Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những điều cần biết về lao phổi - Phần 1

Lao phổi xảy ra khi vi khuẩn lao tấn công vào phổi của bạn. Đây là một bệnh lí có thể gây tử vong nhưng nó có thể chữa khỏi nếu bạn được điều trị đúng cách.

Vi khuẩn lao còn có tên là Mycobacterium tuberculosis. Vi khuẩn này có thể gây ra nhiều loại lao khác nhau nhưng lao phổi là phổ biến nhất. Bạn có thể bị nhiễm vi khuẩn lao nếu bạn hít phải giọt nhỏ dịch tiết đường hô hấp của người bị lao. Mặc dù lao có thể phòng ngừa và điều trị được nhưng theo Tổ chức Y tế Thế giới, có khoảng 66% người bị lao sẽ tử vong nếu không được chăm sóc y tế thích hợp.

Nếu bạn nghi ngờ mình bị lao phổi, hãy đến gặp bác sĩ ngay lập tức. Nếu bạn tiếp xúc với người bị lao, hãy đi làm xét nghiệm lao.

Phân loại

Lao tiềm tàng (thể ẩn) và bệnh lao

Khi bạn phơi nhiễm với vi khuẩn lao không có nghĩa là bạn sẽ bị lao. Khoảng 1/3 dân số thế giới mang vi khuẩn này. Hầu hết những người mang vi khuẩn lao không bị bệnh ngay bởi hệ miễn dịch của họ có thể chống lại vi khuẩn. Bệnh sẽ ở thể ẩn, hay còn gọi là lao phổi tiềm tàng, không gây ra triệu chứng gì và nó sẽ không khiến bạn bị ốm nhưng vẫn cần được xét nghiệm và điều trị vì bệnh có thể bùng phát bất cứ lúc nào, gây ra lao phổi.

Yếu tố nguy cơ

Những người dễ mắc bệnh lao nhất là:

  • Người già
  • Trẻ nhỏ
  • Những người hút thuốc lá
  • Những người suy giảm miễn dịch, ví dụ như người nhiễm HIV
  • Những người không đi khám định kì, ví dụ như những người vô gia cư
  • Những người sống ở nơi đông đúc, ví dụ như nhà tù

Tình hình bệnh lao trên thế giới

Ở thế kỉ XX, lao là nguyên nhân tử vong thường gặp nhất ở Mỹ, nhưng theo Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), số ca mắc lao ở Mỹ đã tụt giảm trong vòng 50 năm qua. Lao thường gặp ở những nước đang phát triển do mật độ dân cư cao và sự hạn chế về chăm sóc y tế.

Ở một số nước mà tỉ lệ lao ở mức nguy hiểm, vaccin phòng lao (BCG) được sử dụng rộng rãi.

Lây truyền

Bạn có thể bị nhiễm lao khi hít phải những giọt nhỏ li ti trong không khí khi những người bị lao ho, hắt hơi, cười hoặc hát. Vi khuẩn lao có thể trôi nổi trong không khí một vài giờ, vì vậy, bạn có thể hít phải vi khuẩn khi người bị lao không ở cùng phòng với bạn.

Bạn không thể bị nhiễm lao thông qua bắt tay, ăn chung đồ ăn, nước uống...

Triệu chứng

Những người bị lao phổi thể ẩn có thể không có triệu chứng nhưng họ vẫn nên điều trị. Những triệu chứng của lao phổi bao gồm:

  • Ho kéo dài trong một vài ngày
  • Ho ra máu
  • Sốt nhẹ và kéo dài
  • Vã mồ hôi
  • Đau ngực
  • Sụt cân
  • Mệt mỏi

Bởi vì những dấu hiệu này cũng có thể gặp ở các bệnh khác nên bạn cần đến khám bác sĩ để tìm ra nguyên nhân.

Chẩn đoán

Bạn nên đến gặp bác sĩ ngay lập tức nếu bạn có triệu chứng của bệnh lao. Bác sĩ sẽ tiến hành hỏi bệnh, thăm khám lâm sàng và có thể chụp Xquang phổi. Nếu bạn nghĩ mình có thể bị lao hoặc từng tiếp xúc với người mắc bệnh thì bạn cần làm một số xét nghiệm.

