Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Dự phòng và điều trị chuột rút

Mặc dù chuột rút gần như vô hại và không gây ra các chấn thương, nhưng cảm giác đau là cảm giác rất phổ biến khi bị chuột rút. Chuột rút (hiện tượng co rút cơ) là một cảm giác đau cơ bất ngờ, không tự chủ, kéo dài trong một khoảng thời gian ngắn.

Dự phòng và điều trị chuột rút

Chuột rút có thể xảy ra ở bất cứ khối cơ nào, vào bất cứ thời điểm nào nhưng thường xảy ra ở vùng cơ đùi, cơ bắp chân, hoặc bàn chân, thường xảy ra khi bạn đang nằm trên giường, khi đang chơi thể thao hoặc đang luyện tập thể chất. Hãy cùng tìm hiểu cách dự phòng và điều trị chuột rút

Chuột rút bắp chân vào giữa đêm thường xảy ra khi bạn đang ngủ, là hậu quả của việc co thắt cơ ở bắp chân do duỗi bàn chân hoặc do đặt sai vị trí chân khi nằm. Các vận động viên bơi lội, những người thường xuyên phải duỗi thẳng bàn chân là những người thường bị chuột rút bắp chân. Một nghiên cứu chỉ ra rằng khoảng 70% số người trên 50 tuổi bị chuột rút chân vào ban đêm. Nói chung, khi bạn càng lớn tuổi, bạn sẽ bị chuột rút nhiều hơn.

Triệu chứng của chuột rút

Đau nhói, co rút, đau thắt ở một cơ bắp

Trong những trường hợp chuột rút nghiêm trọng, có thể nhìn thấy sự co giật của cơ ở ngay dưới da.

Nguyên nhân của chuột rút

Chuột rút vẫn còn là một điều bí ẩn và chưa thể lý giải được chính xác tại sao nó lại xảy ra. Vận động nhiều hoặc không vận động đều có thể gây ra chuột rút.

Rất nhiều yếu tố có thể gây ra hiện tượng chuột rút. Sự mất cân bằng điện giải trong máu (kali và natri) thường là hậu quả của việc ra mồ hôi quá mức và mất nước, có thể gây ra hiện tượng chuột rút. Một nguyên nhân phổ biến khác là do quá gắng sức hoặc do mỏi cơ, gây ra hiện tượng cơ co quá mức và/hoặc hìnht hành axit lactic ứ đọng trong cơ. Điều hòa kém cũng có thể gây ra hiện tượng chuột rút.

Nếu bạn luyện tập thể thao căng thẳng cả ngày, cơ bắp của bạn có thể sẽ co lại khi bạn ngủ và gây ra hiện tượng chuột rút. Tương tự như vậy, nếu bạn không quen với giày cao gót thì đi giày cao gót cũng có thể gây ra chuột rút. Một số loại thuốc, ví dụ như thuốc lợi tiểu dùng cho bệnh nhân tăng huyết áp, cũng có thể dẫn đến chuột rút.

Chuyện gì sẽ xảy ra nếu bạn không làm gì cả?

Những cơn chuột rút thông thường, thường xảy ra ở bắp chân hoặc bàn chân, không gây ra các ảnh hưởng lâu dài hoặc các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Nó sẽ kéo dài trong một vài phút và sẽ tự biến mất.

Các mẹo chữa chuột rút tại nhà.

Chặn đứng cơn đau: Với chuột rút bắp chân, hãy thả lỏng chân bằng cách dựng các ngón chân lên. Nằm xuống và kéo ngón chân và ức bàn chân về phía đầu gối có thể sẽ giúp bạn đỡ đau hơn. Cùng lúc đó, matxa nhẹ nhàng cơ bị đâu để được thư giãn hoàn toàn. Đối với hiện tượng chuột rút gân kheo, duỗi chân thẳng ra, nhẹ nhàng kéo căng các cơ bắp vùng gân kheo và matxa vùng cơ bị sưng nhẹ nhàng.

