Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Chăm sóc trẻ bị dị ứng sữa bò

Dị ứng sữa bò ở trẻ em có thể gây ra nhiều lúng túng cho các bậc cha mẹ và ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe và sự phát triển của trẻ. Hãy tìm hiểu xem bạn có thể làm được những gì.

Chăm sóc trẻ bị dị ứng sữa bò

Dị ứng sữa bò là gì?

Dị ứng sữa bò xảy ra khi hệ thống miễn dịch của con bạn phản ứng lại với những protein trong sữa và các sản phẩm từ sữ bò. Những loại protein này cũng có thể có trong sữa công thức hoặc sữa mẹ nếu mẹ ăn các thức ăn có sữa bò.

Dấu hiệu

Dị ứng sữa bò là loại dị ứng thức ăn thường gặp nhất ở trẻ em và ảnh hưởng tới 7% trẻ nhỏ ở Mỹ. Bé có nguy cơ cao bị dị ứng sữa bò nếu tiền sử gia đình có người dị ứng sữa bò. Nhiều trẻ bị dị ứng với protein trong sữa bò cũng sẽ phản ứng với các loại protein trong sữa cừu và sữa dê. Các triệu chứng thường gặp bao gồm:
  • Mẩn đỏ hoặc phát ban xung quanh miệng
  • Ngứa hoặc sưng phù khắp người
  • Phù mặt
  • Khò khè
  • Nôn
  • Tiêu chảy

Phản ứng chậm

Nhiều trẻ cũng có thể có những phản ứng với sữa bò một cách từ từ, bao gồm:
  • Nôn ra sữa
  • Quấy khóc
  • Táo bón
  • Tiêu chảy
  • Biếng ăn
  • Eczema

Sốc phản vệ

Hiếm khi sữa bò có thể gây ra phản ứng nặng, gọi là sốc phản vệ có thể đe dọa tính mạng. Những triệu chứng của sốc phản vệ có thể xảy ra ngay lập tức sau khi trẻ sử dụng sữa hoặc các sản phẩm từ sữa. Bạn cần gọi cấp cứ ngay lập tức nếu trẻ có các biểu hiện:
  • Phát ban, phù da
  • Khò khè hoặc khó thở
  • Phù môi, miệng, lưỡi hoặc họng
  • Cơ thể hoặc chân tay mềm nhũn
  • Bất tỉnh

Sốc phản vệ có thể diễn biến rất nhanh và gây nguy hiểm đến tính mạng, vì vậy, đừng quên gọi cấp cứu ngay lập tức.

Chẩn đoán

Con của bạn sẽ được bác sĩ chẩn đoán dị ứng sữa thông qua các triệu chứng lâm sàng và làm xét nghiệm máu, thử phản ứng dị ứng trên da.

Một chế độ ăn hạn chế sữa bò có thể được khuyến cáo và sau đó đánh giá lại. Đôi khi, phản ứng dị ứng chậm có thể khó chẩn đoán, vì vậy, con bạn cần có một chế độ ăn đặc biệt theo sự khuyến cáo và giám sát của chuyên gia dinh dưỡng.

Những thực phẩm cần tránh

Khi con bạn bị dị ứng với protein trong sữa bò, chúng cũng sẽ có khả năng bị dị ứng với sữa dê và sữa cừu. Bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng có thể khuyên bạn thay đổi chế độ ăn. Những thực phẩm cần tránh bao gồm: sữa, sữa chua, kem, bơ và phomat.

Sữa cũng có thể “ẩn” trong rất nhiều sản phẩm khác, vì vậy, bạn nên kiểm tra nhãn các sản phẩm này xem có thành phần của sữa hay không:

  • Đường sữa, lactose, sữa đặc, protein sữa, sữa pha chế
  • Casein và các muối của casein, đạm thủy phân
  • Lactabumin
  • Sữa bột tách kem, sữa đặc không béo, chất béo làm từ bơ

Theo quy định về nhãn thực phẩm, những thực phẩm chứa sữa phải được in đậm danh sách các thành phần.

Không dung nạp lactose

Một vài triệu chứng có thể xuất hiện giống như dị ứng sữa bò nhưng thực sự nó là các dấu hiệu của chứng không dung nạp lactose, khi đường sữa tự nhiên không được phá vỡ. Không dung nạp lactose ít phổ biến ở trẻ nhỏ. Nó có thể tiêu chảy, co thắt dạ dày và đầy bụng.

Chứng quấy khóc ở trẻ nhỏ hay dị ứng sữa bò?

