Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Chế độ ăn Bắc Âu liệu có thể trở thành chế độ ăn lành mạnh nhất?

Ẩm thực Bắc Âu dựa trên chế độ dinh dưỡng cân bằng: ăn ít thịt và nhiều cá, chia thành những khẩu phần nhỏ, chọn thực phẩm theo mùa của địa phương để vừa ngon lại vừa tiết kiệm.

Chế độ ăn Bắc Âu liệu có thể trở thành chế độ ăn lành mạnh nhất?

Có phải bạn đang quan tâm đến việc áp dụng một chế độ ăn cho bản thân và phân vân không biết nên chọn cách thức nào? Rất nhiều chế độ ăn đã gây tranh cãi trong lĩnh vực dinh dưỡng như: chế độ ăn keto, chế độ ăn theo nhóm máu và chế độ ăn không có lectin. Và bây giờ, một chế độ ăn khác cũng đang được các nhà khoa học quan tâm đó là: chế độ ăn Bắc Âu.

Vào năm 2004, các đầu bếp giỏi nhất đến từ các nước như Đan Mạch, Phần Lan, Iceland, Na Uy và Thụy Điển đã tụ tập với nhau cùng xây dựng để tạo nên một hình thức ẩm thực mới cho Bắc Âu. Nhiệm vụ của việc xây dựng này là phải hình thành một chế độ ăn uống mang tính thời vụ, bền vững, tôn trọng đạo đức, sức khỏe và chất lượng của thức ăn.

Không giống như những chế độ ăn đang thịnh hành bây giờ, chế độ ăn Bắc Âu không hề tập trung vào việc cắt giảm lượng calo hay tinh bột mà thay vào đó biến ăn uống thành một cách sinh hoạt tốt nhờ vào tập trung tiêu thụ thực vật.

Tổ chức Y tế thế giới cho rằng chế độ ăn Bắc Âu mang đến rất nhiều lợi ích về sức khỏe, có thể giúp ngăn ngừa bệnh tật. Vì vậy, để có những lựa chọn tốt nhất cho bản thân, bạn nên tìm hiểu thêm những thông tin dưới đây về chế độ ăn Bắc Âu trước khi sử dụng nó.

Chế độ ăn Bắc Âu là gì?

Chế độ ăn Bắc Âu là một kế hoạch ăn uống chủ yếu dựa trên các thực phẩm có nguồn gốc thực vật, đặc biệt nhấn mạnh về rau củ, bắp cải, nấm và các sản phẩm khác được trồng tại các nước Bắc Âu, bao gồm cả cá béo và ngũ cốc nguyên hạt.

Một chuyên gia dinh dưỡng cho biết, chế độ ăn Bắc Âu có nguồn gốc từ các đầu bếp Scandinavia với sứ mệnh ban đầu là chế biến món ăn ngon, lành mạnh của địa phương.

Theo nhiều cách, chế độ ăn này giống với chế độ ăn Địa Trung Hải. Tuy nhiên, vẫn có một điểm khác biệt: chế độ Địa Trung Hải khuyến khích tiêu thụ dầu oliu và một ly rượu vang đỏ hàng ngày; trong khi chế độ Bắc Âu đẩy mạnh dùng dầu canola (trong hạt cải dầu) và chỉ khuyến cáo dùng rượu ở một mức vừa phải.

Lợi ích sức khỏe của chế độ ăn Bắc Âu?

Chế độ ăn của người Bắc Âu rất phong phú về các chất dinh dưỡng quan trọng phòng chống bệnh tật  vì nó nhấn mạnh toàn bộ vào thực phẩm có nguồn gốc thực vật. Bên cạnh đó, nó vẫn bao gồm cá béo và một lượng nhỏ sữa nên bạn vẫn sẽ có một lượng protein khỏe mạnh (cho cơ bắp), axit béo omega-3 (cho tim và não) và vitamin D (cho xương và hệ miễn dịch).

Ngoài ra, chế độ ăn của người Bắc Âu cũng có ít chất béo bão hòa, natri và các loại đường, chính vì vậy có thể làm giảm nguy cơ sức khỏe về các bệnh mạn tính như béo phì, tim mạch, tiểu đường. Một nghiên cứu năm 2011 đã phát hiện ra rằng, chế độ ăn Bắc Âu cải thiện lipid máu, độ nhạy insulin và huyết áp ở những người có cholesterol hơi cao. Một nghiên cứu khác năm 2014 cũng kết luận rằng nó có thể làm giảm sự biểu hiện của các gen thúc đẩy viêm ở những người béo phì với hội chứng chuyển hóa.

Vào năm 2015, một nghiên cứu trên dữ liệu bao gồm hơn 57.000 người đàn ông và phụ nữ Đan Mạch cho kết quả về chế độ ăn theo kiểu Bắc Âu có liên quan ít hơn đến nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2.

Một tin tốt nữa là chế độ ăn này có thể tốt cho vòng eo của bạn bởi vì nó có lượng calo thấp và lượng chất xơ nhiều hơn. Có lẽ đó là lý do tại sao các nước Scandinavia có tỷ lệ béo phì ít hơn các nước khác, ví dụ Mỹ.

