Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những biến chứng hậu sốt xuất huyết

Hàng năm vào mùa mưa, chúng ta phải đối mặt với một mối đe dọa lớn – bệnh sốt xuất huyết. Sốt xuất huyết không giống như bất kỳ cơn sốt do các nguyên nhân khác, người bệnh có thể phải chịu những ảnh hưởng lâu dài ngay cả khi đã khỏi bệnh.

Sốt xuất huyết là một bệnh nhiễm virus do muỗi truyền được tìm thấy ở hầu hết các vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới trên thế giới. Có 4 chủng huyết thanh virus sốt xuất huyết (DENV-1–4) tồn tại; bệnh nặng hiếm khi xảy ra trong lần tiếp xúc đầu tiên với bất kỳ loại huyết thanh nào (nhiễm trùng tiên phát) nhưng có nhiều khả năng xảy ra trong lần nhiễm trùng tiếp theo với một loại huyết thanh khác (nhiễm trùng thứ cấp).

Các triệu chứng của sốt xuất huyết cấp tính thường sẽ hết sau 1–2 tuần, nhưng khả năng xuất hiện các triệu chứng dai dẳng (hậu mắc sốt xuất huyết) đã nhận được sự chú ý ngày càng tăng trong những năm gần đây. Một đánh giá tổng hợp cho thấy có tỷ lệ đáng kể người bệnh đã trải qua một số triệu chứng hậu cấp tính; tỷ lệ này giảm dần theo thời gian sau khi bị nhiễm bệnh và 24% cho biết có tình trạng mệt mỏi đáng kể [1].

Các triệu chứng hậu mắc sốt xuất huyết

Cơ thể của chúng ta có một cách hoạt động đơn giản để bảo vệ sức khỏe, đó là hệ thống miễn dịch. Nếu hệ thống miễn dịch của bạn khỏe mạnh, bạn sẽ hồi phục nhanh hơn sau khi mắc bệnh; nhưng nếu hệ thống miễn dịch yếu, trong và sau khi mắc sốt xuất huyết bạn có thể cảm thấy mệt mỏi hơn. Dưới đây là nhưng tác động lâu dài nguy hiểm sau khi bạn đã khỏi bệnh sốt xuất huyết [2].

1. Rụng tóc/lông

Rụng lông và tóc là vấn đề ít nhiều gặp ở nhiều người mắc bệnh sốt xuất huyết. Một nghiên cứu được công bố năm 2018 cho biết, mặc dù tình trạng rụng lông/tóc này không phải là vĩnh viễn nhưng do khả năng miễn dịch suy yếu nên các nang tóc, nang lông của bạn sẽ bị ảnh hưởng và mất thời gian phục hồi.

2. Đau khớp và cơ

Vấn đề này thường xảy ra khi cơ thể bạn đang đối phó với bệnh sốt xuất huyết và đôi khi ngay cả sau khi hồi phục. Nếu sốt xuất huyết đến giai đoạn nặng thì các vấn đề như đau đa khớp (đau khớp) và đau cơ sẽ phổ biến.

Hội chứng mệt mỏi mạn tính cũng gặp ở nhiều bệnh nhân. Về cơ bản, nó xảy ra ở hầu hết các bệnh nhiễm virus, bao gồm cả Covid-19. Bạn luôn cảm thấy mệt mỏi và thiếu năng lượng.

Bệnh đau đa khớp dai dẳng hơn ở bệnh nhân sốt xuất huyết. Ngoài ra, nếu bạn mắc đái tháo đường, gan hoặc thận thì cơn đau này có thể nghiêm trọng hơn do khả năng miễn dịch của bạn bị suy giảm.

3. Mất cảm giác ngon miệng và giảm cân

Sốt xuất huyết thường đi kèm với triệu chứng như buồn nôn, nôn mửa, và khó tiêu hóa. Điều này có thể khiến cho người bệnh mất hứng thú với thức ăn và gây ra tình trạng mất cảm giác ngon miệng. Mất cảm giác ngon miệng, buồn nôn và tiêu chảy là các triệu chứng phổ biến khi mắc sốt xuất huyết. Các triệu chứng này có thể dẫn đến việc người bệnh tiêu hao nhiều năng lượng hơn mà họ nạp vào cơ thể, dẫn đến giảm cân.

4. Thiếu hụt chất dinh dưỡng

Như một hậu quả rõ ràng của chán ăn và giảm cân, sự thiếu hụt khoáng chất và vitamin thường thấy ở những người bị sốt xuất huyết. Đây cũng là một trong những nguyên nhân khiến tình trạng đau khớp trở nên trầm trọng hơn trong và sau khi mắc bệnh sốt xuất huyết. Theo một nghiên cứu, những người bị ảnh hưởng bởi bệnh sốt xuất huyết được phát hiện là thiếu vitamin D, B12, E và bất kỳ vi chất dinh dưỡng quan trọng nào khác. Do đó, họ phải đối mặt với nhiều bệnh tật và rối loạn trong cơ thể.

