiệu nhiễm khuẩn cho thấy vết thương đã được điều trị bằng thuốc sát trùng như cây xô thơm sau khi phẫu thuật cắt cụt hoàn thành. Và hiện tượng liền xương chỉ ra rằng bệnh nhân đã sống khỏe mạnh trong nhiều năm sau đó.

Cắt cụt chi với thuốc gây mê.

Cắt cụt chi với thuốc gây mê.

Dùng kiến để khâu vết thương

Ở Ai Cập, vào thời kỳ đồ đá người ta sử dụng chỉ lanh để khâu vết thương. Ở châu Âu, họ sử dụng chỉ catgut. Nhưng thú vị nhất trong tất cả là kỹ thuật được thực hiện với kiến.

Ở Ấn Độ và một số vùng châu Phi, các bộ lạc thời tiền sử sẽ khâu vết thương bằng cách để kiến bò lên cơ thể người bệnh và cắn vết thương. Ngay sau khi con vật bám vào hai bên mép da bị rách, thầy thuốc sẽ bóp lấy đầu nó. Con kiến sẽ chết với hai cái càng tạo thành một cái kẹp siết chặt hai mép vết thương lại với nhau.

Người ta tin rằng kỹ thuật này đã có từ thời đại đồ đá mới. Thật khó để nói chính xác họ đã sử dụng nó như thế nào, nhưng vào thời điểm chữ viết xuất hiện ở Ấn Độ, người ta đã sử dụng kiến để khâu ruột bị thủng.

Mũi khoan răng cổ xưa nhất.

Mũi khoan răng cổ xưa nhất.

Khoan răng

Mũi khoan răng cổ xưa nhất từng được tìm thấy đã ra đời sớm hơn nhiều so với tưởng tượng của bạn. Nó đã được làm bằng đá lửa ở nơi mà ngày nay là Pakistan và một nha sĩ chuyên nghiệp đã sử dụng nó một cách khó tin từ 9.000 năm trước.

Cả một bộ tộc đã được phát hiện với những dấu hiệu rõ ràng của việc làm răng. Một nha sĩ thời tiền sử đã sử dụng một mũi khoan đá lửa để khoan vào răng của các thành viên trong bộ tộc của mình mỗi khi họ phàn nàn là bị đau răng. Trong trường hợp cụ thể, thậm chí ông còn tiến hành nạo men răng phức tạp và phục hồi thành ổ răng.

Vùng đất này có rất nhiều thợ thủ công làm chuỗi hạt, và người ta tin rằng chuyên môn của họ trong nghệ thuật làm chuỗi hạt là chìa khóa cho những tiến bộ kì diệu trong nha khoa.

Châm cứu

Dựa trên các dấu vết trên xác ướp 5.300 tuổi được tìm thấy ở vùng núi giữa Ý và Áo, những người châu Âu thời kỳ đồ đá đã bắt đầu sử dụng châm cứu từ rất rất lâu về trước. Trong thực tế, họ đã sử dụng nó từ 2.000 năm trước người Trung Quốc.

Xác ướp, được biết đến với cái tên người băng Otzi, được cho là đã bị các vấn đề về bàng quang và đau bụng khi còn sống.

Ai đó trong bộ lạc của Otzi đã điều trị cho anh ta bằng châm cứu. Lưng của Người băng có đầy những vết châm từ những chiếc kim nhỏ xíu có thể được làm bằng đá hoặc xương. Người thầy thuốc thời tiền sử này sau đó đã rắc lên vết thương tro của thảo dược bị đốt cháy, có lẽ là để giữ sạch chúng.

Châm cứu sẽ không khắc phục được vấn đề cơ bản, nhưng nó sẽ giúp bệnh nhân bớt đau đớn. Hơn hết, nó cho thấy sự hiểu biết đáng kinh ngạc của kỹ thuật y học.

Khâu vết tương bằng... kiến.

Khâu vết tương bằng... kiến.

Hướng dẫn sản khoa

Một số bộ tộc đã có ý tưởng sơ khai về cách chăm sóc phụ nữ sinh con. Một số nhà khảo cổ tin rằng một số bộ lạc thời kỳ đồ đá đã có những chiến lược, quy trình và hướng dẫn để giúp người phụ nữ mẹ tròn con vuông. Và, trên hết, họ thậm chí còn vẽ hướng dẫn sinh nở lên các bức tường hang động.