Những triệu chứng của chứng quấy khóc ở trẻ nhỏ và dị ứng sữa khá giống nhau và dễ gây nhầm lẫn. Nếu trẻ bị dị ứng sữa bò cũng có thể gây ra chứng quấy khóc. Khi con bạn bị dị ứng sữa bò, bên cạnh các triệu chứng đau bụng dữ dội như khóc, nắm bàn tay lại, ưỡn cong lưng, thường kèm theo:
  • Eczema
  • Tiêu chảy
  • Nôn

Nếu bạn nghi ngờ hay phân vân, bạn nên cho con đến gặp bác sĩ để xác định chính xác.

Nuôi con bằng sữa mẹ và dị ứng sữa bò

Cho con bú và có một chế độ ăn lành mạnh, đa dạng là tốt nhất cho bạn và bé. Tuy nhiên, bạn có thể bắt đầu nhận thấy phản ứng của bé sau khi bạn đã ăn các loại thực phẩm nhất định, chẳng hạn như sữa. Protein của sữa bò đi vào sữa của bạn, và nó gây ra triệu chứng ở những trẻ bị dị ứng sữa, bao gồm:
  • Quấy khóc
  • Khó chịu sau khi bú
  • Khó ngủ
  • Rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy hoặc táo bón
  • Các triệu chứng giống như cảm lạnh, thở khò khè
  • Ngứa, đỏ mắt
  • Khô da

Thay đổi chế độ ăn của mẹ

Nếu bạn nhận thấy trẻ đang bú mẹ và có phản ứng với những sản phẩm từ sữa mà bạn ăn, bạn cần đến gặp bác sĩ để được tư vấn. Họ có thể khuyên bạn tránh sử dụng các thức ăn này trong ít nhất 2-3 tuần và theo dõi sự cải thiện các triệu chứng ở trẻ. Nếu chúng là nguyên nhân thì các triệu chứng của trẻ sẽ tốt lên trong vòng một vài tuần. Tuy nhiên, bạn cũng không cần kiêng hoàn toàn các sản phẩm từ sữa. Tùy thuộc vào mức độ phản ứng của bé mà bác sĩ sẽ giúp bạn có điều chỉnh phù hợp trong chế độ ăn.

Thay đổi sữa công thức

Bác sĩ có thể khuyên bạn thay thế loại sữa công thức nếu em bé của bạn có dấu hiệu dị ứng sữa bò. Các loại sữa có thể được sử dụng bao gồm sữa thủy phân, khi đó các protein sữa đã được phân cắt thành các phần nhỏ hơn, dễ tiêu hóa và ít gây dị ứng hơn. Ngoài ra, các loại sữa công thức amino acid, không chứa bất kì một chuỗi protein nào, có thể được sử dụng nếu trẻ khó sử dụng sữa thủy phân hoặc có các triệu chứng nghiêm trọng.

Mối nguy hiểm khi chơi đùa

Hãy tăng cường cảnh giác nếu con của bạn bị dị ứng sữa bò khi chúng chơi với những trẻ khác. Chúng có thể  tiếp xúc với các sản phẩm từ sữa của trẻ khác. Hãy thông báo cho những người chăm sóc trẻ biết được tình trạng dị ứng sữa của trẻ khi bạn không có thời gian bên con.

Đi khám bác sĩ

 bác sĩ có thể đưa ra những điều chỉnh phù hợp nhất, bạn nên lưu ý ghi lại các thông tin:
  • Phản ứng của con bạn xảy ra khi nào và ở đâu?
  • Danh sách những loại thức ăn gây ra phản ứng cho trẻ
  • Các triệu chứng của con bạn là gì: phát ban, khò khè…
  • Những triệu chứng này kéo dài bao lâu?
  • Những gì làm giảm triệu chứng của con?

Kiểm soát tình trạng dị ứng sữa bò

Biện pháp tốt nhất để kiểm soát các triệu chứng dị ứng sữa bò ở trẻ là đảm bảo cho con bạn hoàn toàn không sử dụng các protein từ sữa bò. Nếu bạn cho con bú, hãy thảo luận với bác sĩ để cắt giảm hoặc hạn chế những sản phẩm sữa trong chế độ ăn của mình. Nếu bạn nuôi con bằng sữa công thức, bạn sẽ được tư vấn thay đổi sang những loại sữa phù hợp cho con.

Nhiều trường hợp phức tạp như dị ứng với nhiều loại khác nhau, khó chẩn đoán, phản ứng nghiêm trọng hoặc chậm phát triển cần được chẩn đoán bởi các bác sĩ chuyên khoa.