Có 2 loại xét nghiệm lao là test da và xét nghiệm máu. Test da rất phổ biến và ít tốn kém nhưng bạn cần đến gặp bác sĩ 2 lần. Nếu bạn đến khám lần thứ 2, bạn nên yêu cầu bác sĩ nếu bạn có thể làm xét nghiệm máu.

Test da

Bác sĩ hoặc y tá sẽ tiêm một lượng nhỏ protein của vi khuẩn lao vào dưới da của bạn (không đủ làm bạn bị bệnh). Vị trí tiêm có thể hơi ngứa một chút nhưng bạn không nên gãi vì nó có thể khiến bác sĩ khó đọc kết quả. Bạn sẽ đến gặp bác sĩ vào 2-3 ngày sau. Khi đó, bác sĩ sẽ quan sát vị trí tiêm: nếu bạn bị phù cứng từ 5 mm trở lên thì bạn có thể bị nhiễm lao. Đỏ da ở vị trí này là bình thường và không phải là dấu hiệu của nhiễm trùng.

Xét nghiệm máu

Bác sĩ sẽ lấy mẫu máu của bạn làm xét nghiệm và kết quả sẽ có trong vòng 24h.

(...) còn tiếp

Mời các bạn đón đọc bài viết phần 2 tại website Viện Y học ứng dụng Việt Nam

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Nhiễm lao ở trẻ em

Bs. Thanh Thanh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Healthline
Bình luận
Tin mới
  • 04/07/2025

    Tìm hiểu về các loại bệnh võng mạc

    Có rất nhiều loại bệnh võng mạc khác nhau. Những bệnh này có thể do gen di truyền từ cha mẹ hoặc từ tổn thương võng mạc tích lũy trong suốt cuộc đời. Một số loại bệnh võng mạc phổ biến hơn các bệnh khác.

  • 03/07/2025

    5 lợi ích tiềm năng khi ăn chuối luộc

    Chuối là một trong những loại thực phẩm có lợi ích dinh dưỡng đáng kể. Vậy khi ăn chuối luộc có tác dụng gì?

  • 03/07/2025

    10 dấu hiệu cho thấy có thể bạn đang nhiễm ký sinh trùng

    Nhiễm ký sinh trùng có thể dẫn đến một loạt các vấn đề sức khỏe như các triệu chứng về tiêu hóa không rõ nguyên nhân, ngứa, thiếu máu, đau cơ và khớp, ăn không thấy no,… Cùng tìm hiểu về 10 dấu hiệu cho thấy có thể bạn đang nhiễm ký sinh trùng qua bài viết sau đây!

  • 02/07/2025

    Lý do nước dừa là thức uống tự nhiên kỳ diệu

    Nước dừa có thành phần dinh dưỡng đặc biệt và nhiều lợi ích cho sức khỏe như cung cấp chất điện giải, giúp hạ huyết áp... Đây là lý do nước dừa ngày càng trở thành lựa chọn phổ biến của nhiều người.

  • 02/07/2025

    Tất tần tật về trà thảo mộc

    Dù là trà đen, trà xanh, trà trắng hay trà ô long, trà nóng hay trà đá đều có nguồn gốc từ cây trà, Camellia sinensis. Nhưng trà thảo mộc thì khác. Trà thảo mộc bắt nguồn từ việc ngâm nhiều loại hoa, lá hoặc gia vị trong nước nóng. Hầu hết các loại trà này đều không có caffeine. Bạn có thể bắt đầu bằng những túi trà làm sẵn hoặc ngâm các nguyên liệu rời và sau đó lọc bỏ bã.

  • 01/07/2025

    Sự thật về phương pháp thải độc bằng nước cốt chanh

    Nhiều người thực hiện thải độc cơ thể theo hướng dẫn truyền miệng và trên các nền tảng xã hội... và hiện nay đang dấy lên trào lưu thải độc bằng nước cốt chanh. Vậy sự thật về phương pháp thải độc này như thế nào?

  • 01/07/2025

    Cách sử dụng dầu dừa giúp làm dịu triệu chứng bệnh chàm

    Dầu dừa là một chất dưỡng ẩm tự nhiên. Nhiều người bị chàm nhận thấy dầu dừa có tác dụng làm dịu da và giảm các triệu chứng như khô và ngứa.

  • 01/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

Xem thêm