Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Hướng dẫn về cai sữa dành cho các mẹ!

Cho con bú là một trải nghiệm tuyệt vời, nhưng nếu bạn nghĩ là đến thời điểm thích hợp để cai sữa cho bé, thì bạn nên ngừng cho bé bú. Và nếu bạn đang ở trong giai đoạn cai sữa cho con thì bạn cần nhận được sự hỗ trợ và những thông tin cần thiết. Bài viết dưới đây sẽ giúp ích cho bạn.

Hướng dẫn về cai sữa dành cho các mẹ!

Thời điểm tốt nhất để cai sữa cho bé?

Theo Viện Nhi khoa Hoa Kỳ, hãy cho bé bú hoàn toàn bằng sữa mẹ trong vòng 6 tháng đầu đời. Đó sẽ là món quà lớn nhất mà bạn dành cho bé. Sau 6 tháng đầu, bạn nên chuyển dần sang việc cho bé ăn dặm cho tới khi bé được 1 tuổi.

Tuy nhiên điều đó không có nghĩa là khi đủ 1 tuổi thì bé không được bú mẹ nữa. Nhiều chuyên gia khuyến cáo bạn nên cho trẻ bú đến 24 tháng tuổi. Tuy nhiên, bạn vẫn có thể cho bé bú đến khi nào bạn muốn, miễn là cả 2 mẹ con đều cảm thấy thoải mái.

Và nếu bạn muốn cai sữa cho bé sớm trước khi bé tròn 1 tuổi, thì cũng không gây hại gì cả. Nhưng luôn cẩn trọng để đảm bảo rằng bé của bạn được bổ sung đủ các chất dinh dưỡng để phát triển sau khi cai sữa.

Các lý do để cai sữa

Cách dễ nhất để cai sữa cho bé là đợi cho đến khi bé sẵn sàng. Tuy nhiên, đôi khi bạn cần phải cai sữa cho bé sớm hơn, chẳng hạn như bạn có một số lý do dưới đây:

  • Đi làm trở lại
  • Gặp khó khăn khi hút sữa
  • Căng thẳng
  • Mang thai
  • Các lý do về y tế
  • Tự do cá nhân
Cai sữa cho bé như thế nào?

Nếu bạn cần phải cai sữa cho bé, vì bất cứ lý do gì, thì dưới đây là một số cách đơn giản giúp bạn cai sữa cho bé một cách dễ dàng và đơn giản:

Cai sữa ngay lập tức

Nếu bạn cần phải cho bé cai sữa ngay lập tức, bạn có thể làm theo những bước sau:

  • Không kích thích sữa về. Chỉ nặn ra một chút sữa vừa đủ để làm bạn không bị đau và vú bạn không bị căng tức.
  • Không dùng máy sữa. Cách tốt nhất để hút sữa ra mà không gây kích thích nguồn sữa là dùng tay vắt sữa ra.
  • Chườm lạnh để làm giảm nguồn máu cung cấp tới vú và làm giảm cảm giác khó chịu.
  • Tránh chườm ấm vì việc này có thể kích thích nguồn sữa
  • Cai sữa có thể sẽ khiến bạn bị đau, do vậy, bạn có thể sử dụng một vài loại thuốc giảm đau.
  • Mặc một loại áo ngực tốt, cứng và hỗ trợ tốt cho ngực của bạn.
  • Nhớ rằng, việc quấn chặt ngực của bạn sẽ không làm giảm nguồn cấp sữa mà chỉ khiến bạn bị đau hơn mà thôi.
  • Trong khi cho bé uống sữa công thức hay sữa bò, hãy cố gắng bế bé ở tư thế tránh xa bầu vú của bạn
  • Làm cho giờ ăn của bé trở nên đặc biệt – giao tiếp bằng mắt với bé, hát một bài hát hoặc đơn giản chỉ là trò chuyện với bé.
  • Không nên giảm lượng nước uống vào của bạn. Giảm lượng nước uống sẽ không làm giảm lượng sữa của bạn mà chỉ làm bạn bị thiếu nước mà thôi.
  • Tránh hoặc giảm ăn muối để làm giảm nguồn cung cấp sữa.
  • Nếu bị căng tức, sưng vú, bạn có thể uống 200mg vitamin B6 để làm giảm tình trạng căng tức vú.
  • Nếu trước khi mang thai bạn đang uống thuốc tránh thai hàng ngày, thì khi bạn muốn cai sữa, bạn có thể bắt đầu uoóng thuốc trở lại. Tuy nhiên, bạn nên hỏi ý kiến bác sỹ trước.
Cai sữa từ từ