Trong khi chế độ ăn Địa Trung hải được rất nhiều nghiên cứu đề cập đến thì chế độ ăn Bắc Âu vẫn còn ít được tìm hiểu sâu để so sánh hai chế độ ăn này. Vì vậy, không thể khẳng định rằng lựa chọn hình thức nào là tốt nhất cho cơ thể. WHO thực sự khuyến khích bạn hãy lựa chọn một trong hai cách ăn uống này để nâng cao sức khỏe cho bạn.

Thử sức với chế độ ăn Bắc Âu

Nếu bạn muốn thử chế độ ăn kiêng này, hãy bắt đầu bằng cách loại bỏ các đồ ăn vặt, loại bỏ các thực phẩm có đường, thực phẩm chế biến sẵn như soda, bánh ngọt, thức ăn đông lạnh. Thịt đỏ và rượu chỉ nên thưởng thức ở mức độ vừa phải. Dưới đây là điển hình của một chế độ ăn hàng ngày:

  • Ăn sáng: 1 chén bột yến mạch nướng với táo và hai thìa sữa chua.
  • Ăn trưa: Salad cá ngừ (bỏ quả mayo, thay vào đó trộn với dầu canola và nước cốt chanh), bánh mỳ lúa mạch đen với một món salad rau quả.
  • Ăn nhẹ: trái cây theo mua, pho mát và một số bánh quy giòn.
  • Ăn tối: 1 ít cá hồi nướng với rau củ.

Thông tin chi tiết tham khảo thêm tại: Các chế độ ăn kiêng: Ăn kiểu Địa Trung Hải cho một cơ thể khỏe mạnh

Ths Lê Thanh Hà- Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Prevention
Bình luận
Tin mới
  • 26/11/2025

    Tầm soát loãng xương và những điều cần biết

    Loãng xương (osteoporosis) là một bệnh lý phổ biến thường gặp ở người cao tuổi gặp cả ở nam và nữ . Do đó, việc chuẩn đoán sớm, theo dõi và kiểm soát loãng xương là điều rất thiết, từ đó ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng.

  • 26/11/2025

    Có nên ăn trứng khi mắc hội chứng ruột kích thích không?

    Trứng là thực phẩm giàu dinh dưỡng, có lợi cho sức khỏe nhưng lại gây triệu chứng khó chịu cho nhiều người mắc hội chứng ruột kích thích.

  • 26/11/2025

    Những kiểm tra y tế không thể bỏ qua sau tuổi 50

    Tuổi 50 được xem là giai đoạn “chín muồi” của cuộc đời – nhưng cũng là thời điểm nhiều bệnh lý mạn tính bắt đầu xuất hiện. Nếu không chú ý chăm sóc, các vấn đề sức khỏe âm thầm tiến triển có thể làm giảm chất lượng cuộc sống và rút ngắn tuổi thọ.

  • 25/11/2025

    Trẻ bị cúm A: nên cho chăm sóc tại nhà hay tiếp tục đến trường?

    Mùa cúm đến, câu hỏi "Liệu con tôi bị cúm A có nên đi học không?" luôn là nỗi băn khoăn của nhiều phụ huynh. Quyết định này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe và tốc độ hồi phục của trẻ mà còn tác động trực tiếp đến sức khỏe của cộng đồng trường học.

  • 25/11/2025

    Bệnh đa u các tuyến nội tiết loại 1 (MEN 1) là gì?

    Bệnh đa u các tuyến nội tiết loại 1 (MEN 1) là một bệnh lý hiếm gặp. Bệnh chủ yếu gây ra các khối u ở các tuyến sản xuất hormone hay còn được gọi là các tuyến nội tiết. Bệnh cũng có thể gây ra các khối u ở ruột non và dạ dày. Một tên gọi khác của bệnh là hội chứng Wermer. Cùng tìm hiểu về bệnh đa u các tuyến nội tiết loại 1 qua bài viết sau đây!

  • 24/11/2025

    Vì sao ăn kiêng mãi mà không giảm cân?

    Khi nói đến giảm cân, chúng ta thường tập trung vào chế độ ăn kiêng và tập thể dục. Tuy nhiên, có hai yếu tố sinh học mạnh mẽ thường bị bỏ qua nhưng lại là chìa khóa để đạt được và duy trì cân nặng lý tưởng: chất lượng giấc ngủ và mức độ stress.

  • 24/11/2025

    Chăm sóc đường hô hấp & phòng tránh viêm họng, cảm cúm hiệu quả

    Thời điểm giao mùa thu đông thời tiết thay đổi thất thường, nhiệt độ giảm và độ ẩm tăng, là điều kiện lý tưởng để các tác nhân gây bệnh đường hô hấp như virus và vi khuẩn phát triển mạnh. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp các biện pháp thiết thực để phòng bệnh hô hấp, giúp bạn và gia đình bảo vệ sức khỏe khi giao mùa.

  • 23/11/2025

    10 loại thực phẩm giúp giảm cholesterol bảo vệ tim

    Chế độ ăn uống là yếu tố quan trọng trong việc điều chỉnh mức cholesterol. Có một số loại thực phẩm chúng ta ăn hằng ngày có thể cải thiện mức cholesterol trong máu và giảm nguy cơ mắc bệnh tim.

Xem thêm