Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Lao màng não

Bệnh lao nếu không được điều trị có thể lan đến nhiều bộ phận khác nhau trong cơ thể, trong đó có lao màng não.

Lao màng não 

Bệnh lao là một bệnh truyền nhiễm qua đường không khí mà thường ảnh hưởng đến phổi. Bệnh gây ra bởi vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis. Vi khuẩn lao có thể vào máu và gây nhiễm sang các bộ phận, mô khác trong cơ thể nếu như bệnh lao không được điều trị nhanh chóng.

Đôi khi, vi khuẩn sẽ đi vào màng não (màng bao xung quang não và tủy sống). Lao màng não là một bệnh lí đe dọa tính mạng.

Yếu tố nguy cơ

Lao và lao màng não có thể phát triển ở trẻ em và mọi lứa tuổi. Tuy nhiên, những người có vấn đề sức khỏe đặc biệt có nguy cơ cao mắc bệnh lí này như:

  • HIV/ AIDS
  • Uống quá nhiều rượu
  • Suy giảm miễn dịch
  • Tiểu đường

Lao màng não hiếm gặp ở Mỹ vì tỉ lệ được chủng ngừa cao. Ở những nước thu nhập thấp, trẻ em trong độ tuổi từ 0-4 là đối tượng dễ mắc nhất.

Triệu chứng

Những triệu chứng đầu tiên của viêm màng não thường xuất hiện chậm và nghiêm trọng hơn sau khoảng 1 tuần. Trong giai đoạn sớm của nhiễm trùng, những triệu chứng thường gặp bao gồm:

  • Mệt mỏi
  • Khó chịu
  • Sốt nhẹ

Theo tiến triển của bệnh, những triệu chứng sẽ trở nên nghiêm trọng hơn. Những triệu chứng điển hình của viêm màng não (ví dụ như cứng cổ, đau đầu, nhạy cảm với ánh sáng) không phải luôn luôn xuất hiện. Thay vào đó, bạn có thể gặp một số triệu chứng như:

  • Sốt
  • Thay đổi ý thức (lẫn lộn)
  • Buồn nôn và nôn
  • Hôn mê
  • Kích thích
  • Lơ mơ

Chẩn đoán

Bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám và hỏi bạn một số câu hỏi về triệu chứng cũng như tiền sử bệnh.

Họ có thể chỉ định thêm một số xét nghiệm nếu nghi ngờ bạn bị viêm màng não. Ví dụ như chọc dịch não tủy (lấy dịch từ tủy sống và gửi mẫu bệnh phẩm để xét nghiệm).

Những xét nghiệm khác được thực hiện bao gồm:

  • Sinh thiết màng não
  • Xét nghiệm công thức máu
  • Chụp Xquang ngực
  • Chụp cắt lớp vi tính sọ
  • Làm test da để chẩn đoán lao

Biến chứng

Những biến chứng của lao màng não là đáng chú ý và đôi khi có thể đe dọa tính mạng:

  • Co giật
  • Nghe kém
  • Tăng áp lực nội sọ
  • Tổn thương não
  • Đột quỵ
  • Tử vong

Tăng áp lực nội sọ có thể gây ra những tổn thương não vĩnh viễn và không thể đảo ngược. Hãy gọi ngay cho bác sĩ nếu bạn bị thay đổi thị lực đi kèm với đau đầu vì đây là dấu hiệu của tăng áp lực nội sọ.

Điều trị

Bác sĩ có thể kê đơn thuốc chống lao cho bạn, gồm:

  • Isoniazid
  • Rifampin
  • Pyrazinamide
  • Ethambutol

Những thuốc này đều trị cả lao màng não do lao và lao thông thường.

Bác sĩ cũng có thể kê các thuốc steroid theo đường toàn thân để giảm khả năng phát triển các biến chứng. Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của nhiễm trùng, điều trị có thể phải kéo dài tới 12 tháng. Một số trường hợp cần phải được nhập viện.

Phòng bệnh

Cách tốt nhất để phòng lao màng lão là phòng nhiễm trùng lao. Những khu vực mà lao lưu hành phổ biến, vaccin phòng lao (BCG) được sử dụng rộng rãi để phòng bệnh. Vaccin này có hiệu quả kiểm soát nhiễm trùng lao cả ở trẻ em.

