Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Nên ăn gì khi tiêu chảy?

Tiêu chảy là một tình trạng bệnh lý thường gặp của hệ tiêu hóa, và dù có nguyên nhân là do dị ứng, ngộ độc thực phẩm hay tình trạng mạn tính như hội chứng ruột kích thích… đi chăng nữa thì chế độ ăn uống vẫn luôn có một mối quan hệ mật thiết và ảnh hưởng trực tiếp đến tình trạng này. Bài viết dưới đây sẽ đề cập đến những loại thực phẩm nào nên ăn và không nên ăn khi bị tiêu chảy.

Thực phẩm nên ăn khi bị tiêu chảy

Khi bị tiêu chảy, phân biệt thực phẩm nên ăn và thực phẩm nên tránh là điều cực kỳ quan trọng để giúp cơ thể phục hồi nhanh hơn. Một số các chuyên gia sẽ khuyến nghị theo quy tắc BRAT. BRAT là viết tắt của chuối (Banana), gạo (Rice), táo (Apple), bánh mì nướng (Toast). Những thực phẩm này trông tương đối nhạt nhẽo, nhưng nhạt nhẽo như vậy sẽ không gây thêm áp lực cho hệ tiêu hóa vốn đang căng thẳng khi tiêu chảy. Bên cạnh đó, các thực phẩm này cũng mang đặc tính liên kết, tức là chúng giúp làm dày phân, giảm tình trạng đi ngoài phân lỏng.

Ngoài ra, một số loại thực phẩm khác cũng có thể ăn trong thời gian bị tiêu chảy như các loại ngũ cốc nấu chín, nước sốt táo hay nước ép táo…

 

Uống nhiều nước

Một nguyên tắc bất di bất dịch trong thời gian tiêu chảy là cần phải uống nhiều nước để giữ cơ thể đủ nước và bù lại lượng chất lỏng mất đi. Tất nhiên, hoàn toàn có thể uống các loại nước khác nhau chứ không nhất thiết là nước lọc hay nước tinh khiết. Các loại nước có thể uống bao gồm:

  • Oresol
  • Nước dùng nhưng đã loại bỏ dầu mỡ, như nước dùng gà hoặc nước dùng bò
  • Nước tăng cường điện giải/hoặc nước dừa/hoặc nước bổ sung vitamin hoặc bù chất điện giải (cố gắng tránh những loại có nhiều đường)
  • Trà nhẹ (không chứa caffein)

Thực phẩm nên tránh khi bị tiêu chảy

Khi đang bị tiêu chảy hoặc đang hồi phục sau bệnh tiêu chảy, sẽ có một lượng lớn các loại thực phẩm nên tránh. Những thực phẩm này có thể gây kích thích hệ tiêu hóa và làm trầm trọng thêm/hoặc kéo dài thêm thời gian bị tiêu chảy. Mốt số thực phẩm nên tránh khi bị tiêu chảy bao gồm:

  • Sữa và các sản phẩm từ sữa (bao gồm cả đồ uống giàu protein làm từ sữa)
  • Đồ chiên rán, nhiều dầu mỡ
  • Thức ăn cay
  • Thực phẩm chế biến sẵn, đặc biệt là những thực phẩm có nhiều chất phụ gia thực phẩm
  • Thịt lợn và thịt bê
  • Cá mòi
  • Rau sống
  • Hành tây
  • Ngô
  • Các loại trái cây họ cam, quýt
  • Các loại trái cây khác như dứa, anh đào, quả mọng có hạt, quả sung, nho
  • Rượu, bia, chất kích thích
  • Cà phê, soda và đồ uống có ga
  • Chất làm ngọt nhân tạo, bao gồm cả sorbitol

Điều trị và các biện pháp khắc phục

Thông thường, các trường hợp tiêu chảy chỉ diễn ra trong thời gian ngắn và đa phần sẽ đáp ứng tốt với các phương pháp điều trị tại nhà (chế độ ăn uống thích ứng, uống nhiều nước và dùng thuốc). Các phương pháp điều trị bằng thuốc có thể bao gồm các thuốc chống tiêu chảy có thể giúp ngăn chặn hoặc làm chậm tiêu chảy.

Trong một số trường hợp tiêu chảy có nguyên nhân do ký sinh trùng hoặc nhiễm trùng do vi khuẩn, cần phải được điều trị bằng thuốc kháng sinh. Uống probiotics càng sớm càng tốt sau khi dùng thuốc kháng sinh cũng có thể giúp ngăn ngừa các phản ứng có hại với thuốc kháng sinh bằng cách duy trì lượng vi khuẩn có lợi cân bằng trở lại cho hệ tiêu hóa, đồng thời có thể giúp ngăn ngừa các trường hợp tiêu chảy trong tương lai.

Trường hợp tiêu chảy nghiêm trọng cần phải nhập viện để truyền dịch thông qua đường tĩnh mạch.

Lưu ý khi điều trị tiêu chảy tại nhà

Mặc dù đa phần các trường hợp tiêu chảy có thể được điều trị tại nhà, nhưng nếu tình trạng này kéo dài hơn, hãy tham khảo ý kiến của các chuyên gia y tế. Thông báo ngay cho các cơ sở y tế nếu tình trạng tiêu chảy kéo dài hơn 2 ngày mà không có dấu hiệu cải thiện/hoặc nếu bị mất nước nặng hơn. Nếu bị mất nước hoặc có các triệu chứng khác kèm theo, hãy đến cơ sở y tế để được điều trị kịp thời.

