Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Lao màng não

Bệnh lao nếu không được điều trị có thể lan đến nhiều bộ phận khác nhau trong cơ thể, trong đó có lao màng não.

Lao màng não 

Bệnh lao là một bệnh truyền nhiễm qua đường không khí mà thường ảnh hưởng đến phổi. Bệnh gây ra bởi vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis. Vi khuẩn lao có thể vào máu và gây nhiễm sang các bộ phận, mô khác trong cơ thể nếu như bệnh lao không được điều trị nhanh chóng.

Đôi khi, vi khuẩn sẽ đi vào màng não (màng bao xung quang não và tủy sống). Lao màng não là một bệnh lí đe dọa tính mạng.

Yếu tố nguy cơ

Lao và lao màng não có thể phát triển ở trẻ em và mọi lứa tuổi. Tuy nhiên, những người có vấn đề sức khỏe đặc biệt có nguy cơ cao mắc bệnh lí này như:

  • HIV/ AIDS
  • Uống quá nhiều rượu
  • Suy giảm miễn dịch
  • Tiểu đường

Lao màng não hiếm gặp ở Mỹ vì tỉ lệ được chủng ngừa cao. Ở những nước thu nhập thấp, trẻ em trong độ tuổi từ 0-4 là đối tượng dễ mắc nhất.

Triệu chứng

Những triệu chứng đầu tiên của viêm màng não thường xuất hiện chậm và nghiêm trọng hơn sau khoảng 1 tuần. Trong giai đoạn sớm của nhiễm trùng, những triệu chứng thường gặp bao gồm:

  • Mệt mỏi
  • Khó chịu
  • Sốt nhẹ

Theo tiến triển của bệnh, những triệu chứng sẽ trở nên nghiêm trọng hơn. Những triệu chứng điển hình của viêm màng não (ví dụ như cứng cổ, đau đầu, nhạy cảm với ánh sáng) không phải luôn luôn xuất hiện. Thay vào đó, bạn có thể gặp một số triệu chứng như:

  • Sốt
  • Thay đổi ý thức (lẫn lộn)
  • Buồn nôn và nôn
  • Hôn mê
  • Kích thích
  • Lơ mơ

Chẩn đoán

Bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám và hỏi bạn một số câu hỏi về triệu chứng cũng như tiền sử bệnh.

Họ có thể chỉ định thêm một số xét nghiệm nếu nghi ngờ bạn bị viêm màng não. Ví dụ như chọc dịch não tủy (lấy dịch từ tủy sống và gửi mẫu bệnh phẩm để xét nghiệm).

Những xét nghiệm khác được thực hiện bao gồm:

  • Sinh thiết màng não
  • Xét nghiệm công thức máu
  • Chụp Xquang ngực
  • Chụp cắt lớp vi tính sọ
  • Làm test da để chẩn đoán lao

Biến chứng

Những biến chứng của lao màng não là đáng chú ý và đôi khi có thể đe dọa tính mạng:

  • Co giật
  • Nghe kém
  • Tăng áp lực nội sọ
  • Tổn thương não
  • Đột quỵ
  • Tử vong

Tăng áp lực nội sọ có thể gây ra những tổn thương não vĩnh viễn và không thể đảo ngược. Hãy gọi ngay cho bác sĩ nếu bạn bị thay đổi thị lực đi kèm với đau đầu vì đây là dấu hiệu của tăng áp lực nội sọ.

Điều trị

Bác sĩ có thể kê đơn thuốc chống lao cho bạn, gồm:

  • Isoniazid
  • Rifampin
  • Pyrazinamide
  • Ethambutol

Những thuốc này đều trị cả lao màng não do lao và lao thông thường.

Bác sĩ cũng có thể kê các thuốc steroid theo đường toàn thân để giảm khả năng phát triển các biến chứng. Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của nhiễm trùng, điều trị có thể phải kéo dài tới 12 tháng. Một số trường hợp cần phải được nhập viện.

Phòng bệnh

Cách tốt nhất để phòng lao màng lão là phòng nhiễm trùng lao. Những khu vực mà lao lưu hành phổ biến, vaccin phòng lao (BCG) được sử dụng rộng rãi để phòng bệnh. Vaccin này có hiệu quả kiểm soát nhiễm trùng lao cả ở trẻ em.

Điều trị những người bị nhiễm lao thể không hoạt động hoặc thể ẩn cũng có thể giúp kiểm soát bệnh lây lan. Những cá nhân này là những người có kết quả dương tính với vi khuẩn lao nhưng lại không có bất kì biểu hiện nào của bệnh và vẫn có thể lây truyền bệnh cho người khác.

