Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Điểm mặt những vụ thu hồi thuốc nghiêm trọng nhất trong lịch sử

Cho dù là thuốc không kê đơn (OTC) hay thuốc theo chỉ định của bác sĩ, bệnh nhân thường mặc định rằng đã là thuốc thì phải an toàn. Việc thuốc được cơ quan chức năng xét duyệt như thế nào thường không được đặt ra.

Tuy nhiên, một báo cáo gần đây cho thấy khoảng một phần ba số thuốc được cấp phép đưa ra thị trường bởi FDA – cơ quan quản lý thuốc và thực phẩm Mỹ - trong thời gian từ năm 2001 đến 2010 sau đó có những vấn đề về an toàn. Các thuốc được kê đơn để điều trị bệnh tâm thần và những thuốc được xét duyệt theo quy trình xét duyệt nhanh gặp nhiều vấn đề hơn.

Dưới đây là 18 vụ thu hồi thuốc tồi tệ nhất trong lịch sử, dựa trên điểm số của các báo cáo và cảnh báo an toàn do FDA ban hành, cũng như rất nhiều bài nghiên cứu về các loại thuốc đã bị thu hồi trên thị trường.

1. Thalidomide

Thalidomide, thuốc an thần không barbiturat duy nhất được biết đến trong những năm 1960, được kê đơn để điều trị ốm nghén ở phụ nữ mang thai trong khoảng sáu thập kỷ. Hệ quả là, hơn 10.000 trẻ em trên toàn thế giới đã chào đời với những dị tật mất khả năng lao động, bao gồm mất chi hoặc ngắn chi. Viện Y tế Quốc gia Mỹ mô tả loại thuốc này là thảm họa y tế lớn nhất do con người tạo ra. Thalidomide chưa bao giờ được FDA chấp thuận, nhưng đã có khoảng 40 em bé được sinh ra tại Mỹ với dị tật liên quan đến thalidomide.

2. Bextra

Bextra, một thuốc chống viêm được sản xuất bởi Pfizer, là thuốc từng được kê đơn rất phổ biến cho viêm khớp và đau bụng kinh. Nó đã bị thu hồi trên thị trường vào tháng 4 năm 2005 vì FDA cho biết thuốc làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề về tim và dạ dày, cũng như các vấn đề về da đe dọa đến tính mạng, bao gồm hội chứng Stevens-Johnson, một phản ứng nghiêm trọng dẫn đến phỏng nước cả trên da và các cơ quan nội tạng.

diem-mat-nhung-vu-thu-hoi-thuoc-nghiem-trong-nhat-trong-lich-su-1
Ảnh minh họa

3. Vioxx

Vioxx là một thuốc chống viêm không steroid, đã được khoảng 2 triệu người trên khắp thế giới sử dụng. Merck, nhà sản xuất thuốc, đã thu hồi nó khỏi thị trường toàn cầu năm 2004 sau khi xác định rằng việc điều trị làm tăng nguy cơ đau tim và đột quỵ. Vioxx đã có mặt trên thị trường trong năm năm. Một nghiên cứu sau đó của FDA đã xác định rằng Vioxx có thể là nguyên nhân góp phần gây ra hơn 27.000 cơn đau tim và đột tử do tim trước khi bị thu hồi.

4. Baycol

Khoảng 700.000 người Mỹ đã dùng Baycol, một thuốc do hãng dược phẩm Bayer sản xuất, để giảm mức cholesterol trước khi thuốc bị thu hồi vào năm 2001. Lý do thu hồi thuốc, cũng được bán với tên biệt dược Lipobay, là số lượng gia tăng báo cáo về những trường hợp yếu cơ, hoặc tiêu cơ vân, do tác dụng phụ. Tình trạng này khiến cơ bị giáng hóa và giải phóng các tế bào vào máu, có thể gây suy thận.