Tiên lượng

Rất may là hầu hết những đứa trẻ bị dị ứng sữa bò sẽ hết sau 15 tuổi, nhưng một số trường hợp vẫn bị phản ứng khi trưởng thành. Đừng cố gắng thực hiện một mình hoặc cắt giảm những thực phẩm thiết yếu ra khỏi chế độ ăn của trẻ. Hãy nói chuyện với bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để có được một chế độ ăn hợp lí nhất.
Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Dị ứng sữa bò ở trẻ em - tình trạng đáng lo ngại
Ts.Bs. Trương Hồng Sơn - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 29/10/2025

    Những thực phẩm dùng cùng cà phê dễ gây tăng cân

    Cà phê là thức uống nhiều người ưa thích. Tuy nhiên, khi kết hợp cà phê với một số loại thực phẩm lại có thể làm chậm quá trình chuyển hóa năng lượng, kích thích tích mỡ và tăng cân theo thời gian.

  • 29/10/2025

    Cách xây dựng thói quen tập thể dục cho người mới bắt đầu

    Trước khi bắt đầu tập thể dục, cần đánh giá tình trạng sức khỏe, đặc biệt là đối với nam trên 45 tuổi và nữ trên 55 tuổi, để đảm bảo an toàn và xác định giới hạn cơ thể. Ngoài ra, việc đặt mục tiêu cụ thể và khả thi là rất quan trọng để duy trì động lực, hãy bắt đầu với các mục tiêu nhỏ và tăng dần. Cuối cùng, hãy chọn các bài tập phù hợp với sở thích của bạn để duy trì thói quen và biến việc tập luyện thành niềm vui. Hãy cùng Viện Y học ứng dụng Việt Nam tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

  • 28/10/2025

    Liều omega-3 nào có thể gây hại cho tim?

    Mặc dù dầu cá chứa omega-3 nổi tiếng là có lợi cho tim mạch nhưng việc sử dụng liều lượng quá cao (thường là ≥4 gam/ngày) có thể dẫn đến các tác dụng phụ bất lợi, bao gồm tăng nguy cơ mắc hoặc tái phát rung nhĩ - một loại rối loạn nhịp tim.

  • 28/10/2025

    Tầm quan trọng của việc quản lý thời gian trong việc duy trì sức khỏe

    Trong nhịp sống hối hả hiện đại, thời gian không chỉ là tiền bạc mà còn là tài sản vô giá cho sức khỏe. Việc quản lý thời gian hiệu quả không chỉ giúp chúng ta làm chủ công việc mà còn là nền tảng để xây dựng một lối sống lành mạnh, giảm căng thẳng và nâng cao sức khỏe tổng thể.

  • 27/10/2025

    6 lợi ích khi uống nước chanh gừng trước khi đi ngủ

    Uống một cốc nước chanh gừng trước khi đi ngủ có thể giúp cải thiện sự tỉnh táo và bù nước. Nước chanh gừng cũng có thể làm giảm chứng khó tiêu, nghẹt mũi và một số lợi ích sức khỏe khác.

  • 27/10/2025

    Những điều bạn cần biết về việc tiêm vắc-xin phòng cúm vào mùa thu này

    Các cơ quan y tế Hoa Kỳ hàng năm có những khuyến nghị, hướng dẫn mới về tiêm chủng.. Tuy nhiên, khuyến nghị về vắc-xin cúm vẫn giữ nguyên: tất cả trẻ em trên 6 tháng tuổi nên tiêm vắc-xin cúm hàng năm. Có tới 1,3 triệu người Mỹ phải nhập viện vì bệnh cúm trong mùa cúm vừa qua và có tới 130.000 người tử vong vì căn bệnh này. Sau đây là những điều bạn cần biết khi chuẩn bị tiêm phòng cúm trong năm nay.

  • 27/10/2025

    Đã đến lúc từ bỏ đa nhiệm: Bộ não của bạn muốn làm một việc duy nhất

    Chúng ta đang sống trong một thế giới nơi mà đa nhiệm (multitasking) được khuyến khích, đôi khi còn là điều cần thiết. Tuy nhiên, việc tập trung vào một việc duy nhất tại một thời điểm lại mang đến nhiều lợi ích, bao gồm tăng sự tập trung và giảm căng thẳng.

  • 26/10/2025

    Uống cà phê có giúp bảo vệ gan khỏi nguy cơ ung thư không?

    Cà phê ngày càng được chứng minh có nhiều lợi ích sức khỏe nếu sử dụng đúng cách. Nghiên cứu cho thấy uống cà phê mỗi ngày có thể hỗ trợ bảo vệ gan và các con đường dẫn đến tình trạng viêm, xơ gan và ung thư.

Xem thêm