Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Điều trị chứng ho và cảm lạnh ở trẻ em

Các triệu chứng ho, chảy nước mũi, ngạt mũi... trong bệnh cảm lạnh có thể được điều trị bằng các phương pháp tự nhiên như xông hơi, vỗ rung, rửa mũi... Uống nhiều nước (gấp đôi bình thường) cũng giúp làm loãng đờm và ngăn ngừa tình trạng mất nước. Chỉ dùng thuốc khi triệu chứng bệnh gây khó khăn cho hoạt động thường ngày của bé hoặc khiến bé và bạn phải thức giấc ban đêm.

Điều trị chứng ho, chảy nước mũi và ngạt mũi không dùng thuốc

Xông hơi: Cho bé xông hơi, càng nhiều càng tốt. Với trẻ nhỏ, hãy biến phòng tắm thành phòng xông hơi, đóng kín cửa, mở tối đa vòi nước nóng. Ngồi cùng bé trong phòng này 10-15 phút.

Với trẻ lớn hơn có thể dùng máy chuyên dùng để xông mặt hoặc bát nước nóng (cẩn thận kẻo bỏng). Hơi nước giúp làm giảm tắc nghẽn ở mũi và lồng ngực, tạo thuận lợi cho việc ho và khạc đờm. Có thể nhỏ thêm một giọt dầu khuynh diệp vào bát nước xông hơi hay máy xông hơi để làm thông thoáng đường thở nhanh hơn. Thực hiện xông hơi vào mỗi buổi sáng và trước khi đi nghủ, nếu có thể thì xông hơi cả trong ngày.

Mở nước nóng từ vòi sen.

Vỗ rung: Trong khi ngồi ở phòng tắm, vỗ mạnh vào trước ngực và sau lưng bé (vị trí của phổi) (mạnh hơn so với khi vỗ để bé ợ hơi) với bàn tay mở. Động tác này làm đờm long ra, giúp bé ho bật đờm tốt hơn.

Nằm cao: Nếu có thể thì đặt bé nằm ở tư thế dựng cao, như vậy bé sẽ thở dễ hơn trong khi ngủ.
Vệ sinh mũi: Với trẻ lớn, điều quan trọng là hướng dẫn trẻ xỉ mũi vài lần trong khi xông hơi, cũng như thường xuyên làm việc này suốt cả ngày. Có thể thay việc xông hơi bằng dùng thuốc chống ngạt mũi để làm thông mũi trước khi xỉ mũi. Thực hành rửa mũi bằng nước muối sinh lý. Với các bé còn nhỏ, bạn có thể dùng dụng cụ hút mũi để hút rạch chất xuất tiết.
Việc tống khứ chất xuất tiết giúp ngăn ngừa các ổ vi trùng gây nhiễm khuẩn. 

Điều trị ho và cảm lạnh bằng thuốc

Ban ngày, để bé ho vài lần mỗi giờ cũng là chuyện bình thường. Điều này tốt hơn cho sức khỏe của bé, vì ho giúp đẩy đờm rãi ra ngoài thay vì để chúng đọng lại trong phổi. Cũng nên chấp nhận hiện tượng chảy mũi và nghẹt mũi vừa phải vào ban ngày nếu bé không cảm thấy quá phiền toái.

Có 4 loại thuốc ho và cảm: 

1. Thuốc chống ngạt mũi: giúp giảm xuất tiết và phù nề ở mũi, làm thông thoáng đường thở, giúp bé thở dễ hơn. Thuốc hiệu quả trong trường hợp ngạt mũi. Tác dụng phụ: khiến trẻ kích thích, khó ngủ.

2. Thuốc kháng histamin: giảm xuất tiết ở mũi nếu nguyên nhân chảy nước mũi là dị ứng chứ không phải cảm. Chủ yếu giúp làm khô mũi. Tác dụng phụ: gây buồn ngủ, ảnh hưởng tới sinh hoạt ban ngày của bé.

3. Thuốc ức chế ho: ức chế phản xạ ho ở họng và phổi, khiến chất nhầy hay các yếu tố kích thích không làm khởi phát cơn ho. Hầu như không có tác dụng phụ. Thường thì nên để bé ho vào ban ngày để làm sạch phổi vào ban ngày, và cho bé dùng thuốc ức chế ho trước khi đi ngủ.

4. Thuốc long đờm: có tác dụng làm loãng đờm, giúp trẻ dễ ho bật đờm ra. Nên dùng khi trẻ bị ứ đọng nhiều ở lồng ngực, khó ho bật được đờm ra. Không có tác dụng phụ.

Các thuốc có thể được bào chế ở dạng đơn độc hay kết hợp 2, 3 hoặc 4 thành phần khác nhau. Chỉ nên dùng thuốc phù hợp với triệu chứng bệnh, chẳng hạn nếu bé ho nhiều nhưng mũi không bị ngạt thì chỉ cần dùng thuốc ức chế cơn ho.

Sử dụng thuốc an toàn 

Đọc kỹ nhãn thuốc, đặc biệt là các thành phần của thuốc.

Không sử dụng cùng lúc 2 loại thuốc có cùng thành phần.

Chọn thuốc phù hợp với triệu chứng bệnh.

Không dùng thuốc lâu hơn quy định.

