Các vi chất cần thiết để phát triển xương – Khám phá mới về vitamin K2

Các vi chất cần thiết để phát triển xương – Khám phá mới về vitamin K2

Trong nhiều năm trở lại đây, nhờ có các phương tiện thông tin đại chúng, bất cứ ai trong chúng ta đều nhận thức được tầm quan trọng của một hệ thống xương khỏe mạnh. Để có được một hệ thống xương phát triển mạnh mẽ giúp bạn có thể đạt được chiều cao tối đa và có một bộ khung xương khỏe mạnh, không mắc các bệnh lý về xương khi về già, việc chăm sóc xương ngay từ khi còn nhỏ là vô cùng cần thiết. Bạn hẳn là đã được nghe, đọc hoặc biết rằng, chăm sóc để có hệ thống xương chắc khỏe bao gồm những hoạt động như thường xuyên luyện tập thể thao và ăn uống đầy đủ dinh dưỡng. Đặc biệt, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, ngoài yếu tố di truyền, thì dinh dưỡng đóng vai trò chủ chốt trong việc kích thích sự phát triển của xương, giúp cải thiện chiều cao. Trong đó, việc bổ sung đầy đủ các vitamin và khoáng chất là yếu tố quan trọng để bảo đảm sức khỏe cũng như sự phát triển bình thường của xương.

“Canxi là khoáng chất hàng đầu giúp xương chắc khỏe bởi canxi là khoáng chất nhiều nhất được dự trữ trong xương”. Đây là dạng thông tin mà bạn sẽ thường xuyên được nghe thấy cũng như nhìn thấy trên các phương tiện truyền thông. Tuy nhiên, hoạt động của canxi có hiệu quả hay không lại phụ thuộc rất nhiều vào sự có mặt và hoạt động của các loại vitamin và khoáng chất khác, bao gồm vitamin D, magiê, kẽm và một loại vi chất không nhận được nhiều sự quan tâm - vitamin K2. Những yếu tố này được gọi là những đồng yếu tố (cofactor) và những yếu tố này không chỉ quan trọng với sức khỏe xương mà còn sẽ phát huy hiệu quả tối đa khi phối hợp cùng nhau với một lượng vừa đủ để giúp xương phát triển, gia tăng chiều cao, mà còn phòng chống bệnh loãng xương về sau này.

Vitamin K2 – khám phá khoa học quan trọng cho sức khỏe xương

Trong khi Canxi và Vitamin D là hai loại khoáng chất được hầu hết mọi người đều biết đến là cần thiết cho quá trình phát triển xương, kẽm và magiê vẫn được nhắc đến như những vi chất tốt cho xương, Vitamin K2-vitamin hỗ trợ sức khỏe xương lại chưa nhận được sự quan tâm đúng mức từ mọi người.

Vitamin K2 là loại vitamin có thể hỗ trợ sức khỏe xương, hệ tim mạch về nhiều khía cạnh. Vitamin K2 đóng vai trò trực tiếp vận chuyển canxi từ hệ tuần hoàn vào các mô xương bằng cách kích hoạt hai loại protein vận chuyển canxi chính trong máu là matrix Gla protein (vận chuyển canxi từ hệ tuần hoàn vào xương - MGP) và osteocalcin - đóng vai trò chủ đạo trong việc kích hoạt tế bào osteblast (tạo cốt bào) tạo xương phát triển, do vậy tác dụng chống bệnh còi xương, loãng xương. Nếu thiếu vitamin K2, lượng canxi hấp thu vào cơ thể sẽ không được sử dụng hiệu quả, thậm chí có thể gây nguy hiểm.  Vitamin K2 còn làm giảm sự vôi hóa tại các nội mạc động mạch và làm giảm quá trình xơ vữa động mạch, có tác dụng bảo vệ hệ tim mạch, chống tắc nghẽn tim mạch.

