Con người có bao nhiêu cảm xúc?
Cảm xúc là một thứ vô cùng khó nắm bắt, đặc biệt khi chúng ta giao tiếp với những người xung quanh. Chúng ta không thể tồn tại mà không có cảm xúc nhưng hiếm khi dừng lại để suy nghĩ xem xét về những khía cạnh của nó. Đó là một câu hỏi đã làm cho các nhà khoa học, triết học bỏ ra rất nhiều thời gian để nghiên cứu.
Học thuyết về cảm xúc
Ngay từ đầu thế kỷ IV TCN, Aristotle đã cố xác định số lượng các cảm xúc cơ bản. Theo quan điểm của ông, cảm xúc được chia làm 14 dạng cơ bản nhất là: sợ hãi, tự tin, giận dữ, bằng hữu, bình tĩnh, thù địch, xấu hổ, vô liêm sỉ, đáng thương, tử tế, đố kỵ, căm phẫn, tranh đua và coi thường.
Khoảng thế kỷ thứ 20, với sự phát triển của ngành tâm lý học, những khái niệm này đã được mở rộng ra nhất nhiều. Theo nhà tâm lý học Robert Plutchick, có tất cả hơn 90 định nghĩa về “cảm xúc” đã được đưa ra.
Trong những năm gần đây, các nhà tâm lý học đã cố gắng nhận ra và phân loại cảm xúc theo kinh nghiệm và những quan điểm của xã hội. Đáng ngạc nhiên thay khi suy nghĩ về những cảm xúc đơn giản nhất, đa số các nhà tâm lý học đều nói rằng chúng thực sự ít hơn so với cái mà bạn nghĩ.
Hệ thống mã hóa hành động trên khuôn mặt của Eckman
Nhiều nhà nghiên cứu đã đặt ra câu hỏi cho Plutchik về mô hình của ông và lập luận rằng những cảm xúc phụ của ông thường có thể thay đổi bởi văn hóa và xã hội. Họ nhấn mạnh rằng, để một cảm xúc trở thành nền tảng, nó phải dựa trên kinh nghiệm phổ biến của tất cả các nền văn hóa.
Để giải thích vấn đề này, nhà tâm lý học Paul Ekman đã tạo ra cái mà ông gọi là hệ thống mã hóa hành động trên khuôn mặt (FACS), một mô hình đo lường và đánh giá các chuyển động của cơ mặt, cũng như mắt và đầu. Dựa trên nguyên lý của mình, Ekman đề xuất rằng có bảy hình thức biểu cảm phổ biến nhất của tất cả mọi người trên thế giới: hạnh phúc, buồn bã, bất ngờ, sợ hãi, giận dữ, ghê tởm và coi thường.
Trong khi công việc của Ekman giúp làm nổi bật các tác động của “tự nhiên hoặc nuôi dưỡng” đối với các phản ứng cảm xúc, phần lớn lý thuyết của ông đều bị chỉ trích. Năm 2004, ông đề xuất rằng những kỹ thuật tương tự có thể được sử dụng như một phương tiện phát hiện nói dối.
4 loại cảm xúc không thể thay đổi được
Tiếp theo công trình của Ekman, vào năm 2014, một nhóm nghiên cứu tại Đại học Glasgow đã xác định được các cảm xúc trên nét mặt không phụ thuộc bởi ảnh hưởng từ văn hóa và xã hội.
Những gì các nhà nghiên cứu tìm thấy là một số cảm xúc nhất định cùng gợi lên một phản ứng trên khuôn mặt. Ví dụ như sợ hãi và ngạc nhiên có sự tham gia của các cơ mặt giống nhau. Tuy đại diện cho hai cảm xúc nhưng chúng có thể xem là một. Tương tự, có thể áp dụng cho sự ghê tởm và giận dữ, hưng phấn và sốc.
Dựa trên những phát hiện của họ, các nhà khoa học đã làm giảm số lượng cảm xúc xuống chỉ còn bốn, đó là: hạnh phúc, buồn bã, tức giận và sợ hãi.
