Nguyên nhân nào gây ung thư

Có nhiều nguyên nhân gây ung thư, nhưng lại có nhiều yếu tố thường bị bỏ qua hoặc kết tội sai lầm.

Chất tạo ngọt nhân tạo

Vẫn chưa có bằng chứng chứng minh các chất làm ngọt nhân tạo làm tăng nguy cơ ung thư ở người. Saccarin gây tăng tỉ lệ ung thư ở chuột nhưng cơ thể người có phản ứng theo cách khác. Một nghiên cứu về aspartame trên người cũng không thấy có mối liên quan nào đến ung thư. Vì vậy, từ năm 2000, những sản phẩm này đã không còn dán nhãn cảnh báo ung thư nữa.

Tia X

Ngay cả một liều thấp tia X cũng làm tăng nguy cơ ung thư của bạn nhưng nó chỉ làm tăng một tỉ lệ nhỏ. Nhìn chung, tiếp xúc càng nhiều với tia phóng xạ thì nguy cơ ung thư của bạn càng cao. Không có một loại tia phóng xạ nào là hoàn toàn an toàn.

Điện thoại di động

Phương tiện hữu ích này ở bên bạn hầu hết thời gian, nó tạo ra một loại năng lượng giống như lò vi sóng. Cho đến nay nó cũng chưa được chứng minh có liên quan đến ung thư nhưng vẫn cần có thêm nhiều nghiên cứu nữa. Hãy chú ý giữ an toàn:

Chỉ nói chuyện qua điện thoại di động trong thời gian ngắn hoặc sử dụng khi không có điện thoại cố định.
Sử dụng loa ngoài hoặc tai nghe thay vì áp trực tiếp điện thoại vào tai.

Thịt

Bạn nên hạn chế ăn các loại thịt đã qua chế biến hoặc các loại thịt đỏ. Chỉ cần ăn xúc xích một lần mỗi ngày sẽ làm tăng nguy cơ ung thư đại tràng. Thịt hộp, thịt đông lạnh, xúc xích… đều có các chất bảo quản là nitrit có khả năng gây ung thư. Thịt hun khói hoặc đã qua chế biến ở nhiệt độ cao có thể tạo ra các hợp chất hydrocacbon thơm đa nhân. Các nhà khoa học vẫn đang nghiên cứu về ảnh hưởng của chúng lên cơ thể người.

Nước đóng chai

Nếu vỏ chai nước của bạn làm bằng nhựa trong thì nó có thể chứa bisphenol A (BPA). Hóa chất này được sử dụng trong các đồ chứa thực phẩm và nước uống, keo nha khoa và các sản phẩm khác. Theo Cục quản lí thực phẩm và dược phẩm Hoa Kỳ, hàm lượng chất này trong thực phẩm vẫn ở ngưỡng an toàn. Nếu bạn lo lắng, bạn nên tránh các thực phẩm và đồ uống đựng trong hộp bằng nhựa trong. Với những thức ăn nóng, bạn có thể dùng đồ chứa bằng thủy tinh hoặc kim loại.

Tình dục

HPV là virus sinh u nhú ở người – loại virus lây truyền qua đường tình dục thường gặp nhất, có thể gây ra ung thư cổ tử cung và các loại ung thư khác. Hầu hết những người đã từng quan hệ tình dục sẽ bị nhiễm HPV một vài lần trong đời. Nhưng không phải tất cả họ đều bị ung thư. Đa số các trường hợp, HPV sẽ tự biến mất mà không cần điều trị. Để giảm nguy cơ do HPV, bạn nên:

Tiêm phòng HPV (nữ trong độ tuổi 11-26, nam trong độ tuổi 11-21)
Sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục
Chung thủy một vợ một chồng

Chất hàn răng

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng không có mối liên quan giữa những chất hàn có chứa thủy ngân và ung thư hoặc bất kì bệnh lí nào khác. Vì vậy, đừng vội vàng đến nha sĩ để gỡ bỏ hoặc thay thế chúng.

Cà phê

Nếu bạn cảm thấy một ngày chỉ thực sự bắt đầu sau khi uống một tách cà phê, bạn sẽ thích nó. Nghiên cứu mới đây chỉ ra rằng uống một lượng cà phê vừa phải (dưới 4 tách mỗi ngày) có thể làm giảm nguy cơ ung thư da, gan và đại tràng.

