Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Chăm sóc trẻ bị dị ứng sữa bò

Dị ứng sữa bò ở trẻ em có thể gây ra nhiều lúng túng cho các bậc cha mẹ và ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe và sự phát triển của trẻ. Hãy tìm hiểu xem bạn có thể làm được những gì.

Chăm sóc trẻ bị dị ứng sữa bò

Dị ứng sữa bò là gì?

Dị ứng sữa bò xảy ra khi hệ thống miễn dịch của con bạn phản ứng lại với những protein trong sữa và các sản phẩm từ sữ bò. Những loại protein này cũng có thể có trong sữa công thức hoặc sữa mẹ nếu mẹ ăn các thức ăn có sữa bò.

Dấu hiệu

Dị ứng sữa bò là loại dị ứng thức ăn thường gặp nhất ở trẻ em và ảnh hưởng tới 7% trẻ nhỏ ở Mỹ. Bé có nguy cơ cao bị dị ứng sữa bò nếu tiền sử gia đình có người dị ứng sữa bò. Nhiều trẻ bị dị ứng với protein trong sữa bò cũng sẽ phản ứng với các loại protein trong sữa cừu và sữa dê. Các triệu chứng thường gặp bao gồm:
  • Mẩn đỏ hoặc phát ban xung quanh miệng
  • Ngứa hoặc sưng phù khắp người
  • Phù mặt
  • Khò khè
  • Nôn
  • Tiêu chảy

Phản ứng chậm

Nhiều trẻ cũng có thể có những phản ứng với sữa bò một cách từ từ, bao gồm:
  • Nôn ra sữa
  • Quấy khóc
  • Táo bón
  • Tiêu chảy
  • Biếng ăn
  • Eczema

Sốc phản vệ

Hiếm khi sữa bò có thể gây ra phản ứng nặng, gọi là sốc phản vệ có thể đe dọa tính mạng. Những triệu chứng của sốc phản vệ có thể xảy ra ngay lập tức sau khi trẻ sử dụng sữa hoặc các sản phẩm từ sữa. Bạn cần gọi cấp cứ ngay lập tức nếu trẻ có các biểu hiện:
  • Phát ban, phù da
  • Khò khè hoặc khó thở
  • Phù môi, miệng, lưỡi hoặc họng
  • Cơ thể hoặc chân tay mềm nhũn
  • Bất tỉnh

Sốc phản vệ có thể diễn biến rất nhanh và gây nguy hiểm đến tính mạng, vì vậy, đừng quên gọi cấp cứu ngay lập tức.

Chẩn đoán

Con của bạn sẽ được bác sĩ chẩn đoán dị ứng sữa thông qua các triệu chứng lâm sàng và làm xét nghiệm máu, thử phản ứng dị ứng trên da.

Một chế độ ăn hạn chế sữa bò có thể được khuyến cáo và sau đó đánh giá lại. Đôi khi, phản ứng dị ứng chậm có thể khó chẩn đoán, vì vậy, con bạn cần có một chế độ ăn đặc biệt theo sự khuyến cáo và giám sát của chuyên gia dinh dưỡng.

Những thực phẩm cần tránh

Khi con bạn bị dị ứng với protein trong sữa bò, chúng cũng sẽ có khả năng bị dị ứng với sữa dê và sữa cừu. Bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng có thể khuyên bạn thay đổi chế độ ăn. Những thực phẩm cần tránh bao gồm: sữa, sữa chua, kem, bơ và phomat.

Sữa cũng có thể “ẩn” trong rất nhiều sản phẩm khác, vì vậy, bạn nên kiểm tra nhãn các sản phẩm này xem có thành phần của sữa hay không:

  • Đường sữa, lactose, sữa đặc, protein sữa, sữa pha chế
  • Casein và các muối của casein, đạm thủy phân
  • Lactabumin
  • Sữa bột tách kem, sữa đặc không béo, chất béo làm từ bơ

Theo quy định về nhãn thực phẩm, những thực phẩm chứa sữa phải được in đậm danh sách các thành phần.

Không dung nạp lactose

Một vài triệu chứng có thể xuất hiện giống như dị ứng sữa bò nhưng thực sự nó là các dấu hiệu của chứng không dung nạp lactose, khi đường sữa tự nhiên không được phá vỡ. Không dung nạp lactose ít phổ biến ở trẻ nhỏ. Nó có thể tiêu chảy, co thắt dạ dày và đầy bụng.

