Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Giảm mệt mỏi khi xạ trị

Tại sao bạn cảm thấy mệt mỏi sau mỗi đợt xạ trị và những gì bạn có thể làm để đối phó với nó.

Giảm mệt mỏi khi xạ trị

Khi bạn được xạ trị để điều trị ung thư, bác sĩ sẽ thông báo cho bạn về các phản ứng phụ có thể xảy ra trong quá trình xạ trị. Những phản ứng như buồn nôn, tiêu chảyrụng tóc thường thu hút sự chú ý của chúng ta vì chúng khiến bạn cảm thấy tình trạng của mình vô cùng tồi tệ.

Tuy nhiên, sự thực là mệt mỏi mới là tác dụng phụ có ảnh hưởng đến người bệnh nhiều nhất. Thiếu năng lượng và mệt mỏi quá mức có thể gây thêm bệnh cho tất cả các bệnh nhân ung thư.

Học cách quản lý và đối mặt với sự mệt mỏi là cần thiết để đảm bảo chất lượng cuộc sống của bạn trong quá trình điều trị bằng xạ trị.

Các triệu chứng của sự mệt mỏi

Thông thường một tuần sau khi điều trị bằng xạ trị lần đầu tiên bạn có thể bắt đầu cảm thấy những triệu chứng mệt mỏi sau đây:

  • Cảm thấy mệt mỏi hoặc hôn mê suốt cả ngày
  • Mệt mỏi kéo dài (cảm giác này kéo dài lâu hơn là mệt mỏi, căng thẳng hơn và không được nghỉ ngơi).
  • Giảm năng lượng
  • Giảm động lực
  • Giảm sự tập trung

Đi bộ từ bãi đậu xe đến văn phòng của bạn có thể mất nhiều thời gian hơn và bạn sẽ có thể khó thực hiện các công việc hoặc hoạt động về thể chất hơn. Mệt mỏi có thể khiến bạn cực kỳ bực bội vì bạn không hề buồn ngủ, nhưng bạn không có đủ năng lượng để hoạt động và làm việc.

Mệt mỏi ảnh hưởng đến mọi người theo những cách khác nhau; một số người có thể cảm thấy mệt mỏi nhẹ, trong khi những người khác có thể bị mệt mỏi mãn tính nghiêm trọng ảnh hưởng đáng kể tới chất lượng cuộc sống của họ. Mệt mỏi có thể tăng theo thời gian khi bạn trải qua nhiều liệu pháp điều trị bằng xạ trị.

Tại sao Xạ trị dẫn đến Mệt mỏi?

Mệt mỏi xảy ra trong khi xạ trị vì cơ thể đang làm việc chăm chỉ để sửa chữa thiệt hại cho các tế bào lành mạnh phát sinh trong quá trình điều trị. Mức độ mệt mỏi nói chung thay đổi tùy thuộc vào lượng mô bị chiếu xạ, cũng như vị trí.

Nhưng xạ trị có thể không phải là thủ phạm duy nhất, sự mệt mỏi có thể là hệ quả của bản thân ung thư hoặc sự căng thẳng tinh thần liên quan đến việc là một bệnh nhân ung thư.

Một số loại thuốc, chẳng hạn như để phòng ngừa và điều trị buồn nôn, cũng có thể có góp phần gây nên mệt mỏi. Tuy nhiên chúng ta không thể xác định nguyên nhân chính xác gây nên mệt mỏi vì có quá nhiều yếu tố trong quá trình điều trị ung thư mà tất cả chúng đều có thể có liên quan đến mệt mỏi.

6 Lời khuyên để giúp đối phó với mệt mỏi

1. Yêu cầu và nhận sự giúp đỡ 

Đừng để sự tự kiêu ngăn cản việc tìm kiếm sự giúp đỡ. Ngoài ra, hãy chấp nhận sự trợ giúp khi nó được cung cấp cho bạn. Các công việc như cắt cỏ, mua sắm và dọn dẹp có thể sẽ không thể được bạn thực hiện được khi mệt mỏi. Tự thúc ép bản thân để hoàn thành các công việc hàng ngày có thể khiến bạn kiệt sức hơn. Bạn bè và gia đình thường vui lòng giúp đỡ và hãy cho phép họ làm như vậy.

2. Ngủ đủ

Nghỉ ngơi vào ban đêm là điều cần thiết cho mọi người, không chỉ những người bị ung thư. Nếu bạn gặp khó khăn khi ngủ vào ban đêm, hãy cố gắng giới hạn tần suất và thời gian bạn ngủ trưa trong ngày. Quá nhiều giấc ngủ có thể dẫn đến sự mệt mỏi và không ngủ được vào ban đêm.

3. Nghỉ ngơi khi bạn cần

Nếu bạn bắt đầu cảm thấy mệt mỏi, hãy dừng lại và nghỉ ngơi một chút để “sạc pin” lại cho cơ thể. Nghỉ ngơi có thể có nghĩa là một giấc ngủ trưa ngắn hoặc ngồi nghỉ ở một nơi thư giãn và dành thời gian cho chính mình.

4. Đảm bảo bạn đã được bù nước đúng cách

Mất nước là một nguyên nhân thường gặp của sự mệt mỏi. Hãy chắc chắn rằng bạn đang uống nhiều nước và ăn đủ trái cây và rau củ có hàm lượng nước cao. Nếu bạn cảm thấy buồn nôn, hãy thử uống nước ở nhiệt độ phòng bởi nó có thể khiến bạn dễ chịu hơn. Tránh uống cà phê có chứa caffein bởi chúng hoạt động như thuốc lợi tiểu, và cà phê chỉ có khả năng làm tăng năng lượng trong thời gian ngắn ngủi, và bạn sẽ cảm thấy mệt mỏi hơn sau đó.

