Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Chăm sóc trẻ bị dị ứng sữa bò

Dị ứng sữa bò ở trẻ em có thể gây ra nhiều lúng túng cho các bậc cha mẹ và ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe và sự phát triển của trẻ. Hãy tìm hiểu xem bạn có thể làm được những gì.

Chăm sóc trẻ bị dị ứng sữa bò

Dị ứng sữa bò là gì?

Dị ứng sữa bò xảy ra khi hệ thống miễn dịch của con bạn phản ứng lại với những protein trong sữa và các sản phẩm từ sữ bò. Những loại protein này cũng có thể có trong sữa công thức hoặc sữa mẹ nếu mẹ ăn các thức ăn có sữa bò.

Dấu hiệu

Dị ứng sữa bò là loại dị ứng thức ăn thường gặp nhất ở trẻ em và ảnh hưởng tới 7% trẻ nhỏ ở Mỹ. Bé có nguy cơ cao bị dị ứng sữa bò nếu tiền sử gia đình có người dị ứng sữa bò. Nhiều trẻ bị dị ứng với protein trong sữa bò cũng sẽ phản ứng với các loại protein trong sữa cừu và sữa dê. Các triệu chứng thường gặp bao gồm:
  • Mẩn đỏ hoặc phát ban xung quanh miệng
  • Ngứa hoặc sưng phù khắp người
  • Phù mặt
  • Khò khè
  • Nôn
  • Tiêu chảy

Phản ứng chậm

Nhiều trẻ cũng có thể có những phản ứng với sữa bò một cách từ từ, bao gồm:
  • Nôn ra sữa
  • Quấy khóc
  • Táo bón
  • Tiêu chảy
  • Biếng ăn
  • Eczema

Sốc phản vệ

Hiếm khi sữa bò có thể gây ra phản ứng nặng, gọi là sốc phản vệ có thể đe dọa tính mạng. Những triệu chứng của sốc phản vệ có thể xảy ra ngay lập tức sau khi trẻ sử dụng sữa hoặc các sản phẩm từ sữa. Bạn cần gọi cấp cứ ngay lập tức nếu trẻ có các biểu hiện:
  • Phát ban, phù da
  • Khò khè hoặc khó thở
  • Phù môi, miệng, lưỡi hoặc họng
  • Cơ thể hoặc chân tay mềm nhũn
  • Bất tỉnh

Sốc phản vệ có thể diễn biến rất nhanh và gây nguy hiểm đến tính mạng, vì vậy, đừng quên gọi cấp cứu ngay lập tức.

Chẩn đoán

Con của bạn sẽ được bác sĩ chẩn đoán dị ứng sữa thông qua các triệu chứng lâm sàng và làm xét nghiệm máu, thử phản ứng dị ứng trên da.

Một chế độ ăn hạn chế sữa bò có thể được khuyến cáo và sau đó đánh giá lại. Đôi khi, phản ứng dị ứng chậm có thể khó chẩn đoán, vì vậy, con bạn cần có một chế độ ăn đặc biệt theo sự khuyến cáo và giám sát của chuyên gia dinh dưỡng.

Những thực phẩm cần tránh

Khi con bạn bị dị ứng với protein trong sữa bò, chúng cũng sẽ có khả năng bị dị ứng với sữa dê và sữa cừu. Bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng có thể khuyên bạn thay đổi chế độ ăn. Những thực phẩm cần tránh bao gồm: sữa, sữa chua, kem, bơ và phomat.

Sữa cũng có thể “ẩn” trong rất nhiều sản phẩm khác, vì vậy, bạn nên kiểm tra nhãn các sản phẩm này xem có thành phần của sữa hay không:

  • Đường sữa, lactose, sữa đặc, protein sữa, sữa pha chế
  • Casein và các muối của casein, đạm thủy phân
  • Lactabumin
  • Sữa bột tách kem, sữa đặc không béo, chất béo làm từ bơ

Theo quy định về nhãn thực phẩm, những thực phẩm chứa sữa phải được in đậm danh sách các thành phần.

Không dung nạp lactose

Một vài triệu chứng có thể xuất hiện giống như dị ứng sữa bò nhưng thực sự nó là các dấu hiệu của chứng không dung nạp lactose, khi đường sữa tự nhiên không được phá vỡ. Không dung nạp lactose ít phổ biến ở trẻ nhỏ. Nó có thể tiêu chảy, co thắt dạ dày và đầy bụng.

