Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Bệnh Celiac và bệnh tiểu đường

Bệnh Celiac và tiểu đường là một sự phối hợp phổ biến, đặc biệt ở những người mắc tiểu đường tuýp 1. Tỉ lệ ước tính của bệnh Celiac trong số những người mắc tiểu đường là từ 10 đến 20% (có nghĩa là trong số 100 người mắc tiểu đường, có khoảng 10 đến 20 người mắc bệnh Celiac). Bằng sự so sánh này, tỉ lệ mắc bệnh Celiac trong tổng số dân ở Mỹ là 1%.

Lí do tại sao bệnh Celiac và tiểu đường thường diễn ra cùng nhau đang là đề tài của nhiều nghiên cứu. Bệnh Celiac và tiểu đường đều là bệnh tự miễn. Điều này có nghĩa là chúng đều bao gồm tổn thương mô do tự miễn: trong bệnh Celiac, hệ miễn dịch của cơ thể tấn công ruột non, trong đái tháo đường, cơ thể tấn công tụy. Cũng thư vậy, cả 2 bệnh đều có sự không dung nạp thức ăn và yêu cầu chế độ ăn đặc biệt: không có gluten trong bệnh Celiac và ít hoặc không có đường trong bệnh tiểu đường.

Điều này chỉ ra rằng cả 2 bệnh đều có chung một vài gen. Trên thực tế, các nhà nghiên cứu tin rằng bệnh Celiac và tiểu đường có thể có chung tới 7 gen hoặc hơn.Do sự liên kết gen giữa các bệnh đang trở nên rõ ràng hơn, nhiều bác sĩ hiện nay khuyến cáo bất kì ai được chẩn đoán tiểu đường tuýp 1 cũng nên xét nghiệm bệnh Celiac. (Một số chuyên gia cũng khuyên những bệnh nhân tiểu đường tuýp 1 hoặc Celiac hoặc cả hai đều nên kiểm tra bệnh tự miễn tuyến giáp.)

Điều này rất quan trọng để nhớ rằng chỉ kiểm tra bệnh Celiac là chưa đủ, bởi vì bệnh này có thể tiến triển muộn. Chính vì thế, những người mắc tiểu đường cần kiểm tra định kì bệnh Celiac, đặc biệt nếu họ chậm tăng trưởng, giảm cân, không tăng cân hoặc  triệu chứng dạ dày ruột tiến triển.

Tuy nhiên, nhìn chung các nhà khoa học đã chỉ ra rằng trẻ em có di truyền gen tiểu đường và bệnh Celiac sẽ có kháng thể tự miễn liên quan đến bệnh Celiac trong máu trước hoặc trong thời kì họ có kháng thể tự miễn liên quan đến tiểu đường.

Theo như Trung tâm đái tháo đường Kovler ở Trường đại học Chicago, những người thường được chẩn đoán mắc tiểu đường trước khi họ được chẩn đoán mắc bệnh Celiac- hầu hết do bác sĩ và cộng đồng thường quen thuộc với bệnh tiểu đường hơn. Nếu bạn mắc tiểu đường và bạn đang băn khoăn bạn có mắc bệnh Celiac không, hãy xem những triệu chứng của bênh Celiac. Ngoài những triệu chứng kể trên, có nhiều đặc điểm của bệnh Celiac không được chẩn đoán do nó đặc hiệu với bệnh tiểu đường, bao gồm việc tăng đường máu không dự đoán trước hoặc không giải thích được, hạ đường huyết vài giờ sau bữa ăn, hoặc giảm insulin. Tất cả những điều này là hậu quả của kém hấp thu liên quan đến bệnh Celiac. (đơn giản bởi vì sự tổn thương ruột non, thức ăn bạn ăn không được hấp thu vào cơ thể.)

Các nghiên cứu cho thấy một khi bệnhnhân bị tiểu đường và bệnh Celiac thực hiện chế độ ăn không chứa gluten, các đợt hạ đường huyết giảm dần, nhưng cần vài tháng để ảnh hưởng của chế độ ăn này được nhận thấy rõ ràng. Nhưng trong khi hạ đường huyết trở thành vấn đề ít phổ biến, bệnh tiểu đường đi kèm với bệnh Celiac ở những người bắt đầu chế độ ăn không gluten sẽ phải đối mặt với những thách thức khác. Nhưng do bênh Celiac liên quan đến những biến chứng nguy hiểm khác nên những lợi ích của việc duy trì chế độ ăn không gluten vượt qua những hạn chế của nó.

