Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Kĩ năng sơ cứu khi bị dị ứng

Hệ thống miễn dịch của bạn tạo ra các kháng thể để chống lại tác nhân lạ giúp bạn không bị ốm. Đôi khi hệ thống miễn dịch của bạn sẽ xác định một chất là có hại, mặc dù không phải vậy. Khi điều này xảy ra, nó được gọi là phản ứng dị ứng.

Những chất gây dị ứng có thể là bất cứ thứ gì từ thức ăn, thuốc, môi trường,... Khi cơ thể bạn tiếp xúc với những chất gây dị ứng này, nó có thể gây ra các triệu chứng nhẹ như kích ứng da, chảy nước mắt hoặc hắt hơi . Ở một số người, dị ứng có thể dẫn đến sốc phản vệ. Sốc phản vệ là một tình trạng nguy hiểm đến tính mạng. Sốc phản vệ có thể gây giảm huyết áp đột ngột và khó thở, từ đó dẫn đến suy hô hấp và ngừng tim. Gọi ngay cho 115 hoặc các dịch vụ cấp cứu tại địa phương nếu bạn hoặc ai đó bạn biết đang bị sốc phản vệ.

Các triệu chứng của phản ứng dị ứng

Phản ứng dị ứng của cơ thể phụ thuộc vào những gì bạn bị dị ứng. Các bộ phận của cơ thể bạn sẽ phản ứng bao gồm:

  • Đường thở.
  • Mũi.
  • Làn da.
  • Miệng.
  • Hệ thống tiêu hóa

Các triệu chứng chung của dị ứng

Hãy xem bảng dưới đây để biết các triệu chứng thường xảy ra đối với loại dị ứng nào:

Triệu chứng

Dị ứng môi trường

Dị ứng thực phẩm

Dị ứng côn trùng đốt

Dị ứng thuốc

Hắt xì

   

Chảy nước mũi hoặc nghẹt mũi

     

Kích ứng da (ngứa, đỏ, bong tróc)

Mề đay

 

Phát ban

 

Khó thở

   

 

Buồn nôn hoặc nôn mửa

 

   

Bệnh tiêu chảy

 

   

Khó thở hoặc thở khò khè

Chảy nước mắt và đỏ mắt

     

Sưng tấy quanh mặt hoặc vùng tiếp xúc

   

Mạch nhanh

   

Chóng mặt

   


 

Sốc phản vệ hoặc các phản ứng nghiêm trọng

Các phản ứng dị ứng nghiêm trọng nhất có thể gây ra sốc phản vệ. Phản ứng này xảy ra vài phút sau khi tiếp xúc và nếu không được điều trị, có thể dẫn đến mất ý thức, suy hô hấp và ngừng tim. Các dấu hiệu của sốc phản vệ bao gồm:

  • Phản ứng da, chẳng hạn như phát ban, ngứa hoặc da nhợt nhạt.
  • Thở khò khè hoặc khó thở.
  • Choáng váng, chóng mặt, ngất xỉu.
  • Sưng mặt.
  • Buồn nôn.
  • Mạch yếu và nhanh.

Gọi cấp cứu khẩn cấp nếu bạn hoặc ai đó bạn biết đang bị sốc phản vệ, ngay cả khi các triệu chứng bắt đầu cải thiện. Đôi khi các triệu chứng có thể trở lại trong giai đoạn thứ hai.

Phải làm gì khi ai đó bị sốc phản vệ

Nếu bạn đang ở cùng một người đang bị sốc phản vệ, bạn nên:

1.    Gọi 115 ngay lập tức.

2.    Kiểm tra xem họ có máy tiêm tự động epinephrine (adrenaline) (EpiPen) hay không và giúp họ, nếu cần.

3.    Cố gắng giữ cho nạn nhân bình tĩnh.

4.    Giúp nạn nhân nằm ngửa.

5.    Nâng cao chân của họ khoảng 40cm và đắp chăn.

6.    Lật nghiêng về 1 phía nếu nạn nhân bị nôn hoặc chảy máu.

7.    Đảm bảo rằng quần áo rộng rãi để có thể thở.

Người đó được tiêm epinephrine càng sớm thì càng tốt.

Tránh cho nạn nhân thuốc uống, đồ uống hoặc nâng đầu lên, đặc biệt là khi họ khó thở.

Bác sĩ có thể kê đơn epinephrine khẩn cấp. Máy tiêm tự động đi kèm với một liều thuốc duy nhất để tiêm vào đùi. Bạn sẽ muốn hướng dẫn gia đình và bạn thân của mình cách tiêm epinephrine trong trường hợp khẩn cấp.

Cách ngăn ngừa phản ứng dị ứng

Khi bạn đã bị phản ứng dị ứng, điều quan trọng là phải xác định nguồn gốc để tránh tiếp xúc trong tương lai. Đối với dị ứng với thành phần cụ thể, hãy kiểm tra thành phần sản phẩm trước khi mua. Bôi kem dưỡng da trước khi đi bộ đường dài hoặc cắm trại có thể giúp ngăn chất độc của cây thường xuân lây lan hoặc hấp thụ vào da của bạn.

Bạn càng kiểm soát được việc tiếp xúc với chất gây dị ứng, bạn càng ít có khả năng bị phản ứng dị ứng. Đảm bảo rằng đồng nghiệp và bạn bè của bạn biết về bệnh dị ứng của bạn và nơi bạn cất giữ ống tiêm tự động epinephrine. Dạy cho bạn bè của bạn cách điều trị phản ứng dị ứng có thể giúp cứu sống bạn

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Dị ứng thực phẩm rất dễ gặp, biết sơ cứu để cứu 1 con người

 

Hà Linh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (theo Healthline) -
Bình luận
Tin mới
  • 13/11/2025

    Ăn trứng vào lúc nào tốt nhất để giảm cân?

    Trứng là thực phẩm giàu dinh dưỡng, giàu protein có thể giúp chúng ta no lâu hơn và tăng cường trao đổi chất. Vậy ăn trứng vào thời điểm nào giúp tăng hiệu quả giảm cân?

  • 13/11/2025

    Hiểu về chẩn đoán ung thư phổi giai đoạn 0

    Ung thư phổi giai đoạn 0, được gọi là ung thư phổi không tế bào nhỏ (NSCLC), có nghĩa là các tế bào bất thường đã được tìm thấy trong niêm mạc đường thở trong một khối u duy nhất, không xâm lấn. Các tế bào này có khả năng lây lan và phát triển thành ung thư.

  • 12/11/2025

    Nhận biết dấu hiệu sớm và cách bảo vệ trái tim khỏe mạnh

    Bệnh tim mạch là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên toàn cầu. Tại Việt Nam, thống kê cho thấy khoảng 30% các trường hợp tử vong liên quan đến các vấn đề về tim mạch. Điều đáng lo ngại là bệnh không chỉ xuất hiện ở người cao tuổi mà còn ngày càng phổ biến ở giới trẻ do lối sống thiếu lành mạnh. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo và áp dụng các biện pháp phòng ngừa là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe tim mạch, giảm nguy cơ đột quỵ và duy trì chất lượng cuộc sống tốt hơn.

  • 12/11/2025

    Thời điểm ăn sáng tốt nhất để giảm cân

    Ăn sáng sớm phù hợp với nhịp sinh học của cơ thể và mang lại nhiều lợi ích sức khỏe. Vậy thời điểm ăn sáng có tác động quan trọng đối với quá trình giảm cân không?

  • 12/11/2025

    Tại sao nách bạn lại đau?

    Buổi sáng ngủ, dậy tự nhiên thấy nách bị đau, là một dấu hiệu cảnh báo rằng có điều gì đó không ổn. Nguyên nhân cũng có thể đơn giản là do bị căng cơ, chỉ cần chườm đá và nghỉ ngơi là sẽ hết đau, cũng có thể là dấu hiệu của tình trạng nhiễm trùng hoặc nặng hơn như một số bệnh ung thư.

  • 11/11/2025

    Workshop Dinh dưỡng: Ăn dặm khoa học, bé khỏe mẹ nhàn

    Làm cha mẹ, ai cũng mong con ăn ngoan, lớn khỏe. Nhưng hành trình ăn dặm của trẻ lại chưa bao giờ “dễ như hướng dẫn trên mạng”. Bé biếng ăn, mẹ lo lắng; bé tăng cân chậm, cả nhà sốt ruột. Vậy đâu là cách ăn dặm đúng – đủ – khoa học để con thật sự phát triển khỏe mạnh?

  • 11/11/2025

    7 loại thực phẩm tốt nhất cho làn da sáng mịn

    7 thực phẩm tốt nhất cho làn da dưới đây là những loại thực phẩm giàu chất dinh dưỡng hỗ trợ sản xuất collagen và sức khỏe làn da.

  • 11/11/2025

    Các biện pháp phòng ngừa bệnh lây truyền qua đường tình dục

    Bệnh lây truyền qua đường tình dục (STDs) là bệnh lý phổ biến ảnh hưởng đến sức khỏe toàn cầu, với hơn 1 triệu ca mắc mới mỗi ngày theo thống kê của WHO. Các bệnh như chlamydia, lậu, giang mai, và HPV không chỉ gây tổn hại sức khỏe thể chất mà còn ảnh hưởng tâm lý và quan hệ xã hội. Do đó, phòng ngừa bệnh jlây truyền qua đường tình dục là cần thiết để bảo vệ bản thân và cộng đồng. Bài viết này sẽ tập trung vào các biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhằm duy trì một lối sống lành mạnh và an toàn.

Xem thêm