Tiên lượng

Tiên lượng của bệnh tùy thuộc vào mức độ các triệu chứng và thời gian nhận được điều trị. Chẩn đoán và điều trị càng sớm, trước khi xuất hiện các biến chứng thì tiên lượng càng tốt.

Tiên lượng của những bệnh nhân có tổn thương não hoặc đột quỵ do lao màng não là không tốt. Tăng áp lực nội sọ có tiên lượng dè dặt. Tổn thương não sẽ tồn tại vĩnh viễn và sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe lâu dài của bạn.

Bạn có thể bị lao màng não nhiều hơn 1 lần. Bác sĩ sẽ cần theo dõi sau khi điều trị để phát hiện ra những dấu hiệu nhiễm trùng càng sớm càng tốt.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Nhiễm lao ở trẻ em

Bs. Thanh Thanh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Healthline
Bình luận
Tin mới
  • 18/07/2025

    5 loại thực phẩm giúp ngăn ngừa loãng xương

    Để hạn chế tình trạng loãng xương cơ thể cần cung cấp đủ vitamin D và canxi theo nhu cầu của từng lứa tuổi qua chế độ ăn khoa học, đủ dinh dưỡng và giàu canxi.

  • 18/07/2025

    Ô nhiễm không khí và nguy cơ với sức khỏe, những giải pháp bảo vệ sức khỏe cho trẻ em.

    Trong những năm gần đây, ô nhiễm không khí đã trở thành một trong những vấn đề môi trường nghiêm trọng nhất, ảnh hưởng sâu rộng đến sức khỏe con người ở mọi lứa tuổi. Đặc biệt, trẻ nhỏ đang ở giai đoạn phát triển thể chất và thần kinh lại là nhóm đối tượng dễ tổn thương nhất.

  • 17/07/2025

    3 tác dụng phụ của quả vải và lưu ý khi ăn vải

    Quả vải tuy ngon miệng và bổ dưỡng nhưng cũng cần đi lưu ý một số điều khi ăn để đảm bảo an toàn cho sức khỏe, đặc biệt là với một số đối tượng.

  • 17/07/2025

    Nhiệt độ thời tiết ảnh hưởng thế nào tới tâm trạng của bạn?

    Thời tiết thất thường có khiến bạn cảm thấy khó chịu. Trời mưa bạn sẽ cảm thấy buồn chán còn trời nắng bạn sẽ cảm thấy vui tươi hơn. Bạn đã bao giờ thắc mắc tại sao cảm xúc của bạn luôn thay đổi khi thời tiết thay đổi hay chưa? Đặc biệt là vào lúc giao mùa? Vậy hãy cùng Viện Y học ứng dụng tìm hiểu thêm với bài viết dưới đây

  • 16/07/2025

    Ăn rau quả nhiều màu sắc có lợi gì cho sức khỏe?

    Ăn rau quả nhiều màu sắc hay còn gọi là 'ăn cầu vồng' không chỉ đơn giản là cách trang trí món ăn hấp dẫn mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.

  • 16/07/2025

    Sốt xuất huyết ở trẻ nhỏ: Những dấu hiệu cảnh báo không nên bỏ qua

    Sốt xuất huyết là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do vi rút Dengue gây ra, lây lan chủ yếu qua vết đốt của muỗi Aedes aegypti. Mặc dù bệnh có thể ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi, trẻ nhỏ lại là đối tượng đặc biệt dễ bị tổn thương do hệ miễn dịch còn non yếu.

  • 15/07/2025

    Các hoạt động thể thao dưới nước phù hợp cho người cao tuổi trong mùa hè

    Mùa hè với những ngày nắng nóng kéo dài không chỉ là thời điểm để thư giãn mà còn là cơ hội tuyệt vời để người cao tuổi tham gia các hoạt động thể thao dưới nước. Đây là hình thức vận động nhẹ nhàng, ít gây áp lực lên cơ thể, đồng thời mang lại nhiều lợi ích sức khỏe vượt trội.

  • 14/07/2025

    Bài tập tốt nhất cho chứng đau thắt lưng

    Đau thắt lưng là một trải nghiệm phổ biến đối với nhiều người. Nó thường có thể dẫn đến đau, ngứa ran hoặc tê ở phần thân dưới. Có nhiều nguyên nhân gây đau thắt lưng, phổ biến nhất bao gồm căng cơ, tư thế xấu và tuổi tác.

Xem thêm