Mất cân bằng giới tính khi sinh ở Hà Nội đang ở mức báo động

Thống kê của Chi Cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình Hà Nội cho thấy, tỷ số mất cân bằng giới tính khi sinh ở Hà Nội tiếp tục tăng cao ở 114,5 trẻ trai/ 100 trẻ gái. Nếu tình trạng này tiếp tục duy trì sẽ gây ra những hệ lụy khôn lường.

Chênh lệch giới tính tập trung nhiều ở ngoại thành

Mặc dù thời gian qua, thành phố Hà Nội đã thực hiện nhiều chiến dịch tuyên truyền, tập trung ở những khu vực trọng điểm, nhưng tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh vẫn chưa được cải thiện. Số liệu thống kê của Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình Hà Nội cho thấy, đến hết quý I-2017, tổng số trẻ mới sinh của thành phố là 22.502 trẻ, tăng 175 trẻ so với cùng kỳ năm ngoái. Tỷ số giới tính khi sinh là 114,5 trẻ trai/100 trẻ gái. Ở nhiều quận, huyện, con số này đã ở mức 120 trẻ trai/100 trẻ gái, như tại Hà Ðông, Sơn Tây, Thạch Thất, Hoài Ðức, Ứng Hòa, Phú Xuyên, Mê Linh...

Trong năm 2017, Hà Nội đã đề ra những mục tiêu cụ thể cần phải thực hiện là tập trung ổn định quy mô, duy trì mức sinh thay thế, giảm tỷ lệ sinh con thứ ba trở lên, giảm tỷ lệ mất cân bằng giới tính khi sinh và nâng cao chất lượng dân số.

Ðể hoàn thành các mục tiêu đề ra, Chi cục Dân số-Kế hoạch hóa gia đình Hà Nội đã triển khai tọa đàm tìm giải pháp hoàn thành các chỉ tiêu công tác năm 2017 tại 72 xã thuộc 9 huyện có tỷ suất sinh và tỷ lệ sinh con thứ ba, tỷ số giới tính khi sinh cao, tỷ lệ sàng lọc trước sinh và sơ sinh thấp như: Ba Vì, Ðan Phượng, Mỹ Ðức, Thanh Oai, Thường Tín, Phú Xuyên, Quốc Oai, Thạch Thất và Hoài Ðức. Tuy nhiên, kết quả vẫn chưa như mong đợi.

Tư vấn về hệ quả của việc mất cân bằng giới tính khi sinh cho phụ nữ mang thai

Theo Chi cục trưởng Dân số - Kế hoạch hóa gia đình Hà Nội Tạ Quang Huy, phần lớn trẻ thứ ba là con trai. Sự chênh lệch giới tính tập trung nhiều nhất ở vùng ngoại thành, do văn hóa và tâm lý của người dân muốn sinh bằng được con trai.

Vì vậy, với điều kiện kinh tế và trình độ y học như hiện nay, không ít gia đình đã dùng mọi cách để lựa chọn giới tính trước khi sinh bằng nhiều phương pháp khác nhau. Trong khi đó, công tác kiểm soát vẫn còn nhiều lỗ hổng. Rất khó để phát hiện vi phạm tại các cơ sở y tế có hành vi chẩn đoán giới tính thai nhi, bởi không bác sĩ nào nói thẳng giới tính hoặc thể hiện trên giấy tờ, trên kết quả siêu âm, mà có thể là trao đổi riêng, dùng những ký hiệu, ám hiệu chỉ người nhà sản phụ hiểu được. Trong khi muốn xử lý được đòi hỏi phải có bằng chứng, chứng cứ rõ ràng.

Ðề cập đến vấn đề này, Phó Tổng cục trưởng Dân số - Kế hoạch hóa gia đình Nguyễn Văn Tân thừa nhận, dù có quy định cấm siêu âm xác định giới tính, nhưng số bà mẹ mang thai biết được giới tính con trước khi sinh lên đến 81%.

Việc siêu âm xác định giới tính thai nhi phổ biến, trong khi lực lượng thanh tra chuyên ngành còn mỏng, kinh nghiệm không nhiều, cho nên việc phát hiện và xử phạt các cơ sở vi phạm chưa hiệu quả. Ðược biết, sau một năm triển khai đề án kiểm soát giới tính khi sinh, Bộ Y tế phối hợp các địa phương đã tổ chức 3.667 đợt kiểm tra, giám sát đối với 487 cơ sở cung cấp dịch vụ siêu âm, phá thai…, song số cơ sở bị xử lý sai phạm thì vẫn chỉ đếm trên đầu ngón tay.

