Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Giáo dục giới tính và tình dục cho trẻ nhỏ

Giáo dục tình dục và giới tính nên bắt đầu sớm, từ lúc trẻ tò mò về cơ thể của mình là một xu hướng mới trong bối cảnh việc lạm dụng tình dục ở trẻ em đang có dấu hiệu tăng lên cả về cường độ và mức độ. Dưới đây là một số lời khuyên để cho các bậc phụ huynh biết cách giáo dục con trẻ mình về tình dục và giới tính

Chủ đề về tình dục luôn là một chủ đề nhạy cảm, bố mẹ luôn tránh nói về việc đó trước mặt trẻ con. Thường bố mẹ sẽ nghĩ con mình còn quá bé để tiếp thu được những điều tế nhị này nhưng điều đó không hẳn đã đúng. Giáo dục giới tính có thể bắt đầu từ bất cứ thời điểm nào và đặc biệt nên bắt đầu từ lúc con bạn bắt đầu biết đặt câu hỏi.

Bắt đầu khám phá từ rất sớm

Khi trẻ em học cách đi học và nói chuyện, chúng bắt đầu tìm hiểu về cơ thể của chính chúng. Đó là thời điểm bạn nên bắt đầu cởi mở về việc giáo dục giới tính và tình dục với con trẻ, bắt đầu từ việc dạy chúng về bộ phận sinh dục của nam và nữ, có lẽ lúc thích hợp là lúc khi bạn đang tắm cho trẻ. Nếu con bạn đang tò mò về những bộ phận trên cơ thể, hãy sẵn sàng giải đáp hết thắc mắc của trẻ. Đây cũng là thời điểm tốt để nói về những bộ phận nhạy cảm.

Khi con bạn hỏi những câu hỏi về cơ thể của mình bạn đừng lảng tránh, đừng cười khúc khích hay xấu hổ, bạn nên trả lời thẳng thắn, trực tiếp và mức độ kiến thức phải phù hợp với độ tuổi của con bạn.

Những vấn đề về sự tự khám phá

Nhiều trẻ thể hiện sự tò mò tình dục tự nhiên của trẻ thông qua việc tự khám phá, các cậu bé có thể sờ dương vật hoặc kéo dương vật, các cô bé thì thường sờ bộ phận sinh dục. Bạn cũng nên dạy con rằng việc thủ dâm là một việc bình thường nhưng nó là việc riêng tư cần giữ kín. Nếu con bạn bắt đầu thủ dâm ở nơi công cộng, cố gắng đánh lạc hướng chúng, nếu vẫn không có tác dụng thì bạn buộc phải nhắc nhở con mình đó là việc riêng tư.

Đôi khi thủ dâm có thể chỉ là một vấn đề trong cuộc sống của đứa trẻ nhưng cũng có thể là dấu hiệu của việc không nhận được sự quân tâm của bố mẹ đúng mức hoặc nghiêm trọng hơn đó là vấn đề bị lạm dụng tình dục.

Bạn cũng nên trao đổi với con về việc không ai được phép chạm vào bộ phận sinh dục của con bạn mà không được phép của chúng và chúng nên thông báo với người lớn về việc có ai đó cố tình, cố ý chạm vào bộ phận sinh dục của trẻ.

Những sự tò mò về giới

Độ tuổi từ 3-4 trẻ bắt đầu có ý thức về giới tính, nghĩa là chúng bắt đầu nhận ra sự khác biệt giữa nam và nữ. Như là một sự tò mò rất bản năng chúng có thể chơi trò “bác sỹ” để khám phá và xem xét bộ phận sinh dục của nhau. Việc tự khám phá giới tính lẫn nhau ở trẻ nhỏ không phải là điều gì quá xấu nhưng bạn nên hạn chế những trò chơi kiểu như thế này.

Hàng ngày là mấu chốt

Giáo dục về tình dục và giới tính không phải là cuộc nói chuyện từ một phía và trong một chốc một nhát, việc giáo dục  nên có sự phản hồi từ cả phái con bạn và nên được thực hiện thường xuyên, hàng ngày.

