Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Đường và chất làm ngọt

Làm thế nào để có một chế độ ăn hạn chế được lượng đường đưa vào trong cơ thể? Hãy ghi nhớ những điều dưới dây nếu bạn muốn có chế độ ăn không chứa đường

Loại đường nào có nguồn gốc từ thực vật? Aspartame, sucralose, stevia, neotame?

Stevia là một chất tạo ngọt có nguồn gốc từ lá của cây stevia, có độ ngọt gấp khoảng 300 lần so với các loại đường thông thường nhưng không chứa calo. Nhưng điều đặc biệt là stevia lại có một dư vị cay, đắng sau khi ăn xong. Một câu hỏi được đặt ra là: lá của cây stevia phải được xử lý thì mới tạo ra chất làm ngọt như vậy thì có nên gọi stevia là một chất làm ngọt hoàn toàn tự nhiên hay không.

 
Trên nhãn thực phẩm, lượng đường của thực phẩm được tính theo gam nghĩa là bằng bao nhiêu thìa cà phê?

Khoảng ¼ thìa cà phê. Nhưng hãy nghĩ về thìa cà phê đường? 4 gam đường trông như thế nào? 12 ounce (340 g) nước ngọt chứa khoảng 32 gam đường hay 8 muỗng cà phê đường. Bạn muốn lựa chọn những thực phẩm có lượng đường thấp ? Một muỗng cà phê đường cũng đã chứa 4 gam đường rồi nên bạn nên uống nước ngọt ăn kiêng và trà không pha đường

Con người sinh ra đã thích đồ ngọt?

Đúng thế chúng ta sinh ra đã thích đồ ngọt rồi. Đường là một loại carbohydrate (carb), khi carb được nạp vào cơ thể sẽ kích thích não bộ sản xuất ra serotonin- một chất gây hưng phấn cho các tế bào thần kinh có tác dụng chi phối các hoạt động hàng ngày của con người như tâm trạng, chức năng tình dục, giấc ngủ, trí nhớ học tập, sự thèm ăn. Vì vậy không có gì đáng phàn nàn về việc đồ ngọt làm chúng ta cảm thấy tốt hơn ngay lập tức. Nhiều nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng, đường có khả năng gây nghiện cho chúng ta không khác gì ma túy.

Đường có thể ẩn giấu ở những loại đồ ăn nào?

Nước hoa quả, ngũ cốc, đều là những nguồn thực phẩm chứa đường. Trong đó nước ngọt, nước hoa quả, nước ép hoa quả, nước uống thể thao, nước tăng lực và đồ uống có đường là những loại thực phẩm chứa đường nhiều nhất.  Những nghiên cứu gần đây cho thấy người sử dụng từ một đến hai loại đồ uống có đường sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2 thêm 26% so với người hạn chế uống nước ngọt trong vòng 1 tháng.

Nhưng bạn cũng nên hiểu rằng đường không là nguyên nhân gây ra tiểu đường. Chế độ ăn giàu calo từ bất kỳ nguồn thực phẩm nào như đường và chất béo đều dẫn tới tăng cân và béo phì cũng như tăng nguy cơ mắc tiểu đường typ 2.

Tại sao có rất nhiều loại thực phẩm chứa sirô ngô có lượng fructose cao?

Sirô ngô được làm từ ngô là một loại chất dinh dưỡng có chứa nhiều đường Fructose nhưng không chứa nhiều chất dinh dưỡng khác. Công bằng mà nói thì fructose hay glucose đều là đường và cùng cho một lượng calo như nhau nhưng sirô ngô thì rẻ hơn đường rất nhiều. Một lý do khác nữa đó là sirô ngô có thể dễ dàng chế biến với các thực phẩm khác hơn khi sản xuất đồ uống hoặc đồ đóng gói.

Nguồn gốc đường?

Những từ chứa đuôi “ose” đều chỉ chất làm ngọt. Nhưng sucrose là đường có nồng độ cao chứa trong mía và củ cải đường.  Lactose lại là một loại đường có trong sữa và sucralose là một chất làm ngọt nhân tạo.

Saccharin

Saccharin là một loại đường nhân tạo, ngọt gấp 200-700 lần hơn đường tự nhiên, nó đã được chứng minh là có thể gây ung thư bàng quang trên chuột. Nhưng vào năm 200, chính phủ Mỹ đã loại bỏ saccharin ra khỏi danh sách các chất gây ung thư.

Nếu muốn lựa chọn những thực phẩm không chứa đường thì bạn nên nhớ đọc kỹ nhãn mác, bao bì.

Nếu trên nhãn có ghi những từ sau: đường thô (raw sugar), sirô ngô (corn syrup), mật mía (Molasses) thì hãy tránh xa. Nhưng  bạn đừng nghĩ tránh đường đơn giản như thế, không chỉ xuất hiện trên những thực phẩm được đóng gói sẵn, đường còn xuất hiện trên những gia vị bạn nấu hoặc làm bánh như mật ong, nước cốt hoa quả, đường nâu.

