Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Kĩ năng sơ cứu khi bị dị ứng

Hệ thống miễn dịch của bạn tạo ra các kháng thể để chống lại tác nhân lạ giúp bạn không bị ốm. Đôi khi hệ thống miễn dịch của bạn sẽ xác định một chất là có hại, mặc dù không phải vậy. Khi điều này xảy ra, nó được gọi là phản ứng dị ứng.

Những chất gây dị ứng có thể là bất cứ thứ gì từ thức ăn, thuốc, môi trường,... Khi cơ thể bạn tiếp xúc với những chất gây dị ứng này, nó có thể gây ra các triệu chứng nhẹ như kích ứng da, chảy nước mắt hoặc hắt hơi . Ở một số người, dị ứng có thể dẫn đến sốc phản vệ. Sốc phản vệ là một tình trạng nguy hiểm đến tính mạng. Sốc phản vệ có thể gây giảm huyết áp đột ngột và khó thở, từ đó dẫn đến suy hô hấp và ngừng tim. Gọi ngay cho 115 hoặc các dịch vụ cấp cứu tại địa phương nếu bạn hoặc ai đó bạn biết đang bị sốc phản vệ.

Các triệu chứng của phản ứng dị ứng

Phản ứng dị ứng của cơ thể phụ thuộc vào những gì bạn bị dị ứng. Các bộ phận của cơ thể bạn sẽ phản ứng bao gồm:

  • Đường thở.
  • Mũi.
  • Làn da.
  • Miệng.
  • Hệ thống tiêu hóa

Các triệu chứng chung của dị ứng

Hãy xem bảng dưới đây để biết các triệu chứng thường xảy ra đối với loại dị ứng nào:

Triệu chứng

Dị ứng môi trường

Dị ứng thực phẩm

Dị ứng côn trùng đốt

Dị ứng thuốc

Hắt xì

   

Chảy nước mũi hoặc nghẹt mũi

     

Kích ứng da (ngứa, đỏ, bong tróc)

Mề đay

 

Phát ban

 

Khó thở

   

 

Buồn nôn hoặc nôn mửa

 

   

Bệnh tiêu chảy

 

   

Khó thở hoặc thở khò khè

Chảy nước mắt và đỏ mắt

     

Sưng tấy quanh mặt hoặc vùng tiếp xúc

   

Mạch nhanh

   

Chóng mặt

   


 

Sốc phản vệ hoặc các phản ứng nghiêm trọng

Các phản ứng dị ứng nghiêm trọng nhất có thể gây ra sốc phản vệ. Phản ứng này xảy ra vài phút sau khi tiếp xúc và nếu không được điều trị, có thể dẫn đến mất ý thức, suy hô hấp và ngừng tim. Các dấu hiệu của sốc phản vệ bao gồm:

  • Phản ứng da, chẳng hạn như phát ban, ngứa hoặc da nhợt nhạt.
  • Thở khò khè hoặc khó thở.
  • Choáng váng, chóng mặt, ngất xỉu.
  • Sưng mặt.
  • Buồn nôn.
  • Mạch yếu và nhanh.

Gọi cấp cứu khẩn cấp nếu bạn hoặc ai đó bạn biết đang bị sốc phản vệ, ngay cả khi các triệu chứng bắt đầu cải thiện. Đôi khi các triệu chứng có thể trở lại trong giai đoạn thứ hai.

Phải làm gì khi ai đó bị sốc phản vệ

Nếu bạn đang ở cùng một người đang bị sốc phản vệ, bạn nên:

1.    Gọi 115 ngay lập tức.

2.    Kiểm tra xem họ có máy tiêm tự động epinephrine (adrenaline) (EpiPen) hay không và giúp họ, nếu cần.

3.    Cố gắng giữ cho nạn nhân bình tĩnh.

4.    Giúp nạn nhân nằm ngửa.

5.    Nâng cao chân của họ khoảng 40cm và đắp chăn.

6.    Lật nghiêng về 1 phía nếu nạn nhân bị nôn hoặc chảy máu.

7.    Đảm bảo rằng quần áo rộng rãi để có thể thở.

Người đó được tiêm epinephrine càng sớm thì càng tốt.

Tránh cho nạn nhân thuốc uống, đồ uống hoặc nâng đầu lên, đặc biệt là khi họ khó thở.

Bác sĩ có thể kê đơn epinephrine khẩn cấp. Máy tiêm tự động đi kèm với một liều thuốc duy nhất để tiêm vào đùi. Bạn sẽ muốn hướng dẫn gia đình và bạn thân của mình cách tiêm epinephrine trong trường hợp khẩn cấp.

Cách ngăn ngừa phản ứng dị ứng

Khi bạn đã bị phản ứng dị ứng, điều quan trọng là phải xác định nguồn gốc để tránh tiếp xúc trong tương lai. Đối với dị ứng với thành phần cụ thể, hãy kiểm tra thành phần sản phẩm trước khi mua. Bôi kem dưỡng da trước khi đi bộ đường dài hoặc cắm trại có thể giúp ngăn chất độc của cây thường xuân lây lan hoặc hấp thụ vào da của bạn.

