Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Khi nào dùng thuốc kháng virut trong điều trị cúm?

Thời tiết lạnh ẩm là điều kiện thuận lợi cho các loại virut cúm mùa phát triển, lây lan nhanh chóng trong cộng đồng.

Cúm có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng như suy tim, suy gan, hôn mê và tử vong… Để ứng phó với cúm, nhiều người đã tự tìm đến với các thuốc kháng virut. Vậy điều này có nên không và việc dùng thuốc như thế nào cho đúng?

Bệnh cúm mùa là bệnh truyền nhiễm cấp tính do các chủng loại virut như cúm A/H3N2, cúm A/H1N1, cúm B và cúm C; có khả năng lây nhiễm rất cao qua đường hô hấp, qua nước bọt hay dịch tiết do ho khạc, hắt hơi hoặc dính trên các vật dụng. Virut cúm có thể tồn tại hàng giờ bên ngoài môi trường, đặc biệt là trong thời tiết lạnh và độ ẩm cao, do vậy, mức độ lây lan càng tăng. Bệnh có thể diễn biến ở các mức độ khác nhau: đại dịch, dịch, dịch nhỏ tại các địa phương; diễn biến với các biểu hiện sốt, đau đầu, mệt mỏi, đau cơ, sổ mũi, ho.

Thông thường, người bệnh có thể hồi phục sau từ 2 - 7 ngày nhưng đối với người lớn tuổi, trẻ em, người mắc bệnh về thận, thiếu máu, tim phổi hay suy giảm miễn dịch…, bệnh có thể diễn biến nặng hơn, dễ gây biến chứng nguy hiểm…

Biến chứng đầu tiên hay gặp do cúm là viêm phổi (thường gặp ở những người trung niên có bệnh tim trước đó. Đây là một biến chứng với các biểu hiện suy hô hấp và tổn thương nặng nề ở phổi, tỉ lệ tử vong cao), viêm xoang, viêm tai giữa do nhiễm khuẩn thứ phát (nhất là với trẻ em). Ngoài ra, cúm còn gây biến chứng về thần kinh (như viêm não, viêm màng não, viêm tủy cắt ngang và hội chứng Guillain - Barré), tim (gây viêm cơ tim, viêm màng ngoài tim, làm nặng thêm suy tim ở bệnh nhân đã bị suy tim trước đó)…

Khi nào dùng thuốc kháng virut trong điều trị cúm?

Các triệu chứng cảm cúm ở trẻ nhỏ.

Thuốc điều trị triệu chứng

Để hạ sốt, giảm đau, chỉ dùng paracetamol khi người bệnh sốt trên 38,50C, không dùng thuốc nhóm salicylate như aspirin để hạ sốt trong bệnh cúm vì có nguy cơ gây hội chứng Reye nguy hiểm với bệnh nhân, nhất là với người dưới 18 tuổi. Người bệnh cần nghỉ ngơi, cách ly, hạn chế giao tiếp để tránh lây lan cho người khác; đảm bảo chế độ dinh dưỡng hợp lý (ăn thức ăn dễ tiêu và uống nhiều nước, ăn hoa quả, bổ sung các vitamin) và cân bằng nước điện giải (uống dung dịch oserol). Hầu hết những người bị cúm là nhẹ, chỉ cần dùng các thuốc trị triệu chứng… sẽ khỏi.

Khi nào dùng thuốc trị đặc hiệu?

Điều trị đặc hiệu bằng thuốc kháng virut được dùng trong các trường hợp nhiễm cúm có biến chứng, cúm nặng hoặc người bệnh có yếu tố nguy cơ bị biến chứng nghiêm trọng do cúm như người cao tuổi, trẻ sơ sinh, phụ nữ có thai, người có các bệnh lý mạn tính như tiểu đường, bệnh tim mạch, suy thận, béo phì... Những trường hợp này cần phải được chăm sóc y tế (nhập viện điều trị) và dùng thuốc kháng virut.

Việc dùng thuốc kháng virut cần được bác sĩ kê đơn và hướng dẫn sử dụng, người bệnh không tự ý mua dùng để trị cúm hay phòng cúm.

Thuốc chống virut gồm các thuốc như oseltamivir phosphate, zanamivir - đây là hai loại thuốc kháng virut cúm thường được sử dụng để chống lại dịch cúm lưu hành gần đây.

Đối với những trường hợp phải dùng thuốc kháng virut do bác sĩ chỉ định, thì việc dùng các thuốc này càng sớm càng tốt. Việc dùng thuốc kháng virut sớm sẽ giúp rút ngắn thời gian sốt và các triệu chứng của bệnh, đồng thời làm giảm nguy cơ biến chứng nghiêm trọng của cúm. Vì vậy, việc đánh giá y tế nhanh tình trạng cúm để xem người bệnh có cần phải dùng thuốc kháng virut cúm hay không là rất quan trọng, nhất là những người nằm trong nhóm yếu tố nguy cơ cao bị cúm nặng hoặc biến chứng do cúm. Khi có dấu hiệu cúm, đầu tiên cần phải đi khám để được đánh giá đúng tình trạng bệnh và dùng thuốc thích hợp.

