Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Giáo dục giới tính và tình dục cho trẻ nhỏ

Giáo dục tình dục và giới tính nên bắt đầu sớm, từ lúc trẻ tò mò về cơ thể của mình là một xu hướng mới trong bối cảnh việc lạm dụng tình dục ở trẻ em đang có dấu hiệu tăng lên cả về cường độ và mức độ. Dưới đây là một số lời khuyên để cho các bậc phụ huynh biết cách giáo dục con trẻ mình về tình dục và giới tính

Chủ đề về tình dục luôn là một chủ đề nhạy cảm, bố mẹ luôn tránh nói về việc đó trước mặt trẻ con. Thường bố mẹ sẽ nghĩ con mình còn quá bé để tiếp thu được những điều tế nhị này nhưng điều đó không hẳn đã đúng. Giáo dục giới tính có thể bắt đầu từ bất cứ thời điểm nào và đặc biệt nên bắt đầu từ lúc con bạn bắt đầu biết đặt câu hỏi.

Bắt đầu khám phá từ rất sớm

Khi trẻ em học cách đi học và nói chuyện, chúng bắt đầu tìm hiểu về cơ thể của chính chúng. Đó là thời điểm bạn nên bắt đầu cởi mở về việc giáo dục giới tính và tình dục với con trẻ, bắt đầu từ việc dạy chúng về bộ phận sinh dục của nam và nữ, có lẽ lúc thích hợp là lúc khi bạn đang tắm cho trẻ. Nếu con bạn đang tò mò về những bộ phận trên cơ thể, hãy sẵn sàng giải đáp hết thắc mắc của trẻ. Đây cũng là thời điểm tốt để nói về những bộ phận nhạy cảm.

Khi con bạn hỏi những câu hỏi về cơ thể của mình bạn đừng lảng tránh, đừng cười khúc khích hay xấu hổ, bạn nên trả lời thẳng thắn, trực tiếp và mức độ kiến thức phải phù hợp với độ tuổi của con bạn.

Những vấn đề về sự tự khám phá

Nhiều trẻ thể hiện sự tò mò tình dục tự nhiên của trẻ thông qua việc tự khám phá, các cậu bé có thể sờ dương vật hoặc kéo dương vật, các cô bé thì thường sờ bộ phận sinh dục. Bạn cũng nên dạy con rằng việc thủ dâm là một việc bình thường nhưng nó là việc riêng tư cần giữ kín. Nếu con bạn bắt đầu thủ dâm ở nơi công cộng, cố gắng đánh lạc hướng chúng, nếu vẫn không có tác dụng thì bạn buộc phải nhắc nhở con mình đó là việc riêng tư.

Đôi khi thủ dâm có thể chỉ là một vấn đề trong cuộc sống của đứa trẻ nhưng cũng có thể là dấu hiệu của việc không nhận được sự quân tâm của bố mẹ đúng mức hoặc nghiêm trọng hơn đó là vấn đề bị lạm dụng tình dục.

Bạn cũng nên trao đổi với con về việc không ai được phép chạm vào bộ phận sinh dục của con bạn mà không được phép của chúng và chúng nên thông báo với người lớn về việc có ai đó cố tình, cố ý chạm vào bộ phận sinh dục của trẻ.

Những sự tò mò về giới

Độ tuổi từ 3-4 trẻ bắt đầu có ý thức về giới tính, nghĩa là chúng bắt đầu nhận ra sự khác biệt giữa nam và nữ. Như là một sự tò mò rất bản năng chúng có thể chơi trò “bác sỹ” để khám phá và xem xét bộ phận sinh dục của nhau. Việc tự khám phá giới tính lẫn nhau ở trẻ nhỏ không phải là điều gì quá xấu nhưng bạn nên hạn chế những trò chơi kiểu như thế này.

Hàng ngày là mấu chốt

Giáo dục về tình dục và giới tính không phải là cuộc nói chuyện từ một phía và trong một chốc một nhát, việc giáo dục  nên có sự phản hồi từ cả phái con bạn và nên được thực hiện thường xuyên, hàng ngày.

Nếu gia đình bạn sắp sửa có thêm em bé, hãy nhân cơ hội này để nói với đứa trẻ về việc em bé được hình thành như thế nào và sự phát triển của một em bé là một điều kỳ diệu. Nếu con bạn muốn biết nhiều hơn về việc em bé hình thành như thế nào hoặc em bé được sinh ra như thế nào thì hãy cố gắng cung cấp thêm nhiều thông tin hơn cho trẻ.