Không dùng thuốc thường xuyên hơn chỉ dẫn.

Không cho trẻ dùng thuốc của người lớn, dù có giảm liều.  

Dùng thìa hoặc cốc đo chính xác hàm lượng thuốc, không được áng chừng.

Cảnh báo

Tại Mỹ, cả 4 loại thuốc ho và cảm lạnh KHÔNG CÒN ĐƯỢC SỬ DỤNG cho trẻ dưới 4 tuổi. Tất cả các thuốc ho và cảm dán nhãn dùng cho trẻ dưới 2 tuổi đều bị loại khỏi các hiệu thuốc. Các nhà sản xuất cũng tuyên bố không nên dùng các thuốc này cho trẻ dưới 4 tuổi. 

Cơ quan quản lý Thuốc và Thực phẩm Mỹ (FDA) không cho phép sử dụng các thuốc này nữa vì hai lý do:

- Một số trẻ nhỏ vô tình bị dùng thuốc quá liều (cha mẹ cho trẻ dùng cùng lúc vài loại thuốc hoặc cho dùng liều quá cao). 

- Có quá ít nghiên cứu ở trẻ nhỏ chứng minh được các thuốc ho và cảm an toàn và/hoặc hiệu quả. 

Mặt dù thuốc có vẻ có tác dụng và hiếm khi gây rắc rối nếu dùng đúng liều, FDA vẫn tỏ ra thận trọng bằng cách ngăn cản việc dùng các loại thuốc nói trên trước khi có đầy đủ số liệu về độ an toàn và tính hiệu quả của chúng.

Theo Bệnh viện Nhi Trung Ương
Bình luận
Tin mới
  • 17/09/2025

    8 tác dụng của việc ăn một quả lựu mỗi ngày

    Quả lựu giàu chất xơ, vitamin và khoáng chất có thể giúp tăng cường sức khỏe một cách đáng ngạc nhiên. Tìm hiểu những tác dụng của việc ăn một quả lựu mỗi ngày.

  • 17/09/2025

    6 Nguyên nhân gây teo dương vật và cách khắc phục

    Tình trạng dương vật bị teo nhỏ một chút khi bạn già đi do sự suy giảm sản xuất testosterone không hiếm gặp, nhưng có những nguyên nhân khác có thể xảy ra bao gồm béo phì, phẫu thuật tuyến tiền liệt, điều trị ung thư tuyến tiền liệt và các tình trạng như bệnh Peyronie. Mặc dù bạn không phải lúc nào cũng tránh được tình trạng teo dương vật nhưng có những điều bạn có thể làm để ngăn ngừa hoặc điều trị một số nguyên nhân nhất định.

  • 16/09/2025

    Trẻ trên 5 tuổi có cần bổ sung vi chất không?

    Với trẻ trên 5 tuổi, việc bổ sung vi chất vẫn vô cùng cần thiết, bởi đây là độ tuổi vàng để phát triển thể chất, trí tuệ và hình thành nền tảng sức khỏe lâu dài.

  • 16/09/2025

    Phải mất bao lâu để thấy được kết quả khi tiêm Botox?

    Botox (onabotulinumtoxinA) bắt đầu có hiệu lực trong vòng hai đến năm ngày sau khi bạn tiêm. Tuy nhiên, có thể mất đến vài tuần để bạn thấy được kết quả đầy đủ và mốc thời gian cho mỗi cá nhân khác nhau tùy thuộc vào một số yếu tố.

  • 15/09/2025

    Vì sao cá mè xứng đáng có trong thực đơn?

    Cá mè từ lâu đã được biết đến như một loại thực phẩm quen thuộc của người Việt Nam. Không chỉ là nguyên liệu cho những món ăn dân dã, đậm đà, cá mè còn chứa nhiều lợi ích sức khỏe cho mọi lứa tuổi.

  • 15/09/2025

    Thực phẩm giàu omega-3 giúp giảm nguy cơ tử vong sau cơn đau tim: Bằng chứng từ nghiên cứu quốc tế

    Trong bối cảnh các bệnh tim mạch ngày càng phổ biến và trẻ hóa, việc duy trì một lối sống lành mạnh, đặc biệt là chế độ ăn uống, đóng vai trò then chốt trong việc phòng ngừa cũng như cải thiện chất lượng sống cho người bệnh tim.

  • 14/09/2025

    Một chế độ ăn đơn giản giúp giảm ung thư, đái tháo đường và bệnh tim

    Bạn đã bao giờ tự hỏi: Có chế độ ăn uống nào có thể giúp phòng ngừa bệnh tật không? Các nhà khoa học đã phát hiện một chế độ ăn uống đơn giản nhưng mang lại hiệu quả bất ngờ giúp giảm nguy cơ ung thư, đái tháo đường và bệnh tim.

  • 14/09/2025

    Một số loại mất thính lực và nguyên nhân của chúng

    Mất thính lực được phân loại thành ba loại: dẫn truyền, thần kinh cảm giác và hỗn hợp (khi mất thính lực dẫn truyền và thần kinh cảm giác xảy ra đồng thời). Mất thính lực dẫn truyền liên quan đến vấn đề ở tai ngoài hoặc tai giữa, trong khi mất thính lực thần kinh cảm giác là do tổn thương ở tai trong.

Xem thêm