Nếu gia đình bạn sắp sửa có thêm em bé, hãy nhân cơ hội này để nói với đứa trẻ về việc em bé được hình thành như thế nào và sự phát triển của một em bé là một điều kỳ diệu. Nếu con bạn muốn biết nhiều hơn về việc em bé hình thành như thế nào hoặc em bé được sinh ra như thế nào thì hãy cố gắng cung cấp thêm nhiều thông tin hơn cho trẻ.

Ví dụ về  những vấn đề trẻ hay thắc mắc:

  • Làm thế nào mà em bé lại ở trong bụng của mẹ?

Bạn có thể nói “À bố và mẹ có những cách đặc biệt để tạo ra em bé trong bụng mẹ” 

  • Em bé được sinh ra bằng cách nào?

Với một vài đứa trẻ bạn có thể nói là “ bác sỹ và y tá sẽ giúp em bé ra khi em bé sẵn sàng”; nhưng với một vài đứa trẻ như vậy là chưa đủ thì bạn có thể trả lời thẳng thắn “ mẹ sẽ sinh em bé qua đường âm đạo

  • Tại sao không phải ai cũng có dương vật?

Khi gặp câu hỏi này hãy cố gắng trả lời một cách đơn giản như sau : “ cơ thể con trai và con gái là khác nhau

  • Tại sao lại mọc lông ở vùng kín? 

Đơn giản luôn luôn hiệu quả, bạn nên có một câu trả lời ngắn gọn cho câu hỏi này như sau“ cơ thể chúng ta sẽ thay đổi khi chúng ta lớn lên” hoặc “ con trai sẽ mọc lông ở gần dương vật và con gái sẽ mọc lông ở gần âm đạo” cho những đứa trẻ muốn biết nhiều hơn.

Theo thời gian con bạn lớn lên, chúng sẽ đặt càng nhiều câu hỏi hơn và bạn càng phải trả lời chi tiết hơn và nhiều hơn. Hãy tìm cách trả lời cụ thể nhất nhưng đơn giản nhất. Thậm chí bạn thấy không thoải mái khi trả lời những vấn đề liên quan đến tình dục, giới tính khi con bạn còn nhỏ thì hãy tự nhủ rằng bạn đang đặt một nền tảng cởi mở về các vấn đề đó cho con bạn vào những năm tiếp theo.

Bs.Đào Ngọc - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Mayoclinic
Bình luận
Tin mới
  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

  • 03/12/2025

    Viêm xoang trong mùa đông

    Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.

  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

  • 02/12/2025

    Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông

    Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.

  • 01/12/2025

    4 loại thực phẩm giàu vitamin D nên bổ sung vào mùa đông

    Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe xương, hỗ trợ chức năng miễn dịch và điều hòa nhiều quá trình sinh lý trong cơ thể. Thiếu hụt vitamin D kéo dài có thể dẫn đến loãng xương, yếu cơ, tăng nguy cơ gãy xương và làm giảm khả năng chống nhiễm trùng.

  • 01/12/2025

    Tiêm phòng cúm mùa: Lợi ích và khuyến cáo

    Cúm mùa là một bệnh đường hô hấp do virus cúm gây ra, lây lan mạnh vào mùa thu và mùa đông. Mỗi năm có khoảng 1 tỷ người mắc cúm, trong đó có từ 3 đến 5 triệu trường hợp diễn biến nặng. Tiêm phòng cúm là cách hiệu quả để giảm nguy cơ mắc bệnh và hạn chế các biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt với những người có nguy cơ cao. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ phân tích lợi ích của việc tiêm vắc xin cúm, đối tượng cần ưu tiên tiêm và thời điểm thích hợp để thực hiện tiêm chủng.

  • 30/11/2025

    5 loại thực phẩm nên kết hợp với trứng để tăng gấp đôi hiệu quả dinh dưỡng

    Trứng là nguồn protein hoàn hảo nhưng để tối ưu hóa năng lượng và khả năng hấp thụ dưỡng chất cần ăn đúng cách. Tham khảo 5 thực phẩm nên ăn cùng trứng giúp trứng phát huy tối đa sức mạnh dinh dưỡng.

Xem thêm