Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Nguy cơ đột quỵ tăng cao vì mất ngủ

Mất ngủ hay các rối loạn liên quan đến giấc ngủ khiến cơ thể phải hứng chịu nhiều hệ lụy nặng nề đến sức khỏe.

Theo một báo cáo trên tạp chí Stroke(Đột quỵ), người cao tuổi - đối tượng thường hay bị mất ngủ, giấc ngủ chập chờn và hay bị tỉnh giấc thường xuyên dễ phải đối mặt với nguy cơ xơ cứng mạch máu hay thiếu oxy tại các mô não.

Khi tuổi tác tăng cao, con người sẽ hình thành một kiểu giấc ngủ mới. Tình trạng mất ngủ sẽ thường xuyên hơn và việc chìm vào giấc ngủ thường mất nhiều thời gian hơn hẳn. Giấc ngủ bị cắt khúc (sleep fragmentation) là tình trạng xảy ra khi giấc ngủ bị đứt quãng do tỉnh giấc nhiều lần cũng là một vấn đề nghiêm trọng. Những thay đổi trong nhịp sinh học với vai trò điều phối thời gian cho việc thực hiện các chức năng của cơ thể bao gồm cả giấc ngủ, có thể khiến cho người cao tuổi dễ bị buồn ngủ khi chập tối và thức dậy sớm hơn vào sáng sớm.

Các vấn đề liên quan đến giấc ngủ có thể xuất phát từ một vấn đề sức khỏe nào đó hay một căn bệnh lão khoa, nhưng bản thân chúng cũng là một yếu tố nguy cơ làm khởi phát những căn bệnh trầm trọng hơn như bệnh tim mạch.

Chất lượng giấc ngủ thấp có liên quan đến chứng xơ cứng mạch não nghiêm trọng ở người cao tuổi và chứng thiếu oxy tại mô não hay nhồi máu não. Những yếu tố này góp phần làm tăng nguy cơ đột quỵ và suy giảm nhận thức ở người cao tuổi.

Trong nghiên cứu này các nhà khoa học muốn tìm hiểu mối liên quan giữa hiện tượng giấc ngủ bị cắt khúc và mức độ chi tiết của tình trạng tổn thương mạch máu và nhồi máu não ở mô não sinh thiết của cùng đối tượng.

Giảm cung cấp oxy cho não

Nhóm nghiên cứu đứng đầu là tiến sỹ Andrew Lim, một giáo sư chuyên ngành thần kinh tại Đại học Toronto (Canada), đã kiểm tra mô não sinh thiết của 315 bệnh nhân, trong đó 70% là phụ nữ.

Những người tham gia đã phải trải qua ít nhất 1 tuần được theo dõi nghiêm ngặt việc nghỉ ngơi hay các hoạt động hàng ngày, theo đó, chất lượng giấc ngủ và nhịp sinh học đã được tính toán. Hiện tượng giấc ngủ bị cắt khúc khiến cho giấc ngủ bị gián đoạn trung bình khoảng 7 lần mỗi giờ.

Trong tổng số những người tham gia, 29% bệnh nhân đã từng bị đột quỵ, trong khi 61% có dấu hiệu mạch máu não bị tổn thương từ trung bình đến nghiêm trọng.

Tình trạng giấc ngủ bị cắt khúc nghiêm trọng hơn sẽ dẫn tới nguy cơ mắc bệnh xơ cứng mạch máu cao hơn tới 27%. Khi có thêm 2 lần bị tỉnh giấc mỗi giờ, nguy cơ thiếu oxy tại mô não cũng sẽ tăng thêm 30%.

Những yếu tố nguy cơ của bệnh tim mạch khác như chỉ số khối cơ thể (BMI), tiền sử hút thuốc, bệnh tiểu đường, huyết áp cao và những căn bệnh khác như Alzheimer, trầm cảm hay suy tim đều có liên quan tới tình trạng mất ngủ.

Tiến sỹ Lim nói: “Các dạng tổn thương của não mà chúng tôi đã quan sát được là rất quan trọng bởi chúng không chỉ góp phần làm tăng nguy cơ đột quỵ mà còn làm tiến triển các căn bệnh suy giảm trí nhớ mạn tính. Tuy nhiên, có một số cách để nhìn nhận những khám phá này: hiện tượng giấc ngủ bị cắt khúc có thể làm rối loạn tuần hoàn máu não, giảm tưới máu não có thể làm giấc ngủ bị gián đoạn, hay cả hai hiện tượng có thể bị gây ra bởi một yếu tố nguy cơ tiềm ẩn khác.”