Chườm lạnh cơ: Chườm lạnh có thể làm giảm lượng máu đến cơ và do đó, có thể làm cơ thư giãn hơn.

Thay đổi thói quen khi đi đứng: Đặt toàn bộ trọng lượng cơ thể lên gót chân có thể làm giảm hiện tượng chuột rút ở chân

Uống nước: Uống nước có thể giúp bù lại lượng dịch đã mất do vã mồ hôi quá mức, hiện tượng thường gặp khi chạy bộ đường dài dưới trời nắng. Nếu mất cân bằng điện giải, quá ít kali hoặc natri là nguyên nhân của hiện tượng chuột rút thì việc uống các loại đồ uống có chứa chất điện giải dành riêng cho thể thao có thể sẽ giúp ích cho bạn.  Tuy nhiên, đa số mọi người đều có thể có đủ lượng natri và kali từ bữa ăn hàng ngày, do vậy, uống bổ sung natri và kali là không cần thiết.

Có một bữa ăn cân đối: Ăn những thực phẩm giàu canxi và magie, ví dụ như rau có lá màu xanh, hoa quả tươi, các loại đậu, sữa, hạt vừng, gạo và yến mạch.

Cân nhắc khi sử dụng quinine: Trong rất nhiều năm, viên uống có chứa quinine sulfat là phương pháp chính để điều trị chuột rút bắp chân về đêm. Tuy nhiên, có rất ít bằng chứng chứng minh được rằng loại viên uống này là hiệu quả và an toàn. Một nghiên cứu còn chỉ ra rằng, các viên quinine được kê đơn có thể làm giảm tần suất bị chuột rút. Tuy nhiên, loại thuốc này cũng có rất nhiều tác dụng không mong muốn nghiêm trọng, đôi khi là chết người. Cục quản lý Dược phẩm và Thực phẩm Hoa Kỳ đã từng yêu cầu các nhà sản xuất không bán các viên uống này ra thị trường. Cũng có nhiều người ủng hộ việc uống viên uống bổ sung chloride và vitamin E để giảm chuột rút, nhưng một lần nữa, cũng chưa có bằng chứng nào chứng minh cho hiệu quả của việc này.

Dự phòng

Thay đổi thói quen khi ngủ: Nếu bạn thường bị chuột rút bắp chân về đêm, bạn không nên ngủ mà duỗi thẳng cả bàn chân ra và khi kéo dãn các cơ ở chân, không nên duỗi thẳng bàn chân. Ngủ nghiêm về một bên và không chui vào chăn quá chặt và trùm kín chăn bởi việc làm này có thể khiến các ngón chân của bạn gập lại.

Thường xuyên tập kéo dãn cơ: Đôi khi, hiện tượng chuột rút là không thể tránh được, nhưng thường xuyên tập các bài tập kéo dãn cơ bắp chân có thể giúp cơ của bạn khỏe hơn và có thể giúp giảm chuột rút trong thời gian ngắn.

Uống đủ nước trước và trong khi luyện tập: Trong thời tiết nóng nực, uống ít nhất 500ml nước trước khi luyện tập 2 tiếng và uống khoảng 250ml nước mỗi 10-20 phút trong khi luyện tập.

Kiểm tra các loại thuốc bạn đang dùng: Chuột rút thường xuyên có thể là do các loại thuốc bạn đang uống. Thuốc lợi tiểu dùng để hạ huyết áp thường gây ra hiện tượng chuột rút bởi laoị thuốc này làm giảm lượng kali trong cơ. Trao đổi với bác sỹ về việc đổi một loại thuốc khác và/hoặc uống bổ sung kali. Bạn cũng nên trao đổi với bác sỹ về việc tăng lượng kali thông qua các loại thực phẩm như chuối, cam và khoai tây.

