Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Kĩ năng sơ cứu khi bị dị ứng

Hệ thống miễn dịch của bạn tạo ra các kháng thể để chống lại tác nhân lạ giúp bạn không bị ốm. Đôi khi hệ thống miễn dịch của bạn sẽ xác định một chất là có hại, mặc dù không phải vậy. Khi điều này xảy ra, nó được gọi là phản ứng dị ứng.

Những chất gây dị ứng có thể là bất cứ thứ gì từ thức ăn, thuốc, môi trường,... Khi cơ thể bạn tiếp xúc với những chất gây dị ứng này, nó có thể gây ra các triệu chứng nhẹ như kích ứng da, chảy nước mắt hoặc hắt hơi . Ở một số người, dị ứng có thể dẫn đến sốc phản vệ. Sốc phản vệ là một tình trạng nguy hiểm đến tính mạng. Sốc phản vệ có thể gây giảm huyết áp đột ngột và khó thở, từ đó dẫn đến suy hô hấp và ngừng tim. Gọi ngay cho 115 hoặc các dịch vụ cấp cứu tại địa phương nếu bạn hoặc ai đó bạn biết đang bị sốc phản vệ.

Các triệu chứng của phản ứng dị ứng

Phản ứng dị ứng của cơ thể phụ thuộc vào những gì bạn bị dị ứng. Các bộ phận của cơ thể bạn sẽ phản ứng bao gồm:

  • Đường thở.
  • Mũi.
  • Làn da.
  • Miệng.
  • Hệ thống tiêu hóa

Các triệu chứng chung của dị ứng

Hãy xem bảng dưới đây để biết các triệu chứng thường xảy ra đối với loại dị ứng nào:

Triệu chứng

Dị ứng môi trường

Dị ứng thực phẩm

Dị ứng côn trùng đốt

Dị ứng thuốc

Hắt xì

   

Chảy nước mũi hoặc nghẹt mũi

     

Kích ứng da (ngứa, đỏ, bong tróc)

Mề đay

 

Phát ban

 

Khó thở

   

 

Buồn nôn hoặc nôn mửa

 

   

Bệnh tiêu chảy

 

   

Khó thở hoặc thở khò khè

Chảy nước mắt và đỏ mắt

     

Sưng tấy quanh mặt hoặc vùng tiếp xúc

   

Mạch nhanh

   

Chóng mặt

   


 

Sốc phản vệ hoặc các phản ứng nghiêm trọng

Các phản ứng dị ứng nghiêm trọng nhất có thể gây ra sốc phản vệ. Phản ứng này xảy ra vài phút sau khi tiếp xúc và nếu không được điều trị, có thể dẫn đến mất ý thức, suy hô hấp và ngừng tim. Các dấu hiệu của sốc phản vệ bao gồm:

  • Phản ứng da, chẳng hạn như phát ban, ngứa hoặc da nhợt nhạt.
  • Thở khò khè hoặc khó thở.
  • Choáng váng, chóng mặt, ngất xỉu.
  • Sưng mặt.
  • Buồn nôn.
  • Mạch yếu và nhanh.

Gọi cấp cứu khẩn cấp nếu bạn hoặc ai đó bạn biết đang bị sốc phản vệ, ngay cả khi các triệu chứng bắt đầu cải thiện. Đôi khi các triệu chứng có thể trở lại trong giai đoạn thứ hai.

Phải làm gì khi ai đó bị sốc phản vệ

Nếu bạn đang ở cùng một người đang bị sốc phản vệ, bạn nên:

1.    Gọi 115 ngay lập tức.

2.    Kiểm tra xem họ có máy tiêm tự động epinephrine (adrenaline) (EpiPen) hay không và giúp họ, nếu cần.

3.    Cố gắng giữ cho nạn nhân bình tĩnh.

4.    Giúp nạn nhân nằm ngửa.

5.    Nâng cao chân của họ khoảng 40cm và đắp chăn.

6.    Lật nghiêng về 1 phía nếu nạn nhân bị nôn hoặc chảy máu.

7.    Đảm bảo rằng quần áo rộng rãi để có thể thở.

Người đó được tiêm epinephrine càng sớm thì càng tốt.

Tránh cho nạn nhân thuốc uống, đồ uống hoặc nâng đầu lên, đặc biệt là khi họ khó thở.

Bác sĩ có thể kê đơn epinephrine khẩn cấp. Máy tiêm tự động đi kèm với một liều thuốc duy nhất để tiêm vào đùi. Bạn sẽ muốn hướng dẫn gia đình và bạn thân của mình cách tiêm epinephrine trong trường hợp khẩn cấp.