Một nghiên cứu lớn ở Thụy Điển cho thấy những bệnh nhân mắc tiểu đường tuýp 1 và bệnh Celiac không được điều trị có cân nặng và chiều cao trung bình thấp hơn so với những bệnh nhân chỉ mắc tiểu đường, và họ trẻ hơn nhiều khi họ tiến triển tiểu đường. Hai năm sau khi những bệnh nhân mắc bệnh Celiac bắt đầu chế độ ăn không gluten, họ đã tăng cân, và những người ít hơn 14 tuổi đã tăng chiều cao. Mọi người cũng có lượng sắt (hemoglobin và ferritin) cao hơn trong máu.

Mặt khác, nếu bạn mắc bệnh Celiac nhưng không tuân theo chế độ ăn không gluten, có nhiều hậu quả nghiêm trọng sẽ xảy ra.

Bình luận
Tin mới
  • 02/09/2025

    Chăm sóc sức khỏe người lớn tuổi: mùa Vu Lan ý nghĩa

    Mùa Vu Lan là dịp để con cháu bày tỏ lòng hiếu thảo bằng cách quan tâm chăm sóc sức khỏe của ông bà, cha mẹ. Khi lớn tuổi, người cao tuổi dễ gặp các vấn đề về sức khỏe thể chất và tinh thần. Việc chăm sóc dinh dưỡng, khuyến khích vận động, quan tâm sức khỏe tinh thần và kiểm tra sức khỏe định kỳ sẽ giúp cha mẹ sống khỏe mạnh và tận hưởng trọn vẹn những mùa Vu Lan bên gia đình. Bài viết này sẽ hướng dẫn các phương pháp chăm sóc sức khỏe người cao tuổi một cách khoa học.

  • 01/09/2025

    Giá trị dinh dưỡng và 5 lợi ích sức khỏe bất ngờ từ hạt sen

    Hạt sen là loại thực phẩm có giá trị bổ dưỡng cao và còn được sử dụng trong một số bài thuốc y học cổ truyền. Nhiều nghiên cứu y học hiện đại đã chứng minh được những lợi ích sức khỏe tuyệt vời của loại hạt nhỏ bé này.

  • 01/09/2025

    An toàn du lịch lễ 2/9: Mẹo vui chơi khỏe mạnh

    Mỗi dịp lễ 2/9, người dân lại háo hức chuẩn bị cho những chuyến du lịch hoặc tham gia các sự kiện đông người như lễ diễu binh, hội hè. Đây là thời điểm lý tưởng để thư giãn, khám phá những vùng đất mới và gắn kết cùng gia đình, bạn bè.

  • 31/08/2025

    Thực phẩm tự nhiên giúp kiểm soát rối loạn mỡ máu

    Rối loạn mỡ máu không được kiểm soát là nguyên nhân dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Tình trạng này có liên quan trực tiếp đến chế độ ăn uống, đặc biệt là tiêu thụ quá nhiều chất béo không lành mạnh.

  • 31/08/2025

    Ảnh hưởng của mùa mưa tới hệ hô hấp

    Mùa mưa mang tới sự dễ chịu sau mùa hè oi bức, nhưng kèm theo những cơn mưa mát mẻ, nó cũng tìm tàng các mối nguy cơ về sức khỏe, đặc biệt là hệ hô hấp. Để bảo vệ sức khỏe của bạn, bạn cần hiểu rõ thời tiết trong mùa mưa và ngăn ngừa cái mối nguy cơ có thể ảnh hưởng tới sức khỏe của bạn

  • 30/08/2025

    Cảnh giác sốt xuất huyết và tay chân miệng vào mùa mưa

    Mùa mưa không chỉ mang đến không khí mát mẻ mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho các bệnh truyền nhiễm phát triển. Trong đó sốt xuất huyết và tay chân miệng là 2 bệnh lý đáng lo ngại nhất do tốc độ lây lan nhanh và nguy cơ biến chứng nghiêm trọng. Việc nhận biết sớm các triệu chứng và áp dụng các biện pháp phòng bệnh là yếu tố then chốt để bảo vệ sức khỏe của trẻ. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về hai căn bệnh này, từ nguyên nhân, triệu chứng đến cách phòng tránh, giúp các bậc phụ huynh chủ động hơn trong việc chăm sóc con em mình.

  • 30/08/2025

    5 lợi ích sức khỏe tuyệt vời của giá đỗ ít người biết

    Giá đỗ được biết đến là loại thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất, chất xơ tốt cho sức khỏe. Thường xuyên ăn giá đỗ không chỉ có ích cho sức khỏe mà còn hỗ trợ phòng ngừa một số loại ung thư.

  • 29/08/2025

    Giải pháp hiệu quả giúp kiểm soát cơn đau do viêm khớp trong mùa mưa

    Khi những cơn mưa đầu mùa bắt đầu rơi, nhiều người cảm thấy dễ chịu vì thời tiết mát mẻ hơn, giảm bớt cái nóng oi ả. Tuy nhiên, đối với những ai đang phải sống chung với viêm khớp, mùa mưa lại mang đến không ít khó khăn.

Xem thêm