Ngoài điều này, họ còn lập luận rằng việc trải qua hàng ngàn năm dưới ảnh hưởng của văn hóa và xã hội, các biến thể phức tạp hơn của cảm xúc đã được hình thành và phát triển.
Các biểu hiện trên khuôn mặt chủ yếu là do yếu tố sinh học (sinh ra đã có) trong khi các biểu cảm tinh tế và phức tạp chủ yếu do ảnh hưởng xã hội (những thứ mà chúng ta ảnh hưởng từ văn hóa, học được và phát triển theo thời gian).
Điều này cho chúng ta biết gì?
Cảm xúc và cách chúng ta trải nghiệm, biểu đạt chúng có lúc rất rõ ràng cụ thể nhưng cũng có lúc mập mờ, đan xen. Tuy nhiên các cảm xúc cơ bản, cho dù có bao nhiêu loại, đều đóng vai trò nền tảng cho hệ thống cảm xúc tinh tế và phức tạp mà con người đã, đang và tiếp tục trải qua.
Tìm hiểu thêm thông tin chi tiết tại: Đi tìm mục đích của cảm xúc
Trong bối cảnh các nhà khoa học không ngừng tìm kiếm các biện pháp phòng ngừa ung thư, chế độ ăn uống, đặc biệt là việc tiêu thụ trái cây và rau quả, được xem là một yếu tố quan trọng. Cà chua, với thành phần lycopene nổi bật, đang thu hút sự chú ý đặc biệt.
Việc thiết lập lịch trình ngủ và thói quen trước khi đi ngủ, đặt đồng hồ báo thức và điều chỉnh chế độ ăn uống là một số phương pháp có thể giúp bạn ngủ ngon hơn và thức dậy dễ dàng vào buổi sáng.
Tuy không có chế độ ăn kiêng đặc biệt nào có thể chữa khỏi hội chứng thiên thần nhưng dinh dưỡng hợp lý có thể giúp kiểm soát cân nặng, cải thiện giấc ngủ, quản lý táo bón và hỗ trợ phát triển nhận thức.
Dậy thì là một giai đoạn quan trọng trong cuộc đời mỗi người, đánh dấu sự chuyển đổi từ trẻ em sang người trưởng thành. Đây là giai đoạn cơ thể có nhiều thay đổi về mặt thể chất và tâm sinh lý, đặt nền móng cho sức khỏe sinh sản và sức khỏe tổng quát trong tương lai. Việc thấu hiểu những biến đổi này, cùng với sự quan tâm, hỗ trợ từ gia đình và xã hội, sẽ giúp thanh thiếu niên vượt qua giai đoạn dậy thì một cách an toàn và khỏe mạnh.
Bệnh lao hạch gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và khả năng ăn uống. Việc phát hiện sớm, điều trị đúng phác đồ và có chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp người bệnh nhanh phục hồi sức khỏe.
Bạn có thể dùng salad như một bữa ăn lành mạnh hoặc món ăn kèm, nhưng salad có thể gây ra một số vấn đề về tiêu hóa tùy thuộc vào thành phần của nó. Rau và trái cây sống là những thực phẩm có thể gây đầy hơi và chướng bụng do một số hợp chất và vi khuẩn, và chúng có thể là lý do tại sao bạn có thể bị đau bụng dữ dội sau khi ăn salad.
Quả lê không chỉ đơn thuần là một loại trái cây ngon mà còn là một vị thuốc tự nhiên rất tốt cho sức khỏe.
Mùa hè là thời điểm tuyệt vời để tận hưởng những ngày dài đầy nắng, tham gia các hoạt động ngoài trời và thư giãn. Tuy nhiên, nhiệt độ và độ ẩm cao trong mùa hè cũng có thể gây ra một số vấn đề sức khỏe. Việc nhận biết các bệnh lý mùa hè phổ biến, nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh sẽ giúp bạn bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình.