Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Nghe nhạc có thể giúp bạn dễ ngủ?

Có thể bạn đã nghe thông tin rất nhiều người trưởng thành đang gặp phải tình trạng thiếu ngủ.

Trong thời đại công nghiệp hoá, một giấc ngủ ổn định có vẻ khá khó khăn. Chúng ta rút ngắn thời gian ngủ, kéo dài hơn thời gian thức, khiến sức khỏe, năng suất lao động bị tổn hại nặng nề.

Chúng ta đã biết một số cách để có giấc ngủ ngon, đơn giản như không nên uống rượu trước giờ ngủ và ngủ đúng giờ. Tuy nhiên việc đó nói dễ hơn làm. Do đó, một cách đơn giản thường được sử dụng đó là nghe nhạc.

Mới đây, một nhạc sỹ người Anh Max Richter đã cho ra đời một tác phẩm dài 8 tiếng có tiêu đề Sleep, ông miêu tả nó như một bài hát ru, được nghe khi đi ngủ. Bài hát đi từ những phần nhẹ nhàng bay bổng được đặt tên là Dream, cho tới phần Space mạnh mẽ, cuốn hút. Đó là một tác phẩm ấn tượng và đầy tham vọng. nhưng liệu nó có thật sự giúp cải thiện giấc ngủ?

Có nhiều kết luận trái chiều về vấn đề này. theo nhiều số liệu được chọn lựa từ các nghiên cứu về âm nhạc cho rằng, chất lượng giấc ngủ khi tự mình đánh giá thường không tương xứng với kết quả đo lường khách quan: nhiều người nghĩ họ có một giấc ngủ khá tốt mà không cần sử dụng thuốc hay không bị gián đoạn nhưng thực tế trong một số trường hợp lại không phải như vậy. Một số nghiên cứu cho rằng những loại nhạc nhẹ nhàng có thể có những tác động tích cực vào chất lượng giấc ngủ và cải thiện giấc ngủ trong các bệnh lý liên quan. Điều này là rất triển vọng nhưng cũng có những khuyến cáo của chính tác giả nghiên cứu về việc cần nhiều thí nghiệm hơn để có kết luận rõ ràng nhất.

Có lẽ câu trả lời của vấn đề này lại ẩn dưới một câu hỏi cơ bản hơn. Âm nhạc có thể ảnh hướng tới những phần cấu trúc ổn định của giấc ngủ hay không?

Câu trả lời là có và không.

Giấc ngủ không đơn thuần là một hành động vô thức. Hơn nữa, nó còn là một hành trình phức tạp liên quan tới trạng thái ý thức đặc biệt, trạng thái mà thực tế được thu nhận từ thông tin bên trong chứ không phải từ các cảm giác bên ngoài.

Sự thay đổi từ bên ngoài thành bên trong diễn ra theo 4 bước riêng biệt. Giấc ngủ được chia thành pha không có cử động mắt và pha có cử động mắt.

Hãy tưởng tượng bạn đang nghe một bản nhạc đầy đủ của Richter và chuẩn bị đi ngủ. Khi mắt bạn trĩu xuống và tâm trí lơ mơ là bạn đang bắt đầu giai đoạn không cử động  sớm. Lúc này bạn thực sự thư giãn. Giai đoạn này kéo dài trong vài phút. Tại thời điểm này các nghiên cứu cho rằng bản nhạc có thể có tác dụng. Điều này đúng với tất cả những thứ tạo cho bạn cảm giác thư giãn như những bản nhạc cổ điển.

Khi bạn tiếp tục thư giãn, não bộ sẽ phát ra sóng theta ổn định, sẽ dần dần chuyển sự chú ý từ môi trường bên ngoài vào những tín hiệu bên trong. Lúc này bạn sẽ có cảm giác lâng lâng, hoặc có những giấc mơ, nếu ai đó gọi tên bạn đủ rõ, bạn vẫn có thể nghe thấy và phản hồi. Quá trình này diễn ra trong 10 phút, sau đó, phức hợp K và các đợt sóng não sẽ xuất hiện.

Phức hợp K và sóng não là những kích thích mạch của những sóng não chậm, chủ động ngăn chặn những kích thích bên ngoài. Điều đó có nghĩa, trong giai đoạn này, não bộ sẽ chặn các bộ phận nhận cảm cũng như bộ phận đáp ứng với những thông tin cảm giác từ bên ngoài.

Trong giai đoạn 2 này, bạn sẽ không còn nghe thấy nhạc nữa. Vùng vỏ não thính giác vẫn nhận âm thanh nhưng vùng đồi thị, trung tâm quan trọng của não, lại dừng phát tín hiệu trước khi có thể tạo thành âm nhạc được ý thức, giai đoạn này kéo dài 20 phút. Sau đó, sóng não trở nên rất chậm và ổn định với sóng delta.

Giai đoạn 3: gần như hoàn oàn không phản hồi với thế giới bên ngoài. Sau 30 phút của giai đoạn này, bạn lại nhẹ nhàng quay lại giai đoạn trước đó khi mà bạn có thể nghe lại những tiếng động, nếu chúng đủ lớn, chúng có thể đánh thức chu kỳ ngủ đang diễn ra của bạn.

 

Nếu bạn tiếp tục ngủ bạn sẽ chuyển sang pha có cử động mắt: toàn bộ cơ thể sẽ trở nên tê liệt và những cảm giác bên ngoài được kết nối để thu hút sự chú ý tuyệt đối của trí nhớ. Bạn sẽ tỉnh táo, nhưng sẽ có những giấc mơ liên quan. Thời điểm này nếu có ai vào phòng, gọi to tên bạn và rời đi, bạn cũng không thể biết. Nói cách khác, thế giới bên ngoài – bao gồm cả những gì bạn đang nghe trong headphone đều không là gì trong vài phút kỳ diệu của pha này.

Suốt đêm, chu trình này sẽ lặp lại nhiều lần, và mỗi lần phần cử động mắt được kéo dài hơn. Đến phút chót, bạn sẽ dành phần lớn thời gian để tạo nên thế giới của riêng mình trong mơ và không liên quan đến thế giới bên ngoài. Do đó bạn sẽ chỉ nghe được 60 phút đầu tiên của bản nhạc kéo dài 8 tiếng của Richter.

Do đó câu trả lời của vấn đề chúng ta đặt ra ban đầu sẽ là có, âm nhạc có thể giúp chúng ta đi vào giấc ngủ dễ dàng hơn.

CTV Mỹ Linh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (Elsevier SciTech Connect)
Bình luận
Tin mới
  • 02/09/2025

    3 nhóm người nên ăn quả na

    Na là một loại trái cây thơm ngon và giàu dinh dưỡng. Ăn na đúng cách mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe mọi người và cho một số nhóm người nhất định.

  • 02/09/2025

    Chăm sóc sức khỏe người lớn tuổi: mùa Vu Lan ý nghĩa

    Mùa Vu Lan là dịp để con cháu bày tỏ lòng hiếu thảo bằng cách quan tâm chăm sóc sức khỏe của ông bà, cha mẹ. Khi lớn tuổi, người cao tuổi dễ gặp các vấn đề về sức khỏe thể chất và tinh thần. Việc chăm sóc dinh dưỡng, khuyến khích vận động, quan tâm sức khỏe tinh thần và kiểm tra sức khỏe định kỳ sẽ giúp cha mẹ sống khỏe mạnh và tận hưởng trọn vẹn những mùa Vu Lan bên gia đình. Bài viết này sẽ hướng dẫn các phương pháp chăm sóc sức khỏe người cao tuổi một cách khoa học.

  • 01/09/2025

    Giá trị dinh dưỡng và 5 lợi ích sức khỏe bất ngờ từ hạt sen

    Hạt sen là loại thực phẩm có giá trị bổ dưỡng cao và còn được sử dụng trong một số bài thuốc y học cổ truyền. Nhiều nghiên cứu y học hiện đại đã chứng minh được những lợi ích sức khỏe tuyệt vời của loại hạt nhỏ bé này.

  • 01/09/2025

    An toàn du lịch lễ 2/9: Mẹo vui chơi khỏe mạnh

    Mỗi dịp lễ 2/9, người dân lại háo hức chuẩn bị cho những chuyến du lịch hoặc tham gia các sự kiện đông người như lễ diễu binh, hội hè. Đây là thời điểm lý tưởng để thư giãn, khám phá những vùng đất mới và gắn kết cùng gia đình, bạn bè.

  • 31/08/2025

    Thực phẩm tự nhiên giúp kiểm soát rối loạn mỡ máu

    Rối loạn mỡ máu không được kiểm soát là nguyên nhân dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Tình trạng này có liên quan trực tiếp đến chế độ ăn uống, đặc biệt là tiêu thụ quá nhiều chất béo không lành mạnh.

  • 31/08/2025

    Ảnh hưởng của mùa mưa tới hệ hô hấp

    Mùa mưa mang tới sự dễ chịu sau mùa hè oi bức, nhưng kèm theo những cơn mưa mát mẻ, nó cũng tìm tàng các mối nguy cơ về sức khỏe, đặc biệt là hệ hô hấp. Để bảo vệ sức khỏe của bạn, bạn cần hiểu rõ thời tiết trong mùa mưa và ngăn ngừa cái mối nguy cơ có thể ảnh hưởng tới sức khỏe của bạn

  • 30/08/2025

    Cảnh giác sốt xuất huyết và tay chân miệng vào mùa mưa

    Mùa mưa không chỉ mang đến không khí mát mẻ mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho các bệnh truyền nhiễm phát triển. Trong đó sốt xuất huyết và tay chân miệng là 2 bệnh lý đáng lo ngại nhất do tốc độ lây lan nhanh và nguy cơ biến chứng nghiêm trọng. Việc nhận biết sớm các triệu chứng và áp dụng các biện pháp phòng bệnh là yếu tố then chốt để bảo vệ sức khỏe của trẻ. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về hai căn bệnh này, từ nguyên nhân, triệu chứng đến cách phòng tránh, giúp các bậc phụ huynh chủ động hơn trong việc chăm sóc con em mình.

  • 30/08/2025

    5 lợi ích sức khỏe tuyệt vời của giá đỗ ít người biết

    Giá đỗ được biết đến là loại thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất, chất xơ tốt cho sức khỏe. Thường xuyên ăn giá đỗ không chỉ có ích cho sức khỏe mà còn hỗ trợ phòng ngừa một số loại ung thư.

Xem thêm