Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Bật mí về chuyện béo phì và giảm cân

Khi nói đến cân nặng, thông thường người ta quan tâm đến vấn đề làm thế nào để giảm cân nhanh nhất, còn những chuyện khác hầu như không được quan tâm.

Một số người có gấp đôi số tế bào mỡ so với những người khác nên béo phì là điều hiển nhiênẢNH MINH HỌA: SHUTTERSTOCK

Dưới đây là những vấn đề xoay quanh cân nặng có thể bạn chưa biết.

Béo phì liên quan đến gien

Theo Reader’s digest, khi các nhà khoa học lần đầu tiên phát hiện ra ở những con chuột mũm mĩm có sự hiện diện của gien fatso được gọi là gien mập (FTO), thì họ mới vỡ lẽ những người có hai mã gien mà được gọi một cách lịch sự là FTO thường có 60% khả năng béo mập hơn những người không có.

Tế bào mỡ được định sẵn

Một số người có gấp đôi số tế bào mỡ hơn những người khác, theo Kirsty Spalding, một chuyên gia y tế tại Viện nghiên cứu Karolina ở Stockholm (Thụy Điển). Tăng cân hay giảm cân không thay đổi số lượng tế bào mỡ, nhưng Spalding nói rằng tốt hơn hết nên có số tế bào mỡ nhiều, còn hơn là có ít nhưng bị phồng to lên. Tế bào mỡ mới xuất hiện trong thời thơ ấu và dừng lại ở tuổi vị thành niên.

Sự trao đổi chất

Kirsi Pietiläinen, tiến sĩ, phó giáo sư về dinh dưỡng tại Bệnh viện Trung ương Trường đại học Helsinki (Phần Lan) phát hiện tăng cân sẽ làm chậm quá trình trao đổi chất, từ đó khiến việc giảm cân trở nên khó khăn hơn. Tập luyện thể dục nhiều có thể thúc đẩy quá trình trao đổi chất.

Stress là một trong những nguyên nhân gây béo phì - Ảnh: Shutterstock

Stress

Stress gây thèm ăn các thực phẩm có mức carbonhydrate cao. Trong một nghiên cứu nhỏ, các nhà khoa học nhận thấy khi lấy đi thức ăn có hàm lượng carb cao từ những con chuột bị stress, kích thích tố căng thẳng của chúng có xu hướng tăng lên.

Theo Reader’s digest, những thực phẩm này có thể làm chậm sự hoành hành của hoóc môn gây stress, tạo tín hiệu cho cơ thể lưu giữ mỡ thừa. Vì thế, hãy dành thời gian để giảm bớt stress để giảm béo.

Thời kỳ mang thai của mẹ ảnh hưởng đến cân nặng của con

Nhiều nhà khoa học bắt đầu tin rằng thức ăn ngọt và béo được tiêu thụ từ lúc bạn còn trong bụng mẹ có thể làm bạn mập. Một nghiên cứu phát hiện khi các con chuột mang bầu bị thừa cân, mức độ glucose và các a xít béo tự do trôi nổi trong tử cung nhiều hơn so với những con chuột mang bầu có cân nặng bình thường. Những phân tử này kích hoạt sự phát hành các protein có thể làm đảo lộn sự thèm ăn và gây rối cho hệ thống trao đổi chất ở não.

Do đó, các bà mẹ tương lai có thể đem lại cho con mình một khởi đầu tốt bằng cách ăn kỹ lưỡng hơn trước khi chúng ra đời. Ngoài ra, thai phụ hút thuốc lá còn làm tăng nguy cơ sinh con nhẹ cân, và rượu có thể gây tổn hại não của em bé.

Thiếu ngủ

Các nhà nghiên cứu của ĐH Chicago (Mỹ) nhận thấy thiếu ngủ làm rối loạn cân bằng hoóc môn, cụ thể là làm giảm hoóc môn leptin (hoóc môn tạo cảm giác no) và làm tăng hoóc môn ghrelin (hoóc môn tạo ra cảm giác đói). Vì thế khi thiếu ngủ, chúng ta thường bị cảm giác đói bủa vây mặc dù không thật sự đói. Giấc ngủ là thuốc chữa bệnh béo phì rẻ nhất và dễ nhất.

Ảnh hưởng từ cân nặng của người phối ngẫu

Một nghiên cứu trên chuyên san New England phát hiện nếu hôn phu của một người bị béo phì thì người đó có khả năng bị béo phì cao hơn 37% so với những người khác. Béo phì cũng bị lây lan bởi quan hệ xã hội.