Bạn càng kiểm soát được việc tiếp xúc với chất gây dị ứng, bạn càng ít có khả năng bị phản ứng dị ứng. Đảm bảo rằng đồng nghiệp và bạn bè của bạn biết về bệnh dị ứng của bạn và nơi bạn cất giữ ống tiêm tự động epinephrine. Dạy cho bạn bè của bạn cách điều trị phản ứng dị ứng có thể giúp cứu sống bạn

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Dị ứng thực phẩm rất dễ gặp, biết sơ cứu để cứu 1 con người

 

Hà Linh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (theo Healthline) -
Bình luận
Tin mới
  • 20/12/2025

    Thực phẩm tốt nhất và tệ nhất với người mắc cúm A

    Cúm A là một bệnh nhiễm virus cấp tính gây ra các triệu chứng khó chịu như sốt cao, đau họng, nhức mỏi toàn thân và mệt mỏi. Chế độ ăn uống khoa học và hợp lý là yếu tố nền tảng giúp tăng cường sức đề kháng, giảm nhẹ triệu chứng, rút ngắn thời gian hồi phục.

  • 20/12/2025

    Bạn nên uống bao nhiêu collagen mỗi ngày?

    Mức collagen bạn nên bổ sung phụ thuộc vào nhiều yếu tố như chế độ ăn uống, tuổi tác, sức khỏe tổng thể và loại thực phẩm bổ sung. Liều dùng hàng ngày từ 2,5 đến 15 gram có thể an toàn và hiệu quả nếu bạn cần bổ sung collagen cho cơ thể.

  • 19/12/2025

    Hội chứng ống cổ tay khi mang thai: Khi nào cần đi khám?

    Hội chứng ống cổ tay ảnh hưởng tới khoảng 50-60% phụ nữ mang thai và thường gặp ở ba tháng cuối của thai kỳ. Hội chứng này có thể gây ra một số triệu chứng khó chịu cho thai phụ và có thể tự hết sau sinh vài tuần. Tuy nhiên vẫn có một số trường hợp khó chịu mà bạn cần tới gặp bác sĩ ngay. Cùng tìm hiểu qua bài viết sau đây!

  • 19/12/2025

    Nam giới có bị loãng xương không?

    Đây là một hiểu nhầm khá thú vị bởi đàn ông thường cho mình là phái mạnh, loãng xương là bệnh của phải yếu – chị em mới bị loãng xương!

  • 18/12/2025

    Nước chanh gừng ấm: Thức uống tốt cho hệ miễn dịch mùa đông

    Khi trời lạnh, cơ thể trở nên nhạy cảm hơn trước sự tấn công của các loại virus gây bệnh đường hô hấp. Việc duy trì thói quen uống một ly nước chanh gừng ấm vào buổi sáng là liệu pháp tự nhiên tuyệt vời giúp kích hoạt hệ miễn dịch và giữ ấm cơ thể từ bên trong.

  • 18/12/2025

    Cải thiện chất lượng không khí và giảm nguy cơ ung thư trong mùa đông

    Không gian sinh hoạt hàng ngày của chúng ta càng trở nên quan trọng hơn trong những tháng mùa đông khi chúng ta thường xuyên phải ở trong nhà để tránh xa cái lạnh. Khi các tòa nhà được bịt kín để giữ nhiệt trong mùa đông, các chất ô nhiễm có khả năng gây hại cũng bị giữ lại bên trong. Do đó, điều quan trọng là phải đảm bảo không khí bên trong các tòa nhà đó an toàn để hít thở với nồng độ chất ô nhiễm không khí trong nhà thấp hoặc không có, đặc biệt là những chất có thể gây ung thư hoặc khiến cơ thể dễ mắc bệnh hơn.

  • 17/12/2025

    Người mất ngủ nên uống trà gì để cải thiện giấc ngủ?

    Nếu thường xuyên trằn trọc, khó ngủ, hãy tham khảo 6 loại trà thảo mộc được coi là liều thuốc tự nhiên hỗ trợ điều trị mất ngủ hiệu quả.

  • 17/12/2025

    Chuẩn bị gì cho tủ thuốc gia đình đón mùa đông?

    Thời tiết mùa đông khiến các vấn đề sức khỏe như cảm cúm, sốt, dị ứng, và tiêu chảy dễ xảy ra. Vì vậy, việc chuẩn bị một tủ thuốc gia đình là rất quan trọng, đặc biệt với các gia đình nhiều thế hệ. Tủ thuốc này không chỉ giúp xử lý kịp thời các bệnh nhẹ mà còn giảm thiểu rủi ro khi chưa thể đến cơ sở y tế ngay. Bài viết này sẽ hướng dẫn cách chuẩn bị tủ thuốc với các loại thuốc cảm cúm, hạ sốt, và các vật dụng y tế thiết yếu để các gia đình vượt qua mùa đông một cách an toàn.

Xem thêm