Những phát hiện này cho thấy việc theo dõi giấc ngủ có thể giúp phát hiện nguy cơ đột quỵ ở người cao tuổi, tuy nhiên, vẫn cần thêm những nghiên cứu khác để làm sáng tổ liệu những tổn thương mạch máu não có phải là hậu quả của tình trạng giấc ngủ bị gián đoạn hay không.

Vai trò của những yếu tố đặc biệt góp phần cho tình trạng giấc ngủ bị cắt khúc như hiện tượng ngưng thở lúc ngủ và những cơ chế sinh học của những hiện tượng này hiện vẫn chưa được làm sáng tỏ.

Tạp chí Medical New Today mới đây còn báo cáo một nghiên cứu cho rằng những người thiếu ngủ thường có xu hướng ăn uống nhiều hơn khi làm các việc khác như xem tivi chẳng hạn. 

Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Tổng hợp
Bình luận
Tin mới
  • 08/07/2025

    Các nguồn cung cấp chất béo cho cơ thể

    Chất béo là một trong ba nhóm dưỡng chất thiết yếu, cùng với carbohydrate và protein, có vai trò vô cùng quan trọng trong hoạt động sống của cơ thể con người.

  • 08/07/2025

    Đột quỵ nhiệt: Nguy hiểm tiềm ẩn trong mùa nắng nóng

    Mùa hè đến, cái nắng gay gắt không chỉ khiến cơ thể mệt mỏi mà còn tiềm ẩn những mối nguy hiểm khôn lường đối với sức khỏe, trong đó đột quỵ nhiệt là một trong những tình trạng đáng lo ngại nhất.

  • 08/07/2025

    Loại cá nhỏ bé có nhiều lợi ích với sức khỏe

    Cá cơm là một nguồn dinh dưỡng ấn tượng, mang lại những lợi ích sức khỏe đáng ngạc nhiên.

  • 08/07/2025

    Kháng sinh và những điều cần biết cho người trưởng thành

    Kháng sinh (hay thuốc kháng sinh) đóng vai trò then chốt trong y học hiện đại, giúp điều trị hiệu quả các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn.

  • 08/07/2025

    Điểm danh 5 loại dầu thực vật mang lại lợi ích sức khỏe tuyệt vời

    Chất béo thường bị hiểu lầm là “kẻ thù” của sức khỏe, đặc biệt là đối với tim mạch và cân nặng. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây cho thấy không phải tất cả chất béo đều có hại. Ngược lại, một số loại chất béo tốt lại đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì năng lượng, hấp thụ vitamin và bảo vệ cơ thể khỏi viêm nhiễm. Trong đó, dầu ăn có nguồn gốc thực vật như dầu ô liu, dầu bơ, dầu mè... không chỉ mang lại hương vị phong phú cho món ăn mà còn cung cấp các acid béo có lợi cho tim mạch, não bộ và hệ miễn dịch.

  • 07/07/2025

    Dấu hiệu nhận biết và cách xử lý cảm nắng nhanh chóng

    Mùa hè với những ngày nắng gay gắt không chỉ mang đến niềm vui của những chuyến đi chơi mà còn ẩn chứa nguy cơ sức khỏe mà ít ai để ý: cảm nắng. Đây là một tình trạng nghiêm trọng xảy ra khi cơ thể không thể tự điều hòa nhiệt độ trong môi trường nóng bức, dẫn đến những hậu quả khôn lường nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời.

  • 07/07/2025

    8 thực phẩm nên tránh để bảo vệ gan khỏe mạnh

    Gan đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tổng thể. Lựa chọn đúng loại thực phẩm cũng như tránh những chất có hại góp phần bảo vệ chức năng gan khỏe mạnh.

  • 07/07/2025

    Liệu bạn có đang lo lắng về hiệu suất tình dục?

    Tình dục được cho là một hoạt động thú vị, nhưng thật khó để vui vẻ nếu bạn liên tục lo lắng về việc mình đang làm tốt như thế nào. Nếu bạn muốn làm cho cuộc sống tình yêu của mình trở nên hấp dẫn trở lại, hãy tìm hiểu lý do tại sao bạn có thể bị lo lắng về hiệu suất tình dục và nhận một số mẹo để giúp bạn thoải mái.

Xem thêm