Chất khử mùi và chất ngăn mồ hôi

Các nhà khoa học nói rằng cần có thêm nhiều nghiên cứu nữa để biết chắc chắn rằng các sản phẩm này có làm tăng tỉ lệ ung thư vú hay không. Nhiều hóa chất sử dụng trong các sản phẩm này (như benzylparaben, butylparaben, methylparaben, và propylparaben) hoạt động như hóc-môn estrogen, khiến các tế bào ung thư phát triển.

Fluorid

Thành phần này được tìm thấy trong nước và các đồ uống khác, trong thực phẩm, kem đánh răng và nước súc miệng. Mặc dù có nhiều nghiên cứu đã tìm hiểu mối liên quan giữa Fluorid với ung thư nhưng hầu hết các kết quả không chứng minh mối liên quan này. Nếu lo lắng, bạn có thể lây mẫu nuớc mang đến các labo để định lượng nồng độ Fluorid. Nếu hàm lượng này cao, bạn có thể chuyển sang nước suối đóng chai vì chúng thường chứa lượng Fluorid rất thấp.

Các sản phẩm gia dụng

Nhiều loại thuốc trừ sâu, sơn, vecni và sáp tạo ra các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi. Chúng cũng được tìm thấy trong các chất tẩy rửa, mỹ phẩm,.. Các hợp chất này có liên quan đến ung thư ở người và động vật. Để giảm nguy cơ, bạn nên sử dụng các sản phẩm có dán nhãn các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi ở nồng độ thấp và phân hủy khi có thể. Tránh các mặt hàng có dán nhãn:

Nguy hiểm/ ngộ độc
Dị ứng nặng
Gây mẫn cảm mạnh
Dễ cháy, dễ bắt lửa

Đường dây điện

Bất cứ điều gì tạo ra hoặc sử dụng điện đều phát ra các bức xạ có tần số cực thấp. Không có bằng chứng cho thấy nó gây ra ung thư. Tuy nhiên, để được an toàn, bạn nên ở cách các thiết bị điện ít nhất bằng độ dài của một sải tay.

Ô nhiễm

Hàng năm, ô nhiễm không khí gây ra hơn 220.000 ca tử vong vì ung thư phổi trên thế giới (mà hầu hết là ở châu Á). Ngoài ra cũng có mối liên quan giữa bụi trong không khí và sự gia tăng nguy cơ ung thư bàng quang nhưng tỉ lệ mắc là rất thấp. Vì vậy, việc bảo vệ môi trường là hết sức quan trọng cũng như hạn chế đi vào những khu vực nhiều khói bụi.

Tham khảo thêm thông tin về bài viết: Tập thể dục chống lại ung thư và đột quỵ

Viện y học ứng dụng Việt Nam

Theo Webmd

Từ khóa:

Bình luận

Tin mới

04/12/2025

Sự thật về tóc bạc

Nang tóc của bạn có các tế bào sắc tố tạo ra melanin, một chất hóa học tạo nên màu tóc của bạn. Khi bạn già đi, các tế bào này bắt đầu chết. Không có sắc tố, các sợi tóc mới mọc ra nhạt hơn và có nhiều sắc thái khác nhau của màu xám, bạc và cuối cùng là màu trắng. Khi nang tóc ngừng tạo ra melanin, nó sẽ không tạo ra các sợi tóc màu nữa.
03/12/2025

Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?
03/12/2025

Viêm xoang trong mùa đông

Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.
02/12/2025

Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.
02/12/2025

4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.
02/12/2025

Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông

Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.
01/12/2025

4 loại thực phẩm giàu vitamin D nên bổ sung vào mùa đông

Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe xương, hỗ trợ chức năng miễn dịch và điều hòa nhiều quá trình sinh lý trong cơ thể. Thiếu hụt vitamin D kéo dài có thể dẫn đến loãng xương, yếu cơ, tăng nguy cơ gãy xương và làm giảm khả năng chống nhiễm trùng.
01/12/2025

Tiêm phòng cúm mùa: Lợi ích và khuyến cáo

Cúm mùa là một bệnh đường hô hấp do virus cúm gây ra, lây lan mạnh vào mùa thu và mùa đông. Mỗi năm có khoảng 1 tỷ người mắc cúm, trong đó có từ 3 đến 5 triệu trường hợp diễn biến nặng. Tiêm phòng cúm là cách hiệu quả để giảm nguy cơ mắc bệnh và hạn chế các biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt với những người có nguy cơ cao. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ phân tích lợi ích của việc tiêm vắc xin cúm, đối tượng cần ưu tiên tiêm và thời điểm thích hợp để thực hiện tiêm chủng.