Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Bật mí về chuyện béo phì và giảm cân

Khi nói đến cân nặng, thông thường người ta quan tâm đến vấn đề làm thế nào để giảm cân nhanh nhất, còn những chuyện khác hầu như không được quan tâm.

Một số người có gấp đôi số tế bào mỡ so với những người khác nên béo phì là điều hiển nhiênẢNH MINH HỌA: SHUTTERSTOCK

Dưới đây là những vấn đề xoay quanh cân nặng có thể bạn chưa biết.

Béo phì liên quan đến gien

Theo Reader’s digest, khi các nhà khoa học lần đầu tiên phát hiện ra ở những con chuột mũm mĩm có sự hiện diện của gien fatso được gọi là gien mập (FTO), thì họ mới vỡ lẽ những người có hai mã gien mà được gọi một cách lịch sự là FTO thường có 60% khả năng béo mập hơn những người không có.

Tế bào mỡ được định sẵn

Một số người có gấp đôi số tế bào mỡ hơn những người khác, theo Kirsty Spalding, một chuyên gia y tế tại Viện nghiên cứu Karolina ở Stockholm (Thụy Điển). Tăng cân hay giảm cân không thay đổi số lượng tế bào mỡ, nhưng Spalding nói rằng tốt hơn hết nên có số tế bào mỡ nhiều, còn hơn là có ít nhưng bị phồng to lên. Tế bào mỡ mới xuất hiện trong thời thơ ấu và dừng lại ở tuổi vị thành niên.

Sự trao đổi chất

Kirsi Pietiläinen, tiến sĩ, phó giáo sư về dinh dưỡng tại Bệnh viện Trung ương Trường đại học Helsinki (Phần Lan) phát hiện tăng cân sẽ làm chậm quá trình trao đổi chất, từ đó khiến việc giảm cân trở nên khó khăn hơn. Tập luyện thể dục nhiều có thể thúc đẩy quá trình trao đổi chất.

Stress là một trong những nguyên nhân gây béo phì - Ảnh: Shutterstock

Stress

Stress gây thèm ăn các thực phẩm có mức carbonhydrate cao. Trong một nghiên cứu nhỏ, các nhà khoa học nhận thấy khi lấy đi thức ăn có hàm lượng carb cao từ những con chuột bị stress, kích thích tố căng thẳng của chúng có xu hướng tăng lên.

Theo Reader’s digest, những thực phẩm này có thể làm chậm sự hoành hành của hoóc môn gây stress, tạo tín hiệu cho cơ thể lưu giữ mỡ thừa. Vì thế, hãy dành thời gian để giảm bớt stress để giảm béo.

Thời kỳ mang thai của mẹ ảnh hưởng đến cân nặng của con

Nhiều nhà khoa học bắt đầu tin rằng thức ăn ngọt và béo được tiêu thụ từ lúc bạn còn trong bụng mẹ có thể làm bạn mập. Một nghiên cứu phát hiện khi các con chuột mang bầu bị thừa cân, mức độ glucose và các a xít béo tự do trôi nổi trong tử cung nhiều hơn so với những con chuột mang bầu có cân nặng bình thường. Những phân tử này kích hoạt sự phát hành các protein có thể làm đảo lộn sự thèm ăn và gây rối cho hệ thống trao đổi chất ở não.

Do đó, các bà mẹ tương lai có thể đem lại cho con mình một khởi đầu tốt bằng cách ăn kỹ lưỡng hơn trước khi chúng ra đời. Ngoài ra, thai phụ hút thuốc lá còn làm tăng nguy cơ sinh con nhẹ cân, và rượu có thể gây tổn hại não của em bé.

Thiếu ngủ

Các nhà nghiên cứu của ĐH Chicago (Mỹ) nhận thấy thiếu ngủ làm rối loạn cân bằng hoóc môn, cụ thể là làm giảm hoóc môn leptin (hoóc môn tạo cảm giác no) và làm tăng hoóc môn ghrelin (hoóc môn tạo ra cảm giác đói). Vì thế khi thiếu ngủ, chúng ta thường bị cảm giác đói bủa vây mặc dù không thật sự đói. Giấc ngủ là thuốc chữa bệnh béo phì rẻ nhất và dễ nhất.

Ảnh hưởng từ cân nặng của người phối ngẫu

Một nghiên cứu trên chuyên san New England phát hiện nếu hôn phu của một người bị béo phì thì người đó có khả năng bị béo phì cao hơn 37% so với những người khác. Béo phì cũng bị lây lan bởi quan hệ xã hội.