Ví dụ về  những vấn đề trẻ hay thắc mắc:

  • Làm thế nào mà em bé lại ở trong bụng của mẹ?

Bạn có thể nói “À bố và mẹ có những cách đặc biệt để tạo ra em bé trong bụng mẹ” 

  • Em bé được sinh ra bằng cách nào?

Với một vài đứa trẻ bạn có thể nói là “ bác sỹ và y tá sẽ giúp em bé ra khi em bé sẵn sàng”; nhưng với một vài đứa trẻ như vậy là chưa đủ thì bạn có thể trả lời thẳng thắn “ mẹ sẽ sinh em bé qua đường âm đạo

  • Tại sao không phải ai cũng có dương vật?

Khi gặp câu hỏi này hãy cố gắng trả lời một cách đơn giản như sau : “ cơ thể con trai và con gái là khác nhau

  • Tại sao lại mọc lông ở vùng kín? 

Đơn giản luôn luôn hiệu quả, bạn nên có một câu trả lời ngắn gọn cho câu hỏi này như sau“ cơ thể chúng ta sẽ thay đổi khi chúng ta lớn lên” hoặc “ con trai sẽ mọc lông ở gần dương vật và con gái sẽ mọc lông ở gần âm đạo” cho những đứa trẻ muốn biết nhiều hơn.

Theo thời gian con bạn lớn lên, chúng sẽ đặt càng nhiều câu hỏi hơn và bạn càng phải trả lời chi tiết hơn và nhiều hơn. Hãy tìm cách trả lời cụ thể nhất nhưng đơn giản nhất. Thậm chí bạn thấy không thoải mái khi trả lời những vấn đề liên quan đến tình dục, giới tính khi con bạn còn nhỏ thì hãy tự nhủ rằng bạn đang đặt một nền tảng cởi mở về các vấn đề đó cho con bạn vào những năm tiếp theo.

Bs.Đào Ngọc - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Mayoclinic
Bình luận
Tin mới
  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 15/08/2025

    Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?

    Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?

  • 15/08/2025

    Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?

    Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.

  • 15/08/2025

    Báo cáo trường hợp: Sốc nhiễm trùng kèm viêm da, cân cơ hoại tử do nhiễm Vibrio vulnificus qua vết thương ở da

    Vibrio vulnificus là một loại trực khuẩn gram âm, di động, ưa mặn được tìm thấy ở khắp mọi nơi, chủ yếu ở vùng nước mặn và nước lợ ven biển. V. Vulnificus gây ra 1 trong 3 hội chứng riêng biệt: viêm dạ dày-ruột, nhiễm trùng huyết tiên phát và nhiễm trùng vết thương với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh thường xẩy ra ở những người mắc bệnh gan mãn tính, suy giảm miễn dịch, hoặc các bệnh gây thừa sắt trong cơ thể. Khi nghi ngờ nhiễm V. Vulnificus dựa trên tiền sử, dịch tễ, diễn biến lâm sàng, vi khuẩn học, kháng sinh thích hợp cần dùng càng sớm càng tốt và can thiệp ngoại khoa khi có chỉ định.

  • 15/08/2025

    Cảnh báo: Vi khuẩn “ăn thịt người” Vibrio vulnificus đang gia tăng ở Mỹ. Khuyến cáo cho Việt Nam

    Các chuyên gia y tế cảnh báo sự gia tăng các ca nhiễm vi khuẩn ăn thịt người Vibrio vulnificus tại Mỹ, đặc biệt ở các bang ven biển vùng Vịnh Mexico và Đông Nam Hoa Kỳ như Florida và Louisiana. Mặc dù vẫn được xem là bệnh hiếm gặp, nhưng mức độ nghiêm trọng và xu hướng tăng của các ca nhiễm cho thấy dấu hiệu bất thường và người dân không được chủ quan về nguy cơ lây nhiễm.

  • 14/08/2025

    Ngày nào cũng ăn trứng có được không?

    Trứng là một phần của chế độ ăn giàu dinh dưỡng có thể hỗ trợ sức khỏe tổng thể, bao gồm cả hệ tim mạch và mắt. Vậy, có nên ăn trứng mỗi ngày không?

Xem thêm