Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Làm thế nào để nhận biết các vấn đề sức khoẻ ở người cao tuổi?

Nếu cha mẹ bạn đang già đi, bạn sẽ nhận thấy rằng họ bắt đầu có những sự thay đổi. Đó có thể là những thay đổi về mặt thể chất, sức khoẻ mà cha mẹ phải dần thích nghi. Tuy nhiên, có một số thay đổi là hoàn toàn bình thường và không phải là vấn đề về sức khoẻ

Nhưng làm thế nào để phân biệt được giữa nhứng thay đổi bình thường của tuổi già và các thay đổi do các vấn đề về sức khoẻ? Hãy cùng tìm hiểu.

Các dấu hiệu cảnh báo ở người cao tuổi

Khi muốn tìm hiểu xem cha mẹ mình đang “già” một cách khoẻ mạnh hay không, việc đơn giản nhất là việc nhìn vào các hoạt động thường ngày của các cụ. Thay đổi về sức khoẻ sẽ ảnh hưởng đến khả năng làm các công việc hàng ngày của người cao tuổi, ảnh hưởng đến khả năng tương tác với thế giới xung quanh. Các ảnh hưởng này bao gồm:

  • Thay đổi về mức độ tổ chức và sắp xếp công việc nhà: ví dụ nếu bạn thấy hòm thư báo đầy, thức ăn ôi thiu đầy trong tủ lạnh hoặc tủ lạnh trống trơn, không có đồ ăn. Tuy nhiên, nếu cha mẹ bạn thường xuyên có lối sống “vô tổ chức” như vậy thì đó không phải là dấu hiệu nghiêm trọng. Bạn nên nhớ rằng bạn đang tìm kiếm các dấu hiệu bất thường.
  • Không uống đủ thuốc: có nghĩa là không uống thuốc đúng giờ, đúng liều hàng ngày hoặc hết thuốc nhưng cha mẹ lại không đi mua thuốc mới
  • Không kiểm soát được các hoá đơn và hoạt động tài chính: một số người nhận thấy cha mẹ họ không xem các hoá đơn điện nước và thậm chí còn không trả tiền cho các hoá đơn này
  • Những thay đổi nhỏ trong khả năng đánh giá mọi việc: cha mẹ có thể trở nên nhạy cảm hơn với các chiêu trò lừa đảo hoặc lại cảm thấy buồn cười khi đang xem một bộ phim buồn, hoặc cha mẹ có thể sẽ tiêu tiền cho những mục tiêu vô bổ, thay vì chi trả cho các hoạt động cần thiết khác. Đôi khi, cha mẹ sẽ không phản ứng đúng mực với từng hoàn cảnh. Có những bệnh nhân cố gắng làm nóng miếng pizza bằng lò nướng nhưng lại vẫn để nguyên trong hộp và do vậy đã gây hoả hoạn. Bệnh nhân này không nhận ra sự nguy hiểm của hành động của mình và nghĩ rằng con gái của mình đang phản ứng quá đà.
  • Khó ghi nhớ: cha mẹ có thể sẽ kể đi kể lại một câu chuyện. Tuy nhiên, bạn nên nhớ rằng mất trí nhớ không phải là một phần thông thường của quá trình lão hoá. Đôi khi, khi già đi, chúng ta sẽ gặp khó khăn trong việc ghi nhớ một cái tên hoặc sẽ mất nhiều thời gian hơn để ghi nhớ, nhưng rồi chúng ta vẫn sẽ nhớ ra sau đó. Tuy nhiên, nếu cha mẹ bạn không thể tìm ra một vật dụng nào đó trong nhà thì đó có thể là vấn đề. Tất cả chúng ta đều có thể để sai vị trí vật dụng trong nhà, nhưng nếu sau đó cha mẹ bạn không thể nhớ ra để tìm lại hoặc tìm thấy chúng ở một nơi lạ, ví dụ như cốc thuỷ tinh ở trong tủ lạnh, thì đó là dấu hiệu cần quan tâm
     

Nếu cha mẹ bạn không nhớ ra các hoạt động gần đây, thì đừng cho rằng họ đang bị Alzheimer hoặc các dạng mất trí khác. Cha mẹ bạn có thể vẫn thực hiện rất tốt các công việc hàng ngày nhưng lại không biết tổng thống, chủ tịch nước hiện tại là ai. Các vấn đề về trí nhớ có thể là do tác dụng phụ của các loại thuốc. Rất nhiều người cao tuổi gặp vấn đề trong việc uống thuốc đúng đơn và việc quá liều rất có thể xảy ra, dẫn đến các vấn đề về tâm lý và tâm thần. Càng uống nhiều thuốc nguy cơ uống thuốc quá liều càng cao, ngoài ra còn đi kèm nguy cơ tương tác giữa nhiều loại thuốc với nhau.

