Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Đường và chất làm ngọt

Làm thế nào để có một chế độ ăn hạn chế được lượng đường đưa vào trong cơ thể? Hãy ghi nhớ những điều dưới dây nếu bạn muốn có chế độ ăn không chứa đường

Loại đường nào có nguồn gốc từ thực vật? Aspartame, sucralose, stevia, neotame?

Stevia là một chất tạo ngọt có nguồn gốc từ lá của cây stevia, có độ ngọt gấp khoảng 300 lần so với các loại đường thông thường nhưng không chứa calo. Nhưng điều đặc biệt là stevia lại có một dư vị cay, đắng sau khi ăn xong. Một câu hỏi được đặt ra là: lá của cây stevia phải được xử lý thì mới tạo ra chất làm ngọt như vậy thì có nên gọi stevia là một chất làm ngọt hoàn toàn tự nhiên hay không.

 
Trên nhãn thực phẩm, lượng đường của thực phẩm được tính theo gam nghĩa là bằng bao nhiêu thìa cà phê?

Khoảng ¼ thìa cà phê. Nhưng hãy nghĩ về thìa cà phê đường? 4 gam đường trông như thế nào? 12 ounce (340 g) nước ngọt chứa khoảng 32 gam đường hay 8 muỗng cà phê đường. Bạn muốn lựa chọn những thực phẩm có lượng đường thấp ? Một muỗng cà phê đường cũng đã chứa 4 gam đường rồi nên bạn nên uống nước ngọt ăn kiêng và trà không pha đường

Con người sinh ra đã thích đồ ngọt?

Đúng thế chúng ta sinh ra đã thích đồ ngọt rồi. Đường là một loại carbohydrate (carb), khi carb được nạp vào cơ thể sẽ kích thích não bộ sản xuất ra serotonin- một chất gây hưng phấn cho các tế bào thần kinh có tác dụng chi phối các hoạt động hàng ngày của con người như tâm trạng, chức năng tình dục, giấc ngủ, trí nhớ học tập, sự thèm ăn. Vì vậy không có gì đáng phàn nàn về việc đồ ngọt làm chúng ta cảm thấy tốt hơn ngay lập tức. Nhiều nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng, đường có khả năng gây nghiện cho chúng ta không khác gì ma túy.

Đường có thể ẩn giấu ở những loại đồ ăn nào?

Nước hoa quả, ngũ cốc, đều là những nguồn thực phẩm chứa đường. Trong đó nước ngọt, nước hoa quả, nước ép hoa quả, nước uống thể thao, nước tăng lực và đồ uống có đường là những loại thực phẩm chứa đường nhiều nhất.  Những nghiên cứu gần đây cho thấy người sử dụng từ một đến hai loại đồ uống có đường sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2 thêm 26% so với người hạn chế uống nước ngọt trong vòng 1 tháng.

Nhưng bạn cũng nên hiểu rằng đường không là nguyên nhân gây ra tiểu đường. Chế độ ăn giàu calo từ bất kỳ nguồn thực phẩm nào như đường và chất béo đều dẫn tới tăng cân và béo phì cũng như tăng nguy cơ mắc tiểu đường typ 2.

Tại sao có rất nhiều loại thực phẩm chứa sirô ngô có lượng fructose cao?

Sirô ngô được làm từ ngô là một loại chất dinh dưỡng có chứa nhiều đường Fructose nhưng không chứa nhiều chất dinh dưỡng khác. Công bằng mà nói thì fructose hay glucose đều là đường và cùng cho một lượng calo như nhau nhưng sirô ngô thì rẻ hơn đường rất nhiều. Một lý do khác nữa đó là sirô ngô có thể dễ dàng chế biến với các thực phẩm khác hơn khi sản xuất đồ uống hoặc đồ đóng gói.

Nguồn gốc đường?

Những từ chứa đuôi “ose” đều chỉ chất làm ngọt. Nhưng sucrose là đường có nồng độ cao chứa trong mía và củ cải đường.  Lactose lại là một loại đường có trong sữa và sucralose là một chất làm ngọt nhân tạo.

Saccharin

Saccharin là một loại đường nhân tạo, ngọt gấp 200-700 lần hơn đường tự nhiên, nó đã được chứng minh là có thể gây ung thư bàng quang trên chuột. Nhưng vào năm 200, chính phủ Mỹ đã loại bỏ saccharin ra khỏi danh sách các chất gây ung thư.

Nếu muốn lựa chọn những thực phẩm không chứa đường thì bạn nên nhớ đọc kỹ nhãn mác, bao bì.

Nếu trên nhãn có ghi những từ sau: đường thô (raw sugar), sirô ngô (corn syrup), mật mía (Molasses) thì hãy tránh xa. Nhưng  bạn đừng nghĩ tránh đường đơn giản như thế, không chỉ xuất hiện trên những thực phẩm được đóng gói sẵn, đường còn xuất hiện trên những gia vị bạn nấu hoặc làm bánh như mật ong, nước cốt hoa quả, đường nâu.