Khi dùng thuốc kháng virut để trị cúm, người bệnh cần chú ý tới một số bất lợi có thể xảy ra khi dùng thuốc như buồn nôn, nôn, tiêu chảy, chóng mặt, nhức đầu, mất ngủ... Ngừng thuốc và cần sự trợ giúp khẩn cấp của y tế nếu có bất cứ dấu hiệu của một phản ứng dị ứng: nổi mề đay, khó thở, sưng mặt, môi, lưỡi hoặc họng, phát ban da đỏ và phồng rộp hoặc bong tróc...

Và khuyến cáo của Bộ Y tế trong phòng, chống cúm

Để chủ động phòng chống cúm mùa, Bộ Y tế khuyến cáo người dân thực hiện tốt các nội dung sau: đảm bảo vệ sinh cá nhân, che miệng khi hắt hơi, thường xuyên rửa tay với xà phòng, vệ sinh mũi, họng hàng ngày bằng nước muối; Giữ ấm cơ thể, ăn uống đủ chất để nâng cao thể trạng; Tiêm vắc-xin cúm mùa phòng bệnh; Hạn chế tiếp xúc với bệnh nhân cúm hoặc các trường hợp nghi ngờ mắc bệnh khi không cần thiết; Khi có triệu chứng ho, sốt, sổ mũi, đau đầu, mệt mỏi, cần đến ngay cơ sở y tế để được khám, xử trí kịp thời… Đặc biệt, không tự ý sử dụng các thuốc kháng virut (như tamiflu) mà phải tuân theo hướng dẫn của thầy thuốc.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Bộ Y tế khẳng định Tamiflu là thuốc chữa cúm phải kê đơn

DS. Hoàng Thu - Theo Sức khỏe & Đời sống
Bình luận
Tin mới
  • 14/07/2025

    Bài tập tốt nhất cho chứng đau thắt lưng

    Đau thắt lưng là một trải nghiệm phổ biến đối với nhiều người. Nó thường có thể dẫn đến đau, ngứa ran hoặc tê ở phần thân dưới. Có nhiều nguyên nhân gây đau thắt lưng, phổ biến nhất bao gồm căng cơ, tư thế xấu và tuổi tác.

  • 13/07/2025

    Lựa chọn trang phục và phụ kiện chống nắng hiệu quả cho thanh thiếu niên

    Mùa hè đến mang theo cái nắng gay gắt, đặc biệt tại Việt Nam – nơi khí hậu nhiệt đới khiến bức xạ tia cực tím (UV) đạt mức cao trong nhiều tháng. Đối với thanh thiếu niên lứa tuổi năng động, thường xuyên tham gia các hoạt động ngoài trời như thể thao, dã ngoại hay đi học việc bảo vệ làn da và sức khỏe trước tia UV là vô cùng cần thiết.

  • 12/07/2025

    Chất tạo ngọt nhân tạo làm thúc đẩy cơn đói, khiến bạn ăn nhiều hơn

    Một nghiên cứu mới đã tìm hiểu cách thức sucralose, một chất tạo ngọt không calo, ảnh hưởng đến các tín hiệu não bộ liên quan đến cảm giác đói.

  • 11/07/2025

    Những dấu hiệu của tình yêu thái quá và cách xử lý

    Việc ai đó thể hiện tình cảm với bạn có thể khiến bạn cảm thấy vui vẻ và phấn khích khi bạn đang trong giai đoạn đầu của một mối quan hệ mới. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải phân biệt sự mới lạ của một mối quan hệ mới với các hành vi thái quá.

  • 10/07/2025

    Vận động cùng con - giải pháp gắn kết tình cảm gia đình

    Trong cuộc sống hiện đại, khi thời gian dành cho gia đình ngày càng bị thu hẹp bởi công việc và các thiết bị điện tử, việc tìm kiếm một hoạt động vừa tốt cho sức khỏe vừa giúp gắn kết tình cảm cha con trở nên cần thiết hơn bao giờ hết.

  • 10/07/2025

    Cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng

    Những ngày hè đầy nắng là thời điểm lý tưởng để đưa trẻ ra ngoài chơi, đi biển, cắm trại, picnic,... Tuy nhiên, dành quá nhiều thời gian dưới ánh nắng mặt trời có thể khiến trẻ dễ bị cháy nắng. Cháy nắng nặng không chỉ gây khó chịu mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe về da cho trẻ. Cùng đọc bài viết sau đây để biết cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng.

  • 09/07/2025

    Đau đầu do thời tiết nóng bức: Nguy cơ tiềm ẩn và giải pháp phòng ngừa hiệu quả

    Mùa hè mang theo những ngày nắng kéo dài, không khí oi bức và nền nhiệt độ cao, tạo nên nhiều thách thức đối với sức khỏe con người. Một trong những ảnh hưởng phổ biến nhưng ít được chú ý là tình trạng đau đầu do nóng.

  • 08/07/2025

    Các nguồn cung cấp chất béo cho cơ thể

    Chất béo là một trong ba nhóm dưỡng chất thiết yếu, cùng với carbohydrate và protein, có vai trò vô cùng quan trọng trong hoạt động sống của cơ thể con người.

Xem thêm