Điều trị những người bị nhiễm lao thể không hoạt động hoặc thể ẩn cũng có thể giúp kiểm soát bệnh lây lan. Những cá nhân này là những người có kết quả dương tính với vi khuẩn lao nhưng lại không có bất kì biểu hiện nào của bệnh và vẫn có thể lây truyền bệnh cho người khác.

Tiên lượng

Tiên lượng của bệnh tùy thuộc vào mức độ các triệu chứng và thời gian nhận được điều trị. Chẩn đoán và điều trị càng sớm, trước khi xuất hiện các biến chứng thì tiên lượng càng tốt.

Tiên lượng của những bệnh nhân có tổn thương não hoặc đột quỵ do lao màng não là không tốt. Tăng áp lực nội sọ có tiên lượng dè dặt. Tổn thương não sẽ tồn tại vĩnh viễn và sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe lâu dài của bạn.

Bạn có thể bị lao màng não nhiều hơn 1 lần. Bác sĩ sẽ cần theo dõi sau khi điều trị để phát hiện ra những dấu hiệu nhiễm trùng càng sớm càng tốt.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Nhiễm lao ở trẻ em

Bs. Thanh Thanh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Healthline
Bình luận
Tin mới
  • 10/02/2025

    Trầm cảm mùa lạnh - Làm thế nào để phòng tránh?

    Cuối Đông và đầu Xuân, ngày ngắn và lạnh hơn, khiến nhiều người cảm thấy sầu muộn và phiền não. Những triệu chứng này thuyên giảm khi Đông qua đi. Đây là dấu hiệu cho thấy họ đang mắc chứng rối loạn cảm xúc theo mùa (SAD), hay còn gọi là trầm cảm mùa Đông.

  • 10/02/2025

    Valentine ngọt ngào nhưng đừng quên sức khỏe!

    Ngày lễ tình nhân Valentine đang đến gần, bạn đã có kế hoạch gì cho ngày đặc biệt này chưa? Bên cạnh những món quà ngọt ngào, những bữa tối lãng mạn, hãy cùng nhau tạo nên một ngày Valentine ý nghĩa và quan trọng hơn cả là hướng đến sức khỏe. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích để có một ngày Valentine trọn vẹn yêu thương mà vẫn đảm bảo sức khỏe.

  • 09/02/2025

    Không nên ăn gì khi mắc viêm đường tiết niệu?

    Chế độ ăn uống đóng vai trò rất quan trọng trong việc hỗ trợ điều trị viêm đường tiết niệu và dưới đây là các loại thực phẩm cần tránh khi mắc bệnh.

  • 09/02/2025

    Cúm ở trẻ em - Dấu hiệu nhận biết và cách phòng tránh hiệu quả

    Cúm là mối đe dọa thường trực đối với trẻ em, gây ra các triệu chứng khó chịu và có thể dẫn đến biến chứng nguy hiểm. Bài viết này cung cấp thông tin chi tiết về bệnh cúm ở trẻ em, bao gồm nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị và các biện pháp phòng ngừa hiệu quả.

  • 09/02/2025

    Sử dụng kháng sinh an toàn cho người cao tuổi

    Người cao tuổi, với hệ miễn dịch suy giảm, thường dễ mắc các bệnh nhiễm trùng. Kháng sinh là phương pháp điều trị hiệu quả cho các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn

  • 08/02/2025

    Muốn giảm mỡ nội tạng không nên bỏ qua những thực phẩm này

    Mỡ nội tạng không chỉ làm tăng vòng eo mà còn kéo theo nguy cơ mắc các bệnh lý mạn tính. Chế độ ăn uống với thực phẩm lành mạnh hỗ trợ bạn xử lý phần mỡ thừa này.

  • 08/02/2025

    Tại sao cúm là kẻ giết người thầm lặng không thể xem thường?

    Hàng năm, virus cúm tưởng chừng như phổ biến lại cướp đi sinh mạng của rất nhiều người. Vậy điều gì đã xảy ra bên trong cơ thể khiến bệnh cúm trở nên nguy hiểm đến vậy?

  • 08/02/2025

    Thường xuyên uống bia rượu: coi chừng sức khỏe!

    Các cuộc tụ họp ngày lễ với gia đình và bạn bè thường không thể thiếu rượu bia. Trên thực tế, mức tiêu thụ rượu thường đạt đỉnh vào khoảng giai đoạn cuối năm lễ Tết khi tần xuất của các bữa tiệc liên hoan tăng cao.

Xem thêm