Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Dị ứng sữa bò ở trẻ em – tình trạng đáng lo ngại

Hiệu quả của sữa về mặt dinh dưỡng có lẽ bất kỳ ai cũng đều hiểu rõ, nhưng một vấn đề không nhỏ có liên quan đến sữa ít được biết đến, đó là vấn đề dị ứng với protein trong sữa bò ở trẻ em, hay gọi tắt là dị ứng sữa bò.

Dị ứng sữa bò ở trẻ em – tình trạng đáng lo ngại

Tình trạng dị ứng sữa thường xảy ra vào năm đầu đời, khi hệ thống tiêu hóa của trẻ sơ sinh còn chưa phát triển hoàn chỉnh.

Triệu chứng

Các triệu chứng dị ứng có thể xuất hiện từ vài phút cho tới vài giờ sau khi trẻ sử dụng sản phẩm từ sữa, tuy nhiên các triệu chứng nghiêm trọng nhất thường xảy ra trong vòng nửa giờ. Các triệu chứng phổ biến nhất bao gồm:

  • Phát ban
  • Rối loạn tiêu hóa
  • Nôn mửa và/hoặc tiêu chảy

Các triệu chứng ít gặp hơn như có máu trong phân.

Ở trẻ nhỏ, nếu dị ứng sữa ảnh hưởng đến hệ hô hấp, trẻ có thể mắc bệnh nghẹt mũi mạn tính, chảy nước mũi, ho, khò khè hoặc khó thở.

Tình trạng dị ứng còn có thể gây chàm eczema, mày đay, sưng phù, ngứa, hoặc phát ban vùng quanh miệng và cằm nơi tiếp xúc trực tiếp với sữa.

Nếu bạn nghi ngờ trẻ bị dị ứng với sữa, hãy thông báo ngay với bác sỹ, đồng thời cũng cung cấp cho bác sỹ các thông tin về tiền sử dị ứng của gia đình. Hãy đưa trẻ đi cấp cứu nếu trẻ xuất hiện:

  • Khó thở
  • Da chuyển xanh tái
  • Cơ thể yếu, kiệt sức
  • Phát ban toàn cơ thể
  • Sưng, phù vùng đầu và cổ
  • Tiêu chảy ra máu

Điều trị

Trẻ bú mẹ

Trường hợp trẻ sơ sinh chỉ bú mẹ lại xuất hiện những triệu chứng dị ứng sữa, bác sỹ có thể khuyến cáo bản thân người mẹ sử dụng một chế độ ăn không có sữa. Bạn cũng nên bổ sung thêm canxi ngoài những loại vitamin dành cho phụ nữ cho con bú bạn đang sử dụng.

Khi bạn cai sữa cho trẻ, hãy trì hoãn việc cho trẻ uống sữa bò càng lâu càng tốt, có thể cho trẻ uống lượng nhỏ ban đầu để thăm dò và theo hướng dẫn của bác sỹ.

Trẻ uống sữa công thức

Trẻ sơ sinh bị dị ứng sữa nên được sử dụng một chế độ dinh dưỡng thay thế như sữa đậu nành hoặc sữa công thức đặc biệt, theo hướng dẫn của bác sỹ nhi khoa. Hãy nhờ các bác sỹ hoặc chuyên gia dinh dưỡng tư vấn cho bạn về các nhãn hiệu sữa giảm dị ứng với công thức protein thủy phân, là một biện pháp để hạn chế tình trạng dị ứng sữa ở trẻ.

Trẻ trên 1 tuổi

Nếu bác sỹ nghi ngờ trẻ bị dị ứng sữa, trước hết bác sỹ sẽ thử loại bỏ sữa và các sản phẩm sữa hoàn toàn khỏi chế độ dinh dưỡng một thời gian để xem tình trạng trẻ có được cải thiện hay không.

Nếu trẻ có cải thiện các triệu chứng, trẻ sẽ được cho thử sử dụng sản phẩm sữa – là biện pháp giới thiệu dần các sản phẩm sữa vào chế độ ăn của trẻ. Việc này sẽ giúp bác sỹ biết được liệu các triệu chứng có giảm hoặc biến mất khi không dùng sữa và tái phát khi uống sữa trở lại hay không.

Tuy nhiên, biện pháp thử này phải được tiến hành thận trọng và dưới sự giám sát của bác sỹ; không nên tự ý làm việc này tại nhà. Trẻ bị dị ứng thực sự với sữa sẽ bị ốm đi rất nhanh, ngay cả khi chỉ uống một lượng nhỏ sữa.