Tỷ lệ mất cân bằng giới tính khi sinh đang ở mức báo động

Hệ lụy lâu dài

Việc lựa chọn giới tính trước sinh phản ánh tình trạng bất bình đẳng giới sâu sắc.Việc gia tăng tỷ số giới tính khi sinh không những không cải thiện được vị thế của người phụ nữ mà thậm chí còn làm gia tăng thêm sự bất bình đẳng giới như: nhiều phụ nữ phải kết hôn sớm hơn, tỷ lệ ly hôn và tái hôn của phụ nữ sẽ tăng cao, tình trạng bạo hành giới, mua dâm, mua bán phụ nữ sẽ gia tăng,... Vì thế tỷ số giới tính khi sinh được coi là một trong những chỉ báo quan trọng để đánh giá mức độ bình đẳng giới.

Theo các nhà khoa học xã hội, tác động chính của hiện tượng mất cân bằng giới tính sẽ liên quan tới quá trình hình thành và cấu trúc gia đình, đặc biệt là hệ thống hôn nhân. Nam giới trẻ tuổi sẽ bị dư thừa so với tỷ lệ nữ giới đang giảm dần trong cùng một thế hệ, và kết quả là họ có thể phải đối mặt với những khó khăn nghiêm trọng khi tìm kiếm bạn đời. Sẽ diễn ra tình trạng trì hoãn hôn nhân trong nam giới hoặc gia tăng tỷ lệ sống độc thân. Ðiều này sẽ tác động ngược lại truyền thống gia đình phụ hệ (theo họ cha) trong tương lai. Một tỷ lệ lớn nam giới độc thân sẽ không thể duy trì gia đình phụ hệ như trước đây. Nếu không có can thiệp hiệu quả để giảm mất cân bằng giới tính khi sinh thì sau 20 năm nữa Việt Nam sẽ có 4,3 triệu thanh niên ít có cơ hội lấy được vợ trong nước. Dù làm tốt can thiệp để giảm mất cân bằng giới tính khi sinh thì con số đó cũng còn tới 2,3 triệu.

Mất cân bằng giới tính khi sinh của Hà Nội hiện vẫn nằm trong mức báo động. Muốn kiểm soát đòi hỏi phải kiên trì, bền bỉ vì đây là vấn đề liên quan đến văn hóa, nhận thức của mỗi người dân. Nhiều địa phương trên địa bàn thành phố đã có sáng kiến rà soát từng nhà, từng đối tượng trong diện sinh đẻ để vận động ký cam kết không sinh con thứ ba; vận động và quản lý tốt các cặp vợ chồng có nguy cơ sinh con thứ ba cao như những vợ chồng có con một bề...

Trong thời gian tới, Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình thành phố tiếp tục chú trọng tuyên truyền tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh của các quận, huyện, thị xã hiện nay. Trong đó, chú trọng loại hình tư vấn đối thoại trực tiếp với các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ, vị thành niên, các gia đình sinh con một bề.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Tim thai có thể dự đoán giới tính em bé không?

Ngọc Mai - Theo Tuoitrethudo

Từ khóa:

Bình luận

Tin mới

19/08/2025

Cách làm mờ và loại bỏ đốm đồi mồi một cách tự nhiên

Đốm đồi mồi là những vết sẫm màu, phẳng do tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, thường xuất hiện trên mặt, tay và các vùng da hở khác. Hãy trao đổi với bác sĩ chuyên khoa da liễu trước khi sử dụng các biện pháp khắc phục tự nhiên.
18/08/2025

Sức khỏe tinh thần người cao tuổi tại Việt Nam: thực trạng, thách thức và giải pháp hướng tới một xã hội già hóa khỏe mạnh

Sức khỏe tinh thần không chỉ đơn thuần là không mắc phải các bệnh tâm thần, mà còn là một trạng thái hạnh phúc, nơi mỗi cá nhân có thể nhận ra khả năng của mình, đối phó với những căng thẳng bình thường của cuộc sống, làm việc hiệu quả và đóng góp cho cộng đồng.
18/08/2025

Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.
17/08/2025

8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.
16/08/2025

Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.
16/08/2025

Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.
15/08/2025

Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?

Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?
15/08/2025

Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?

Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.