5. Lo lắng và trầm cảm

Điều đáng ngạc nhiên là đây cũng là một trong những tác dụng phụ lâu dài của bệnh sốt xuất huyết. Theo một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Quốc tế về Hệ thống Sức khỏe Tâm thần, những người bị sốt xuất huyết có sự thay đổi nghiêm trọng về mức độ căng thẳng, trầm cảm và lo lắng.

Hội chứng sốc sốt xuất huyết là một vấn đề xảy ra với nhiều bệnh nhân. Nếu người bệnh không chăm sóc tốt sau sốt xuất huyết, thì khi sốt xuất huyết tái phát lần thứ hai có thể dẫn đến hạ huyết áp, tình trạng này có thể trở nên thực sự nghiêm trọng.

Chẩn đoán xác định hậu sốt xuất huyết

Chẩn đoán xác định hậu sốt xuất huyết có thể khó khăn vì không có xét nghiệm cụ thể nào cho các triệu chứng này. Các bác sĩ thường dựa vào sự kết hợp giữa đánh giá lâm sàng, tiền sử bệnh và loại trừ các nguyên nhân tiềm ẩn khác gây ra các triệu chứng. Tiêu chuẩn chẩn đoán thường bao gồm nhiễm sốt xuất huyết gần đây, các triệu chứng dai dẳng kéo dài hơn sáu tuần và loại trừ các tình trạng tiềm ẩn khác [3].

Ngoài giai đoạn cấp tính, sốt xuất huyết có thể ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe của một người. Những vấn đề sức khỏe kéo dài này có thể tồn tại trong nhiều tháng hoặc thậm chí nhiều năm, ảnh hưởng đến hoạt động hàng ngày và sức khỏe tổng thể.

Hội chứng hậu sốt xuất huyết có phổ biến không?

Theo WHO, tỷ lệ mắc sốt xuất huyết toàn cầu đã tăng gấp 30 lần trong 50 năm qua. Ước tính hiện nay có đến 50 - 100 triệu ca sốt xuất huyết hàng năm tại hơn 100 quốc gia có dịch, gây nguy cơ cho gần một nửa dân số thế giới. Tại Việt Nam, theo báo cáo của các địa phương, tích lũy từ đầu năm đến 25/8 cả nước ghi nhận 66.386 ca mắc sốt xuất huyết, trong đó có 14 bệnh nhân tử vong. So với cùng kỳ năm 2022 (với 172.567 ca mắc, 93 ca tử vong) số mắc giảm 61,5%, tử vong giảm 79 trường hợp.

Ở những quốc gia như Việt Nam, nơi phần lớn bệnh cấp tính xảy ra ở trẻ em, bao gồm cả những hậu quả sau cấp tính ở nhóm này có thể làm thay đổi đáng kể những ước tính về gánh nặng. Trong Nghiên cứu gánh nặng bệnh tật toàn cầu năm 2013, 44% tổng số năm sống điều chỉnh theo tình trạng khuyết tật (DALY) ước tính bị mất do sốt xuất huyết là do các triệu chứng dai dẳng. Trong ước tính Gánh nặng bệnh tật toàn cầu gần đây, 8,5% trường hợp được cho là sẽ gặp hậu quả cấp tính và bị coi là tàn tật do mệt mỏi mạn tính kéo dài trong 6 tháng [1].

Nghiên cứu đã cung cấp ước tính về tỷ lệ nhiễm sốt xuất huyết, chủ yếu ở trẻ em, dẫn đến các triệu chứng lâu dài trong dân số ở Việt Nam. Ngoài tình trạng mệt mỏi và đau khớp đã được liệt kê trước đó, các nhà nghiên cứu còn cung cấp bằng chứng về triệu chứng khác chẳng hạn như gặp các vấn đề về thị lực.

Tổng kết, hội chứng sau sốt xuất huyết đề cập đến một loạt các triệu chứng vẫn tồn tại ngay cả sau khi giai đoạn cấp tính của bệnh sốt xuất huyết đã được giải quyết. Các triệu chứng hậu sốt xuất huyết có thể ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Mặc dù tỷ lệ mắc hậu sốt xuất huyết chưa được xác định rõ ràng nhưng các nghiên cứu cho thấy có tới 50% bệnh nhân sốt xuất huyết có thể gặp các triệu chứng kéo dài [4].