Bổ sung muối: Nếu bạn không có đủ muối trong các bữa ăn, hãy thêm một chút muối khi nấu nướng, rắc chút muối vào thức ăn hoặc ăn các loại đồ ăn nhẹ có vị mặn như bánh quy mặn để giúp bạn khôi phục lại sự mất cân bằng trong cơ thể.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Những điều cần biết về hiện tượng chuột rút

Bình luận
Tin mới
  • 30/08/2025

    Cảnh giác sốt xuất huyết và tay chân miệng vào mùa mưa

    Mùa mưa không chỉ mang đến không khí mát mẻ mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho các bệnh truyền nhiễm phát triển. Trong đó sốt xuất huyết và tay chân miệng là 2 bệnh lý đáng lo ngại nhất do tốc độ lây lan nhanh và nguy cơ biến chứng nghiêm trọng. Việc nhận biết sớm các triệu chứng và áp dụng các biện pháp phòng bệnh là yếu tố then chốt để bảo vệ sức khỏe của trẻ. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về hai căn bệnh này, từ nguyên nhân, triệu chứng đến cách phòng tránh, giúp các bậc phụ huynh chủ động hơn trong việc chăm sóc con em mình.

  • 30/08/2025

    5 lợi ích sức khỏe tuyệt vời của giá đỗ ít người biết

    Giá đỗ được biết đến là loại thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất, chất xơ tốt cho sức khỏe. Thường xuyên ăn giá đỗ không chỉ có ích cho sức khỏe mà còn hỗ trợ phòng ngừa một số loại ung thư.

  • 29/08/2025

    Giải pháp hiệu quả giúp kiểm soát cơn đau do viêm khớp trong mùa mưa

    Khi những cơn mưa đầu mùa bắt đầu rơi, nhiều người cảm thấy dễ chịu vì thời tiết mát mẻ hơn, giảm bớt cái nóng oi ả. Tuy nhiên, đối với những ai đang phải sống chung với viêm khớp, mùa mưa lại mang đến không ít khó khăn.

  • 29/08/2025

    4 tác dụng độc đáo của nước gừng đỗ đen rang

    Nước gừng và nước đỗ đen rang là hai loại thức uống quen thuộc trong dân gian, được biết đến với nhiều lợi ích sức khỏe. Khi kết hợp hai nguyên liệu này sẽ có một loại đồ uống thơm ngon và bổ dưỡng, mang lại những tác dụng tích cực cho cơ thể.

  • 29/08/2025

    Bệnh hen suyễn ở trẻ em

    Hen suyễn là một trong những bệnh lý hô hấp mãn tính rất phổ biến ở trẻ em, ảnh hưởng đến hàng triệu trẻ trên toàn thế giới, bao gồm cả Việt Nam. Bệnh gây ra những khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày, từ vui chơi, học tập đến giấc ngủ, và nếu không được kiểm soát tốt, có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng.

  • 28/08/2025

    Tác động của thời tiết ẩm ướt mùa mưa lũ đến sức khỏe da và cách chăm sóc

    Mùa mưa lũ không chỉ gây khó chịu bởi những cơn mưa kéo dài và không khí ẩm ướt mà còn là "kẻ thù" tiềm ẩn của làn da. Môi trường ẩm ướt, nguồn nước ô nhiễm và sự phát triển mạnh mẽ của vi sinh vật có hại tạo điều kiện thuận lợi cho hàng loạt vấn đề da liễu bùng phát.

  • 27/08/2025

    Có nên chạy bộ mỗi ngày để giảm cân?

    Chạy bộ là một bài tập thể dục đã được chứng minh là có thể cải thiện sức bền và giảm mỡ cơ thể một cách an toàn. Tuy nhiên, việc chạy bộ mỗi ngày có mang lại hiệu quả giảm cân như mong muốn?

  • 27/08/2025

    Tại sao ngón chân của bạn bị tê?

    Tê ở ngón chân là một trong triệu chứng dai dẳng khó xác định. Nó có thể là triệu chứng của một căn bệnh nghiêm trọng ví dụ như bệnh tiểu đường hoặc có thể chỉ là do bạn đi giày không phù hợp.

Xem thêm