Ngoài ra, vitamin K2 đã được chứng minh có thể phối hợp với vitamin D theo nhiều cách: cải thiện khả năng hấp thu canxi từ hệ tiêu hóa vào hệ tuần hoàn, hỗ trợ việc vận chuyển canxi vào các mô xương, kích thích sản xuất ra osteocalcin từ các tạo cốt bào. Liều sử dụng liều cao vitamin D, cần tăng vitamin K2 cần tăng tương ứng: ví dụ dùng 8.000 IU vitamin D3/ ngày  với người trưởng thành, thì  cần dùng 800 -1.000 mcg (0,8-1mg) vitamin K2 để bảo đảm sức khỏe tim mạch, xương khớp, ngừa vôi hóa và xơ cứng động mạch do ngộ độc vitamin D.

Các nghiên cứu vẫn đang tiếp tục đánh giá lợi ích của vitamin K2 với sức khỏe xương và trái tim. Hai dạng vitamin K2 thường được bổ sung là menaquinone 4 (MK4) và menaquinone 7 (MK7), với con số 4 và 7 đại diện cho chiều dài của chuỗi phân tử ở phía bên.

Vitamin K1 có nhiều trong rau quả màu xanh, dầu thực vật; Vitamin K2 có nhiều trong phô mai, đậu phụ, đặc biệt đậu phụ lên men kiểu Nhật (Natto), bơ, lòng đỏ trứng. Vitamin K2 cũng được vi khuẩn tại ruột tổng hợp với lượng đáng kể; khi rối loạn tiêu hóa, hoặc dùng nhiều kháng sinh sẽ làm mất đi hiệu quả này. Khuyến cáo mỗi ngày nên uống 180-200 microgram vitamin K2 để kích hoạt các Protein phụ thuộc, tạo điều kiện vận chuyển canxi đến xương và răng. Cho đến nay, chưa ghi nhận trường hợp nào bị ngộ độc vitamin K2, kể cả khi tiêu thụ với liều cao.

Nghiên cứu tổng hợp trên 19 thử nghiệm lâm sàng tiến hành trên 6759 đối tượng cho thấy, ở phụ nữ sau mãn kinh bị loãng xương, bổ sung vitamin K2 sẽ giúp cải thiện đáng kể mật độ khoáng chất trong xương cột sống  và làm giảm nguy cơ gãy xương nói chung. Vitamin K2 cũng góp phần làm giảm lượng osteocalcin chưa được kích hoạt, từ đó kích hoạt quá trình khoáng hóa xương.

Nghiên cứu khác tại Ba Lan tiến hành bổ sung 180mcg MK7/ ngày trên phụ nữ sau mãn kinh cho thấy bổ sung MK7 làm tăng sức khỏe xương và làm hạn chế tình trạng suy giảm mật độ xương và suy giảm khoáng chất trong xương, vốn xảy ra một cách tự nhiên như một phần của quá trình lão hóa. Từ đó cho thấy, MK7 là một yếu tố dinh dưỡng có ảnh hưởng đến mật độ xương và sức khỏe xương ở phụ nữ sau mãn kinh.

Năm 2009, một nghiên cứu can thiệp ngẫu nhiên, có đối chứng đã được tiến hành trên 55 trẻ em. Những trẻ này được chia ngẫu nhiên vào 2 nhóm: nhóm 1 (28 trẻ) được bổ sung 45mcg MK-7 (trong vòng 8 tuần và nhóm 2 được bổ sung giả dược. Sau 8 tuần được bổ sung vitamin K2 dưới dạng MK-7, các chỉ số đánh giá quá trình tạo xương ở nhóm 2 tăng lên đáng kể, trong khi đó, các chỉ số này ở nhóm 1 dùng giả dược không hề có sự cải thiện. Điều này cho thấy, bổ sung vitamin K2 có thể kích thích quá trình tạo xương, giúp xương nhanh dài, chắc khỏe, là tiền đề để phát triển chiều cao cho trẻ, đặc biệt là trẻ ở độ tuổi tiền dậy thì.