Nếu bạn không vội và muốn cai sữa cho bé một cách từ từ, bạn có thể làm theo những cách dưới đây:

  • Nếu bạn cai sữa trước khi bé đủ 1 tuổi, hãy lựa chọn loại sữa công thức phù hợp với bé. Ban đầu hãy cho bé uống với 1 lượng nhỏ để xem bé có chấp nhận loại sữa mới hay không.
  • Bắt đầu cai sữa bằng cách cho uống xen kẽ giữa sữa mẹ và sữa công thức để hệ tiêu hóa của bé quen dần với sự thay đổi.
  • Khi bắt đầu cho bé cai sữa, hãy cho bé bú sữa mẹ trước khi cho bé ăn dặm hoặc uống sữa công thức.
  • Khi em bé đã quen với bước này, hãy chuyển sang bước tiếp theo: cho bé uống sữa công thức hoặc cho ăn dặm trước khi cho bé bú.
  • Khi bé không còn phụ thuộc vào sữa mẹ, sau khi ăn, hãy cho bé uống nước lọc thay vì bú sữa mẹ.
  • Nếu bạn thường xuyên dùng máy hút sữa ra cho bé bú, hãy giảm tần suất hút sữa. Dần dần, ngừng hút sữa trong vòng 1 tháng.

Lưu ý

Dưới đây là một số điều quan trọng cần ghi nhớ khi bạn cho bé cai sữa:

Không nên hạn chế hoàn toàn việc bú mẹ của bé. Nếu bé muốn bú mẹ, hãy cho bé bú nhưng trong khi đó, hãy làm bé mất tập trung bằng việc chơi trò chơi, một món đồ ăn khác…

Đảm bảo dinh dưỡng đầy đủ. Khi bé bú mẹ, bạn có thể đảm bảo được rằng bé được bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết. Nhưng khi cai sữa, bạn sẽ phải vất vả hơn để đảm bảo dinh dưỡng đầy đủ cho bé.  Nếu bé chưa đủ 1 tuổi và bạn muốn cai sữa cho bé, hãy nhớ cho bé uống các loại sữa công thức được bổ sung sắt.

Hãy kiên nhẫn. Đây chính là chìa khóa khi cai sữa. Kể cả khi bạn muốn cai sữa cho bé ngay lập tức, cũng sẽ cần vài ngày. Do vậy, bạn không nên “đốt cháy giai đoạn” vì việc này sẽ khiến tình hình trở nên tệ hơn, gây ảnh hưởng xấu đến cả 2 mẹ con.

Chuẩn bị kỹ càng. Trước khi cai sữa, hãy chuẩn bị tất cả những gì mà bạn cần, bao gồm sữa công thức, bình/cốc sữa, dụng cụ vệ sinh bình sữa…

Trao đổi với bác sỹ. Hãy trao đổi với bac sỹ trước khi bạn quyết định cho bé cai sữa. Mặc dù cai sữa là quyết định cá nhân, nhưng bạn vẫn nên trao đổi với chuyên gia để đảm bảo rằng việc cai sữa không gây ảnh hưởng đến em bé.

Tránh xoa bóp. Bạn nên tránh ma sát hoặc xoa bóp núm vú để tránh kích thích nguồn sữa.

Tránh ngủ chung.  Nếu trước đây bé ngủ chung giường với bố mẹ, thì khi bắt đầu cai sữa chính là thời điểm mà bé có thể ngủ riêng (riêng giường hoặc thậm chí là riêng phòng).

