Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Bệnh Celiac và bệnh tiểu đường

Bệnh Celiac và tiểu đường là một sự phối hợp phổ biến, đặc biệt ở những người mắc tiểu đường tuýp 1. Tỉ lệ ước tính của bệnh Celiac trong số những người mắc tiểu đường là từ 10 đến 20% (có nghĩa là trong số 100 người mắc tiểu đường, có khoảng 10 đến 20 người mắc bệnh Celiac). Bằng sự so sánh này, tỉ lệ mắc bệnh Celiac trong tổng số dân ở Mỹ là 1%.

Lí do tại sao bệnh Celiac và tiểu đường thường diễn ra cùng nhau đang là đề tài của nhiều nghiên cứu. Bệnh Celiac và tiểu đường đều là bệnh tự miễn. Điều này có nghĩa là chúng đều bao gồm tổn thương mô do tự miễn: trong bệnh Celiac, hệ miễn dịch của cơ thể tấn công ruột non, trong đái tháo đường, cơ thể tấn công tụy. Cũng thư vậy, cả 2 bệnh đều có sự không dung nạp thức ăn và yêu cầu chế độ ăn đặc biệt: không có gluten trong bệnh Celiac và ít hoặc không có đường trong bệnh tiểu đường.

Điều này chỉ ra rằng cả 2 bệnh đều có chung một vài gen. Trên thực tế, các nhà nghiên cứu tin rằng bệnh Celiac và tiểu đường có thể có chung tới 7 gen hoặc hơn.Do sự liên kết gen giữa các bệnh đang trở nên rõ ràng hơn, nhiều bác sĩ hiện nay khuyến cáo bất kì ai được chẩn đoán tiểu đường tuýp 1 cũng nên xét nghiệm bệnh Celiac. (Một số chuyên gia cũng khuyên những bệnh nhân tiểu đường tuýp 1 hoặc Celiac hoặc cả hai đều nên kiểm tra bệnh tự miễn tuyến giáp.)

Điều này rất quan trọng để nhớ rằng chỉ kiểm tra bệnh Celiac là chưa đủ, bởi vì bệnh này có thể tiến triển muộn. Chính vì thế, những người mắc tiểu đường cần kiểm tra định kì bệnh Celiac, đặc biệt nếu họ chậm tăng trưởng, giảm cân, không tăng cân hoặc  triệu chứng dạ dày ruột tiến triển.

Tuy nhiên, nhìn chung các nhà khoa học đã chỉ ra rằng trẻ em có di truyền gen tiểu đường và bệnh Celiac sẽ có kháng thể tự miễn liên quan đến bệnh Celiac trong máu trước hoặc trong thời kì họ có kháng thể tự miễn liên quan đến tiểu đường.

Theo như Trung tâm đái tháo đường Kovler ở Trường đại học Chicago, những người thường được chẩn đoán mắc tiểu đường trước khi họ được chẩn đoán mắc bệnh Celiac- hầu hết do bác sĩ và cộng đồng thường quen thuộc với bệnh tiểu đường hơn. Nếu bạn mắc tiểu đường và bạn đang băn khoăn bạn có mắc bệnh Celiac không, hãy xem những triệu chứng của bênh Celiac. Ngoài những triệu chứng kể trên, có nhiều đặc điểm của bệnh Celiac không được chẩn đoán do nó đặc hiệu với bệnh tiểu đường, bao gồm việc tăng đường máu không dự đoán trước hoặc không giải thích được, hạ đường huyết vài giờ sau bữa ăn, hoặc giảm insulin. Tất cả những điều này là hậu quả của kém hấp thu liên quan đến bệnh Celiac. (đơn giản bởi vì sự tổn thương ruột non, thức ăn bạn ăn không được hấp thu vào cơ thể.)

Các nghiên cứu cho thấy một khi bệnhnhân bị tiểu đường và bệnh Celiac thực hiện chế độ ăn không chứa gluten, các đợt hạ đường huyết giảm dần, nhưng cần vài tháng để ảnh hưởng của chế độ ăn này được nhận thấy rõ ràng. Nhưng trong khi hạ đường huyết trở thành vấn đề ít phổ biến, bệnh tiểu đường đi kèm với bệnh Celiac ở những người bắt đầu chế độ ăn không gluten sẽ phải đối mặt với những thách thức khác. Nhưng do bênh Celiac liên quan đến những biến chứng nguy hiểm khác nên những lợi ích của việc duy trì chế độ ăn không gluten vượt qua những hạn chế của nó.