Chứng quấy khóc ở trẻ nhỏ hay dị ứng sữa bò?

Những triệu chứng của chứng quấy khóc ở trẻ nhỏ và dị ứng sữa khá giống nhau và dễ gây nhầm lẫn. Nếu trẻ bị dị ứng sữa bò cũng có thể gây ra chứng quấy khóc. Khi con bạn bị dị ứng sữa bò, bên cạnh các triệu chứng đau bụng dữ dội như khóc, nắm bàn tay lại, ưỡn cong lưng, thường kèm theo:
  • Eczema
  • Tiêu chảy
  • Nôn

Nếu bạn nghi ngờ hay phân vân, bạn nên cho con đến gặp bác sĩ để xác định chính xác.

Nuôi con bằng sữa mẹ và dị ứng sữa bò

Cho con bú và có một chế độ ăn lành mạnh, đa dạng là tốt nhất cho bạn và bé. Tuy nhiên, bạn có thể bắt đầu nhận thấy phản ứng của bé sau khi bạn đã ăn các loại thực phẩm nhất định, chẳng hạn như sữa. Protein của sữa bò đi vào sữa của bạn, và nó gây ra triệu chứng ở những trẻ bị dị ứng sữa, bao gồm:
  • Quấy khóc
  • Khó chịu sau khi bú
  • Khó ngủ
  • Rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy hoặc táo bón
  • Các triệu chứng giống như cảm lạnh, thở khò khè
  • Ngứa, đỏ mắt
  • Khô da

Thay đổi chế độ ăn của mẹ

Nếu bạn nhận thấy trẻ đang bú mẹ và có phản ứng với những sản phẩm từ sữa mà bạn ăn, bạn cần đến gặp bác sĩ để được tư vấn. Họ có thể khuyên bạn tránh sử dụng các thức ăn này trong ít nhất 2-3 tuần và theo dõi sự cải thiện các triệu chứng ở trẻ. Nếu chúng là nguyên nhân thì các triệu chứng của trẻ sẽ tốt lên trong vòng một vài tuần. Tuy nhiên, bạn cũng không cần kiêng hoàn toàn các sản phẩm từ sữa. Tùy thuộc vào mức độ phản ứng của bé mà bác sĩ sẽ giúp bạn có điều chỉnh phù hợp trong chế độ ăn.

Thay đổi sữa công thức

Bác sĩ có thể khuyên bạn thay thế loại sữa công thức nếu em bé của bạn có dấu hiệu dị ứng sữa bò. Các loại sữa có thể được sử dụng bao gồm sữa thủy phân, khi đó các protein sữa đã được phân cắt thành các phần nhỏ hơn, dễ tiêu hóa và ít gây dị ứng hơn. Ngoài ra, các loại sữa công thức amino acid, không chứa bất kì một chuỗi protein nào, có thể được sử dụng nếu trẻ khó sử dụng sữa thủy phân hoặc có các triệu chứng nghiêm trọng.

Mối nguy hiểm khi chơi đùa

Hãy tăng cường cảnh giác nếu con của bạn bị dị ứng sữa bò khi chúng chơi với những trẻ khác. Chúng có thể  tiếp xúc với các sản phẩm từ sữa của trẻ khác. Hãy thông báo cho những người chăm sóc trẻ biết được tình trạng dị ứng sữa của trẻ khi bạn không có thời gian bên con.

Đi khám bác sĩ

 bác sĩ có thể đưa ra những điều chỉnh phù hợp nhất, bạn nên lưu ý ghi lại các thông tin:
  • Phản ứng của con bạn xảy ra khi nào và ở đâu?
  • Danh sách những loại thức ăn gây ra phản ứng cho trẻ
  • Các triệu chứng của con bạn là gì: phát ban, khò khè…
  • Những triệu chứng này kéo dài bao lâu?
  • Những gì làm giảm triệu chứng của con?

Kiểm soát tình trạng dị ứng sữa bò

Biện pháp tốt nhất để kiểm soát các triệu chứng dị ứng sữa bò ở trẻ là đảm bảo cho con bạn hoàn toàn không sử dụng các protein từ sữa bò. Nếu bạn cho con bú, hãy thảo luận với bác sĩ để cắt giảm hoặc hạn chế những sản phẩm sữa trong chế độ ăn của mình. Nếu bạn nuôi con bằng sữa công thức, bạn sẽ được tư vấn thay đổi sang những loại sữa phù hợp cho con.