Trẻ nhỏ trên 1 tuổi bị dị ứng sữa cũng cần tránh các sản phẩm từ sữa như pho mát, sữa chua, kem… Trẻ sẽ cần một loại sữa thay thế sữa bò như sữa đậu nành; nếu trẻ bị dị ứng cả với protein đậu nành thì hãy hỏi bác sỹ về việc sử dụng một sản phẩm thay thế sữa.

Một số phương pháp điều trị dị ứng sữa bao gồm: sử dụng thuốc kháng histamine và thuốc trị hen phế quản (nếu trẻ xuất hiện tình trạng khò khè). Tuy nhiên, biện pháp quan trọng nhất vẫn là loại bỏ sữa và các sản phẩm từ sữa khỏi chế độ ăn của trẻ. Hầu hết trẻ đều sẽ chấm dứt dị ứng khi được 2 – 5 tuổi, hiếm khi kéo dài cho tới tuổi dậy thì.

Phòng dị ứng sữa

Cho trẻ bú mẹ là biện pháp tốt nhất để phòng tình trạng dị ứng sữa ở trẻ sơ sinh. Nhất là khi có thành viên nào đó trong gia đình cũng bị dị ứng sữa. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc cho trẻ bú ít nhất trong 4-6 tháng đầu đời có thể phòng và trì hoãn được sự hình thành của tình trạng dị ứng với sữa bò.

Nếu trong hoàn cảnh đặc biệt nào đó bạn không thể cho trẻ bú, hãy nhờ bác sỹ tư vấn về một sản phẩm dinh dưỡng thay thế sữa mẹ.

Các sản phẩm nên tránh khi trẻ bị dị ứng sữa

  • Sản phẩm chứa đạm Casein
  • Sản phẩm chứa đạm Whey
  • Canxi caseinat
  • Pho mát
  • Sữa đặc
  • Sữa bò
  • Kem
  • Margarin
  • Sô cô la sữa
  • Sữa bột
  • Sherbet
  • Natri caseinat
  • Sữa chua

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Không dung nạp đường lactose trong sữa ở trẻ em

Ts.Bs.Trương Hồng Sơn - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 03/07/2025

    5 lợi ích tiềm năng khi ăn chuối luộc

    Chuối là một trong những loại thực phẩm có lợi ích dinh dưỡng đáng kể. Vậy khi ăn chuối luộc có tác dụng gì?

  • 03/07/2025

    10 dấu hiệu cho thấy có thể bạn đang nhiễm ký sinh trùng

    Nhiễm ký sinh trùng có thể dẫn đến một loạt các vấn đề sức khỏe như các triệu chứng về tiêu hóa không rõ nguyên nhân, ngứa, thiếu máu, đau cơ và khớp, ăn không thấy no,… Cùng tìm hiểu về 10 dấu hiệu cho thấy có thể bạn đang nhiễm ký sinh trùng qua bài viết sau đây!

  • 02/07/2025

    Lý do nước dừa là thức uống tự nhiên kỳ diệu

    Nước dừa có thành phần dinh dưỡng đặc biệt và nhiều lợi ích cho sức khỏe như cung cấp chất điện giải, giúp hạ huyết áp... Đây là lý do nước dừa ngày càng trở thành lựa chọn phổ biến của nhiều người.

  • 02/07/2025

    Tất tần tật về trà thảo mộc

    Dù là trà đen, trà xanh, trà trắng hay trà ô long, trà nóng hay trà đá đều có nguồn gốc từ cây trà, Camellia sinensis. Nhưng trà thảo mộc thì khác. Trà thảo mộc bắt nguồn từ việc ngâm nhiều loại hoa, lá hoặc gia vị trong nước nóng. Hầu hết các loại trà này đều không có caffeine. Bạn có thể bắt đầu bằng những túi trà làm sẵn hoặc ngâm các nguyên liệu rời và sau đó lọc bỏ bã.

  • 01/07/2025

    Sự thật về phương pháp thải độc bằng nước cốt chanh

    Nhiều người thực hiện thải độc cơ thể theo hướng dẫn truyền miệng và trên các nền tảng xã hội... và hiện nay đang dấy lên trào lưu thải độc bằng nước cốt chanh. Vậy sự thật về phương pháp thải độc này như thế nào?

  • 01/07/2025

    Cách sử dụng dầu dừa điều trị chàm

    Dầu dừa là một chất dưỡng ẩm tự nhiên. Nhiều người bị chàm nhận thấy dầu dừa có tác dụng làm dịu da và giảm các triệu chứng như khô và ngứa.

  • 01/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

  • 30/06/2025

    Dùng nghệ và mật ong cùng nhau có tăng lợi ích không?

    Mật ong với nghệ có thể được dùng cùng nhau trong chế độ ăn hằng ngày và thực phẩm bổ sung, vậy tác dụng của chúng có mạnh hơn khi kết hợp?

Xem thêm