Một nghiên cứu lớn ở Thụy Điển cho thấy những bệnh nhân mắc tiểu đường tuýp 1 và bệnh Celiac không được điều trị có cân nặng và chiều cao trung bình thấp hơn so với những bệnh nhân chỉ mắc tiểu đường, và họ trẻ hơn nhiều khi họ tiến triển tiểu đường. Hai năm sau khi những bệnh nhân mắc bệnh Celiac bắt đầu chế độ ăn không gluten, họ đã tăng cân, và những người ít hơn 14 tuổi đã tăng chiều cao. Mọi người cũng có lượng sắt (hemoglobin và ferritin) cao hơn trong máu.

Mặt khác, nếu bạn mắc bệnh Celiac nhưng không tuân theo chế độ ăn không gluten, có nhiều hậu quả nghiêm trọng sẽ xảy ra.

Bình luận
Tin mới
  • 02/07/2025

    Tất tần tật về trà thảo mộc

    Dù là trà đen, trà xanh, trà trắng hay trà ô long, trà nóng hay trà đá đều có nguồn gốc từ cây trà, Camellia sinensis. Nhưng trà thảo mộc thì khác. Trà thảo mộc bắt nguồn từ việc ngâm nhiều loại hoa, lá hoặc gia vị trong nước nóng. Hầu hết các loại trà này đều không có caffeine. Bạn có thể bắt đầu bằng những túi trà làm sẵn hoặc ngâm các nguyên liệu rời và sau đó lọc bỏ bã.

  • 01/07/2025

    Sự thật về phương pháp thải độc bằng nước cốt chanh

    Nhiều người thực hiện thải độc cơ thể theo hướng dẫn truyền miệng và trên các nền tảng xã hội... và hiện nay đang dấy lên trào lưu thải độc bằng nước cốt chanh. Vậy sự thật về phương pháp thải độc này như thế nào?

  • 01/07/2025

    Cách sử dụng dầu dừa điều trị chàm

    Dầu dừa là một chất dưỡng ẩm tự nhiên. Nhiều người bị chàm nhận thấy dầu dừa có tác dụng làm dịu da và giảm các triệu chứng như khô và ngứa.

  • 01/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

  • 30/06/2025

    Dùng nghệ và mật ong cùng nhau có tăng lợi ích không?

    Mật ong với nghệ có thể được dùng cùng nhau trong chế độ ăn hằng ngày và thực phẩm bổ sung, vậy tác dụng của chúng có mạnh hơn khi kết hợp?

  • 30/06/2025

    Nhận biết và xử lý vết thương do côn trùng cắn khi đi du lịch

    Du lịch là dịp để khám phá thiên nhiên, trải nghiệm văn hóa và tận hưởng những khoảnh khắc thư giãn. Tuy nhiên, bên cạnh những điều thú vị, các chuyến đi đôi khi cũng tiềm ẩn những rủi ro nhỏ nhưng phiền toái, chẳng hạn như những vết thương do côn trùng cắn

  • 29/06/2025

    Sữa nguyên chất có dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro gì?

    Sữa là nguồn dinh dưỡng quan trọng nên có trong chế độ ăn hằng ngày, trong đó sữa nguyên chất được đánh giá là nguồn cung cấp protein tốt. Tìm hiểu về dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro khi tiêu thụ sữa nguyên chất.

  • 29/06/2025

    Làm thế nào để bỏ thói quen dùng điện thoại

    Một số ứng dụng có thể cho bạn biết bạn dành bao nhiêu thời gian cho điện thoại và bạn dành bao nhiêu thời gian cho từng ứng dụng. Ngay cả khi bạn không nghĩ rằng mình sử dụng điện thoại quá nhiều, việc nhìn thấy những con số thống kê tần suất sử dụng có thể khiến bạn muốn đặt điện thoại xuống.

Xem thêm