Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Khắc phục tình trạng mất ngủ bằng y học cổ truyền

Mất ngủ thuộc chứng ” Thất miên ” của y học cổ truyền. Mất ngủ thường khiến người bệnh mệt mỏi, tinh thần uể oải, mất tập trung trong công việc….Nguyên nhân của bệnh là do tinh thần kích động, lo nghĩ khiếp sợ, rối loạn tâm trí, đau ốm kéo dài làm cho thận âm hư tổn không nuôi được tâm tỳ, dẫn đến tình trạng mất ngủ.

Khắc phục tình trạng mất ngủ bằng y học cổ truyền

1. Nguyên nhân của bệnh

Do tinh thần kích động, lo nghĩ khiếp sợ, rối loạn tâm trí, đau ốm kéo dài làm cho thận âm hư tổn không nuôi được tâm tỳ, dẫn đến tình trạng mất ngủ.

Để điều trị chứng bệnh này, Đông y có những phương thuốc hữu hiệu dưới đây. Tùy theo thể lâm sàng, bạn đọc có thể tham khảo và áp dụng.

2. Điều trị mất ngủ

*  Mất ngủ do tâm hỏa thịnh

-  Triệu chứng: đau đầu, váng đầu, lưỡi đỏ, lợi sưng đau, đại tiện táo bón, giấc ngủ chập chờn, hay mơ hay giật mình, trằn trọc không yên.

-  Phép chữa: Thanh tâm hỏa, dưỡng tâm an thần.

Bài 1: Hoàng liên 10g, hoàng bá 10g, lá vông 20g, xấu hổ 16g, bạch linh 10g, cỏ mực 20g, tang diệp 20g, đinh lăng 20g, rau má 20g. Ngày 1 thang, sắc 3 lần uống 3 lần.

Bài 2: Chi tử 12g, hoa hòe 12g, hoàng liên 10g, hắc táo nhân 16g, cỏ mần trầu 16g, trinh nữ 16g, bạch linh 10g, cam thảo 12g, đương quy 12g, thủ ô chế 10g. Ngày 1 thang, sắc 3 lần uống 3 lần.

*   Mất ngủ do can khí uất kết

-  Triệu chứng: Đau tức hạ sườn, da vàng tiểu đỏ, đau đầu, khó ngủ, ăn uống kém, phân thường táo, miệng đắng, rêu lưỡi vàng.

-  Phép chữa: Giải uất hòa can, thanh tâm dưỡng tỳ.

Bài 1: Đan bì 10g, chi tử 12g, bạch thược 12g, rau má 20g, nam hoàng bá 16g, cỏ mực 20g, đan sâm 12g, ích mẫu 16g, cam thảo 12g. Ngày 1 thang, sắc 3 lần uống 3 lần.

Bài 2: Hương phụ 12g, chỉ xác 10g, chi tử 12g, tang diệp 20g, hoài sơn 12g, liên nhục 12g, hắc táo nhân 16g, khởi tử 12g, hạ liên châu 10g. Sắc uống ngày 1 thang.
Cam thảo

*  Mất ngủ ở thời kỳ tiền mãn kinh

- Triệu chứng: Khó ngủ kèm theo những cơn bốc hỏa, đau đầu, da khô, bức bách trong lồng ngực, mồ hôi toát ra bất kì, đau xương, đau ngực…

-  Phép chữa: Dưỡng tâm hạ khí, bình can, thanh nhiệt.

Bài 1: Hắc táo nhân 16g, đan sâm 12g, đinh lăng 20g, bán hạ 10g, hậu phác 10g, biển đậu 12g, cỏ mực 16g, bạch thược 12g, đan bì 10g, khởi tử 10g, cam thảo 12g. Ngày 1 thang, sắc 3 lần uống 3 lần.

Bài 2: Đương quy 12g, hà thủ ô 12g, ích mẫu 12g, đan sâm 12g, bạch linh 10g, bá tử nhân 12g, chi tử 12g, cát căn 16g, hoài sơn 16g, liên nhục 12g, kim ngân 16g, thục địa 12g, cam thảo 12g. Ngày 1 thang, sắc 3 lần uống 3 lần.

Bài 3: Ngân hoa 10g, liên kiều 10g, cỏ mực 16g, đan bì 10g, chi tử 12g, bạch thược 12g, nam hoàng bá 12g, hắc táo nhân 16g, bán hạ 10g, hậu phác 10g, đinh lăng 16g. Ngày 1 thang, sắc 3 lần uống 3 lần.

*  Mất ngủ do tâm tỳ lưỡng hư

-  Triệu chứng: Tỳ hư không tổng hợp được tinh chất, tâm thiếu nuôi dưỡng, sinh ra những chứng trạng: ngủ hay mơ, giấc ngủ rất ngắn, nhanh tỉnh, thường hay hồi hộp, hay quên, sức làm việc rất kém, sắc mặt ủ rũ, rêu lưỡi nhợt, mạch tế nhược.