 
Trung bình mỗi ngày một người Mỹ tiêu thụ đến 22 thìa cà phê đường mỗi ngày bao gồm các loại đường, siro có trong các thực phẩm chế biến sẵn. Lượng chất ngọt người Mỹ tiêu thụ khoảng 152 pound một năm tương đương với gần 70kg đường một năm. Tuy đường không phải là nguyên nhân gây ra tiểu đường (tiểu đường typ 1 là do gen và chưa biết rõ nguyên nhân chính xác, còn tiểu đường typ 2 là do gen và các yếu tố lối sống như bạn có chế độ ăn nhiều calo, lười vận động… ) nhưng đường góp phần vào nguy cơ mắc bệnh tiểu đường cũng như nhiều bệnh khác.
Theo khuyến cáo của Hội tim mạch Mỹ,  phụ nữ không nên ăn quá 6 thìa cà phê đường mỗi ngày và nam giới không nên ăn quá 9 thìa, trẻ em thì chỉ dừng ở mức tối đa 4 thìa/ngày.
Ts.Bs.Trương Hồng Sơn - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 17/09/2025

    8 tác dụng của việc ăn một quả lựu mỗi ngày

    Quả lựu giàu chất xơ, vitamin và khoáng chất có thể giúp tăng cường sức khỏe một cách đáng ngạc nhiên. Tìm hiểu những tác dụng của việc ăn một quả lựu mỗi ngày.

  • 17/09/2025

    6 Nguyên nhân gây teo dương vật và cách khắc phục

    Tình trạng dương vật bị teo nhỏ một chút khi bạn già đi do sự suy giảm sản xuất testosterone không hiếm gặp, nhưng có những nguyên nhân khác có thể xảy ra bao gồm béo phì, phẫu thuật tuyến tiền liệt, điều trị ung thư tuyến tiền liệt và các tình trạng như bệnh Peyronie. Mặc dù bạn không phải lúc nào cũng tránh được tình trạng teo dương vật nhưng có những điều bạn có thể làm để ngăn ngừa hoặc điều trị một số nguyên nhân nhất định.

  • 16/09/2025

    Trẻ trên 5 tuổi có cần bổ sung vi chất không?

    Với trẻ trên 5 tuổi, việc bổ sung vi chất vẫn vô cùng cần thiết, bởi đây là độ tuổi vàng để phát triển thể chất, trí tuệ và hình thành nền tảng sức khỏe lâu dài.

  • 16/09/2025

    Phải mất bao lâu để thấy được kết quả khi tiêm Botox?

    Botox (onabotulinumtoxinA) bắt đầu có hiệu lực trong vòng hai đến năm ngày sau khi bạn tiêm. Tuy nhiên, có thể mất đến vài tuần để bạn thấy được kết quả đầy đủ và mốc thời gian cho mỗi cá nhân khác nhau tùy thuộc vào một số yếu tố.

  • 15/09/2025

    Vì sao cá mè xứng đáng có trong thực đơn?

    Cá mè từ lâu đã được biết đến như một loại thực phẩm quen thuộc của người Việt Nam. Không chỉ là nguyên liệu cho những món ăn dân dã, đậm đà, cá mè còn chứa nhiều lợi ích sức khỏe cho mọi lứa tuổi.

  • 15/09/2025

    Thực phẩm giàu omega-3 giúp giảm nguy cơ tử vong sau cơn đau tim: Bằng chứng từ nghiên cứu quốc tế

    Trong bối cảnh các bệnh tim mạch ngày càng phổ biến và trẻ hóa, việc duy trì một lối sống lành mạnh, đặc biệt là chế độ ăn uống, đóng vai trò then chốt trong việc phòng ngừa cũng như cải thiện chất lượng sống cho người bệnh tim.

  • 14/09/2025

    Một chế độ ăn đơn giản giúp giảm ung thư, đái tháo đường và bệnh tim

    Bạn đã bao giờ tự hỏi: Có chế độ ăn uống nào có thể giúp phòng ngừa bệnh tật không? Các nhà khoa học đã phát hiện một chế độ ăn uống đơn giản nhưng mang lại hiệu quả bất ngờ giúp giảm nguy cơ ung thư, đái tháo đường và bệnh tim.

  • 14/09/2025

    Một số loại mất thính lực và nguyên nhân của chúng

    Mất thính lực được phân loại thành ba loại: dẫn truyền, thần kinh cảm giác và hỗn hợp (khi mất thính lực dẫn truyền và thần kinh cảm giác xảy ra đồng thời). Mất thính lực dẫn truyền liên quan đến vấn đề ở tai ngoài hoặc tai giữa, trong khi mất thính lực thần kinh cảm giác là do tổn thương ở tai trong.

Xem thêm