Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Châm cứu và mãn kinh

Chắc chắn một điều, châm cứu không thể ngăn chặn hoặc làm chậm sự tiến triển của mãn kinh. Nhưng có những bằng chứng cho thấy, châm cứu có hiệu quả nhất định với nhiều biểu hiện khó chịu của mãn kinh.

Mãn kinh là thời điểm kết thúc cho quá trình sinh sản của bạn mà rõ ràng nhất là việc không còn các chu kỳ kinh nguyệt nữa. Còn tiền mãn kinh được đĩnh nghĩa là khoảng thời gian trước thời kỳ mãn kinh, với việc chu kỳ kinh nguyệt bắt đầu có những thay đổi về thời gian, tần xuất xuất hiện và nhiều yếu tố khác. Cả hai giai đoạn này đều là những thời kỳ sinh lý tự nhiên trong cuộc đời mỗi người phụ nữ.

Khi bước vào độ tuổi tiền mãn kinh và tiếp theo là mãn kinh, thường là trong khoảng từ 45 đến 55 tuổi, buồng trứng của bạn sẽ sản xuất ít hormone estrogen hơn. Chu kỳ kinh nguyệt sẽ không còn đều đặn nữa trước khi kết thúc hoàn toàn. Sự thay đổi hormone trong cơ thể là nguyên nhân của chứng bốc hỏa và các triệu chứng tiền mãn kinh khác. Theo thống kê, có hơn 80% phụ nữ trải qua những triệu chứng này ở thời kỳ tiền mãn kinh và mãn kinh. Những triệu chứng này xuất hiện đồng thời với những sự thay đổi của cơ thể người phụ nữ để chuẩn bị cho một giai đoạn mới – giai đoạn mãn kinh. Một khi không còn xuất hiện chu kỳ kinh nguyệt trong vòng 12 tháng, bạn đã chính thức bước vào thời kỳ mãn kinh. 

Có khá nhiều phương pháp điều trị để cải thiện những triệu chứng khó chịu này, khiến chúng ít gây rắc rối hơn cho cuộc sống của bạn. Một trong những liệu pháp điều trị là châm cứu. Hiện còn những bằng chứng trái ngược nhau về tác dụng thực sự của châm cứu lên cơ thể trong thời kỳ mãn kinh. Nhưng các nghiên cứu cũng có sự nhất trí rằng: sử dụng châm cứu thì tốt hơn là không sử dụng biện pháp điều trị nào cả.

Lợi ích của châm cứu

Chắc chắn một điều, châm cứu không thể ngăn chặn hoặc làm chậm sự tiến triển của mãn kinh. Nhưng có những bằng chứng cho thấy, châm cứu có hiệu quả nhất định với nhiều biểu hiện khó chịu của mãn kinh, ví dụ:

  • Châm cứu có thể làm hạn chế tần số xuất hiện và mức độ nghiêm trọng của các cơn bốc hỏa.
  • Châm cứu cũng có thể giúp chống lại các phản ứng phụ của sự suy giảm trao đổi chất ở tuổi mãn kinh.
  • Châm cứu kết hợp với chế độ dinh dưỡng có thể giúp kiểm soát béo phì hoặc tăng cân nhiều ở giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh.
  • Một nghiên cứu còn cho thấy châm cứu có thể giúp tăng ham muốn tình dục và cải thiện các khó chịu trong hệ thống sinh dục.

Một khía cạnh khác cũng được quan tâm, đó là mối quan hệ giữa trầm cảm, lo âu và mãn kinh. Chúng ta biết rằng, sự suy giảm của estrogen trong thời kỳ mãn kinh liên quan đến sự suy giảm một loại hormone khác - serotonin. Serotonin là hormone nội sinh được não bộ tiết ra, giúp cải thiện tâm trạng và cảm xúc. Suy giảm nồng độ serotonin cũng đồng nghĩa với việc những phụ nữ tiền mãn kinh có nguy cơ cao hơn gặp phải các rối loạn tâm thần, đặc biệt là lo âu và trầm cảm. Nếu bạn đang trải qua giai đoạn tiền mãn kinh, mãn kinh với các rắc rối về tâm lý hoặc trầm cảm và lo âu, châm cứu có thể giúp cải thiện những triệu chứng này.

Tác dụng không mong muốn và những lưu ý

Điều cần nhớ đầu tiên là, châm cứu có thể không hiệu quả với tất cả mọi người. Liệu pháp châm cứu có thể thích hợp với người này nhưng không hề thích hợp với người khác. Nếu bạn muốn sử dụng châm cứu để dễ chịu hơn, hãy hỏi ý kiến bác sỹ hoặc chuyên gia châm cứu trước khi quyết định việc điều trị bằng châm cứu như thế nào.

Điều cấn nhớ thứ hai, cũng quan trọng không kém là, như bất cứ một liệu pháp điều trị nào, châm cứu cũng có những rủi ro nhất định. Một số người có thể bị đau khá nhiều trong và sau khi châm cứu. Một số người cho biết các triệu chứng mệt mỏi, bốc hỏa, vã mồ hôi hoặc cơn đau của họ thậm chí còn trở nên tồi tệ hơn sau khi châm cứu. Do vậy, việc điều trị bằng châm cứu sẽ phải được cân nhắc về hiệu quả để tiếp tục thực hiện điều trị hay không.

Điều cần nhớ thứ ba là, vì châm cứu là thủ thuật dùng kim châm qua da, nên cũng có những nguy cơ về nhiễm trùng hoặc bầm máu hoặc sưng đau sau khi điều trị bằng châm cứu. Tuy nhiên, những nguy cơ này có thể hạn chế hoặc không xảy ra nếu người châm cứu cho bạn được đào tạo, có chứng chỉ và thực hiện đầy đủ các quy trình về vô khuẩn.

Theo Mayo Clinic, châm cứu là một thủ thuật có nguy cơ tai biến thấp miễn là bạn được điều trị tại một cơ sở châm cứu có uy tín và giấy phép chứng nhận. Nếu bạn có rối loạn nhịp tim hoặc các vấn đề chảy máu, đông máu hãy thông báo cho bác sỹ điều trị của bạn trước khi tiến hành châm cứu.

Những lưu ý nếu bạn muốn được điều trị bằng liệu pháp châm cứu

Trước cuộc hẹn châm cứu đầu tiên của bạn, hãy tìm kiếm thông tin và hỏi những người quen biết về nơi bạn sẽ đến châm cứu, các chuyên gia, bác sỹ, lương y tại đó. Hãy đảm bảo rằng bạn đến nơi được cấp giấy phép về hoạt động châm cứu, bao gồm cả về các y, bác sỹ, lương y và điều kiện cơ sở vật chất. Nếu bạn thấy cơ sở châm cứu có điều kiện vệ sinh không đảm bảo hoặc thấy kim châm không đảm bảo vô trùng, hãy từ chối điều trị.  

Liệu trình điều trị châm cứu có thể phải kéo dài và thay đổi tùy theo tình trạng của bạn cũng như kế hoạch điều trị của bác sỹ. Lúc bắt đầu, liệu trình điều trị châm cứu có thể từ một hoặc hai lần một tuần, hoặc vài lần một tuần nếu việc điều trị có hiệu quả. Một liệu trình điều trị châm cứu đầy đủ có thể kéo dài vài tuần đến vài tháng tùy từng người cụ thể.

Lời kết

Châm cứu là liệu pháp điều trị bổ sung để cải thiện các triệu chứng tiền mãn kinh và mãn kinh, nhưng hãy chắc chắn tham khảo ý kiến bác sỹ trước khi thực hiện. Đảm bảo rằng bạn đã cung cấp đầy đủ các thông tin cũng như mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng trong giai đoạn mãn kinh của bạn. Nếu bạn bị chảy máu âm đạo hơn một năm sau khi mãn kinh, nếu bạn bị đau mãn tính hoặc có các triệu chứng trầm cảm… đây chính là lúc bạn nên tìm kiếm các liệu pháp điều trị cho tình trạng của mình, bao gồm cả châm cứu.