Các triệu chứng khác cần theo dõi chặt chẽ bao gồm:

  • Đi ngoài phân đen hoặc có máu
  • Đau bụng dữ dội
  • Sốt từ 39 ° C trở lên.

Nếu trẻ nhỏ bị tiêu chảy, hãy thông báo ngay cho cơ sở y tế hoặc đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay lập tức khi:

  • Các triệu chứng không cải thiện sau 24 giờ
  • Trẻ không tiểu tiện trong 3 giờ trở lên (có thể là tã không ướt)
  • Sốt từ 39°C trở lên
  • Khô miệng/hoặc lưỡi
  • Quấy khóc nhiều nhưng không ra nước mắt
  • Da khô, dấu hiệu mất nước trên da
  • Mắt, má trũng
  • Đi ngoài ra phân đen hoặc có máu

Tóm lại

Có nhiều thực phẩm có thể hỗ trợ tốt cho cơ thể trong thời gian tiêu chảy, nhưng cũng có những thực phẩm lại trái ngược – gây trầm trọng thêm tình trạng bệnh. Khi bị tiêu chảy, hãy nghỉ ngơi nhiều, uống nhiều nước và ăn các loại thức ăn hợp lý. Hãy tham khảo ý kiến từ các chuyên gia y tế cũng như tuân thủ chế độ điều trị phù hợp để giúp cơ thể phục hồi nhanh hơn.

Tham khảo thêm thông tin tại: Lựa chọn probiotic cho bệnh tiêu chảy

 

BS. Minh Khánh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (theo Healthline) -
Bình luận
Tin mới
  • 29/03/2024

    Tác dụng phụ có thể xảy ra sau mổ đẻ

    Mổ đẻ là phẫu thuật lấy thai ra ngoài qua đường cắt ở vùng bụng và tử cung, được thực hiện khi sinh thường qua âm đạo có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe của mẹ hoặc thai nhi. Mặc dù sinh mổ ngày nay đã an toàn hơn nhờ sự tiến bộ của y học, phương pháp này vẫn tiềm ẩn một số rủi ro và tác dụng phụ đối với cả người mẹ và trẻ sơ sinh.

  • 28/03/2024

    Vì sao bạn nên tẩy lớp trang điểm trước khi tập thể dục?

    Việc trang điểm nhẹ nhàng trước khi đến phòng tập thể dục có thể giúp chị em phụ nữ tự tin hơn. Nhưng theo một nghiên cứu mới được đăng trên Journal of Cosmetic Dermatology, việc này có thể có thể làm giảm lượng dầu trên da, gây khô da.

  • 28/03/2024

    5 nguyên liệu không nên bỏ qua khi pha chế món sinh tố chống viêm

    Sinh tố là thức uống bổ sung năng lượng và vitamin hiệu quả khi bạn mệt mỏi vì thời tiết. Công thức pha chế sinh tố nên có những thực phẩm, nguyên liệu giàu chất chống viêm để bảo vệ sức khỏe.

  • 28/03/2024

    Bà bầu "bỏ túi" ngay những lợi ích không ngờ từ việc uống vitamin trong thai kỳ

    Vitamin dành cho bà bầu là những viên bổ sung được sản xuất đặc biệt nhằm cung cấp cho cơ thể phụ nữ mang thai các vitamin và khoáng chất cần thiết. Bác sĩ khuyên bạn uống vitamin ngay từ khi bắt đầu lên kế hoạch mang thai cũng như trong suốt thai kỳ.

  • 28/03/2024

    Thực phẩm, đồ uống nên hạn chế khi đang bị nghẹt mũi

    Dấu hiệu nghẹt mũi thường gặp khi bạn bị cảm cúm, viêm mũi dị ứng hoặc viêm đường hô hấp. Một số thực phẩm, đồ uống có thể khiến triệu chứng này trầm trọng hơn, cản trở việc hít thở của bạn.

  • 28/03/2024

    Chấn thương sọ não có hồi phục được không?

    Chấn thương sọ não luôn được coi là một trong những thương tổn nghiêm trọng nhất có thể xảy ra với con người. Tuy nhiên, với những tiến bộ mới trong lĩnh vực y tế và phục hồi chức năng, ngày càng có nhiều hy vọng để người bệnh chấn thương sọ não có thể phục hồi và hồi phục các chức năng quan trọng.

  • 27/03/2024

    Những triệu chứng và biến chứng điển hình của bệnh sởi

    Bệnh sởi là một bệnh truyền nhiễm nghiêm trọng do virus sởi gây ra, có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Nhận biết sớm các dấu hiệu và triệu chứng như sốt cao, ho, chảy nước mũi và phát ban da đặc trưng là rất quan trọng để điều trị kịp thời. Hiểu rõ các triệu chứng sởi còn giúp phòng ngừa sự lây lan của căn bệnh này.

  • 27/03/2024

    5 loại thảo mộc giúp tăng cường sức khoẻ hô hấp

    Khi gặp các vấn đề hô hấp, nhiều người có xu hướng tìm các giải pháp từ thiên nhiên để giảm nhanh các triệu chứng khó chịu cũng như tăng cường sức khoẻ đường thở. Dưới đây là 5 loại thảo mộc bạn có thể thử áp dụng.

Xem thêm