5. Rezulin

Rezulin bị thu hồi vào năm 2000 vì tác động độc đối với gan. Thuốc điều trị đái tháo đường này, có mặt trên thị trường trong ba năm, có liên quan đến hơn 60 trường hợp tử vong do ngộ độc gan. Rezulin đã được xét duyệt theo quy trình xét duyệt nhanh vì các bác sĩ cho rằng đây là một lựa chọn điều trị mới cho bệnh nhân đái tháo đường mà tình trạng không thể kiểm soát được bằng các loại thuốc khác.

6. Tất cả các thuốc của Able Labs

Việc thu hồi toàn quốc đối với tất cả các thuốc được sản xuất bởi Able Lab Laboratory Inc. vào năm 2005 là do “mối quan ngại sâu sắc” của FDA về các sản phẩm không được sản xuất theo tiêu chuẩn an toàn. Những người dùng thuốc, chủ yếu là thuốc gốc, bao gồm một số thuốc có chứa acetaminophen, được khuyên nên gặp bác sĩ để được kê đơn thay thế. Việc thu hồi đã khiến công ty này phá sản.

7. Tylenol

Năm 1982, hơn 31 triệu viên Tylenol đã bị thu hồi khỏi thị trường sau khi một số trường hợp tử vong cho thấy một số viên thuốc bị tẩm chất kịch độc kali cyanid. Vào thời điểm đó, Tylenol là thuốc giảm đau không kê đơn bán chạy nhất trong cả nước. Cho đến nay vẫn chưa rõ vụ việc đã xảy ra như thế nào, tại sao, và ai chịu trách nhiệm. Một trong những vụ thu hồi Tylenol mới nhất xảy ra vào năm 2010 khi viên tan Tylenol vị nho, Tylenol đậm đặc, Tylenol đậm đặc giải phóng nhanh viên nang dẻo và Tylenol PM đậm đặc viên nén dẻo đã bị thu hồi khỏi thị trường do mùi mốc và lẫn tạp chất màu đen. Một số thuốc Motrin và Benadryl cũng bị thu hồi.

8. Darvon, Darvocet

Propoxyphene, một thuốc giảm đau được hơn 10 triệu người sử dụng và bán dưới dạng thuốc độc lập với tên Darvon và ở dạng phối hợp với các thuốc khác như Darvocet, đã bị thu hồi vào năm 2010 sau khi bị liên hệ với các bất thường về nhịp tim có thể gây tử vong. Vụ kiện đầu tiên chống lại thuốc, được sản xuất bởi Xanodyne Cosmetics Inc., diễn ra vào năm 1978.

9. Các thuốc PPA

FDA đã yêu cầu các công ty sản xuất những thuốc có chứa phenylpropanolamine, hay PPA, phải thu hồi chúng khỏi thị trường vào năm 2000, do tăng nguy cơ đột quỵ xuất huyết, hay chảy máu não. Cơ quan này cho biết, chỉ riêng năm 1999 đã có khoảng 6 tỷ liều thuốc chứa PPA được bán ra. PPA, có mặt trên thị trường từ những năm 1970, được sử dụng rộng rãi trong các thuốc OTC trị cảm lạnh, như thuốc giảm nghẹt mũi và các thuốc giảm cân.

10. Posicor

Posicor, một thuốc trị tăng huyết áp và đau ngực có triệu chứng, đã có mặt trên thị trường từ năm 1997 đến 1998, trong thời gian đó thuốc có liên quan đến ít nhất bốn trường hợp tử vong. Hơn 140 trường hợp tử vong đột ngột ở những người dùng thuốc hoặc giả dược đã được báo cáo trong một nghiên cứu. Thuốc được sản xuất bởi Roche Laboratories, được 200.000 người Mỹ sử dụng. Hơn 25 thuốc khác được thấy là có tác dụng nguy hiểm tiềm tàng nếu dùng cùng với Posicor.

11. Fenfluramine và dexfenfluramine

Fenfluramine và dexfenfluramine là những thuốc ức chế thèm ăn được sử dụng rộng rãi trong những năm 90. Chúng là phần “fen” trong nhón thuốc điều trị béo phì có tên thông dụng là “fen-phen”, và bị FDA yêu cầu thu hồi vào năm 1997 sau 24 trường hợp bệnh nhân bị bệnh tim có liên quan với thuốc. Từ “phen” trong fen-phen là viết tắt của phentermine, không bị cấm. Sau đó đã có thêm hơn 100 trường hợp có vấn đề về van tim sau khi dùng fenfluramine hoặc dexfenfluramine, có hoặc không cùng với phentermine, được báo cáo với FDA.

12. Seldane

Seldane, một trong những thuốc kháng histamin phổ biến nhất từ ​​trước đến nay, được sử dụng để điều trị dị ứng và các triệu chứng như hắt hơi, ngứa mắt và chảy nước mũi. Chỉ riêng năm 1996, đã có hơn 6,5 triệu đơn thuốc được kê cho Seldane. Sau 13 năm trên thị trường Mỹ, thuốc bị thu hồi vào năm 1998 vì những tương tác có thể gây tử vong với các loại thuốc khác như kháng sinh, bao gồm những bất thường về nhịp tim.

13. DES

Diethylstilbestrol (DES), một dạng estrogen tổng hợp, đã được dùng cho phụ nữ mang thai trong hơn bốn thập kỷ, cho đến năm 1971, để ngăn ngừa các biến chứng như chuyển dạ sớm. Ước tính có khoảng 5 đến 10 triệu phụ nữ mang thai và trẻ em đã tiếp xúc với DES. DES, hiện được biết là một chất phá vỡ hệ thống nội tiết, cũng có liên quan đến một số loại ung thư ở những phụ nữ từng dùng thuốc trong khi mang thai.

14. Accutane

Accutane từng được kê đơn để điều trị mụn trứng cá nặng. Hơn 13 triệu người đã uống thuốc này trong thời gian từ năm 1982 đến 2009, khi thuốc bị thu hồi khỏi thị trường. Thuốc được sản xuất bởi Hoffmann-La Roche Inc., có thể gây những tác dụng phụ nghiêm trọng, bao gồm dị tật bẩm sinh và các vấn đề sức khỏe tâm thần, chẳng hạn như trầm cảm và loạn thần, nếu sử dụng không đúng cách. Các tác dụng phụ khác có thể xảy ra bao gồm chảy máu cam, đau khớp và phát ban da.

15. Duract

Thuốc giảm đau thời gian gnawns này đã có mặt trên thị trường trong khoảng hai năm cho đến năm 1999. Khoảng 2,5 triệu đơn thuốc đã được kê. Wyeth-Ayerst Laboratories, nhà sản xuất thuốc, đã thu hồi thuốc khỏi thị trường vì, nếu dùng quá 10 ngày, thuốc có thể làm tăng nguy cơ tổn thương gan. Trong số 200.000 đến 400.000 người dùng Duract trong thời gian dài hơn, có bốn trường hợp tử vong, 8 ca ghép gan và 12 trường hợp khác bị tổn thương gan nghiêm trọng được báo cáo. Một số bệnh nhân bị vàng da và viêm gan nặng.

16. Meridia

FDA khuyến cáo không kê đơn Meridia, thuốc ức chế sự thèm ăn, vào năm 2010 do tăng 16% nguy cơ mắc các vấn đề về tim, bao gồm nhịp tim không đều, đột quỵ không tử vong và ngừng tim. Thuốc điều trị béo phì do Abbott Laboratories sản xuất đã có mặt trên thị trường trong 13 năm và được kê cho những người có chỉ số khối cơ thể từ 30 trở lên.

17. Omniflox

Thuốc kháng sinh này, còn được biết đến với tên hóa học temafloxacin, được bán bởi Abbott Laboratory, đã bị FDA thu hồi sau ít nhất 50 báo cáo về những phản ứng nghiêm trọng với thuốc, bao gồm đường huyết thấp, rối loạn chức năng thận và thiếu máu, và ba trường hợp tử vong. Omniflox đã có mặt trên thị trường trong khoảng một năm cho đến năm 1992.