 
Trung bình mỗi ngày một người Mỹ tiêu thụ đến 22 thìa cà phê đường mỗi ngày bao gồm các loại đường, siro có trong các thực phẩm chế biến sẵn. Lượng chất ngọt người Mỹ tiêu thụ khoảng 152 pound một năm tương đương với gần 70kg đường một năm. Tuy đường không phải là nguyên nhân gây ra tiểu đường (tiểu đường typ 1 là do gen và chưa biết rõ nguyên nhân chính xác, còn tiểu đường typ 2 là do gen và các yếu tố lối sống như bạn có chế độ ăn nhiều calo, lười vận động… ) nhưng đường góp phần vào nguy cơ mắc bệnh tiểu đường cũng như nhiều bệnh khác.
Theo khuyến cáo của Hội tim mạch Mỹ,  phụ nữ không nên ăn quá 6 thìa cà phê đường mỗi ngày và nam giới không nên ăn quá 9 thìa, trẻ em thì chỉ dừng ở mức tối đa 4 thìa/ngày.
Ts.Bs.Trương Hồng Sơn - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 16/01/2025

    Chế độ ăn cho người mắc hội chứng urê huyết tán huyết

    Một chế độ ăn uống được kiểm soát cẩn thận có thể giúp cải thiện chất lượng cuộc sống và làm chậm tiến triển của người bị hội chứng urê huyết tán huyết.

  • 16/01/2025

    Phân biệt nấm móng và vẩy nến móng tay

    Nấm móng và bệnh vẩy nến móng là hai tình trạng ảnh hưởng đến móng. Chúng có các triệu chứng tương tự nhau và bạn có thể bị cả nấm móng và vẩy nến móng tay cùng một lúc. Tuy nhiên, hai bệnh là khác nhau và có các phương pháp điều trị riêng biệt.

  • 15/01/2025

    VIAM Clinic Tri ân Bạn cũ - Món quà sức khỏe, Tết thêm vui

    Từ ngày 1/1 - 28/2/2025 Phòng khám chuyên khoa dinh dưỡng VIAM - thuộc Viện Y học ứng dụng Việt Nam triển khai chương trình tri ân: khám dinh dưỡng miễn phí.

  • 15/01/2025

    Ăn cà chua mỗi ngày có tốt không?

    Nhiều người ăn cà chua hàng ngày vì sở thích và mong muốn nhận được lợi ích sức khỏe từ loại thực phẩm bổ dưỡng này. Vậy ăn cà chua mỗi ngày có tốt không?

  • 15/01/2025

    Đón năm mới khỏe mạnh cùng thói quen chăm sóc sức khỏe từ chuyên gia

    Năm mới đến gần là thời điểm lý tưởng để chúng ta đặt ra những mục tiêu mới cho bản thân. Bên cạnh những kế hoạch về công việc, tài chính, đừng quên dành sự quan tâm đặc biệt cho sức khỏe của bản thân và gia đình.

  • 14/01/2025

    Chế độ ăn khi bị nhiễm giun tóc

    Chế độ ăn uống có thể tạo ra khả năng miễn dịch bảo vệ, hỗ trợ phương pháp điều trị cho người mắc bệnh nhiễm ký sinh trùng đường ruột, trong đó có giun tóc.

  • 14/01/2025

    Bệnh tim mạch mùa lạnh ở người cao tuổi: Nhận biết sớm và phòng tránh

    Người cao tuổi thường dễ mắc các bệnh tim mạch, đặc biệt là trong thời tiết lạnh giá. Nhiệt độ xuống thấp khiến cơ thể phải làm việc nhiều hơn để duy trì thân nhiệt, gây áp lực lên hệ tim mạch. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu và áp dụng các biện pháp phòng tránh là vô cùng quan trọng để bảo vệ sức khỏe tim mạch cho người cao tuổi trong mùa lạnh.

  • 14/01/2025

    Chênh lệch nhiệt độ ngày và đêm: Những điều cần lưu ý để bảo vệ sức khỏe

    Thời tiết hanh khô những ngay với sự chênh lệch nhiệt độ đáng kể giữa ngày và đêm. Ban ngày nắng ấm, chiều tối se lạnh, sáng sớm lại trở nên rét buốt. Sự thay đổi này khiến cơ thể chúng ta khó thích nghi, sức đề kháng suy giảm, dễ mắc các bệnh về đường hô hấp, tim mạch, thậm chí là đột quỵ. Trẻ em và người lớn tuổi lại càng có nguy cơ cao hơn nên cần được quan tâm đặc biệt. Vậy chúng ta nên làm gì để bảo vệ sức khỏe trong những ngày này?

Xem thêm