5. Hãy suy nghĩ kỹ trước khi uống đồ uống bổ sung năng lượng

Bạn có thể bị cám dỗ uống đồ uống bổ sung năng lượng để cung cấp cho bạn nhiều năng lượng hơn, nhưng hãy tránh việc để cho chúng mê hoặc bạn. Những loại đồ uống này có chứa đường và chất caffeine, có thể giúp bạn có năng lượng, nhưng không đủ cho đến cuối ngày. Giống như các loại đồ uống có chứa caffein khác, chúng có thể làm tăng mệt mỏi sau khi bạn lượng năng lượng ít ỏi được chúng bổ sung đã bị bạn dùng hết.

6. Tập thể dục khi bạn cảm thấy bạn có thể.Các nghiên cứu cho thấy rằng tập thể dục có thể làm tăng năng lượng ở những người bị ung thư. Tập thể dục có thể là đi bộ ngắn, bơi lội hoặc tập yoga.

Trao đổi với bác sĩ về sự mệt mỏi của mình

Nhiều người đánh giá thấp sự mệt mỏi và không nói với bác sĩ. Có thể có các lý do y tế cơ bản dẫn đến sự mệt mỏi, chẳng hạn như thiếu máu, mà có thể cần phải được giải quyết. Thật không may, không có thuốc hay phương pháp nào giúp điều trị mệt mỏi, nhưng bác sĩ của bạn có thể xác định được những gì đang góp phần vào việc tạo ra sự mệt mỏi và cung cấp các giải pháp cụ thể cho tình huống của bạn.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Xạ trị ung thư, nên ăn gì?

Bình luận
Tin mới
  • 19/05/2025

    Chế độ ăn cho người mắc lỵ trực trùng (lỵ trực khuẩn)

    Lỵ trực khuẩn là tình trạng nhiễm khuẩn đường tiêu hóa cấp tính và cần được điều trị kịp thời để phòng tránh những biến chứng nguy hiểm.

  • 19/05/2025

    10 loại thực phẩm giúp học sinh đạt kết quả tốt trong mùa thi

    Khi mùa thi đến gần, học sinh bước vào giai đoạn căng thẳng và áp lực cao, đòi hỏi sự tập trung tối đa cũng như khả năng ghi nhớ và tư duy sắc bén. Bên cạnh việc học tập chăm chỉ, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường sức khỏe não bộ, giúp kiểm soát lo âu và tối ưu hóa hiệu suất học tập.

  • 18/05/2025

    Lycopene có giúp giảm nguy cơ ung thư?

    Trong bối cảnh các nhà khoa học không ngừng tìm kiếm các biện pháp phòng ngừa ung thư, chế độ ăn uống, đặc biệt là việc tiêu thụ trái cây và rau quả, được xem là một yếu tố quan trọng. Cà chua, với thành phần lycopene nổi bật, đang thu hút sự chú ý đặc biệt.

  • 18/05/2025

    Cách để thức dậy đúng giờ vào buổi sáng

    Việc thiết lập lịch trình ngủ và thói quen trước khi đi ngủ, đặt đồng hồ báo thức và điều chỉnh chế độ ăn uống là một số phương pháp có thể giúp bạn ngủ ngon hơn và thức dậy dễ dàng vào buổi sáng.

  • 17/05/2025

    Chế độ ăn tham khảo với người mắc hội chứng thiên thần

    Tuy không có chế độ ăn kiêng đặc biệt nào có thể chữa khỏi hội chứng thiên thần nhưng dinh dưỡng hợp lý có thể giúp kiểm soát cân nặng, cải thiện giấc ngủ, quản lý táo bón và hỗ trợ phát triển nhận thức.

  • 17/05/2025

    Thanh thiếu niên và tuổi dậy thì

    Dậy thì là một giai đoạn quan trọng trong cuộc đời mỗi người, đánh dấu sự chuyển đổi từ trẻ em sang người trưởng thành. Đây là giai đoạn cơ thể có nhiều thay đổi về mặt thể chất và tâm sinh lý, đặt nền móng cho sức khỏe sinh sản và sức khỏe tổng quát trong tương lai. Việc thấu hiểu những biến đổi này, cùng với sự quan tâm, hỗ trợ từ gia đình và xã hội, sẽ giúp thanh thiếu niên vượt qua giai đoạn dậy thì một cách an toàn và khỏe mạnh.

  • 16/05/2025

    Chế độ ăn uống tốt cho bệnh nhân lao hạch

    Bệnh lao hạch gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và khả năng ăn uống. Việc phát hiện sớm, điều trị đúng phác đồ và có chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp người bệnh nhanh phục hồi sức khỏe.

  • 16/05/2025

    Lý do bạn bị đầy hơi sau khi ăn salad

    Bạn có thể dùng salad như một bữa ăn lành mạnh hoặc món ăn kèm, nhưng salad có thể gây ra một số vấn đề về tiêu hóa tùy thuộc vào thành phần của nó. Rau và trái cây sống là những thực phẩm có thể gây đầy hơi và chướng bụng do một số hợp chất và vi khuẩn, và chúng có thể là lý do tại sao bạn có thể bị đau bụng dữ dội sau khi ăn salad.

Xem thêm