Tài liệu tham khảo:

  1. Tam DTH, Clapham H, Giger E, Kieu NTT, Nam NT, Hong DTT, Nuoi BT, Cam NTH, Quyen NTH, Turner HC, Jaenisch T, Simmons CP, Lam PK, Wills B. Burden of Postinfectious Symptoms after Acute Dengue, Vietnam. Emerg Infect Dis. 2023 Jan;29(1):160-163. doi: 10.3201/eid2901.220838. PMID: 36573590; PMCID: PMC9796196.
  2. Vos T, Barber RM, Bell B, Bertozzi-Villa A, Biryukov S, Bolliger I, et al.; Global Burden of Disease Study 2013 Collaborators. Global, regional, and national incidence, prevalence, and years lived with disability for 301 acute and chronic diseases and injuries in 188 countries, 1990-2013: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2013. Lancet. 2015;386:743–800. 10.1016/S0140-6736(15)60692-4
  3. Tiga DC, Undurraga EA, Ramos-Castañeda J, Martínez-Vega RA, Tschampl CA, Shepard DS. Persistent symptoms of dengue: estimates of the incremental disease and economic burden in Mexico. Am J Trop Med Hyg. 2016;94:1085–9. 10.4269/ajtmh.15-0896 
  4. González D, Martínez R, Castro O, Serrano T, Portela D, Vazquez S, et al. Evaluation of some clinical, humoral and imagenological parameters in patients of dengue haemorrhagic fever six months after acute illness. Dengue Bull. 2005;29:53–7
Hoàng Hà Linh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (Tổng hợp) -
Bình luận
Tin mới
  • 03/07/2025

    10 dấu hiệu cho thấy có thể bạn đang nhiễm ký sinh trùng

    Nhiễm ký sinh trùng có thể dẫn đến một loạt các vấn đề sức khỏe như các triệu chứng về tiêu hóa không rõ nguyên nhân, ngứa, thiếu máu, đau cơ và khớp, ăn không thấy no,… Cùng tìm hiểu về 10 dấu hiệu cho thấy có thể bạn đang nhiễm ký sinh trùng qua bài viết sau đây!

  • 02/07/2025

    Lý do nước dừa là thức uống tự nhiên kỳ diệu

    Nước dừa có thành phần dinh dưỡng đặc biệt và nhiều lợi ích cho sức khỏe như cung cấp chất điện giải, giúp hạ huyết áp... Đây là lý do nước dừa ngày càng trở thành lựa chọn phổ biến của nhiều người.

  • 02/07/2025

    Tất tần tật về trà thảo mộc

    Dù là trà đen, trà xanh, trà trắng hay trà ô long, trà nóng hay trà đá đều có nguồn gốc từ cây trà, Camellia sinensis. Nhưng trà thảo mộc thì khác. Trà thảo mộc bắt nguồn từ việc ngâm nhiều loại hoa, lá hoặc gia vị trong nước nóng. Hầu hết các loại trà này đều không có caffeine. Bạn có thể bắt đầu bằng những túi trà làm sẵn hoặc ngâm các nguyên liệu rời và sau đó lọc bỏ bã.

  • 01/07/2025

    Sự thật về phương pháp thải độc bằng nước cốt chanh

    Nhiều người thực hiện thải độc cơ thể theo hướng dẫn truyền miệng và trên các nền tảng xã hội... và hiện nay đang dấy lên trào lưu thải độc bằng nước cốt chanh. Vậy sự thật về phương pháp thải độc này như thế nào?

  • 01/07/2025

    Cách sử dụng dầu dừa điều trị chàm

    Dầu dừa là một chất dưỡng ẩm tự nhiên. Nhiều người bị chàm nhận thấy dầu dừa có tác dụng làm dịu da và giảm các triệu chứng như khô và ngứa.

  • 01/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

  • 30/06/2025

    Dùng nghệ và mật ong cùng nhau có tăng lợi ích không?

    Mật ong với nghệ có thể được dùng cùng nhau trong chế độ ăn hằng ngày và thực phẩm bổ sung, vậy tác dụng của chúng có mạnh hơn khi kết hợp?

  • 30/06/2025

    Nhận biết và xử lý vết thương do côn trùng cắn khi đi du lịch

    Du lịch là dịp để khám phá thiên nhiên, trải nghiệm văn hóa và tận hưởng những khoảnh khắc thư giãn. Tuy nhiên, bên cạnh những điều thú vị, các chuyến đi đôi khi cũng tiềm ẩn những rủi ro nhỏ nhưng phiền toái, chẳng hạn như những vết thương do côn trùng cắn

Xem thêm