Con vi rút béo phì

Adenvirus là vi rút gây ra một số bệnh, từ các vấn đề về đường hô hấp trên đến rắc rối cho đường tiêu hóa. Mối liên hệ giữa vi rút này và bệnh béo phì được phát hiện khi những nhà nghiên cứu tại Đại học Wiconsin (Mỹ) tiêm vi rút này vào gà và nhận thấy một số chủng vi rút này khiến gà mập ra.

Nhiễm trùng tai

Nhiễm trùng tai có thể gây tổn hại dây thần kinh vị giác chạy qua tai giữa. Điều này làm giảm khả năng cảm giác vị ngọt và béo, khiến người bị nhiễm trùng ăn nhiều hơn.

Các gốc tự do

Các gốc tự do không chỉ thúc đẩy nhanh sự lão hóa mà còn làm suy yếu những tín hiệu giúp bạn dừng ăn. TS-BS thần kinh Zane Andrews tại Đại học Monash ở Australia cho biết những phân tử oxy hóa gây tổn hại đến các tế bào thông báo cảm giác no. Vì thế, cách tốt nhất để chống lại nó là tránh những thức ăn vặt ngọt béo, ăn thêm nhiều trái cây và rau có nhiều màu sắc, đầy chất chống oxy hóa.

Đào Minh - Theo Thanh Niên
Bình luận
Tin mới
  • 23/08/2025

    Thời điểm ăn trái cây phù hợp với người bệnh đái tháo đường

    Ăn trái cây đúng cách rất có lợi cho người bệnh đái tháo đường. Tuy nhiên, vì cơ thể mỗi người là khác nhau nên người bệnh cần chú ý lựa chọn cách ăn phù hợp với mình.

  • 23/08/2025

    Chăm sóc sức khỏe răng miệng đúng cách

    Sức khỏe răng miệng không chỉ ảnh hưởng đến vẻ đẹp nụ cười mà còn liên quan mật thiết đến sức khỏe tổng thể. Một hàm răng khỏe mạnh giúp bạn nhai thức ăn dễ dàng, cải thiện tiêu hóa và giảm nguy cơ mắc các bệnh lý nghiêm trọng như tim mạch hay tiểu đường.

  • 22/08/2025

    Ăn cơm có béo hơn ăn bún, phở?

    Nhiều người lo ngại việc ăn cơm hàng ngày dễ gây tăng cân, trong khi bún, phở lại được xem là lựa chọn 'nhẹ bụng' hơn. Vậy liệu ăn cơm có thực sự dễ béo hơn bún, phở?

  • 22/08/2025

    Ung thư vú: Dấu hiệu nhận biết sớm và các phương pháp sàng lọc

    Bài viết cung cấp thông tin về dấu hiệu nhận biết sớm và các phương pháp sàng lọc ung thư vú, giúp phụ nữ hiểu rõ hơn về cách phát hiện bệnh kịp thời và nâng cao hiệu quả điều trị.

  • 21/08/2025

    Ăn thuần chay có ảnh hưởng xấu đến làn da và mái tóc?

    Một chế độ ăn thuần chay cân bằng có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe làn da và mái tóc. Chỉ khi không được thực hiện đúng cách, chế độ ăn chay có thể gây ra một số vấn đề do thiếu hụt dinh dưỡng. Từ đó, tiềm ẩn rủi ro khiến da xấu và tóc rụng...

  • 21/08/2025

    Chăm sóc và phòng ngừa bệnh tay chân miệng ở trẻ em

    Bệnh tay chân miệng là một trong những căn bệnh truyền nhiễm phổ biến ở trẻ em. Với tốc độ lây lan nhanh chóng qua đường tiêu hóa và tiếp xúc trực tiếp, bệnh không chỉ gây khó chịu cho trẻ mà còn tiềm ẩn nguy cơ biến chứng nguy hiểm nếu không được xử lý kịp thời.

  • 20/08/2025

    Thực hư tin đồn acid folic gây độc và dẫn đến ung thư

    Gần đây, trên mạng xã hội lan truyền thông tin cho rằng dùng quá nhiều thực phẩm bổ sung và thực phẩm tăng cường acid folic có thể gây độc, thậm chí dẫn đến ung thư. Thực hư thông tin này ra sao?

  • 20/08/2025

    Dị ứng có thể gây chảy máu mũi không?

    Người lớn và trẻ em bị dị ứng đường hô hấp, chẳng hạn như viêm mũi dị ứng (viêm đường mũi sau khi tiếp xúc với chất gây dị ứng), có nguy cơ cao bị chảy máu cam.

Xem thêm