Chứng quấy khóc ở trẻ nhỏ hay dị ứng sữa bò?

Những triệu chứng của chứng quấy khóc ở trẻ nhỏ và dị ứng sữa khá giống nhau và dễ gây nhầm lẫn. Nếu trẻ bị dị ứng sữa bò cũng có thể gây ra chứng quấy khóc. Khi con bạn bị dị ứng sữa bò, bên cạnh các triệu chứng đau bụng dữ dội như khóc, nắm bàn tay lại, ưỡn cong lưng, thường kèm theo:
  • Eczema
  • Tiêu chảy
  • Nôn

Nếu bạn nghi ngờ hay phân vân, bạn nên cho con đến gặp bác sĩ để xác định chính xác.

Nuôi con bằng sữa mẹ và dị ứng sữa bò

Cho con bú và có một chế độ ăn lành mạnh, đa dạng là tốt nhất cho bạn và bé. Tuy nhiên, bạn có thể bắt đầu nhận thấy phản ứng của bé sau khi bạn đã ăn các loại thực phẩm nhất định, chẳng hạn như sữa. Protein của sữa bò đi vào sữa của bạn, và nó gây ra triệu chứng ở những trẻ bị dị ứng sữa, bao gồm:
  • Quấy khóc
  • Khó chịu sau khi bú
  • Khó ngủ
  • Rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy hoặc táo bón
  • Các triệu chứng giống như cảm lạnh, thở khò khè
  • Ngứa, đỏ mắt
  • Khô da

Thay đổi chế độ ăn của mẹ

Nếu bạn nhận thấy trẻ đang bú mẹ và có phản ứng với những sản phẩm từ sữa mà bạn ăn, bạn cần đến gặp bác sĩ để được tư vấn. Họ có thể khuyên bạn tránh sử dụng các thức ăn này trong ít nhất 2-3 tuần và theo dõi sự cải thiện các triệu chứng ở trẻ. Nếu chúng là nguyên nhân thì các triệu chứng của trẻ sẽ tốt lên trong vòng một vài tuần. Tuy nhiên, bạn cũng không cần kiêng hoàn toàn các sản phẩm từ sữa. Tùy thuộc vào mức độ phản ứng của bé mà bác sĩ sẽ giúp bạn có điều chỉnh phù hợp trong chế độ ăn.

Thay đổi sữa công thức

Bác sĩ có thể khuyên bạn thay thế loại sữa công thức nếu em bé của bạn có dấu hiệu dị ứng sữa bò. Các loại sữa có thể được sử dụng bao gồm sữa thủy phân, khi đó các protein sữa đã được phân cắt thành các phần nhỏ hơn, dễ tiêu hóa và ít gây dị ứng hơn. Ngoài ra, các loại sữa công thức amino acid, không chứa bất kì một chuỗi protein nào, có thể được sử dụng nếu trẻ khó sử dụng sữa thủy phân hoặc có các triệu chứng nghiêm trọng.

Mối nguy hiểm khi chơi đùa

Hãy tăng cường cảnh giác nếu con của bạn bị dị ứng sữa bò khi chúng chơi với những trẻ khác. Chúng có thể  tiếp xúc với các sản phẩm từ sữa của trẻ khác. Hãy thông báo cho những người chăm sóc trẻ biết được tình trạng dị ứng sữa của trẻ khi bạn không có thời gian bên con.

Đi khám bác sĩ

 bác sĩ có thể đưa ra những điều chỉnh phù hợp nhất, bạn nên lưu ý ghi lại các thông tin:
  • Phản ứng của con bạn xảy ra khi nào và ở đâu?
  • Danh sách những loại thức ăn gây ra phản ứng cho trẻ
  • Các triệu chứng của con bạn là gì: phát ban, khò khè…
  • Những triệu chứng này kéo dài bao lâu?
  • Những gì làm giảm triệu chứng của con?

Kiểm soát tình trạng dị ứng sữa bò

Biện pháp tốt nhất để kiểm soát các triệu chứng dị ứng sữa bò ở trẻ là đảm bảo cho con bạn hoàn toàn không sử dụng các protein từ sữa bò. Nếu bạn cho con bú, hãy thảo luận với bác sĩ để cắt giảm hoặc hạn chế những sản phẩm sữa trong chế độ ăn của mình. Nếu bạn nuôi con bằng sữa công thức, bạn sẽ được tư vấn thay đổi sang những loại sữa phù hợp cho con.