-  Phép chữa: Bổ dưỡng tâm tỳ để sinh khí huyết.

Bài 1: Bạch truật 16g, hoài sơn 16g, liên nhục 16g, đương quy 16g, ngũ gia bì 16g, cam thảo 12g, thục địa 12g, sinh khương 6g, thủ ô chế 12g, đại táo 12g. Ngày 1 thang, sắc 3 lần uống 3 lần.

Bài 2: Đinh lăng 16g, thủ ô chế 16g, đương quy 16g, ngũ gia bì 16g, bán hạ 10g, hậu phác 10g, sinh khương 6g, trần bì 10g, cam thảo 12g, bạch truật 12g, thương truật 10g, đại táo 12g. Ngày 1 thang, sắc 3 lần uống 3 lần.

Bài 3: Hắc táo nhân 16g, lá vông 20g, biển đậu 12g, đương quy 16g, trần bì 12g, bạch truật 16g, ngũ gia bì 16g, củ đinh lăng 16g, sinh khương 6g, cao lương khương 10g, sơn tra 10g, đại táo 12g, cam thảo 12g. Ngày 1 thang, sắc 3 lần uống 3 lần.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Những hiểu lầm và sự thật về chứng mất ngủ

Theo Bệnh viện Bạch Mai
Bình luận
Tin mới
  • 19/02/2025

    Dùng Glipizide cần thận trọng với thực phẩm, đồ uống nào?

    Người bệnh đái tháo đường đang dùng thuốc Glipizide cần thận trọng với thực phẩm, đồ uống cản trở quá trình kiểm soát đường huyết.

  • 19/02/2025

    Cách kiểm soát mụn trứng cá nghiêm trọng

    Mụn trứng cá nghiêm trọng thường xuất hiện ở nhiều nơi, mụn sâu, thường gây đau đớn, khó chịu và để lại sẹo thâm. Điều tốt nhất bạn có thể làm khi gặp tình trạng này là đến gặp bác sĩ da liễu để được hướng dẫn điều trị. Hãy tìm hiểu về dấu hiệu bệnh, nguyên nhân, phương pháp điều trị hiệu quả nhé !

  • 18/02/2025

    Dùng Tamiflu có an toàn cho trẻ em không?

    Tamiflu có tác dụng khi sử dụng trong vòng 48 giờ từ khi có triệu chứng và có kết quả test dương tính với cúm A hoặc cúm B. Tuy nhiên, cha mẹ có nên tự ý cho trẻ sử dụng thuốc hay cần có chỉ định của bác sĩ?

  • 18/02/2025

    Lá olive và những công dụng cho sức khoẻ

    Olive là cây thuộc họ Oleaceae, có nguồn gốc từ miền duyên hải Địa Trung Hải. Quả olive thường được dùng để chế biến thành dầu olive hoặc ăn cùng những món salad mang lại nhiều lợi ích cho sức khoẻ. Vậy lá olive thì sao?

  • 18/02/2025

    Để sở hữu làn da đẹp rạng rỡ mùa xuân

    Xuân về, vạn vật như được khoác lên mình tấm áo mới, tràn đầy sức sống. Đây cũng là lúc làn da của chúng ta cần được "đánh thức" sau giấc ngủ đông dài, để sẵn sàng đón nhận những tia nắng ấm áp và không khí trong lành.

  • 17/02/2025

    Ăn quả bơ thế nào để tối ưu dưỡng chất?

    Bơ là loại quả quen thuộc, giàu dưỡng chất nhưng không phải ai cũng biết cách tận dụng tối đa lợi ích của nó. Một vài mẹo đơn giản trong cách ăn có thể giúp bạn hấp thụ tối ưu các dưỡng chất từ bơ.

  • 17/02/2025

    Viêm họng liên cầu khuẩn có lây không?

    Khi trẻ bị đau họng khi nuốt, suy nghĩ đầu tiên của bạn có thể là trẻ bị viêm họng liên cầu khuẩn. Viêm họng liên cầu khuẩn là tình trạng nhiễm trùng họng và amidan do vi khuẩn Streptococcus nhóm A‌.‌ Viêm họng liên cầu khuẩn khác với cảm lạnh, thường do virus gây ra. Nhưng giống như cảm lạnh thông thường, viêm họng liên cầu khuẩn có thể lây lan nhanh đặc biệt là ở trẻ em.

  • 16/02/2025

    Bệnh vẩy nến khuỷu tay

    Bệnh vẩy nến khuỷu tay là một tình trạng da mãn tính gây ra các vùng da dày, viêm, đỏ ở khuỷu tay. Vẩy nến cũng có thể phát triển ở các bộ phận khác trên cơ thể, như da đầu hoặc đầu gối.

Xem thêm