Cách ngăn ngừa phản ứng dị ứng

Khi bạn đã bị phản ứng dị ứng, điều quan trọng là phải xác định nguồn gốc để tránh tiếp xúc trong tương lai. Đối với dị ứng với thành phần cụ thể, hãy kiểm tra thành phần sản phẩm trước khi mua. Bôi kem dưỡng da trước khi đi bộ đường dài hoặc cắm trại có thể giúp ngăn chất độc của cây thường xuân lây lan hoặc hấp thụ vào da của bạn.

Bạn càng kiểm soát được việc tiếp xúc với chất gây dị ứng, bạn càng ít có khả năng bị phản ứng dị ứng. Đảm bảo rằng đồng nghiệp và bạn bè của bạn biết về bệnh dị ứng của bạn và nơi bạn cất giữ ống tiêm tự động epinephrine. Dạy cho bạn bè của bạn cách điều trị phản ứng dị ứng có thể giúp cứu sống bạn

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Dị ứng thực phẩm rất dễ gặp, biết sơ cứu để cứu 1 con người

 

Hà Linh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (theo Healthline) -
Bình luận
Tin mới
  • 26/12/2025

    5 món cháo dễ nấu đủ dinh dưỡng cho cả nhà

    Cháo là món ăn lý tưởng vì vừa dễ tiêu hóa, ấm bụng lại dễ dàng kết hợp với nhiều nguyên liệu để tạo thành bữa ăn dinh dưỡng toàn diện cho mọi thành viên trong gia đình.

  • 26/12/2025

    Sức khỏe tinh thần: Đối phó với stress và trầm cảm trong áp lực cuối năm

    Cuối năm là giai đoạn bận rộn với nhiều áp lực từ công việc, tiệc tùng và gia đình, dễ gây căng thẳng, mệt mỏi, thậm chí trầm cảm. Việc chăm sóc sức khỏe tinh thần trong thời điểm này rất quan trọng để giảm stress và cân bằng cuộc sống. Bài viết này sẽ cung cấp các phương pháp khoa học và thực tiễn giúp bạn duy trì tinh thần tích cực, nhận biết dấu hiệu trầm cảm sớm và vượt qua áp lực cuối năm một cách hiệu quả.

  • 25/12/2025

    7 bí quyết đơn giản tại nhà cho mái tóc suôn mượt, óng ả

    Mái tóc khỏe, óng mượt luôn là mong muốn của nhiều người. Khi xu hướng chăm sóc tóc và da bằng nguyên liệu tự nhiên ngày càng phổ biến, nhiều người có xu hướng tìm kiếm những phương pháp chăm sóc tóc tại nhà vừa an toàn, vừa hiệu quả để duy trì vẻ đẹp bền vững.

  • 25/12/2025

    Vi nhựa nguy hiểm cho phụ nữ như thế nào?

    Vi nhựa, những mảnh vụn nhựa li ti hiện diện khắp mọi nơi - từ không khí, nước, đất, đến thực phẩm - đang dần trở thành một mối lo ngại lớn về sức khỏe.

  • 24/12/2025

    Gợi ý 8 biện pháp khắc phục tại nhà cho môi khô và nứt nẻ

    Để bảo vệ đôi môi, chúng ta thường sử dụng son dưỡng môi, giúp duy trì độ ẩm và ngăn ngừa tình trạng khô môi. Tuy nhiên, nhiều sản phẩm thương mại chứa các chất hóa học, một số nguyên liệu tự nhiên có thể được tận dụng như các biện pháp khắc phục tại nhà an toàn và hiệu quả.

  • 24/12/2025

    Những mẹo để cải thiện trí nhớ của bạn

    Bạn có thường xuyên quên những điều nhỏ nhặt như tên người quen hay vị trí chìa khóa không? Trí nhớ suy giảm là một phần tự nhiên của quá trình lão hóa, nhưng điều đó không có nghĩa là chúng ta phải chấp nhận nó.

  • 23/12/2025

    4 loại trái cây tăng lợi ích khi ăn cả vỏ

    Vỏ của nhiều loại trái cây và rau củ có chứa các dưỡng chất có lợi cho sức khỏe như chất xơ, vitamin, khoáng chất, chất chống oxy hóa, giúp tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện tiêu hóa...

  • 23/12/2025

    7 thực phẩm hỗ trợ tiêu hóa tốt hơn gừng

    Gừng thường được coi là nguyên liệu chính trong các phương pháp tự nhiên để giảm bớt các vấn đề về tiêu hóa. Mặc dù gừng là một lựa chọn tốt nhưng có một số loại thực phẩm khác có thể hỗ trợ tiêu hóa hiệu quả hơn.

Xem thêm