18. Palladone

Palladone, một thuốc giảm đau gây ngủ mạnh, đã bị thu hồi vào năm 2005, chỉ một năm sau khi nó có mặt trên thị trường. Nhà sản xuất thuốc, Purdue Pharma, đã thu hồi thuốc do các tác dụng phụ nghiêm trọng có thể xảy ra nếu thuốc được uống cùng với rượu. Sự kết hợp này có thể dẫn đến việc giải phóng hydromorphone ngay lập tức, gây ra nồng độ thuốc cao trong cơ thể, có thể làm suy hô hấp hoặc ngừng thở, dẫn đến hôn mê và thậm chí tử vong.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Thuốc ảnh hưởng đến khả năng thụ thai như thế nào?

Cẩm Tú - Theo Sức khỏe & Đời sống
Bình luận
Tin mới
  • 24/11/2024

    Thoát vị khe hoành là gì?

    Thoát vị hoành, hay thoát vị khe hoành, xảy ra khi phần trên của dạ dày bị đẩy lên ngực thông qua một lỗ mở ở cơ hoành (cơ ngăn cách bụng với ngực). Tình trạng này xảy ra ở nơi dạ dày và thực quản của bạn nối lại với nhau, còn được gọi là ngã ba thực quản dạ dày. Đôi khi, thoát vị khe hoành không gây ra vấn đề gì và không cần điều trị.

  • 23/11/2024

    Cách giảm đau mỏi chân khi đứng lâu

    Đau chân khi đứng lâu là tình trạng mà nhiều người gặp phải. Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể khắc phục vấn đề này bằng một vài thay đổi nhỏ trong thói quen sinh hoạt hàng ngày

  • 23/11/2024

    Triệu chứng và biến chứng của bệnh vẩy nến

    Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh vẩy nến khác nhau tùy thuộc vào từng người và loại bệnh vẩy nến. Mặc dù bệnh vẩy nến là tình trạng mãn tính kéo dài suốt đời, một số người có thể thấy các triệu chứng biến mất trong nhiều tháng hoặc nhiều năm.

  • 22/11/2024

    Thuốc xịt mũi ngừa cúm

    Bạn có bỏ qua mũi tiêm phòng cúm hàng năm vì bạn ghét bị tiêm không? Điều đó có thể hiểu được. Nhưng đừng để điều đó ngăn cản bạn tiêm vắc-xin. Có một lựa chọn khác: dành cho bạn: vắc-xin xịt mũi.

  • 22/11/2024

    Loại tiếng ồn nào tốt cho giấc ngủ?

    Chắc hẳn ai cũng đã từng nghe qua câu chuyện dùng tiếng ồn trắng giúp các bé sơ sinh ngủ ngon và sâu giấc. Vậy đã bao giờ bạn thắc mắc, có những loại tiếng ồn nào và đâu là tiếng ồn dành cho người lớn? Mọi câu hỏi sẽ được giải đáp ngay sau đây.

  • 22/11/2024

    Cách cải thiện triệu chứng đau thần kinh tọa

    Ngày càng nhiều người trẻ bị đau thần kinh tọa với biểu hiện đau phần lưng dưới lan xuống chân. Để kiểm soát cơn đau thần kinh tọa, người bệnh cần điều chỉnh từ thói quen sinh hoạt hàng ngày.

  • 21/11/2024

    Trị bệnh Parkinson bằng Đông y có hiệu quả không?

    Do các loại thuốc Tây y điều trị bệnh Parkinson thường đi kèm với tác dụng phụ và nguy cơ “nhờn thuốc” khi dùng lâu dài, nhiều người tìm tới các phương pháp Đông y với hy vọng các loại thảo dược tự nhiên sẽ an toàn hơn với cơ thể.

  • 21/11/2024

    Tăng cường sức khỏe xương khớp cho người cao tuổi trong mùa đông

    Khi bước vào giai đoạn lão hóa, cơ thể con người trải qua nhiều thay đổi sinh lý, suy giảm chức năng của hệ cơ xương khớp và dễ mắc phải các bệnh lý về xương khớp, đặc biệt là trong mùa đông lạnh

Xem thêm