Nhiều trường hợp phức tạp như dị ứng với nhiều loại khác nhau, khó chẩn đoán, phản ứng nghiêm trọng hoặc chậm phát triển cần được chẩn đoán bởi các bác sĩ chuyên khoa.

Tiên lượng

Rất may là hầu hết những đứa trẻ bị dị ứng sữa bò sẽ hết sau 15 tuổi, nhưng một số trường hợp vẫn bị phản ứng khi trưởng thành. Đừng cố gắng thực hiện một mình hoặc cắt giảm những thực phẩm thiết yếu ra khỏi chế độ ăn của trẻ. Hãy nói chuyện với bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để có được một chế độ ăn hợp lí nhất.
Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Dị ứng sữa bò ở trẻ em - tình trạng đáng lo ngại
Ts.Bs. Trương Hồng Sơn - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 14/07/2025

    Bài tập tốt nhất cho chứng đau thắt lưng

    Đau thắt lưng là một trải nghiệm phổ biến đối với nhiều người. Nó thường có thể dẫn đến đau, ngứa ran hoặc tê ở phần thân dưới. Có nhiều nguyên nhân gây đau thắt lưng, phổ biến nhất bao gồm căng cơ, tư thế xấu và tuổi tác.

  • 13/07/2025

    Lựa chọn trang phục và phụ kiện chống nắng hiệu quả cho thanh thiếu niên

    Mùa hè đến mang theo cái nắng gay gắt, đặc biệt tại Việt Nam – nơi khí hậu nhiệt đới khiến bức xạ tia cực tím (UV) đạt mức cao trong nhiều tháng. Đối với thanh thiếu niên lứa tuổi năng động, thường xuyên tham gia các hoạt động ngoài trời như thể thao, dã ngoại hay đi học việc bảo vệ làn da và sức khỏe trước tia UV là vô cùng cần thiết.

  • 12/07/2025

    Chất tạo ngọt nhân tạo làm thúc đẩy cơn đói, khiến bạn ăn nhiều hơn

    Một nghiên cứu mới đã tìm hiểu cách thức sucralose, một chất tạo ngọt không calo, ảnh hưởng đến các tín hiệu não bộ liên quan đến cảm giác đói.

  • 11/07/2025

    Những dấu hiệu của tình yêu thái quá và cách xử lý

    Việc ai đó thể hiện tình cảm với bạn có thể khiến bạn cảm thấy vui vẻ và phấn khích khi bạn đang trong giai đoạn đầu của một mối quan hệ mới. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải phân biệt sự mới lạ của một mối quan hệ mới với các hành vi thái quá.

  • 10/07/2025

    Vận động cùng con - giải pháp gắn kết tình cảm gia đình

    Trong cuộc sống hiện đại, khi thời gian dành cho gia đình ngày càng bị thu hẹp bởi công việc và các thiết bị điện tử, việc tìm kiếm một hoạt động vừa tốt cho sức khỏe vừa giúp gắn kết tình cảm cha con trở nên cần thiết hơn bao giờ hết.

  • 10/07/2025

    Cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng

    Những ngày hè đầy nắng là thời điểm lý tưởng để đưa trẻ ra ngoài chơi, đi biển, cắm trại, picnic,... Tuy nhiên, dành quá nhiều thời gian dưới ánh nắng mặt trời có thể khiến trẻ dễ bị cháy nắng. Cháy nắng nặng không chỉ gây khó chịu mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe về da cho trẻ. Cùng đọc bài viết sau đây để biết cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng.

  • 09/07/2025

    Đau đầu do thời tiết nóng bức: Nguy cơ tiềm ẩn và giải pháp phòng ngừa hiệu quả

    Mùa hè mang theo những ngày nắng kéo dài, không khí oi bức và nền nhiệt độ cao, tạo nên nhiều thách thức đối với sức khỏe con người. Một trong những ảnh hưởng phổ biến nhưng ít được chú ý là tình trạng đau đầu do nóng.

  • 08/07/2025

    Các nguồn cung cấp chất béo cho cơ thể

    Chất béo là một trong ba nhóm dưỡng chất thiết yếu, cùng với carbohydrate và protein, có vai trò vô cùng quan trọng trong hoạt động sống của cơ thể con người.

Xem thêm