Xin nghỉ làm. Khi bạn đang cai sữa cho bé, bạn nên chuẩn bị tinh thần sẽ nghỉ làm trong một vài ngày. Cai sữa có thể sẽ khiến bị căng tức vú, khiến vú bạn bị cứng như đá và rất đau. Trong trường hợp này, bạn cần được nghỉ ngơi.

Chú ý đến cảm xúc của bản thân. Nếu bạn cai sữa, hormone trong cơ thể sẽ tăng cao, khiến bạn nhạy cảm hơn. Do vậy, hãy để ý đến cảm xúc của bản thân mình.

Nhờ chồng giúp đỡ. Bạn có thể nhờ chồng trông con khi đến cữ bú của bé. Việc này không chỉ làm bé quên đi việc bú mẹ mà còn giúp kết nối 2 bố con. Bạn cũng có thể nhờ chồng pha sữa và cho bé ăn giúp bạn.

Chuẩn bị sẵn sàng vì bé sẽ rất quấy khóc trong giai đoạn này.

Thực hiện nghiêm ngặt thời gian biểu. Em bé sống rất đúng với thời gian biểu, mà bạn lại vừa tạo ra một thay đổi lớn trong thời gian biểu của bé, do vậy, hãy cố gắng thực hiện đúng thời gian biểu này.

Ngủ khi bạn có thể. Em bé có thể sẽ rất quấy khóc, cả ban ngày và ban đêm vì phải cai sữa. Do vậy, hãy tranh thủ ngủ bất cứ khi nào bạn có thể.

Mụn sẽ mọc trở lại. Khi cai sữa, sự thay đổi hormone trong cơ thể có thể sẽ khiến mụn mọc trở lại ở một số phụ nữ. Và, đừng hoảng hốt vì tình trạng đó sẽ qua nhanh thôi.

Thông tin thêm trong bài viết: Mẹo để dự trữ và bảo quản sữa mẹ

Ths.Bs. Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 18/08/2025

    Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

    Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.

  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 15/08/2025

    Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?

    Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?

  • 15/08/2025

    Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?

    Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.

  • 15/08/2025

    Báo cáo trường hợp: Sốc nhiễm trùng kèm viêm da, cân cơ hoại tử do nhiễm Vibrio vulnificus qua vết thương ở da

    Vibrio vulnificus là một loại trực khuẩn gram âm, di động, ưa mặn được tìm thấy ở khắp mọi nơi, chủ yếu ở vùng nước mặn và nước lợ ven biển. V. Vulnificus gây ra 1 trong 3 hội chứng riêng biệt: viêm dạ dày-ruột, nhiễm trùng huyết tiên phát và nhiễm trùng vết thương với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh thường xẩy ra ở những người mắc bệnh gan mãn tính, suy giảm miễn dịch, hoặc các bệnh gây thừa sắt trong cơ thể. Khi nghi ngờ nhiễm V. Vulnificus dựa trên tiền sử, dịch tễ, diễn biến lâm sàng, vi khuẩn học, kháng sinh thích hợp cần dùng càng sớm càng tốt và can thiệp ngoại khoa khi có chỉ định.

  • 15/08/2025

    Cảnh báo: Vi khuẩn “ăn thịt người” Vibrio vulnificus đang gia tăng ở Mỹ. Khuyến cáo cho Việt Nam

    Các chuyên gia y tế cảnh báo sự gia tăng các ca nhiễm vi khuẩn ăn thịt người Vibrio vulnificus tại Mỹ, đặc biệt ở các bang ven biển vùng Vịnh Mexico và Đông Nam Hoa Kỳ như Florida và Louisiana. Mặc dù vẫn được xem là bệnh hiếm gặp, nhưng mức độ nghiêm trọng và xu hướng tăng của các ca nhiễm cho thấy dấu hiệu bất thường và người dân không được chủ quan về nguy cơ lây nhiễm.

Xem thêm