Theo một số nhà khảo cổ, nhiều bức vẽ hang động được tìm thấy là phiên bản Thời kỳ đồ đá của cuốn cẩm nang “Điều gì diễn ra khi chuyển dạ”. Chúng dường như mô tả cho thấy một người phụ nữ sinh con ở tư thế đứng thẳng với hai tay chống vào hông - một tư thế tốt nhất để sinh con dễ dàng và không đau đơn nhất có thể với các nguồn lực sẵn có thời bấy giờ. Sau đó, các bản vẽ dường như hướng dẫn người phụ nữ cúi người về phía trước cho giai đoạn sổ bánh rau.

Những hang động này không phải là nhà của họ. Đó có thể là những nhà hộ sinh nguyên thủy. Theo giả thuyết, người mẹ sắp sinh sẽ được đưa vào hang  để có thể được bảo vệ dễ dàng trong khi sinh. Trong hang động đó, người mẹ sẽ được cách ly với thời tiết bên ngoài và mùi sẽ không thu hút thú hoang.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Phương tây nghĩ gì về y học cổ truyền Trung Hoa?

BS. Cẩm Tú - Theo Sức khỏe & Đời sống
Bình luận
Tin mới
  • 20/11/2025

    Mùa đông ăn gì giúp da mặt sáng mịn?

    Mùa đông không chỉ khiến không khí lạnh giá mà còn làm làn da trở nên khô ráp, xỉn màu và thiếu sức sống. Gió lạnh cùng độ ẩm thấp khiến da mất nước nhanh, trong khi thói quen ăn đồ chiên rán hoặc thức ăn nhanh lại làm tăng nguy cơ nổi mụn và viêm da...

  • 20/11/2025

    Vì sao bạn thèm đồ ăn mặn?

    Cơ thể con người cần muối (dưới dạng natri ) để tồn tại. Tuy nhiên, hầu hết mọi người đều nạp đủ muối trong chế độ ăn hàng ngày. Nếu bạn không mắc bệnh lý tiềm ẩn gây ra cảm giác thèm muối, hãy cân nhắc giải quyết các yếu tố lối sống để đảm bảo bạn không nạp quá nhiều khoáng chất này.

  • 19/11/2025

    Nên uống nước ép bưởi hay ăn bưởi nguyên múi?

    Nên thưởng thức bưởi nguyên múi hay chế biến thành nước ép để tận dụng tối đa lợi ích sức khỏe là câu hỏi khiến không ít người băn khoăn.

  • 19/11/2025

    11 lời khuyên "Nên - Không nên" khi bạn bị đau đầu gối

    Đau gối là một trong những vấn đề sức khỏe phổ biến, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng vận động và chất lượng cuộc sống của nhiều người, đặc biệt là người cao tuổi hoặc những ai thường xuyên vận động mạnh.

  • 18/11/2025

    Cách uống hạt chia có lợi cho sức khỏe

    Hạt chia rất nhỏ nhưng chứa nhiều dinh dưỡng và mang lại nhiều lợi ích sức khỏe. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách sử dụng hạt chia để mang lại những giá trị vượt trội.

  • 18/11/2025

    6 dấu hiệu cảnh báo loãng xương dễ bị bỏ qua

    Loãng xương được mệnh danh là “kẻ thù thầm lặng”, bởi bệnh tiến triển âm thầm nhưng có thể gây hậu quả nghiêm trọng, đặc biệt là gãy xương và biến dạng cột sống. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo Loãng xương là chìa khóa để phòng ngừa và điều trị hiệu quả.

  • 18/11/2025

    Ngủ ngon hơn trong đêm thu: Bí quyết cho giấc ngủ sâu và trọn vẹn

    Mùa thu với không khí se lạnh và những ngày ngắn hơn có thể mang lại cảm giác dễ chịu, nhưng cũng dễ làm gián đoạn nhịp sinh học, dẫn đến khó ngủ hoặc giấc ngủ không sâu. Một giấc ngủ ngon không chỉ giúp bạn sảng khoái mà còn hỗ trợ sức khỏe thể chất và tinh thần. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ chia sẻ những bí quyết giúp bạn cải thiện chất lượng giấc ngủ, từ việc điều chỉnh môi trường ngủ đến xây dựng thói quen lành mạnh, để mỗi đêm đều là một trải nghiệm nghỉ ngơi trọn vẹn.

  • 17/11/2025

    Thời điểm và cách ăn hạt chia giúp giảm cân

    Hạt chia được mệnh danh là 'siêu thực phẩm' hỗ trợ giảm cân nhờ hàm lượng chất xơ và protein dồi dào, giúp tạo cảm giác no kéo dài, từ đó kiểm soát lượng calo nạp vào cơ thể. Bí quyết để hạt chia phát huy tối đa hiệu quả là nằm ở thời điểm và cách chế biến...

Xem thêm