Mãn kinh là một phần của quá trình lão hóa tự nhiên mà phụ nữ nào cũng sẽ trải qua, nhưng bạn không cần phải phớt lờ hoặc chịu đựng sự khó chịu trong im lặng. Đừng ngần ngại trao đổi với bác sỹ để nhận được những can thiệp y tế phù hợp với tình trạng của mình. 

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Tác dụng giảm đau kỳ diệu của châm cứu

Ths.Bs. Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Tổng hợp
Bình luận
Tin mới
  • 14/12/2025

    8 loại hạt giàu magie nên ăn để giúp ngủ ngon

    Đối với người mất ngủ, việc bổ sung đủ magie thông qua ăn uống là một giải pháp hỗ trợ tự nhiên hiệu quả. Trong số đó, các loại hạt là một lựa chọn lành mạnh giàu magie giúp thúc đẩy thư giãn và ngủ ngon hơn.

  • 14/12/2025

    "Nỗi buồn mùa đông" của trẻ

    Sự chuyển giao thời tiết luôn đi cùng những đề kháng của cơ thể. Nhưng sự chuyển giao từ thu sang đông không chỉ đơn thuần là một sự chuyển tiếp: khi mùa đông đến, bầu trời xám xịt, nhiệt độ giảm mạnh, các hoạt động trong mùa đông đặt ra những trở ngại đặc biệt và khó khăn cho các bậc cha mẹ có con cái, đặc biệt hơn là với những đứa trẻ có nhu cầu đặc biệt. Nếu mùa đông là một thử thách khó khăn đối với bạn và gia đình, bạn không đơn độc. Sự thấu hiểu, sáng tạo và chuẩn bị có thể giúp bạn vượt qua mùa này.

  • 14/12/2025

    Workshop "Con chậm tăng cân làm sao để bứt tốc?"

    Workshop dinh dưỡng miễn phí dành cho cha mẹ có con chậm tăng cân, hấp thu kém, nguy cơ suy dinh dưỡng, suy dinh dưỡng

  • 13/12/2025

    Vai trò của màng cầu chất béo sữa (MFGM) với sức khỏe xương

    Màng cầu chất béo sữa (Milk Fat Globule Membrane - MFGM) hay còn gọi là lớp màng bảo vệ chất béo trong sữa, là một cấu trúc phức tạp bao quanh giọt chất béo trong sữa mẹ hoặc sữa động vật. Nó chứa các thành phần quý phospholipid, glycoprotein và bioactive peptide có hoạt tính sinh học cao.

  • 13/12/2025

    4 lý do ăn chuối có thể gây đau dạ dày và cách phòng ngừa

    Khi nói đến những thực phẩm dễ tiêu hóa, chuối thường nằm trong danh sách hàng đầu và thường được khuyên dùng để làm dịu cơn đau dạ dày. Vậy tại sao một số người lại đau dạ dày khi ăn chuối?

  • 13/12/2025

    Hạ đường huyết: Cơ chế, triệu chứng và hướng xử trí hiệu quả

    Hạ đường huyết là một trong những nỗi lo thường trực của người mắc bệnh tiểu đường. Đây không chỉ là một chỉ số trên máy đo, mà là một tình trạng nguy hiểm có thể ập đến bất cứ lúc nào, khiến cơ thể bạn kiệt sức và mất kiểm soát. Hiểu rõ về hạ đường huyết không chỉ giúp bạn chủ động phòng tránh mà còn là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe, thậm chí là tính mạng của chính mình.

  • 12/12/2025

    Ngược dòng thời gian để tri ân bạn cũ, chào mừng bạn mới

    Sức khỏe luôn là món quà vô giá và Phòng khám chuyên khoa dinh dưỡng VIAM tự hào được đồng hành cùng bạn trong hành trình gìn giữ món quà ấy.

  • 12/12/2025

    4 loại thực phẩm giàu hợp chất chống oxy hóa bảo vệ mạch máu

    Dinh dưỡng hợp lý là chìa khóa để bảo vệ mạch máu. Việc lựa chọn thực phẩm đúng là nền tảng giúp kiểm soát các nguy cơ như rối loạn mỡ máu, tăng huyết áp, xơ vữa động mạch…

Xem thêm