Nhiều trường hợp phức tạp như dị ứng với nhiều loại khác nhau, khó chẩn đoán, phản ứng nghiêm trọng hoặc chậm phát triển cần được chẩn đoán bởi các bác sĩ chuyên khoa.

Tiên lượng

Rất may là hầu hết những đứa trẻ bị dị ứng sữa bò sẽ hết sau 15 tuổi, nhưng một số trường hợp vẫn bị phản ứng khi trưởng thành. Đừng cố gắng thực hiện một mình hoặc cắt giảm những thực phẩm thiết yếu ra khỏi chế độ ăn của trẻ. Hãy nói chuyện với bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để có được một chế độ ăn hợp lí nhất.
Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Dị ứng sữa bò ở trẻ em - tình trạng đáng lo ngại
Ts.Bs. Trương Hồng Sơn - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 29/03/2024

    Điều gì thực sự xảy ra với cơ thể bạn khi bạn dùng Collagen?

    Theo các thống kê collagen là một trong những chất bổ sung phổ biến và thị trường tiêu thụ ngày càng tăng. Nhưng trước khi bạn đổ tiền vào các gian hàng thực phẩm bổ sung, bạn nên biết rằng không phải tất cả những tuyên bố về lợi ích của collagen đều có cơ sở khoa học.

  • 29/03/2024

    Cảnh báo nguy hiểm khi thiếu vitamin B12: Đau đầu, thiếu máu ác tính

    Vitamin B12 là dưỡng chất rất cần thiết cho các tế bào thần kinh và tế bào máu đỏ và cũng cần thiết cho sự hình thành ADN.

  • 29/03/2024

    Tác dụng phụ có thể xảy ra sau mổ đẻ

    Mổ đẻ là phẫu thuật lấy thai ra ngoài qua đường cắt ở vùng bụng và tử cung, được thực hiện khi sinh thường qua âm đạo có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe của mẹ hoặc thai nhi. Mặc dù sinh mổ ngày nay đã an toàn hơn nhờ sự tiến bộ của y học, phương pháp này vẫn tiềm ẩn một số rủi ro và tác dụng phụ đối với cả người mẹ và trẻ sơ sinh.

  • 28/03/2024

    Vì sao bạn nên tẩy lớp trang điểm trước khi tập thể dục?

    Việc trang điểm nhẹ nhàng trước khi đến phòng tập thể dục có thể giúp chị em phụ nữ tự tin hơn. Nhưng theo một nghiên cứu mới được đăng trên Journal of Cosmetic Dermatology, việc này có thể có thể làm giảm lượng dầu trên da, gây khô da.

  • 28/03/2024

    5 nguyên liệu không nên bỏ qua khi pha chế món sinh tố chống viêm

    Sinh tố là thức uống bổ sung năng lượng và vitamin hiệu quả khi bạn mệt mỏi vì thời tiết. Công thức pha chế sinh tố nên có những thực phẩm, nguyên liệu giàu chất chống viêm để bảo vệ sức khỏe.

  • 28/03/2024

    Bà bầu "bỏ túi" ngay những lợi ích không ngờ từ việc uống vitamin trong thai kỳ

    Vitamin dành cho bà bầu là những viên bổ sung được sản xuất đặc biệt nhằm cung cấp cho cơ thể phụ nữ mang thai các vitamin và khoáng chất cần thiết. Bác sĩ khuyên bạn uống vitamin ngay từ khi bắt đầu lên kế hoạch mang thai cũng như trong suốt thai kỳ.

  • 28/03/2024

    Thực phẩm, đồ uống nên hạn chế khi đang bị nghẹt mũi

    Dấu hiệu nghẹt mũi thường gặp khi bạn bị cảm cúm, viêm mũi dị ứng hoặc viêm đường hô hấp. Một số thực phẩm, đồ uống có thể khiến triệu chứng này trầm trọng hơn, cản trở việc hít thở của bạn.

  • 28/03/2024

    Chấn thương sọ não có hồi phục được không?

    Chấn thương sọ não luôn được coi là một trong những thương tổn nghiêm trọng nhất có thể xảy ra với con người. Tuy nhiên, với những tiến bộ mới trong lĩnh vực y tế và phục hồi chức năng, ngày càng có nhiều hy vọng để người bệnh chấn thương sọ não có thể phục hồi và hồi phục các chức năng quan trọng.

Xem thêm