Con vi rút béo phì

Adenvirus là vi rút gây ra một số bệnh, từ các vấn đề về đường hô hấp trên đến rắc rối cho đường tiêu hóa. Mối liên hệ giữa vi rút này và bệnh béo phì được phát hiện khi những nhà nghiên cứu tại Đại học Wiconsin (Mỹ) tiêm vi rút này vào gà và nhận thấy một số chủng vi rút này khiến gà mập ra.

Nhiễm trùng tai

Nhiễm trùng tai có thể gây tổn hại dây thần kinh vị giác chạy qua tai giữa. Điều này làm giảm khả năng cảm giác vị ngọt và béo, khiến người bị nhiễm trùng ăn nhiều hơn.

Các gốc tự do

Các gốc tự do không chỉ thúc đẩy nhanh sự lão hóa mà còn làm suy yếu những tín hiệu giúp bạn dừng ăn. TS-BS thần kinh Zane Andrews tại Đại học Monash ở Australia cho biết những phân tử oxy hóa gây tổn hại đến các tế bào thông báo cảm giác no. Vì thế, cách tốt nhất để chống lại nó là tránh những thức ăn vặt ngọt béo, ăn thêm nhiều trái cây và rau có nhiều màu sắc, đầy chất chống oxy hóa.

Đào Minh - Theo Thanh Niên
Bình luận
Tin mới
  • 09/07/2025

    Đau đầu do thời tiết nóng bức: Nguy cơ tiềm ẩn và giải pháp phòng ngừa hiệu quả

    Mùa hè mang theo những ngày nắng kéo dài, không khí oi bức và nền nhiệt độ cao, tạo nên nhiều thách thức đối với sức khỏe con người. Một trong những ảnh hưởng phổ biến nhưng ít được chú ý là tình trạng đau đầu do nóng.

  • 08/07/2025

    Các nguồn cung cấp chất béo cho cơ thể

    Chất béo là một trong ba nhóm dưỡng chất thiết yếu, cùng với carbohydrate và protein, có vai trò vô cùng quan trọng trong hoạt động sống của cơ thể con người.

  • 08/07/2025

    Đột quỵ nhiệt: Nguy hiểm tiềm ẩn trong mùa nắng nóng

    Mùa hè đến, cái nắng gay gắt không chỉ khiến cơ thể mệt mỏi mà còn tiềm ẩn những mối nguy hiểm khôn lường đối với sức khỏe, trong đó đột quỵ nhiệt là một trong những tình trạng đáng lo ngại nhất.

  • 08/07/2025

    Loại cá nhỏ bé có nhiều lợi ích với sức khỏe

    Cá cơm là một nguồn dinh dưỡng ấn tượng, mang lại những lợi ích sức khỏe đáng ngạc nhiên.

  • 08/07/2025

    Kháng sinh và những điều cần biết cho người trưởng thành

    Kháng sinh (hay thuốc kháng sinh) đóng vai trò then chốt trong y học hiện đại, giúp điều trị hiệu quả các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn.

  • 08/07/2025

    Điểm danh 5 loại dầu thực vật mang lại lợi ích sức khỏe tuyệt vời

    Chất béo thường bị hiểu lầm là “kẻ thù” của sức khỏe, đặc biệt là đối với tim mạch và cân nặng. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây cho thấy không phải tất cả chất béo đều có hại. Ngược lại, một số loại chất béo tốt lại đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì năng lượng, hấp thụ vitamin và bảo vệ cơ thể khỏi viêm nhiễm. Trong đó, dầu ăn có nguồn gốc thực vật như dầu ô liu, dầu bơ, dầu mè... không chỉ mang lại hương vị phong phú cho món ăn mà còn cung cấp các acid béo có lợi cho tim mạch, não bộ và hệ miễn dịch.

  • 07/07/2025

    Dấu hiệu nhận biết và cách xử lý cảm nắng nhanh chóng

    Mùa hè với những ngày nắng gay gắt không chỉ mang đến niềm vui của những chuyến đi chơi mà còn ẩn chứa nguy cơ sức khỏe mà ít ai để ý: cảm nắng. Đây là một tình trạng nghiêm trọng xảy ra khi cơ thể không thể tự điều hòa nhiệt độ trong môi trường nóng bức, dẫn đến những hậu quả khôn lường nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời.

  • 07/07/2025

    8 thực phẩm nên tránh để bảo vệ gan khỏe mạnh

    Gan đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tổng thể. Lựa chọn đúng loại thực phẩm cũng như tránh những chất có hại góp phần bảo vệ chức năng gan khỏe mạnh.

Xem thêm