  • Các thay đổi khác: các thay đổi khác bạn cần theo dõi bao gồm thay đổi cân nặng, không tham gia vào các hoạt động xã hội, không thể duy trì việc vệ sinh cá nhân  hoặc bất cứ thay đổi nào về các thói quen sống. Đó có thể là dấu hiệu của tình trạng trầm cảm – vốn rất phổ biến ở người cao tuổi.

Nếu bạn nhận thấy cha mẹ đang gặp phải vấn đề trong việc hoàn thành các công việc hàng ngày, thì bạn nên đưa họ đến gặp bác sĩ, tốt nhất là bác sĩ lão khoa để được đánh giá. Tuy nhiên, nếu họ vẫn có thể hoàn thành các công việc hàng ngày, nhưng với tốc độ chậm hơn, thì bạn không cần quá lo lắng.

Giúp cha mẹ khoẻ mạnh hơn trong những năm cuối đời

Lão hoá không phải là một dạng bệnh. Kể cả khi có các vấn đề về sức khoẻ, cha mẹ bạn vẫn có thể duy trì các chức năng của mình ở mức tốt, vẫn có thể tham gia vào các hoạt động xã hội và vẫn có thể đảm bảo được chất lượng cuộc sống. Dưới đây là một số mẹo giúp cho cha mẹ có thể có cuộc sống tốt hơn.

  • Khuyến khích luyện tập thể thao: Luyện tập thể thao tốt hơn bất cứ loại thuốc nào. Cha mẹ chỉ cần đi bộ 30 phút mỗi ngày (15 phút buổi sáng và 15 phút buổi tối). Đi bộ cũng sẽ làm tăng tuần hoàn trong toàn cơ thể, bao gồm cả não bộ.
  • Khuyến khích cha mẹ tham gia hoạt động xã hội: nếu cha mẹ bạn vẫn sống trong ngôi nhà mà họ đã nuôi nấng bạn, thì có thể bạn bè, hàng xóm của cha mẹ đã chuyển đi hoặc qua đời. Nếu cha mẹ vừa nghỉ hưu, họ có thể phải “đứng ngoài” rất nhiều hoạt động xã hội. Việc khuyến khích cha mẹ tham gia các hoạt động xã hội là rất quan trọng. Việc này không chỉ giúp ích với bản thân các cụ mà còn có ích trong việc giúp bạn phát hiện ra các vấn đề bất thường. Việc bạn thường xuyên gọi điện qua zalo, facebook không thể thay thế được các giao tiếp trực tiếp hàng ngày. Nếu không có ai sống cùng hoặc không có hàng xóm gần gũi, điều đó có nghĩa là cha mẹ có thể sẽ không được thường xuyên trò chuyện, giao tiếp. Hãy cố gắng tìm một người bạn để trò chuyện với cha mẹ, để luyện tập thể thao cùng cha mẹ hoặc cùng cha mẹ làm những việc hàng ngày, ví dụ như đi siêu thị.
  • Đảm bảo rằng nhà của cha mẹ luôn an toàn: Hãy kiểm tra thật cẩn thận để dự phòng các vấn đề về té ngã. Khi về già, sẽ có những thay đổi rất tự nhiên về dáng đi sẽ làm tăng nguy cơ té ngã. Ngã là một nguyên nhân lớn làm thay đổi cuộc sống của người cao tuổi.

Nhứng khó khăn trong việc phát hiện ra các vấn đề sức khoẻ ở người cao tuổi.

Nếu bạn sống với cha mẹ hoặc thường xuyên gặp cha mẹ, việc phát hiện ra những thay đổi nhỏ trong cuộc sống sẽ khó khăn hơn bởi đó là những thay đổi rất tinh tế, diễn ra từng ngày khiến bạn không thể nhận ra. Ngược lại, những người con sống xa cha mẹ có thể sẽ dễ phát hiện ra những điểm bất thường hơn.

Trong nhiều trường hợp, các cụ sẽ phủ nhận hoặc sẽ hạn chế tối đa việc nhờ vả con cái giúp đỡ. Người già thường không muốn mình trở thành gánh nặng hoặc mối lo ngại của con cái. Kể cả khi họ không gặp vấn đề gì về sức khoẻ, họ sẽ vẫn cần hỗ trợ trong các hoạt động nguy cơ cao, ví dụ như các hoạt động cần leo trèo hoặc cần mang vác nặng. Những hoạt động này gây áp lực rất lớn đến tim và não và sẽ làm tăng nguy cơ té ngã.

Nếu bạn lo lắng về sức khoẻ của cha mẹ, hãy đưa họ đi khám ngay lập tức. Mặc dù rất nhiều người cao tuổi có thể tự sống và sống rất ổn, nhưng các cụ vẫn sẽ cần những sự hỗ trợ nhất định, có người tới 95 tuổi mới cần hỗ trợ, nhưng có người chỉ mới 70 tuổi đã cần hỗ trợ. Điều này phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố khác.

Tham khảo thêm thong tin tại bài viết: Chế độ ăn cho người cao tuổi

Bình luận
Tin mới
Xem thêm